بخشی از مقاله
چکیده
هدف این تحقیق،تعیین رابطه بین عدالت آموزشی با امید تحصیلی، انگیزه تحصیلی، دلبستگی تحصیلی و خودشکوفایی تحصیلی ادراک شده بوده است. روش تحقیق، توصیفی از نوع همبستگی بوده است.جامعه آماری این تحقیق مشتمل بر کلیه دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی واحد قم به تعدا 10695 نفر بوده است.شیوه نمونه گیری، طبقه ای متناسب با حجم بوده که بطور تصادفی تعداد 301 نفر برای تحقیق انتخاب شدند. ابزارهای تحقیق بر پنج دسته بوده اند:1 .پرسشنامه محقق ساخته عدالت آموزشی .2 پرسشنامه محقق ساخته امید تحصیلی،.3 پرسشنامه محقق ساخته انگیزه تحصیلی، .4پرسشنامه محقق ساخته دلبستگی تحصیلی، .5 پرسشنامه محقق ساخته خودشکوفایی تحصیلی.
برای تجزیه و تحلیل اطلاعات از آزمون همبستگی پیرسون، و مدل معادله ساختاری - استفاده شده است. بطور کلی نتایج تحقیق نشان داد،وضعیت عدالت آموزشی،امید تحصیلی،انگیزه تحصیلی،و دلبستگی تحصیلی مناسب بوده است.نیز نتایج تحقیق نشان داد،بین عدالت آموزشی و امید تحصیلی - مبتنی بر جایگاه اجتماعی، مبتنی بر جایگاه اقتصادی،مبتنی بر توانایی تحصیلی، در سطح p<0/01 رابطه مثبت و معناداری وجود دارد.
بین عدالت آموزشی و انگیزه تحصیلی - درونی و بیرونی - ، در سطح p<0/01 رابطه مثبت و معناداری وجود دارد.بین عدالت آموزشی و دلبستگی تحصیلی - موقت و مستمر - ، در سطح p<0/01 رابطه مثبت و معناداری وجود دارد.بین عدالت آموزشی و خود شکوفایی تحصیلی ادراک شده - شناختی، عاطفی و روانی-حرکتی - ، در سطح p<0/01 رابطه مثبت و معناداری وجود دارد.همچنین نتایج تحقیق نشان داد، مدل تجربی تحقیق از برازش مناسب برخوردار است.
مقدمه
اهمیت عدالت آموزشی در فرایندهای یادگیری تا حدی است که وضعیت تحصیلی فراگیران مبتنی بر امید،انگیزه ،دلبستگی و خودشکوفایی تحصیلی در ابعاد مختلف تحت تأثیر قرار می دهد.عدالت آموزشی از جمله راهبردهایی است که فرصت های یادگیری هر چه بیشتر را برای فراگیران فراهم می نماید تا حدی که درگیر موضوعات یادگیری می شوند و در فرایندهای یاددهی-یادگیری به تلاش بیشتر می پردازند.
منظور از عدالت آموزشی عبارت است از برطرف سازی انتظارات اساتید و دانشجویان در فرایندهای آموزشی و تحقیقاتی از جانب مدیریت دانشگاه. به بیانی دیگر عدالت آموزشی عبارت است از ایجاد امکانات و فرصت های برابر برای کلیه اساتید و دانشجویانی که به فعالیت های آموزشی و تحقیقاتی اشتغال دارند.یکی از عواملی که تحت تأثیر عدالت آموزشی است،امید تحصیلی می باشد.امید تحصیلی عبارت است از ایجاد رضایت مندی فرد از خود و زندگیش می شود. امید باعث موفقیت های علمی است
مطالعات روبرت - - 2007 نشان داد،امید تحصیلی با عملکرد تحصیلی رابطه معناداری دارد.مطالعات کسورکارو و همکاران - - 2006 نشان داد، انگیزه تحصیلی بر عملکرد تحصیلی رابطه دارد.مطالعات - جانسون ، سلنتا و لرد، - 2006 نشان داد، رفتار عادلانه با فراگیران موجب ایجاد انگیزه یادگیری در آنها می شود.مطالعات بلدریچ - - 2002،نشان داده است که امید پیشگویی کننده معتبری برای موفقیت های علمی است.مطالعات اسنایدرو همکاران - - 2002، کلی - - 2007 ؛ روبرت - - 2007،انستینکس و همکاران - 2009 - ،نشان دادند که امید تحصیلی با عملکرد تحصیلی رابطه معنادار و شگرفی دارد.
عدالت آموزشی منجر به دلبستگی تحصیلی می شود. دلبستگی عبارت است از حالات و علایمی که نزدیکی و اتفاق و پیوستگی به نزدیکان و اعضای گروه را تسهیل و آسان می کند و در نتیجه موجب تداوم و استمرار و تعمیق و افزایش آن می شود.
