بخشی از مقاله
چکیده
پژوهش حاضر به منظور ارزیابی تاثیر سطوح مختلف پریبیوتیک اینولین در سطوح صفر، 1، 2 و 3 گرم در کیلوگرم جیره بر برخی از فاکتور های رشد، تغذیه و بازماندگی بچه ماهیان آمور با وزن متوسط 4/5 0/5 گرم بعد از 60 روز پرورش انجام گرفت. آزمایش درون مخازن 160 لیتری با تراکم ذخیره سازی 15 عدد ماهی انجام شد. آزمایش در4 تیمار و 3 تکرار در نظر گرفته شد. غذادهی در حد سیری و 3 بار در روز انجام شد.
نتایج بدست آمده با استفاده از آزمون تجزیه واریانس یکطرفه و مقایسه میانگین بین تیمارها بر اساس آزمون چند دامنه ای - تست جدا ساز - مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. با توجه به نتایج بدست آمده اضافه کردن پریبیوتیک اینولین به جیره بچه ماهیان آمور منجر به تفاوت معنی داری در میزان افزایش وزن، نرخ رشد ویژه و ضریب چاقی در تیمار های پریبیوتیکی شد P 0/05 - - .که بیشترین میزان این شاخص ها مربوط به تیمار 3گرم پریبیوتیک اینولین در کیلوگرم جیره بود. در نتایج بدست آمده از بررسی فاکتور های تغدیه کمترین مقدار ضریب تبدیل غدایی در تیمار 3گرم پریبیوتیک اینولین مشاهده گردید . نتایج مطالعه حاضر نشان داد که سطوح مختلف پریبیوتیک اینولین مورد مطالعه بر پارامترهای رشد و تغذیه تاثیر مثبتی دارد و این پریبیوتیک می تواند مکمل مناسبی برای جیره غذایی ماهی آمور باشد.
واژگان کلیدی: پریبیوتیک اینولین، فاکتور های رشد و تغدیه ، آمور
مقدمه
در سالهای اخیر تحقیقات فراوانی بر روی ترکیبات و مکمل های غذایی که در بالا بردن سلامت آبزی و کارایی تغذیه نقش دارند صورت گرفته است که از جمله این ترکیبات می توان به پریبیوتیک اشاره کرد. پربیوتیک ها عناصر غذایی غیر قابل هضمی هستند که از طریق تحریک رشد یا فعال کردن یک یا تعداد محدودی از گونه های باکتریایی که در روده وجود دارند، اثرات سودمندی بر میزبان داشته و سلامتی آن را بهبود می بخشند .
عناصر غذایی که به عنوان پریبیوتیک طبقه بندی می شوند بایستی خواصی را داشته باشند از جمله اینکه در بخشهای فوقانی دستگاه گوارش نبایستی هضم و جذب شوند، توسط یک یا تعدادی از باکتریهای مفید روده به صورت گزینشی تخمیر شوند و فلور میکروبی روده را به تولید ترکیبات سالم سوق دهند . از انواع این پریبیوتیک ها می توان به اینولین اشاره کرد. از بین انواع پربیوتیک های آزمایش شده، فروکتون های نوع اینولین بیش از همه مورد بررسی قرار گرفته اند .اینولین یک الیگوساکارید غیر قابل هضم گیاهی است که دارای فیبر محلول بوده واز گیاهان مختلفی - نظیر: سیر، پیاز، سیب زمینی، تره فرنگی، گندم، موز، گل کوکب و کاسنی - با درجه پلیمریزاسیون متفاوت بدست می آید.
با توجه به تحقیقات وسیع در مورد اثرات پریبیوتیک ها بر روی گونه های مختلف ماهیان و سخت پوستان، تحقیقات محدودی بر روی اثرات جیره های حاوی پریبیوتیک بر روی ماهی آمور انجام شده است که از انواع این تحقیقات می توان به تحقیقات اشاره کرد. بنابراین با این توضیحات، تحقیق فوق با بکار گیری پریبیوتیک اینولین با 4 تیمار 0، 0/1، 0/2 و 0/3 درصد 0 - ، 1، 2 و 3 گرم در کیلوگرم - در غذای بچه ماهی آمور مورد استفاده قرار گرفت.
مواد و روشها
پژوهش حاضر در زمستان 1392 در مرکز مطالعات ماهیان زینتی جهاد دانشگاهی واحد مازندران واقع در شهرستان ساری انجام پذیرفت. بدین منظور 500 عدد بچه ماهی آمور با میانگین وزن 5-4 گرم از مرکز پرورش ماهی گرمابی جهاد دانشگاهی تهیه شد.پس از عملیات رقم بندی تعداد 180 عدد از ماهیان با میانگین وزنی ًِ-ًُِ گرم در داخل 12 عدد از مخازن شیشه ایی باحجم 160 لیتر - حجم آبگیری 140 لیتر - به 15 عدد در هر مخزن قرار گرفتند. برای هوادهی و تامین اکسیژن به هر یک از مخازن 1عدد سنگ هوا که به منبع هواده متصل بود نصب گردید.
آزمایش در یک سالن سر پوشیده با دوره نوری 16 ساعت روشنایی و 8 ساعت تاریکی به مدت 60 روز انجام شد. اندازه گیری عوامل کیفی آب، همچون دمای آب، میزان اکسیژن و 2 pH بار در هفته انجام گرفت. درکل دوره آزمایش میزان دمای آب 25-24oc، میزان اکسیژنmg/L و pH آب در نوسان بود. قبل از شروع آزمایش ماهیان به مدت یک هفته با جیره پایه به منظور سازگاری تغذیه شدند و بعد از مرحله سازگاری در ابتدای آزمایش زیست سنجی ماهیان انجام شد.
پس از مشخص شدن فرمول جیره های غدایی و آماده نمودن اقلام مورد نیاز آنها ،ابتدا غذای مورد نظر با ترازوی آزمایشگاهی با دقت 0/1 گرم و مقادیر پریبیوتیک اینولین توسط ترازوی دیجیتال با دقت 0/01 گرم به مقادیر 1، 2 و 3 گرم در کیلوگرم جیره وزن شدند و به مدت 20 دقیقه مخلوط گردیدند. در ادامه مخلوط حاصله به کمک چرخ گوشت صنعتی به صورت پلت هایی به قطر 1 میلی متر در آمد.
پلت خارج شده از چرخ گوشت روی سینی های توری گسترده شده ودر دمای اتاق خشک گردید. در پایان پلت ها در بسته های مناسب و در دمای 4 درجه سانتی گراد نگهداری شدند. جیره ساخته شده شامل 36/23 درصد پروتئین خام، 5 درصد چربی خام، 9/15 درصد خاکستر، 3 درصد فیبر بود. غذادهی به میزان سیری و در 3 وعده انجام شد .مدفوع و دیگر مواد باقیمانده هر روز از مخازن سیفون شدند. زیست سنجی ماهیان هر دو هفته یکبار انجام شد. پس از 60 روز همه ماهیان از مخازن صید شدند تا شاخص های رشدو تغذیه مورد سنجش قرار گیرند.
برای این کار ابتدا ماهیان به وسیله پودر گل میخک به مقدار 300 mg/L - velisek et al;2005 - بیهوش شدند. برای بررسی چگونگی عملکرد جیره های مختلف و مقایسه آنها، در فواصل زمانی مشخص از طریق داده های بدست آمده از زیست سنجی و انجام آزمایشات تغذیه ای طبق فرمول های موجود، برخی از فاکتورهای رشد تعیین گردید.
