بخشی از مقاله
چکیده
در گردشگری مذهبی یکی از اشکال عمده ی گردشگری است که شامل دیدار از اماکن مذهبی و انجام فرایض دینی و مذهبی است. بر اساس تعریف سازمان جهانی گردشگری، یکی از مقاصد و انگیزه های سفر گردشگران، زیارت است. هدف این تحقیق بیان و توضیح مسائل و موضوع های مربوط به مدیریت گردشگری مذهبی برای دستیابی به بازدید های شادی بخش از میراث فرهنگی است. روش تحقیق از نوع کاربردی و روش جمع آوری اطلاعات در دو قسمت کتابخانه ای و میدانی صورت گرفته که برداشت میدانی با استفاده از پرسشنامه و با روش نمونه گیری تصادفی در میان زائران امامزاده صالح بخش ماژین شهرستان دره شهر انجام شده است. جهت شناسایی نقاط ضعف و قوت، فرصت ها و تهدیدهای موجود در بخش گردشگری مذهبی منطقه مذکور از مدل SOWT استفاده شد.
نتایج نشان داد در منطقه مورد مطالعه تعداد 7 قوت داخلی در برابر 10 ضعف داخلی و تعداد6 فرصت بیرونی در برابر 5 تهدید بیرونی شناسایی شده است. در مجموع تعداد 13 عامل قوت و فرصت به عنوان مزیت ها و 15 نقطه ضعف و تهدیدها به عنوان محدودیت ها و تنگناهای پیش روی گردشگری مذهبی منطقه وجود دارد. لذا در یک جمعبندی ساده می توان گفت که آستانه ی آسیب پذیری گردشگری این ناحیه نسبتا بالا بوده و نیازمند بازنگری و ارائه ی سیاست های مناسب در جهت رفع ضعف ها و تهدید ها با استفاده از نکات قوت و فرصت های منطقه می باشد. همچنین تبلیغات مناسب و توجه دولت به گردشگری مذهبی مهمترین فرصت به گردشگری مذهبی می باشد.
واژههای کلیدی: گردشگری مذهبی، فرصت ها، تهدیدها، نقاط قوت، نقاط ضعف
-1 مقدمه
گردشگری عنصر بزرگ دنیای مدرن است. ما در دنیای مدرن زندگی میکنیم و باید در جست و جوی روشهای مدرن برای ایجاد سهولت کار گردشگری باشیم. در جاهای زیادی در پهنه جهان، بسیاری از جاذبه های گردشگری فرهنگی اکنون دچار زیادی بیش از حد بازدیدکننده هستند در حالی که از جاذبه های دیگر به اندازه ظرفیتشان دیدن می شود و در جاهای دیگر و اغلب دقیقا در همان مکان ها، موارد فرهنگی ای وجود دارند که اختصاص به جلب بازدید کنندگان دارند ولی به دلیل یا دلایلی این کار را با موفقیت انجام نمی دهند و در جاهای دیگر گردشگری فرهنگی به تازگی به عنوان یک صنعت یا فعالیت شروع شده است یا اصلا وجود ندارد - قرخلو،. - 56 :1386
یک بررسی کلی جهانی از میراث فرهنگی غیر ممکن است زیرا همه کشورهای جهان امضاء کننده میثاق جهانی میراث نیستند. یکی از دلایل تبلیغ یا عدم تبلیغ یک جاذبه به قیمت جاذبه دیگر میتوان از دلایل اقتصادی نام برد. افزایش سرسام آور گردشگری در کل اصولا به علت بهتر شدن ارتباطات، افزایش ثروت و رفاه و اوقات فراغت بیشتر است. امروزه گردشگری بخشی از دنیای مدرن است نه فقط در اصطلاحات مالی از قبیل ارزیابی شورای جهانی سفر و جهانگردی بلکه در راههای عمیقتر به عنوان نیرویی برای تحول اجتماعی، گردشگری همان تاثیر انقلاب صنعتی را داشته و در طول سه دهه گردشگری نحوه نگاه و کار جهان را دگر گون کرده است - Minnery & et.al, 2005: . - 85
