بخشی از مقاله
مقدمه
یکی از بزرگترین تهدیدات محیط زیست گرم شدن کره زمین است.گرم شدن زمین یا گرمایش زمین نام پدیده اي است که منجر به افزایش میانگین دماي سطح زمین و اقیانوس ها گردیده است.عوامل زیادي اعم از طبیعی یا انسان ساخت بر تغییرات آب و هوا موثرند.
چرخه 11 سال یک بار خورشید، تغییرات کوچک در مدار گردش زمین،اثر گلخانه اي طبیعی یا جذب اشعه ورودي خورشید به وسیله ابر،ذرات معلق،ازن و سایر گازهاي طبیعی مثل بخار آب،دي اکسید کربن،اکسیدهاي نیتروژن،طغیان آتش فشان ها و بالاخره تغییرات طبیعی آّب و هوا از جمله این عوامل هستند.
تغییر اقلیم در کشور از ابعاد مختلفی چون بروز سیل، خشکسالی، گسترش بیماریهایی نظیر مالاریا و در نهایت تأثیر بر کشاورزي و اقتصاد ملی قابل طرح است. بایستی توجه داشت که کلیه پیامدهاي ناشی از کمبود آب با یکدیگر در ارتباط بوده و نمی توان آنها را جدا از یکدیگر دانست براساس آمار موجود از سال 1901 تا 1997 وضعیت تغییر اقلیم ایران از نظر بارش براي نواحی شمالی کشور، به طرف کاهش بارندگی پیش بینی می شود . تغییر رژیم بارش براي مناطق مرکزي کشور از دامنه هاي جنوبی البرز تا خلیج فارس حد فاصل بین دامنه هاي شرقی زاگرس تا نواحی مناطق مرکزي کشور از دامنه هاي جنوبی البرز تا خلیج فارس حد فاصل بین دامنه هاي شرقی زاگرس تا نواحی مرکزي رژیم بارش به طرف افزایش بارندگی پیش بینی می شود.
براي دو نوار فرضی از شمال تا جنوب در شرق و غرب کشور تغییر چندانی در میزان بارش دیده نمی شود . در منتهی الیه منطقه مذکور یعنی براي شمال استانهاي خراسان و آذربایجان و اردبیل تغییر رژیم بارش بطرف افزایش نسبی بارندگی پیش بینی می شود.
طبق مطالعات انجام شده و گزارش دفتر جهانی تغییرات آب و هوایی IPCC و در میانه سال هاي 2090سطح دریاهاي جهان 0.22 متر تا 0.44متر - 8.7 تا 17 اینچ - بالاتر از سطوح 1990 خواهد رسید و به طور جاري در حدود 4 میلی متر 0.16 - اینچ در سال افزایش خواهد یافت در بندر امام خمینی ارتفاع آب از سطح اسکله ها در زمان جزر کامل 7.65 متر می باشد. بر طبق تخمین هاي صورت گرفته توسط IPCC اگر ارتفاع آب در سال 2090 به میزان 0.44 متر بالا بیاید،در ان هنگام میزان ارتنفاع آب از سطح اسکله ها نزدیک به یک متر می رسد.
پیامدهاي تغییر اقلیم در کشور
پیامدهاي تغییر اقلیم در کشور را می توان به طور خلاصه و به شرح زیر دسته بندي کرد
•تغییر اقلیم، کیفیت منابع آب را با مخاطرات جد ي رو به رو خواهد نمود. کیفیت آب به ویژه آبهاي سطحی تنزل خواهد یافت و از میزان آب سالم قابل استحصال خواهد کاست.
•تغییر الگوي بارش، ناهنجاریهایی در شدت، مدت و میزان بارش در مناطق مختلف ایجاد خواهد نمود.
•گرمایش جهانی باعث نابودي پوشش گیاهی و جنگلی برخی مناطق و نیز تشدید بیابان زایی که از پیامدهاي مستقیم آن تغییر ضریب رواناب و تغییر میزان نفوذ و افزایش رسوب خیزي حوضه هاي آبریز است، خواهد شد.
•تغییر نسبت تبخیر به نفوذ باعث تغییر سطح آبهاي زیر زمینی و همچنین تغییر میزان رواناب در مناطق مختلف می گردد.
•تغییر در میزا ن ذخایر برفی و ذوب زودرس برف و از دست رفتن ذخیره برفی که در تأمین آب سدهاي مخزنی عمده کشور نقش تعیین کننده اي به دنبال خواهد داشت.
•تغییر توزیع زمانی و مکانی بارش برف و باران باعث تغییر رژیم آبدهی مناطق مختلف می شود .
•تغییر اقلیم باعث به وجود آمدن ناهمگنی در سري داده هاي تاریخی ایستگاههاي هواشناسی و هیدرومتري که عمده ترین آن ورود خطا در برآورد دوره برگشت آبدهی جهت طراحی و ساخت سازه هاي آبی نظیر سدها، خواهد شد.
