بخشی از مقاله
چکیده
گردشگری امروزه به عنوان دومین منبع درآمد در بیش از 49 کشور در حال توسعه به حساب می آید و راهبردی برای افزایش درآمد و فقرزدایی در این ک شورها تلقی می شود. بر ا ساس پیش بینی سازمان جهانگردی جهانی تا سال 2010 بیش از 43 در صد از ا شتغال جهان مربوط به بخش گردشگری خواهد بود هدف تحقیق حاضر بررسی گردشگری بخش باروق شهرستان میاندوآب است که از نظر هدف کاربردی و از نظر روش توصیفی و تحلیلی است و در گرد آوری اطلاعات از دو روش کتابخانه ای و میدانی استفاده شده است حجم نمونه استفاده شده 180 نفر است و با تبین نقاط قوت - - S ، ضعف - - W فرصت ها - O - و تهدیدات - - T گردشگری در محدوده مورد مطالعه با استفاده از ابزار تحلیلی SWOT به ارائه استراتژیها و راهبردهایی برای توسعه این صنعت در منطقه مورد مطالعه پرداخته شده است،
که جمعا 45 شاخص - - قوت12،فرصت14،صعف11 و تهدیدات 8عامل - مطرح گردید. بنابراین نتایج حاکی بر اساس مدلSWOTو آزمون فریدمن، نقاط قوت بر نقاط ضعف برتری داشته - براساس مدل فریدمن قوت ها با امتیاز3/18 و ضعف ها با امتیاز - 2/58و فرصتها نسبت به تهدیدات برتری دارند - فرصتها با امتیاز3/83و تهدیدها با امتیاز - 2/72؛ لذا وضعیت گردشگری بخش باروق شهرستان میاندوآب در وضعیت مطلوب برآورد می شود،
مقدمه
توریسم پدیده کهن است که بر پایه حرکت و جابه جایی انسان است، دگرگونیها و تحولاتی که در قرون 18و 19 در ساختار اجتماعی اروپا رخ داد، به تدریج مسافرتهای تفریحی را امکان پذیر و رشد گردشگری را منجر شد. یکی از اشکال جدید توریسم که از حدود یک دهه اخیر مطرح شده، ژئوتوریسم یا گردشگری جغرافیایی می باشد که با هدف حفظ منابع گردشگری برای نسل آینده به معرفی پدیده های طبیعی، ژئومورفیک می پردازد. سکونتگاههای روستایی نیز یکی از فضاهای جغرافیایی می باشند که نیاز مبرمی به برنامه ریزی توسعه دارند. جاذبه ها و توانمندی های مناطق روستایی بنا بر موقعیتی که در آن قرار گرفته اند متنوع و متفاوت می باشد کشوری مثل ایران که از لحاظ منابع و ا ستعدادهای غنی گرد شگری در رتبه بندی ک شورها در جایگاه ممتاز دهم قرار گرفته ا ست می تواند با ارائه راهکارهای ا سا سی و کاربردی بسترهای مناسب این امر را ایجاد و توسعه دهد.
از جمله این راهکارهایی که می تواند در این مقوله مورد توجه قرار گیرد توجه هر چه بیشتر به بحث گردشگری روستایی و پتانسیل های فراوان مناطق روستایی در جهت جلب و جذب گردشگر به این محیط ها می باشد. هدف از این مطالعه برر سی و ارزیابی توانمندیهای ژئوتوری ستی رو ستاهای شهر ستان ارومیه ا ست که سعی شده با عنایت به اهمیت مو ضوع گرد شگری با استفاده از مدل swot و نتایج بدست آمده جهت توسعه ژئوتوریسم و بهره برداری صحیح از آن استفاده نماید.
بیان مسئله
گردشگری بعنوان یکی از بهترین گزینه توجه به فقر،اشتغال و طرحهای اقتصادی متنوع در کشورهای در حال توسعه در نظر گرفته شده است - - Honeck:2012,1امروزه صن عت گردشگری چه در دا خل و چه در خارج مرز ها با عث جا به جایی میلیون ها تن می شود - - Mason:2012,16گردشگری به عنوان صنعنی بدودن دود و همچنین علت و معلولی در روند جهانی شدن است - - Mowforth:2003,8 که بخش عمده اقتصاد جهانی و یکی از بزرگترین صتایع جهان محسوب میشود، به عبارتی صنعت گردشگری به عنوان صنعت ا شتغال زا، حامی فرهنگی جوامع محلی،ارتباط دهنده فرهنگی و عامل شکوفایی اقت صاد، نقش مهمی را در جامعه جهانی ایفا می کند.