شرایط بسیاری در جامعه وجود دارد که موقعیت فزاینده گردشگری فرهنگی را به وجود آورده اند یا در حال به وجود آوردن هستند این نیازها عبارت است از ارتباطات بهتر و سریعتر، فراغت بیشتر، انتظار افزوده از سرگرمی و برانگیزش و نیاز به آنها و باور رو به گسترش به حق مساوی برای دسترسی به اطلاعات گردشگری که هم اکنون به شکل گسترده و فراگیری مد نظر است در واقع پدیده ای محسوب شده که آغاز آن به اوایل قرن 19 باز می گردد. تبار شناسی گردشگری نشان دهنده اهمیت شهرها در زمینه سفر در مقیاس مختلف می باشد به گونه ای که میتوان گردشگری و شهرنشینی را همزاد هم محسوب نمود - . - Lyon & et .al,2007; 1613-1617
در جهت شناخت آماری جریان گردشگری پیش بینی تعداد گردشگران در مقاصد گوناگون گردشگری نوع انگیزه خواسته ها و گرایش های آن آگاهی از میزان هزینه و پولی که گردشگران در مقاصد گوناگون گردشگری خرج میکنند نیاز به آمار گیری عملی از هم روندهای کمی و کیفی گردشگری احساس می شود و آگاهی از خلق وخو، انگیزه ها وخواسته های گردشگری خارجی و داخلی و علل انتخاب مکان های جغرافیائی برای مسافرت و به عنوان مقاصد گردشگری چه در سطح ملی و چه منطقه ای اهمیت بسیار دارد - . - Rothrock, 2010: 77شناخت آماری گردشگری و میزان تقاضای آنها در برنامه ریزی بخش خصوصی در زمینه ارائه تسهیلات و خدمات گردشگری بسیار حیاتی می باشد. عدم وجود آماری مستند در رابطه با شناخت آماری و تعداد زائران و گردشگران ورودی به این امر دامن زده و اقدام جهت هرگونه برنامه ریزی را با مشکل روبرو ساخته است. بنابراین تحقیق حاضر در نظر دارد به بررسی روندهای کمی و کیفی که سبب جذب گردشگران به امامزاده صالح ماژین شده است با استفاده از مدل SWOT بپردازد.
-2 بیان مسأله
سرزمین ایران با داشتن موقعیت جغرافیایی خاص در منطقه و همچنین برخورداری از ویژگی های طبیعی وآثار هنری و فرهنگی از نظر موقعیت ممتازی در زمینه جهانگردی برخوردار است. طبق نظر برخی از مسئولان و کارشناسان کشور ایران از لحاظ داشتن منابع گردشگری در ردیف کشورهای غنی جهان قرار دارد ولی متاسفانه از نظر میزان و نحوه برداری از آنها در مراتب بسیار پایین قرار می گیرد. موقعیت خاص جغرافیایی ایران و برخورداری آن از جاذبه های طبیعی و داشتن چنین جاذبه هایی در ایران، این کشور را به صورت یکی از کشورهای توریستی و زیبایی جهان درآورده است و جاذبه های فرهنگی و تاریخی نیز حاکی از تمدن کهن این سرزمین است که ایران را به صورت یک کشور باستانی درآورده و یادمانهای تاریخی آن یکی از مهمترین کانون های جلب توریست است. از جمله این جاذبه های فرهنگی، مراکز زیارت و ارزش های فرهنگی و مذهبی آن است. امامزاده صالح ماژین یکی از جاذبه های فرهنگی است که هر ساله مخصوصا در فصل بهار گردشگران فرهنگی زیادی را به بخش ماژین شهرستان دره شهر جذب می کند. بنابراین تحقیق حاضر به بررسی نقاط قوت، ضعف، فرصتها و تهدیدهای این جاذبه گردشگری فرهنگی می پردازد.
-3 هدف تحقیق
هدف این تحقیق بیان و توضیح مسائل و موضوع های مربوط به مدیریت گردشگری فرهنگی با کیفیت دستیابی به بازدید های شادی بخش از میراث فرهنگی است. این تحقیق هم در ساختار و هم در محتوا نیازهای مشهور استادان، دانشجویان و متخصصان را در حوزه های عمومی گردشگری و اوقات فراغت و مدیریت منابع میراث فرهنگی مد نظر دارد.
-4 سؤالات تحقیق
-1 چه عواملی و زمینه هایی می توانند نقش مهمی در افزایش ورود گردشگران به مقبره امامزاده صالح - ع - داشته باشند؟