احتمالاً• سطح آب خلیج فارس و دریاي خزر دچار تغییر خواهد شد
•وجود پدیده هاي فوق بطور عام موجب مهاجرت مردم و بروز بحران هاي اقتصادي اجتماعی خواهد شد.
•براساس بررسی هاي به عمل آمده ایران چون در منطقه خشک قرار دارد، میزان محصولات کشاورزي آن کاهش پیدا خواهد کرد. لذا وابستگی به واردات غلات افزایش پیدا خواهد کرد
•کاهش میزان تولیدات کشاورزي در مملکت موجب افزایش بیکاري و مهاجرت به شهرها و سایر پیامدهاي مربوط به آن خواهد شد
•ایران از نظر گسترش بیماري مالاریا پس از تغییر اقلیم ،خوشبختانه دچار مشکل جدي نخواهد بود
•در سطح بین المللی تلاش کشورهاي شمال براي اعمال فراگیر مالیات کربن، و بطور موازي انتقال صنایع مزاحم به کشورهاي جنوب است. براساس مدل هاي مختلف و در صورت انجام، توسعه زیر ساختارهاي کشور دچار مشکل جدي خواهند شد
تغییر اقلیم و نوسانات سطح آب دریاي خزر و خلیج فارس
تغییر سطح آب دریاي خزر تا حدودي شن اخته شده است و بر اساس شواهد از سال 1375-76خط ساحلی این دریاچه رو به عقب نشینی است . ولی تأثیر گرمایش جهانی بر سطح آب این دریا و نوسانات آن به خوبی مطالعه نشده است. در مورد خلیج فارس، به جز نوسانات جزر و مد و چرخه هاي سالانه آن اطلاعات قابل استنادي دال بر تأثیر تغییر اقلیم بر آن وجود ندارد.
تاثیر گرمایش جهانی بر اقیانوس ها
نقش اقیانوس ها در گرمایش جهانی یک امر پیچیده اي می باشد. اقیانوس ها به عنوان گودالی براي دي اکسید کربن عمل می کنند و شامل مقدار دي اکسید کربن بیشتري نسبت به اتمسفر می باشند. اما افزایش دي اکسید کربن در اقیانوس ها منجر به اسیدي شدن آب اقیانوس ها می شود, به علاوه منجر به افزایش دماي آب اقیانوس ها می شود, در نتیجه آن ها داراي توانایی کمتري براي جذب دي اکسید کربن اضافی می شوند. مشخص شده که گرمایش جهانی داراي اثراتی بر روي اقیانوس ها می باشد. تاثیرات مداوم شامل افزایش سطح آب دریا ها به خاطر انبساط حرارتی و ذوب شدن کوهستان هاي یخی و لایه هاي قطبی و گرم شدن سطح اقیانوس ها می باشد که منجر به افزایش لایه بندي آب یا ترموکلاین می شود. سایر تاثیرات ممکن شامل تغییرات بزرگ مقیاس در چرخش یا سیرکولیشن آب اقیانوس باشد.
-1 افزایش سطح آب دریا
براي اکثر یخ هاي قطبی یک کاهش حجمی 60 درصدي تا سال 2050 پیش بینی شده است - . - 24 ضمنا تخمین زده شده که کل یخ ذوب شده در سرتاسر گرینلند 239±23 کیلومتر مکعب 57±5.5 - مایل مکعب - در سال به خصوص براي شرق گرینلند می باشد. اگرچه انتظار میرود که در طی قرن 21 به علت افزایش بارش, لایه هاي قطب جنوب رشد کند. تحت گزارش ویژه IPCC در سناریو انتشار ,A1B در میانه سال هاي 2090 سطح دریا هاي جهان 0.22 متر تا 0.44 متر 8.7 - تا 17 اینچ - بالاتر از سطوح 1990 خواهد رسید و به طور جاري در حدود 4 میلی متر 0.16 - اینچ - در سال افزایش خواهد یافت. از سال 1900 سطح آب دریا با یک میانگین 1.7 میلی متري 0.067 - متري - درسال افزایش یافته است. از سال 1993 ارتفاع سنجی ماهوارهاي به وسیله ماهواره TOPEX/Poseidon یک نرخ افزایش حدود 3 میلی متر 0.12 - اینچ - در سال را مشخص کرد.
-2 افزایش درجه حرارت
از سال 1961 تا سال ,2003 دماي جهانی اقیانوس ها به اندازه 0.10 درجه سانتی گراد از سطح تا عمق 700 متري افزایش یافته است. تغییرات سال به سال و بزرگ مقیاش تري در زمان وجود دارد که بامشاهدات محتواي گرمایی اقیانوس هاي جهانی, نشان دهنده نرخ بالایی از گرم شدن, بین سال هاي 1991 تا 2003 میباشد. اما از سال 2003 تا 2007 اندکی خنک شده است. همان طوري که گرم شدن آب اقیانوس ها به خوبی بر روي اکوسیستم ها تاثیر می گذارد - به عنوان مثال ذوب شدن یخ ها, تاثیر بر جلبک ها که در سطح پایین تري رشد می کنند - , گرم شدن توانایی اقیانوس ها را براي جذب دي اکسید کربن کاهش می دهد.
