بخشی از مقاله
چکیده
سیاست خارجی پیوسته با امر تصمیم گیری ارتباط دارد و با این پرسش رو به رو می شود که چگونه باید بهترین، کم هزینه ترین، کارآمد ترین و برترین گزینه را انتخاب، و منافع و امنیت کشور را در محیط داخلی، منطقه ای و بین المللی تامین کرد. نظام جمهوری اسلامی ایران با وجود آشوب ورودی در درون نظام بین الملل، از گزند حوادث و تحولات ناخوشایند در امان و حفظ بود.
بر این اساس می توان گفت که تلقی و تعریف حداکثری صلح مثبت کاملا بر مبنا و مدلول آن در گفتمان اصول گرایی عدالت محور منطبق است. گونه حداکثری از مفهوم صلح پیوند عمیقی میان صلح و امنیت و عدالت برقرار می کند. بنابراین برای دستیابی به صلح و امنیت پایدار باید مناسبات قدرت و ساختار های سلطه و خشونت را از بین برد.
تجلی و نمود عینی و عملی این تصور از صلح مثبت در رفتار سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران مشهود است. نمونه آن را می توان در رویکرد جمهوری اسلامی ایران به بحران فلسطین مشاهده کرد. هدف ما در این مقاله پاسخ به این سوال میباشد که سیاست خارجی دولتهای دکتر محمود احمدی نژاد تا پایان سال هشتم تا چه حد با سیاست خارجی مدنظر اسلام و اهداف آرمانی انقلاب اسلامی علی الخصوص فرمایشات و نظرات حضرت امام - ره - در یک راستا قرار دارد؟
-1مقدمه
سیاست خارجی یکی از متعالی ترین امور عمومی در زندگی بشر امروز می باشد. وظیفه خطیر تولید امنیت و حفاظت از منافع ملی کشور در دنیای پیچیده کنونی به عهده سیاست خارجی دستگاه دیپلماسی گذاشته شده است. سیاست خارجی پیوسته با امر تصمیم گیری ارتباط دارد و با این پرسش رو به رو می شود که چگونه باید بهترین، کم هزینه ترین، کارآمد ترین و برترین گزینه را انتخاب، و منافع و امنیت کشور را در محیط داخلی، منطقه ای و بین المللی تامین کرد. نظام جمهوری اسلامی ایران با وجود آشوب ورودی در درون نظام بین الملل، از گزند حوادث و تحولات ناخوشایند در امان و حفظ بود.
-2اصول اساسی سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران
-1-2سیاست خارجی اسلامی از منظر امام خمینی
امام خمینی - ره - به منزله فقیهی که دارای دیدگاه های سیاسی مبتنی بر اصول و قواعد فقهی بود، درباره سیاست خارجی اسلامی به طور اعم و سیاست خارجی دولت اسلامی به صورت اخص، مطابی را بیان نموده اند. به طور اعم، سیاست خارجی اسلامی از نظر ایشان، گسترش نفوذ اسلام در جهان و کم کردن سلطه جهان خواران و احیای هویت اسلامی مسلمانان در سراسر جهان است
براین اساس، ویژگی سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران نسبت به سایر کشور ها در مبانی و چگونگی تکیه بر منابع عقلی و نقلی است. امام خمینی - ره - ، رهبری مذهبی و دارای اندیشه سیاسی مبتنی بر اسلام بوده اند. در نتیجه ، با عنایت به مبانی خاص اسلام از جمله کتاب و سنت، اصولی را بیان کرده اند. این اصول می تواند، چارچوب رفتاری لازم را به کارگزاران نظام اسلامی ارائه کند و پای بندی به آنها، وجه تمایز دولت اسلامی از دیگر دولت ها باشد
-2-2راهبرد های سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران
پیش از هر چیز تذکر این نکته ضروری است که ذکر چند راهبرد به معنای انحصار آنها در این موارد نمی باشد، بلکه بیانگر نقص عمده ای است که از این ناحیه متوجه پژوهش های سیاست خارجی می باشد. به بیان دیگر، و با کمال تاسف، اغلب کارهایی که در این حوزه صورت می گیرد، نظری بوده و نسبت به ارائه راهبرد ها و راه کارهای عملیاتی مناسب، توجه چندانی صورت نگرفته است، در حالی که اساسا بدون ارائه راهبردها و راه کارهای مناسب ، انتظار تحولی جدی در روند حرکتی نظام اسلامی بیهوده و عبث خواهد بود
از این رو، این پژوهش ، بدون اینکه قصد داشته باشد راهبرد های سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران را به صورت مورد به مورد و جزئی مورد بررسی قرار دهد، تنها به استخراج این راهبردها از بیانات امام خمینی - ره - و مقام معظم رهبری - دامت برکاته - و قانون اساسی جهت تطابق با دوران ریاست جمهوری دکتر احمدی نژاد در مقایسه با آنها بسنده کرده، به این امید که پژوهش گران و محققان این عرصه با ورود به این مباحث ، هر یک از آنها را به صورت تفصیلی مورد تجزیه و تحلیل عالمانه قرار دهند
-1-2-2راهبرد ایران ابر قدرت .
