بخشی از مقاله
چکیده:
5گروه از ماهی های اسکار سلطنتی - Astronatus ocellatus - با میانگین وزن 0/8 گرم ، به مدت 90روز در آکوآریوم های به ابعاد 30*30*40 سانتیمتر با تراکم 10عدد در هر آکوآریوم، با دوزهای مختلف کلرید کبالت شامل 0،2/5، 3/0، 3/5 و4/0 میلی گرم در یک کیلوگرم غذا ، هر یک با 3 تکرار غذادهی شدند .
میزان ویتامین - B12سیانوکوبالامین - در کبد ماهی درتیمار شاهد و تیمار 4 میلی گرم کبالت در یک کیلوگرم غذا مقایسه گردید. نتایج به دست آمده نشان دادند که ، میران ویتامین B12 تیمار شاهد در مقایسه با تیمار 5تفاوت معنی داری داشت - . - Sig<0/05 بین نمونه های مقایسه شده ، بالاترین میزان ویتامین B12 در تیمار5 با میزان 74/3 میلیگرم در کیلوگرم وزن عضله و کمترین میزان آن در تیمار شاهد با 72/2 میلیگرم در کیلوگرم بدست آمده.
-1 مقدمه:
ماهی اسکار سلطنتی با نام علمی Astronotus ocellatus از شناخته شده ترین ماهی های زینتی گوشتخوار است و از خانواده Cichlidae است . این ماهی در آب های شیرین زندگی می کند و بومی رودخانه های آمازون ، پاراگوئه و شرق ونزوئلا است .
با وجود آنکه مواد معدنی حداکثر دو درصد جیره غذایی را تشکیل میدهند ولی نقش بسیار مهمی را در فعالیت های متابولیک و فعل وانفعالات آنزیمی و شیمیایی بدن ماهی دارا هستند . - Lovell,1988 - در جیره غذایی ماهی ها میتوان موادی افزود که با استفاده از آنها میزان رشد ماهی ها بیشتر شده و طی زمان کمتر به محصول نهایی با همان کیفیت و چه بسا بالاتر رسید. این مواد تحت عنوان مواد محرک رشد شناخته شده اند که نمی توانند جایگزین غذا و مواد اولیه غذایی موثر در جیره غذایی ماهیان باشند ولی در افزایش جذب و ترکیب عناصر غذایی و افزایش میزان رشد بسیار موثر هستند
در اینجا کبالت به عنوان ماده محرک رشد در نظر گرفته شده است.
کبالت - Co - ماده معدنی از دسته عناصر کم یاب - Microelement - می باشد که هم به صورت کلرید کبالت و هم سولفات کبالت به منظور تامین مواد معدنی ، به غذا افزوده می شود. فلز کبالت یکی از عناصر شیمیایی با نشانه Co و دارای عدد اتمی 27 و وزن اتمی 58/94 و نقطه ذوب 1495 و نقطه جوش 2250 درجه سانتیگراد و وزن مخصوص 8/12 گرم در سانتی متر مکعب و هدایت الکتریکی - Hg= 1 - 10 و درجه هدایت حرارتی - Hg= 1 - 8می باشد
شکل-1 شکل ظاهری شبه فلز کبالت
کبالت جزء اصلی ویتامین B12 - سیانوکوبالامین - می باشد و به عنوان محرک رشد و نمو باکتری ها ومحرک تولید کوآنزیم هاست
ویتامین B12 پس از جذب به پروتئین های پلاسما متصل و عمدتا در کبد ذخیره می شود
کبالت در حیوانات غیر نشخوار کننده به ساخت ویتامین B12 توسط میکروارگانیسم های روده کمک میکند، که البته این مقدار نمیتواند تمام احتیاجات این حیوانات را به ویتامین B12 تامین کند - سالک یوسفی . - 1379 کبالت عنصر پا یه ای در ویتامین B12 است
ویتامین های B12 در بسیاری از فعل و انفعالات متابولیک دخالت دارند و با فعالیت های بعضی از مواد مغذی دیگر مثل اسید فولیک ، اسید پانتوتنیک ، کولین و متیونین رابطه بسیار نزدیک دارد. این ویتامین در متابولیسم واحد های کربنی ، حفظ فعالیت های گلوتاتیون - glutathione - و تبدیل میل مالونیل کو آنزیم به ساکسینیل کو آنزیم و متیلاسیون هموسیستئین به متیونین، نقش دارد. آنزیم کوبامید در سنتز DNA - ساخت تیمین و داکسی ریبوز - نقش دارد
همچنین ویتامین B12 از راه کمک در انجام متیلاسیون در سنتز اسید نوکلئیک و پروتئین و از راه فعال نمودن کوآنزیم اسید فولیک در ساخت گلبول قرمز خون شرکت می کند و دارای فعالیت و اثر خون سازی است
کاهش ویتامین B12 باعث کم خونی، پیدایش گلبول های قرمز غیر طبیعی و قطعه قطعه شده، بی اشتهایی، ضعف عمومی بدن، کاهش رشد و کاهش وزن بدن در آبزیان پرورشی می شود
افزودن ویتامین B12 به جیره غذایی ماهیان ، به سبب آن که جزو ویتامین های محلول در آب میباشد و در برابر ناپایداری های محیطی و رطوبت به سهولت متلاشی میشود، بسیار مشکل و هزینه بر است - خانی پور،. - 1378 در حالی که افزودن کبالت به عنوان یک ماده محرک و جزء اصلی ویتامین B12 به جیره غذایی ماهیان میتوان ماده موثری در ساخت ویتامین B12 - سیانوکوبالامین - و محرک رشد و افزایش میزان تولید، باشد.
در سال 2006 ، Surkhoverkhov ، تاثیر معنی دار افزودن کلرید کبالت به جیره غذایی ماهیان کپور معمولی زیر یکسال ، بر افزایش میزان ویتامین B12 در کبد این ماهیان و همچنین بای در سال 1386 تاثیر این امر را در ماهی قزل آلای رنگین کمان گزارش نمودند.
در تجارت ماهیان یکی از مهم ترین جنبه ها ، جنبه اقتصادی است که این عامل را میتوان از نظر تغذیه کنترل نمود. بنابرین هدف از انجام این تحقیق بررسی اثر کبالت بر رشد ماهی اسکار سلطنتی با استفاده از ویتامین B12 بوده که بر اساس این هدف فرضیه زیر برای این تحقیق در نظر گرفته شد:
- افزودن کبالت باعث افزایش میزان ویتامین سیانو کوبالامین در کبد این ماهی و در نتیجه افزایش رشد می شود.
