بخشی از مقاله
چکیده
مدیریت الگوي مصرف منجربه توسعه پایدار جامعه اسلامی خواهد شد. چنین الگویی - فرهنگ سازي مستمر، نهادینه سازي ارزشی و آموزش هاي هنجاري دینی و ملی و... - را براي تمام شهروندان وگروه هاي اجتماعی مطالبه می کند.جامعه پذیري این الگو با تأسی از آموزه هاي دینی، آموزش مداوم نهادهاي حاکمیتی و دولتی، برنامه ریزي هاي کلان و خرد با اهداف - کوتاه- میان و بلند - مدت، تنقیح قوانین، دستور العمل هاي فرهنگی و نظارت مستمر و.... ممکن خواهد بود.
آموزش مداوم تحول سبک زندگی مصرفی جامعه ایرانی بالاخص در بین گروه هاي اجتماعی زنان و جوانان بسیار اثرگذارست. نهادهاي اجتماعی - دین،خانواده،رسانه، آموزش و... - نقش بارزي در تغییر مدیریت الگوي مصرف ازطرق مختلف به همراه خواهند داشت، این نهادها با برخوردار بودن یک استراتژي مداوم بدون تداخل کاري باید الگوي سبک زندگی مصرفی را از یک فرایند ایده ذهنی اسلامی به فرایند کاربردي و بالفعل آگاه مدارانه تبدیل نمایند؛ همچنین دولت هاي جامعه اسلامی باید در تمام عرصه هاي فرهنگی و اجتماعی تلاش نمایند تا مدیریت بهینه مصرف شهروندان جامعه را به سمت توسعه پایدار نهادینه کنند؛ و راهبردها و راهکارهایی را متناسب با ذات فرهنگی و اجتماعی شهروندان اجرا نمایند.
-1 مقدمه
مدیریت بهینه الگوي مصرف در جامعه اسلامی یکی از لوازم اصلی پیشرفت پایدار خواهد بود. اصلاح الگوي سبک زندگی مصرف در هر جامعه اي باید تبیین و تدوین گردد، آموزش و ترویج صحیح این الگو منجربه استفاده بهینه از منابع و ثروت هاي ملی و توسعه پایدار خواهد شد. در جامعه اسلامی مدیریت مصرف نیازمند نهادینه سازي مستمر ارزش هاي فرهنگی وهنجارهاي اجتماعی خواهد بود، جامعه پذیري این الگو راهکارهایی را می طلبد که تا تمام شهروندان جامعه را ملزم به اجراي رفتارهاي اصلاحی تشویق نموده؛ و بتدریج چنین مدیریت رفتاري را تبدیل به یک رفتار ارزشمند در تمام عرصه خواهد نمود، از این رو راهکارهاي صحیح در راستاي آموزه هاي مستقیم و غیر مستقیم مدیریت بهینه مصرف در سطح جامعه در دهه هاي اخیر امري لازم الاجر براي تمام دستگاه هاي حاکمیتی و دولتی می باشد.
-2بیان مساله
ارتقاء مدیریت صحیح مصرف در جامعه یک حرکت ارزشمندو ضروري است. پرداختن به موضوع مدیریت الگوي مصرف در قالب یک فرایند ارزشی، فراگیر، واقع نگر و مستمر در جامعه نیازمند تحول فرهنگی سبک زندگی مصرف و نظارت مستمر بر آن می باشد.
انسان در هر عصري براي بهره برداري بهتر از منابع و ذخائر در پی یافتن راه حل هاي مصرف بهینه خواهد بود؛ براي این منظور چاره اي جزءطراحی راهکارهاي پایدار و عقلانی نداشته است، بنابراین در هر جامعه اي باید مصرف را » به معناي استفاده و کاربرد کالاها و خدمات براي رفع نیازهاي اقتصادي، اجتماعی و فرهنگی دانست و الگوي مصرف را سه نوع رفتار افراد با منابع و اموال تحت اختیار افراد داراي سه مولفه اساسی "انگیزه- رفتار و قواعد رفتار- محدودیت هاي نهادي و فردي" تلقی کرد
با توجه به این مطالب و با نظر به اینکه حیات بشري بر عرصه گیتی وابسته به منابع موجود کره زمین بوده و با محدودیت هاي از اواخرقرن بیستم به این سمت روبرو شده، که ناشی از روند لجام گسیخته اي در مصرف منابع بوده در این نوشتار ضمن بررسی احتمالی معنا و مفهوم مدیریت بهینه الگوي مصرف از زوایه فرهنگی و اجتماعی به تبیین عوامل الگوي صحیح سبک زندگی مصرف در جامعه اسلامی ایران پرداخته و راهکارها و راهبردهایی را بیان کنیم.
-3ضرورت موضوع
ماهیت صرفه جویی مدیریت مصرف مبتنی بر آینده نگري پایدار می باشد و نقش بسیار مهمی ازُبعد اجتماعی و فرهنگی درهر جامعه روبه توسعه پایدار خواهد داشت، و این موضوع اجتماعی در جامعه ایرانی یک ضرورت اجتناب ناپذیر در دهه هاي اخیر قرار گرفته است. عدم بهینه مصرف در سطح جامعه اسلامی ایران بیشتر بارز شده است. و جامعه را با محدودیت منابع در دسترس از یکسو و عدم توزیع متوازن از سوي دیگر روبرو نموده است، بنابراین موقعیت مصرف در جامعه ایران امروز متاثر از عوامل طبیعی،جغرافیایی، سیاسی و فرهنگی بوده و ساختار دولت هاي اسلامی را با بروز مشکلاتی مواجه نموده است. البته باید توجه داشت به اینکه این امر به هیچ وجه به معناي ناکافی بودن منابع موجود در جامعه براي ساکنان آن نبوده و نیست و آنچه که افراد جامعه را از نظر تامین منابع با چالش روبرو کرده است اسراف کاري و هدر رفتن بسیاري از منابع جامعه توسط بخشی از شهروندان جامعه است.
کاسترو در این باره می نویسد » نیک می دانیم که نعمت هاي موجود در کره زمین براي ساکنان آن کافی است با این حال می بینیم که گرسنگی پدیده اي اجتماعی و جهانی به شمار می رود و بیشتر ساکنان جامعه در روي زمین از گرسنگی رنج میبرد.