مطالعات - سرنکویچ و جوردانو1،1992؛ ونتزل2،1997؛ سیمونز - مورتون 3وهمکاران،1999؛ روسر و اکلز و سامروف4،2000؛ مورای و ژوچ5،2011؛ مادوکس6، - 2010، نشان داد، بهبود دلبستگی به مدرسه با پیشرفت تحصیلی دانش آموزان همراه است. دلبستگی تحصیلی منجر به خود شکوفایی ادراک شده می شود،خودشکوفایی کشف کردن و پرورش دادن استعدادها ،توانایی های خود و به فعلیت رساندن این توانایی ها واستعدادها است. مسئله اصلی تحقیق عبارت است از اینکه رابطه بین عدالت آموزشی با امید تحصیلی، انگیزش تحصیلی،دلبستگی تحصیلی و خود شکوفایی ادراک شده چگونه است؟
چارچوب نظری تحقیق
عدالت آموزشی موجب بهبود امید تحصیلی فراگیران می شود. منظور از عدالت آموزشی عبارت است از برطرف سازی انتظارات اساتید و دانشجویان در فرایندهای آموزشی و تحقیقاتی از جانب مدیریت دانشگاه. به بیانی دیگر عدالت آموزشی عبارت است از ایجاد امکانات و فرصت های برابر برای کلیه اساتید و دانشجویانی که به فعالیت های آموزشی و تحقیقاتی اشتغال دارند. بنابه نظر گاتمن، سه روش برای ایجاد فرصت های آموزشی برابر وجود دارد: .1حداکثر سازی،.2 برابر سازی،.3 نخبه پروری.تحقیقات نشان داده است که امید یک پیشگویی کننده معتبر برای موفقیت های علمی است
امید تحصیلی عبارت است از ایجاد رضایت مندی فرد از خود و زندگیش می شود. امید باعث موفقیت های علمی است - چیروکارور،. - 1993 مطالعات روبرت - - 2007 نشان داد،امید تحصیلی با عملکرد تحصیلی رابطه معناداری دارد.
مطالعات کسورکارو همکاران - - 2006 نشان داد، انگیزه تحصیلی بر عملکرد تحصیلی رابطه دارد.مطالعات اسنایدرو همکاران - - 2002، کارو و همکاران - - 2006،کلی - - 2007 ؛ روبرت - - 2007، نشان دادند که امید تحصیلی با عملکرد تحصیلی رابطه معنادار و شگرفی دارد. مؤلفه های امید به سه دسته تقسیم شده است که عبارتند از:.1 امید تحصیلی مبتنی بر توانایی تحصیلی
امید تحصیلی مبتنی بر جایگاه اجتماعی رشته .3 امید تحصیلی مبتنی بر جایگاه اقتصادی رشته . امید تحصیلی موجب بهبود انگیزه تحصیلی می شود. عدالت آموزشی منجر به دلبستگی تحصیلی می شود. دلبستگی عبارت است از حالات و علایمی که نزدیکی و اتفاق و پیوستگی به نزدیکان و اعضای گروه را تسهیل و آسان می کند و در نتیجه موجب تداوم و استمرار و تعمیق و افزایش آن می شود. انگیزه تحصیلی موجب دلبستگی تحصیلی فراگیران می شود
مادوکس و پرینز - 2003 - 8،باتیستیچ، اسکاپز و ویلسون - 2004 - 9، و اولسنر، لیپولد و گرینبرگ - 2010 - 10، پیوند با مدرسه را شامل مشارکت مشارکت در مدرسه، تعهد به ارزشها و باور نسبت به مدرسه تعریف کرده اند. دلبستگی تحصیلی باعث بهبود خودشکوفایی تحصیلی می شود. دلبستگی عبارت است از حالات و علایمی که نزدیکی و اتفاق و پیوستگی به نزدیکان و اعضای گروه را تسهیل و آسان می کند و در نتیجه موجب تداوم و استمرار و تعمیق و افزایش آن می شود
مطالعات - سیمونز-مورتون11وهمکاران،1999؛ کانچاز12،2001؛ مورای مورای13،2004؛ ایس14،2005؛ مادوکس1، - 2005، نشان داد، بهبود دلبستگی به مدرسه با پیشرفت تحصیلی دانش آموزان همراه است. دلبستگی به
دوسته موقت و مستمر تقسیم می شود . دلبستگی تحصیلی منجر به خود شکوفایی ادراک شده می شود،خودشکوفایی کشف کردن و پرورش دادن استعدادها ،توانایی های خود و به فعلیت رساندن این توانایی ها و استعدادها است.
فرضیه های اصلی
.1بین عدالت آموزشی و امید تحصیلی - مبتنی بر جایگاه اجتماعی،مبتنی بر جایگاه اقتصادی،مبتنی بر توانایی تحصیلی - رابطه مثبت و معناداری وجود دارد.
2. بین عدالت آموزشی و انگیزه تحصیلی - درونی و بیرونی - ، رابطه مثبت و معناداری وجود دارد.
3. بین عدالت آموزشی و دلبستگی تحصیلی - موقت و مستمر - ، رابطه مثبت و معناداری وجود دارد.
