بخشی از مقاله
چکیده
پیشرفت تحصیلی تحت تأثیر متغیرهای زیادی است .برخی از مهمترین آنها خودکارآمدی تحصیلی و خلاقیت هستند. این پژوهش با هدف بررسی ارتباط خودکارآمدی تحصیلی و خلاقیت با پیشرفت تحصیلی انجام شد. این مطالعه توصیفی - تحلیلی از نوع همبستگی می باشد. جامعه ی آماری این پژوهش همه دانش آموزان مقطع دوم متوسطه شهر یاسوج بودند .برای انجام این پژوهش 306 دانش آموز به روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای انتخاب شدند .همه شرکت کنندگان پرسشنامه های خودکارآمدی تحصیلی جینکز و مورگان - با سه سازه ی استعداد ، کوشش و بافت - و خلاقیت تورنس - با چهار سازه ی سیالی ، انعطاف،ابتکار و بسط جزئیات - را تکمیل کردند.
ضریب همبستگی پیرسون برای بررسی رابطه بین خلاقیت و پیشرفت تحصیلی استفاده شد . یافته ها نشان داد که میان خودکارآمدی تحصیلی و خلاقیت با پیشرفت تحصیلی رابطه مثبت و معنادار وجود دارد .خلاقیت 53,9 درصد توانایی پیش بینی پیشرفت تحصیلی را دارد وخودکارآمدی تحصیلی 35 درصد توانایی پیش بینی پیشرفت تحصیلی را دارد .نتیجه پژوهش نشان داد که استفاده از خودکارآمدی تحصیلی و خلاقیت باعث افزایش پیشرفت تحصیلی می شود. داشتن خودکارآمدی تحصیلی وخلاقیت باعث آغاز و ادامه فعالیت می شود و یاد گیری را بهبود می بخشد و سنگ زیر بنای موفقیت تحصیلی محسوب می شود.
مقدمه
پیشرفت تحصیلی1 و مسایل مربوط به آن یکی از دغدغه های اصلی نظام آموزش و پرورش کشورهاست چرا که مسئولین و تصمیم گیرندگان سیاسی، اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی در سراسردنیا توسعه و پیشرفت را در توسعه و پیشرفت نظام آموزشی می دانند و این توسعه و پیشرفت از طریق پیشرفت تحصیلی دانش آموزان در مدرسه و کلاس درس عملیاتی می گردد. پیشرفت تحصیلی تنها نشانه ی موفقیت دانش آموزان در مدرسه نیست؛ اما در ارزیابی این موفقیت شاخصی مهم به شمار می رود. پیشرفت تحصیلی یکی از عوامل مقبولیت در کلاس بوده و برای به دست آوردن یک شغل و درجات مختلف آن دارای اهمیت است .
اهمیت پیشرفت تحصیلی از بعد دیگری هم قابل تأمل است ؛ از آنجا که هر نظام تربیتی به جهت حصول بهترین شرایط و نتایج ، رفع کمبودها در سراسر فرآیندهای آموزشی و پرورشی و استفاده بهینه از درون دادها، همواره مورد ارزیابی متخصصان قرار میگیرد؛ و در نهایت محصول نظامهای آموزشی و پرورشی نیز دانش آموختگانی هستند که، واجد برخی از ویژگی هایی شده اند، پیشرفت تحصیلی می تواند یکی از مهمترین و عینی ترین متغیرها برای بررسی و ارزیابی کارایی نظام های تربیتی باشد . با توجه به موارد فوق متخصصان در حیطه های مختلف روانشناسی تربیتی از دیر باز سعی در فهم مجموعه ی عوامل تعیین کننده و مؤثر در پیشرفت تحصیلی داشته اند.
خودکارآمدی2 یک متغیر انگیزشی مهم است ، که در پیشرفت تحصیلی نقش مؤثری دارد. خودکارآمدی مفهومی است که افراد از تواناییهای خود برای انجام کار و فعالیت دارند؛ و کوشش ها و پیشرفت های آنها را تحت تأثیر قرار می دهد؛ و خودکارآمدی تحصیلی3 عبارت از قضاوت فراگیران درباره ی ظرفیت ها و توانایی های خود برای عملکرد در حوز ه های ویژه ی دانش است - بندورا4، . - 1986 خودکارآمدی از مفاهیم مهم و مؤثر در نظریه شناختی -اجتماعی بندورا است .در این نظریه فرآیندهای شناختی در رفتار آدمی نقش تعیین کننده ای دارند .
فرآیندهای شناختی معیوب موجب انتظارات وادراکات نادرست فرد از کارآمدی خود می شود و این انتظارات و ادراکات می تواند به اضطراب و اجتناب از موقعیتهای چالش انگیز منجر شود - پاجارز5، . - 2002در نظریه بندورا منظور از خودکارآمدی قضاوت افراد در مورد توانایی هایشان برای سازماندهی و اجرای یک سلسله کارها برای رسیدن به انواع عملکردهای تعیین شده تعریف می شود - دیسس6،. - 2011 همچنین بندورا خودکارآمدی را ادراک افراد از درجه کنترلی که بر زندگی دارند، تعریف می کند .
افراد می کوشند بر رویدادهایی که زندگی آنان را تحت تأثیر قرار می دهند، کنترل نمایند .با اعمال نفوذ در موقعیتهایی که آنان میتوانند مقداری کنترل داشته باشند، بهتر می توانند آینده مطلوب را تحقق بخشیده و از نتایج نامطلوب ممانعت به عمل آورند که این توانایی منافع شخصی و اجتماعی بیشماری را برای آنان تأمین می کند .در مقابل ناتوانی در اعمال کنترل بر اموری که به صورت نامطلوب بر زندگی فرد تأثیر می گذارند، نگرانی، دلسردی و ناامیدی را پرورش می دهند.