-3 اسیدي شدن
اسیدي شدن اقیانوس ها یک نتیجه اي از افزایش غلظت دي اکسید کربن در اتمسفر می باشد و نتیجه یک پیامد مستقیم از گرمایش جهانی نمی باشد. اقیانوس ها اکثر دي اکسید کربن تولید شده به وسیله موجودات زنده را جذب می کنند واین گاز را یا به صورت محلول ویا در اسکلت تولید کنندگان کوچک دریایی که به کف سقوط می کنند و به آهک نرم یا سنگ آهک تبدیل می شوند, نگه می دارند. اقیانوس ها مستقیما حدود یک تن از دي اکسید کربن به صورت واحد در سال جذب می کنند.
تخمین زده شده که اقیانوس ها حدود نیمی از دي اکسید کربن تولید شده توسط انسان را از سال 1800 جذب نموده اند - 118±19 پتاگرم کربن از سال - 1800 در نوامبر 2009 یک مقاله علمی توسط دانشمندانی از دپارتمان ماهیگیري و اقیانوس ها در کانادا گزارش کرد که آن ها سطوح بسیار کمی از توده هاي ساخته شده از کلسیم کلراید که پوسته پلانکتون ها در دریاي Beaufort را تشکیل می دهند, را پیدا کردند - Fiona . - 42 Mcloughlin یکی دیگر از اعضاي دپارتمان ادعا کرد که افزایش اسیدي شدن اقیانوس قطب شمال در نزدیکی دماغه, می تواند حل کردن دیواره پلانکتون هاي زنده را شروع کند: اکوسیستم قطب شمال ممکن است در معرض خطر باشد. در واقع آن ها پوسته را حل خواهند کرد زیرا آب هاي سرد دي اکسید کربن بیشتري را نسبت به آب هاي گرم تر جذب می کنند و در نتیجه اسیدي شدن در نواحی قطبی شدید تر می باشد.
-4متوقف شدن چرخش ترموهالین - دما-شوري -
فرضیه هایی وجود دارد که می گوید گرمایش جهانی می تواند به واسطه توقف یا آهسته کردن چرخش ترموهالین, حرکت آب هاي سرد اطلس شمالی را متوقف کند و منجر به سرد کردن یا گرماي کمتر آب در آن ناحیه شود - . - 43 این می تواند به طور ویژه اي بر نواحی مانند اسکاندیناوي و بریتانیا که به وسیله رانش آب اطلس شمالی گرم می شوند, تاثیر گذارد. احتمال متلاشی شدن این چرخه نامشخص می باشد. تعداد کمی شواهد براي پایداري کوتاه مدت جریان گلف استریم و امکان ضعیف شدن رانش آب اطلس شمالی وجود دارد. اگرچه درجه ضعیف شدن و آیا اینکه کافی براي متوقف کردن چرخش می باشد, تحت بحث می باشد.
-5 کاهش اکسیژن
محتواي اکسیژن حل شده در اقیانوس ها ممکن است کاهش یابد که پیامد معکوسی بر زندگی دریا دارد.
مشخصات عمومی بندر امام
بندر امام خمینی در جنوب غربی ایران و در فاصله 950 کیلومتري از تهران، در استان خوزستان واقع شده است . این بندر در 165 کیلومتري جنوب شرقی اهواز - مرکز استان - و در 100 کیلومتري شرق آبادان و خرمشهر، بر روي اراضی سطح جزر و مدي شمالی خور موسی قرار گرفته است .خور موسی به طو ل تقریبی 78 کیلومتر، عرض حداقل 250 متر و عمق متوسط 20 متر، محیطی آرام و مطمئن را به عنوان حوضچه آرامش و کانال دسترسی طبیعی براي تردد و بارگیري انواع کشتی ها با تناژ حداکثر 100 تا 120 هزارتن - پس از ترمیم اسکله ها، اصلاح آبخورها و احداث اسکله 150 هزار تنی - و با آبخور حداکثر 14 متر فراهم آورده است . بندر امام خمینی نیازمند احداث موج شکن و پناهگاه جهت کشتی ها نمی باشد . موقعیت جغرافیایی بندر، 30 درجه و 25 دقیقه عرض شمالی و 49 درجه و 4 دقیقه طول شرقی، در 65 کیلومتري مدخل ورودي خور موسی واقع شده است. بندر امام خمینی از طریق خور موسی با خلیج فارس و سپس دریاي عمان و از این طریق با دیگر بنادر همسایه و بنادر دیگر در سطح جهان مرتبط می گردد.