4. بین عدالت آموزشی و خود شکوفایی تحصیلی ادراک شده - شناختی، عاطفی و روانی-حرکتی - ، رابطه مثبت و معناداری وجود دارد.
.5 مدل تجربی تحقیق از برازش مناسب برخوردار است.
روش تحقیق
توصیفی از نوع همبستگی بوده است.جامعه آماری این تحقیق مشتمل بر کلیه دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی واحد قم به تعدا 10695 نفر بوده است.شیوه نمونه گیری، طبقه ای متناسب با حجم بوده که بطور تصادفی تعداد 301 نفر مبتنی بر فرمول کوکران برای تحقیق انتخاب شدند. ابزارهای تحقیق بر پنج دسته بوده اند: ابزار پرسشنامه بر پنج دسته اند :.
1پرسشنامه محقق ساخته عدالت آموزشی : این پرسشنامه دارای 1تا 18 گویه است . گویه ها بدین قرارند:
.1 در نظر گرفتن مسائل و شرایط خانوادگی همه در تدریس،.2 ارائه مطالب علمی و درسی به طور برابر،.3 توجه به مشکلات روانشناختی همه ،.4 رسیدگی به تکالیف درسی همه،.5 رسیدگی به مسائل یادگیری کلاسی همه ،.6 ارتباط موثر با همه،. 7 ایجاد خشنودی در جریان تدریس ،.8 پاسخگویی به سئوالات به طور برابر،.9 ایجاد انگیزه به طور برابر در همه،.10 ارزشیابی واقع بینانه از همه، .11 ارائه فرصت برابر یادگیری.12 توجه به نظرات و پیشنهادات همه، .13 جلب مشارکت همه در تدریس، .14 ارائه تکالیف درسی کار آمد، .15جلب تمرکز حواس همه در کلاس، .16 جذابیت بخشیدن محیط یادگیری برای همه، .17 ارائه بازخورد موثر به همه، 18 اجرای مقررات آموزشی یکسان برای همه. مقیاس این پرسشنامه، طیف پنج درجه ای لیکرت - خیلی زیاد، زیاد، متوسط، کم و خیلی کم - تنظیم شده است
. .2 پرسشنامه محقق ساخته امید تحصیلی: این پرسشنامه دارای 1تا 11گویه و دارای سه بُعد است: .1مبتنی بر جایگاه اجتماعی،.2 مبتنی بر جایگاه اقتصادی، و .3 مبتنی بر توانایی تحصیلی . گویه های بدین قرارند: .1تغییرات مستمر و پایدار در جهت یادگیری، .2 شکوفایی استعدادهای فردی ،.3 افزایش تعاملات و ارتباطات اجتماعی ،.4 افزایش مهارتهای و توانایی ها،.5 افزایش دانش و اطلاعات ،.6 آمادگی بیشتر برای زندگی در آینده ،.7 جهش فکری و علمی ،.8 تحول علمی ،.9 رسیدن به دستاوردهای علمی پیشرفته ،.10 اشتغال بر حسب رشته تحصیلی ، .11 تحقق آرزوهای و اهداف تحصیلی. مقیاس این پرسشنامه، طیف پنج درجه ای لیکرت - خیلی زیاد، زیاد، متوسط، کم و خیلی کم - تنظیم شده است.
.3 پرسشنامه محقق ساخته انگیزه تحصیلی: این پرسشنامه دارای 1تا 11گویه و دارای دو بُعد بیرونی و درونی است. گویه ها بدین قرارند: .1 تلاش برای کسب رتبه ممتازی ، .2 تلاش برای ارضا روحیه کنجکاوانه خود،.3 تلاش برای اخذ مدرک تحصیلی ،.4 تلاش برای موفقیت در رقابت تحصیلی ،.5 تلاش برای تحقق انتظاراتی که از خود دارم ،.6 تلاش برای درک راه حل مساله بدون کمک گرفتن از استاد ،.7 تلاش برای فردی مفید شدن جهت ارائه خدمت به جامعه ،.8 تلاش برای پیشرفت کشور،.9 تلاش برای رسیدن به مراتب بالای انسانیت،.10 تلاش برای کمک به خانواده خود، .11 تلاش برای رسیدن به یک زندگی مادی سطح بالا. مقیاس این پرسشنامه، طیف پنج درجه ای لیکرت - خیلی زیاد، زیاد، متوسط، کم و خیلی کم - تنظیم شده است.
4 .پرسشنامه محقق ساخته دلبستگی تحصیلی: این پرسشنامه دارای 1تا 9گویه و دو بُعد است:.1موقت و.2 مستمر.گویه ها بدین قرارند: .1رشته تحصیلی،.2دانشگاه محل تحصیل،.3 اساتیدی که برای شما تدریس می کنند،.4 فعالیت های تحقیقاتی و پژوهشی،.5 دستیابی به دانش جدید،. 6 شیوه های آموزش و تدریس اساتید،.7 کتابخانه دانشگاه،.8 پیشرفت تحصیلی،.9 برنامه های درسی و آموزشی. مقیاس این پرسشنامه، طیف پنج درجه ای
