بخشی از مقاله
چکیده
در آینده ای بسیار نزدیک، شرکت ها نمی توانند انتظار داشته باشند که تولیدات و خدماتی که قبلا باعث موفقیت آنها بوده، زمینه ساز ادامه حیات آنها باشند، لذا باید از هوش انسان ها استفاده کنند. دانش، با ایجاد سرعت عمل به دلیل فراهم سازی دسترسی سریع به تخصص مورد نیاز، تاثیری بسزا در اقتصاد متغیر سازمانی دارد. دانش، دارایی سازمان محسوب شده و باعث مزیت رقابتی پایدار می شود.
در این مقاله سعی شده است که ارتباط و میزان و نوع وابستگی بین یادگیری الکترونیکی بر بهره وری منابع انسانی بررسی و اندازه گیری شود . چراکه نتایج این اندازه گیری برای مدیران ارشد سیستم های اطلاعاتی ، منابع انسانی و یا آموزش سازمان ها بسیار ارزشمند است ، زیرا آنان باید بتوانند از حجم بالای سرمایه گذاری مورد نیاز برای استفاده از یادگیری الکترونیکی در نظام آموزشی سازمان دفاع کنند .
بنابراین برحسب مدل ارائه شده و از طریق مصاحبه و ارسال پرسشنامه داده های مورد نیاز برای مطالعه جمع آوری شده اند . نتایج بدست آمده از این مطالعه بر این امر که یادگیری الکترونیکی موجب افزایش بهره وری نیروی انسانی می گردد، تاکید دارد .
مقدمه
امروزه فناوری های نوین اطلاعاتی و ارتباطی، ماهیت دانستن را تغییر داده است. از فراگیران انتظار می رود که به جای حفظ اطلاعات، بتوانند آن را تولید کنند. به بیانی دیگر، کاربرد فناوری اطلاعات در آموزش و پژوهش، به امری ضروری تبدیل شده است. گذار ازجامعه صنعتی به جامعه اطلاعاتی، لزوماً به مفهوم حرکتی تکاملی نیست بلکه معادل جهشی ساختاری است.
امروزه، فراگیران برای کسب مهارت های سطح بالا و مجهز شدن به قابلیت های فنی و تخصصی در موضوعات مورد نیاز، از چند رسانه ای ها استفاده می کنند. کاربرد فناوری اطلاعات نه تنها به تثبیت و تقویت مهارت های پایه محدود نمی شود بلکه در گسترده ای وسیع از فنون گوناگون یاددهی و یادگیری، چون کار و کارگاه و انجام پروژه های پژوهشی مورد استفاده قرار می گیرد.
یادگیرنده ها برای یادگیری موضوعات خاص و کسب مهارت های لازم، از اینترنت به صورت انجام کارهای پژوهشی و برقراری ارتباط با دیگر عوامل و نیروهای انسانی متخصص، بهره می جویند. فناوری اطلاعات برالگوهای زندگی، شیوه های کار، روش های پژوهش، آموزش و یادگیری، مدیریت و بسیاری از زمینه های دیگر زندگی انسانی تاثیر می گذارند و دارای سودمندی های بسیار است. قابلیت و توانایی دسترسی به اطلاعات، از طریق استفاده از منابع و فناوری اطلاعاتی ارزیابی و کاربرد بهینه آن اطلاعات توسط افراد، همان سواد اطلاعاتی یا سواد فناوری است که فراگیران اگر در فرایند یادگیری به این مطلوب مجهز شوند، نو شدن افکار ذهنی و تقویت آموخته ها را موجب می شود.
انسان ها برای کسب قابلیت های زندگی در قرن بیست و یکم که مملو از فناوری های اطلاعاتی و ارتباطی است، باید علاوه بر یادگیری موضوعات نظری و تخصصی یعنی کسب سواد عمومی و علمی به سواد اطلاعاتی و سواد فناوری نیز مجهز شوند. در این راستا ها سازمان ها به تدریج اقدام به بهره گیری از شیوه ها و نظام های یادگیری و آموزش الکترونیکی کردند تا بتوانند همگام با توسعه ی فناوری نیروی انسانی خود را از نظر ارتقا دانش و مهارت مربوط به کارشان ، به روز و فعال نگه دارند .
در چند سال اخیر در سازمان های ایرانی نیز لزوم ایجاد و پیاده سازی یادگیری الکترونیکی را در نظام های آموزشی سازمان ها احساس کرده اند . ام این مهم نیازمند سرمایه گذاری حجیمی است که توجیه آ» از مهم ترین مشکلات مدیران ارشد سامانه های اطلاعاتی ، منابع انسانی و یا آموزش است . این توجیه به دلیل تاثیرات طولانی بودن زمان آموزش در فرایند های کاری ، مشاهده و اندازه گیری ارتقاء بوجود آمده در نیروی انسانی بسیار دشوار است . بنا براین بایستی نشان داد که آیا رابطه معنا داری بین بهره وری نیروی انسانی و حجم سرمایه گذاری بر روی یادگیری الکترونیکی وجود دارد ؟
· یادگیری الکترونیکی - el -
یادگیری الکترونیکی عبارتست از مهارت ها و دانایی که بعنوان بخشی از یک فرایند توسعه ی عملکرد انسانی با استفاده از اینترنت ، اینترانت یا فناوری های لوح فشرده بعنوان کانال های توزیع ارائه می شود
در تعریفی دیگر یادگیری الکترونیکی به عنوان محتوای ساخت یافته و یا تجربیات یادگیری که توسط فناوری های الکترونیکی شامل اینترنت ، اینترانت و اکسترانت فعال یا ارائه می شود ، نیز مطرح شده است
یادگیری الکترونیکی را می توان نوعی تکنولوژی جدید دانست. در این نوع آموزش، فراگیران ملزم به حضور فیزیکی در کلاس های از پیش برنامه ریزی شده نیستند بلکه می توانند برای یادگیری از شبکه اینترنت استفاده کنند. آنها می توانند از طریق اتصال به اینترنت و استفاده از مرورگرها در هر زمان و هر مکانی که بخواهند، از کلاس های مجازی استفاده کنند. کلاس های مجازی و حتی نوع آموزش در آنها با کلاس ها و آموزش سنتی کاملاً متفاوت است.