امام خمینی - ره - درباره خودکفایی و قدرت همه جانبه ایران چنین می فرماید: من یک جمله با آقایان صحبت کنم، ما باید زحمت بکشیم تا در همه جناح ها خود کفا باشیم. امکان ندارد که استقلال به دست بیاید، قبل از اینکه استقلال اقتصادی داشته باشیم. اگر ما بنا باشد که در اقتصاد احتیاج داشته باشیم، در چیزهای دیگر هم وابسته خواهیم شد. و همین طور اگر در فرهنگ ، ما وابستگی داشته باشیم، در اساس مسائل وابستگی پیدا می کنیم اکر ما بخواهیم مستقل باشیم، باید از همه جهات خودمان را مستغنی کنیم و از حالا درصددش برآییم. از حالا باید، حالایی که مملکت شده است مال خودتان و دست اجانب کوتاه شده است. و امید است تا آخر کوتاه باشد و این خیانت کارها هم رفتند واین ریشه های گندیده شان مانده است. ما باید به این مملکت که مال خودمان شده است حالا مثل خانه خودمان باید خدمت کنیم. و از الان در صدد این براییم که خودمان را مستغنی کنیم از این غرب و شرق
-2-3-2صدور انقلاب
پیروزی انقلاب به معنای صدور پیام و ارزش های آن و به حرکت در آمدن موجی از خیزش های رهایی بخش در کشور های اسلامی و جهان سوم بود. پیام انقلاب اسلامی، جنبش های استقلال طلبانه را در جهان بیدار کرد. و رژیم های وابسته بسیاری را با چالش جدی مواجه نمود. امام خمینی - ره - درباره مفهوم صدور انقلاب می فرماید: ما که می گوییم انقلابمان را می خواهیم صادر کنیم، می خواهیم این را صادر کنیم، می خواهیم این مطلب را ، همین معنایی که پیدا شده ، همین معنویتی که پیدا شده است
در ایران، همین مسائلی که در ایران پیدا شده، ما می خواهیم این را صادر کنیم. ما نمی خواهیم شمشیر بکشیم و تفنگ بکشیم و حمله کنیم. عراق با ما الان مدت هاست دارد حمله می کند و ما هیچ حمله ای به انها نمی کنیم. انها حمله می کنند ما دفاع می کنیم. دفاع لازم است. ما می خواهیم که این انقلابمان را ، انقلاب فرهنگی مان را، انقلاب اسلامی مان را به همه ممالک اسلامی صادر کنیم. و اگر این انقلاب صادر شد، هر جا صادر بشود این انقلاب، مشکل حل می شود
-3-2-2امت واحده اسلامی
امام خمینی - ره - در وصیت نامه سیاسی الهی خود، دولتها، ملت ها، و نخبگان جوامع اسلامی را اینگونه توصیه می کنند:
وصیت من به ملت های کشور های اسلامی آن است که انتظار نداشته باشید که از خارج کسی به شما در رسیدن به هدفتان که اسلام و پیاده کردن احکام اسلام است کمک کند. خود باید به این امر حیاتی که آزادی و استقلال را تحقق می بخشد قیام کنید. و علمای اعلام و خطبای محترم کشور های اسلامی دولت ها دعوت کنند که از وابستگی به قدرت های بزرگ خارجی خود را رها کنند و با ملت خود تفاهم کنند در این صورت پیروزی را در آغوش خواهند کشید. و نیز ملت ها را دعوت به وحدت کنند و از نژاد پرستی که مخالف دستور اسلام است بپرهیزند.