گردشگری در هر جامعه ای متاثر از عوامل پیچیده ودر هم بافته سیلسی، فرهنگی و اقتصادی و همچنین ویژگیهای جغرافیایی است که دیگران مجذوب خود می کند امروزه گردشگری یکی از امید بخش ترین فعالیت هاست که از آن به عنوان گذرگاه توسعه یاد می کنند - سواربرگ:5، - 1998به عبارتی گردشگری به عنوان اهرمی قدرتمند در الگوی توسعه مورد تایید قرار گرفته است - - Wawkins:2007,350 گردشگری در چارچوب الگوی فضای خاصی عمل می کند که یکی از الگوهای فضایی گردشگری روستایی است. از آنجایی که نواحی روستایی بخش عمده ای از جمعیت و مساحت کشور را بخود اختصاص داده و نقش اساسی در حیات اقتصادی و اجتماعی کشور دارد.
- رضوانی، - 40:1374 لذا صنعت گرد شگری رو ستایی به عنوان صنعتی که با حوزه های مختلفی نظیر اقت صاد ک شاورزی،فرهنگ،محیط زی ست و خدمات در تعامل است، از اهمیت فراوانی برخوردار می باشد و تجربیات سایر مناطق جهان نشان می دهد که توسعه گردشگری در هر منطقه باعث رشد و شکوفایی و پیشرفت اقتصادی و اجتماعی ان ناحیه گردیده است بنابراین توسعه این صنعت می تواند به عنوان یکی از ابزارهای اصلی توسعه اقت صادی و اجتماعی در رو ستاها مورد توجه قرار گیرد که این امر موجب تو سعه پایدار رو ستاها،برخورداری رو ستاها از معی شت پایدار و رفع محرومیت زدایی، ایجاد اشتغال و کسب درآمد خواهد شد
مبانی نظری ویشینه تحقیق
رشد سریع تقاضا برای گردشگری روستایی از سال 1945 آغاز شد و توجه به موضوع گردشگری روستایی از دهه 1950 میلادی در انگلستان و اروپا گسترش یافت که در دهه های 1960 و 1970 میلادی بیشتر در زمینه اقتصاد گردشگری روستایی برای کشاورزان و جوامع محلی مورد توجه قرار گرفت - قادری، - 17:1390کشورهای رو به توسعه، در حالی به تشویق گردشگری به منزله ابزار توسعه اقتصادی می پردازند که این فعالیت نسبت به سایر صنایع مخرب، زیانهاینسبتاً کمتری برای آنها به همراه داشته است - راسل و استابیل - 2002 گردشگری روستایی را باید نوعی از گردشگری پایدار تلقی کرد؛ زیرا انتظار میرود حضور گردشگران در تقویت زندگی روستایی، ارتقای کیفیت زندگی، افزایش توان مالی ساکنان روستاها و بهبود اوضاع اقتصادی آنان، حفظ محیط و فرهنگ روستایی یاری رساند - غفاری و همکاران , 1391 - و موجب تحرک اقت صادی حا شیهای شود.
پی شرفت تو سعه را ازطریق ایجاد شغل و درآمد برای آنها به ارمغان آورد - لیو ووال , - 2003 در ادبیات تو سعه پایدار گرد شگری، به ابعاداقت صادی گرد شگری توجه ب سیاری شده ا ست .مو ضوعات ا صلی پایداری اقت صادی، شامل منافع اقت صادی، متنوع سازی اقت صاد محلی، ر شد اقت صادی کنترل شده، بهبود روابط محلی و منطقهای و توزیع عادلانه منافع اقت صادی در اقت صاد محلی ا ست - چامبرلین , - 2002 همچنین بعد پایداری اقت صاد گرد شگری، بر درآمد منا سب، ثبات قیمت کالاها و خدمات وبرابری فر صتهای شغلی در جامعه دلالت دارد - مک کول - 1995, رضایت گردشگران از گردشگری پایدار، در راستای کارایی بلندمدت اقتصادی گردشگری محلی، اهمیت زیادی دارددر این راستا، طرفداران پارادیم سنتی گردشگری انبوه، هدف اصلی توسع ه گردشگری را به حداکثررسانی منافع اقتصادی آن میدانند، در حالیکه طرفداران گردشگری پایدار معتقدن د که باید درصد رشد توسعه گردشگری با ظرفیتهای جامعه سازگار باشد.
- قدمی 1391, - اهداف توسعه پایدار اقتصادی می طلبد که گردشگری روستایی از رشد پایداری برخوردار باشد، چیزی که در این مقوله باید کانون توجه قرار گیرد این است که ظرفیت های گردشگری محلی، اعم از جاذبه های فرهنگی یا طبیعی وغیره، اساس و موتور رشد گردشگری شمرده می شود و واضح است که تداوم رشد اقتصادی گردشگری و به تبع آن تحریک رشد اقتصادی محلی یا ملی، در گرو بهره برداری پایدار از ظرفیت های گرد شگری موجود از طریق حفاظت و تو سعه توأم ا ست، به بیان دیگر در گرد شگری پایدار، حفاظت و تو سعه پایدار منابع محیطی، نه تنها هدف، بلکه وسیله نیز به شمار می رود