یادگیری الکترونیکی، فراگیری الکترونیکی یا آموزش مجازی در ساده ترین شکل به مفهوم ارائه محتوای درسی از طریق اینترنت است. از آنجا که در این روش دوره های آموزشی را می توان به صورت متمرکز مدیریت کرد، راهنمایی و تشویق فراگیران برای تکمیل دوره ها و کنترل محتوی بسیار آسان و استفاده از آنها چندان گران نیست. مزیت اصلی این روش آن است که یادگیران می توانند از روی میز کار خود به این نوع آموزش دسترسی یابند .
با بهره گیری از el، آموزش گیرندگان می توانند اطلاعات بیشتری را در مدت زمانی کوتاه تر جذب کنند. پروژه های مطالعاتی در زمینه اثر فناوری اطلاعات در یادگیری، بیان کننده این واقعیت است که از زمان ورود این فناوری به حوزه آموزش، انگیزه افراد در فراگیری افزایش یافته است. در برخی زمینه ها و برای افرادی که قبلاً به طور مستمر تجربه شکست در یادگیری داشته اند، این معنا می تواند باب جدیدی بگشاید.
همچنین el یکی از مهم ترین موضوعات مطرح در سازمان ها ست و عامل و مفهومی برای حل مشکلات مربوط به یادگیریو عملکرد کارکنان است . تحلیل گران پیش بینی کرده اند که تا پایان سال 2004 بیش از 23 بیلیون دلار آمریکا بر روی برنامه های el صرف شود بنابراین تاثیر el حقیقتی است که توجه وسیع و قابل تامل محققین و پژوهش گران سیستم های اطلاعاتی - is - بر آن معطوف است
از سوی دیگر تعامل el با مدیریت دانش منجر به بهبود و توسعه ی مراحلی شده است که طی آن دانایی مبادله و مکالمه می شود
با ورود el به نظام های آموزشی سازمان ها ارزیابی مهارت ها و وقابلیت های منابع انسانی بهتر انجام می شود ، همچنین فرایند کسب دانش توسعه می یابد . آگر آموزش خوب را آموزشی بدانیم که یادگیری اثربخش را پشتیبانی می کند ، توانمندی el در امر آموزش و یادگیری اثربخش از مواردی است که باید مورد بررسی قرار گیرد .
مطالعات اخیر نشان داد که آن دسته از چالش هایی منجر به عدم موفقیت یک دوره ی آموزش الکترونیکی - el - می شوند، عبارتند از مواردی از قبیل انطباق فرد با محیط مجازی ، محتوا ، منابع ، زمان بندی ، تمرینات و کارها ، ویژگی ها و مشخصات یادگیرندگان ، تعامل فراگیران و فردی که تعامل فراگیران را تسهیل می کند .
· بهره وری
بهره وری عبارت است از به حداکثر رساندن استفاده از منابع، نیروی انسانی و تمهیدات به طریق علمی به منظور کاهش هزینه ها و رضایت کارکنان، مدیران و مصرف کنندگان. تعاریف دیگر، بهره وری نیروی انسانی را حداکثر استفاده مناسب از نیروی انسانی به منظور حرکت در جهت اهداف سازمان با کمترین زمان و حداقل هزینه داشته اند. بر اساس دیدگاه سازمان بهره وری ملی ایران، بهره وری یک نگرش عقلانی به کار و زندگی است. این مشابه یک فرهنگ بوده که هدف آن هوشمندانه تر کردن فعالیتها برای یک زندگی بهتر و متعالی است.
بهره وری عبارت است به دست آوردن حداکثر سود ممکن از نیروی کار، توان، استعداد و مهارت نیروی انسانی، زمین، ماشین، پول، تجهیزات زمان، مکان و ... به منظور ارتقاء رفاه جامعه، به گونه ای که افزایش آن به عنوان یک ضرورت، در جهت ارتقاء سطح زندگی انسانها و ساختن اجتماعی همواره مدنظر صاحبنظران سیاست، مدیریت و اقتصاد قرار دارد.
بهره وری به عنوان معیاری برای سنجش کارایی و اثر بخشی در فعالیت های اقتصادی مطرح است . بر اساس اینکه خروجی مورد نظر چه باشد ، انواع گوناگون بهره وری در سطوح مختلف مطرح می شود . در سطح کارکنان بی شک سرمایه گذاری صحیح بر روی توسعه نیروی انسانی موجب افزایش بهره وری ، کیفیت کار و خلاقیت کارکنان می شود . این امر باید در شاخص های بهره وری قابل مشاهده باشد . عواملی از قبیل ارزش افزوده ی محصول یا خدمت ارائه شده ، ارزش ستانده و هزینه ی نیروی کار از از جمله عوامل اساسی بهره وری محسوب می شوند.
