بخشی از مقاله
چکیده
صنعت گردشگری و جهانگردی به عنوان یکی ازمهمترین عوامل در توسعه اقتصادی و اجتماعی و فرهنگی در هر جامعه به شمار می رود و در واقع یکی از مهمترین کالاهای اقتصادی است که در افزایش در آمد سرانه در کشورها نقش بسیار مهم وبسزایی ایفا می کند لذا بر این اساس از عمده ترین نقاط ضعف و تهدید در بخش صنعت گردشگری و جهانگردی در ایران ضعف سرمایهگذاری و پایین بودن سطح درآمد سرانه بعنوان یکی از شاخص های مهم و تاثیر گذار در توسعه اقتصادی می باشد ، در این میان استان همدان به عنوان یکی از قطب های مهم گردشگری و جهانگردی در ایران با دارا بودن جاذبه های ارزشمند تاریخی و جغرافیایی، شهری مستعد برای جذب و ورود گردشگران داخلی و خارجی می باشد.
لذا دراین پژوهش سعی گردیده تا در خصوص نقش صنعت گردشگری و جهانگردی در استان همدان بعد از انقلاب اسلامی تا کنون مباحثی بیان گردد و همچنین وضعیت این صنعت در همدان کنکاش و علل عدم موفقیت متولیان صنعت گردشگری در رسیدن به اهدافی از جمله سرمایه گذاری موفق در بخش صنعت گردشگری مورد بررسی و تحلیل قرار می گیرد و در نهایت به ارائه راهکار ها و استراتژی های پیشنهادی جهت سرمایه گذاری های موفق در بخش صنعت گردشگری و جها نگردی در جهت توسعه اهداف اقتصادی و اجتماعی و فرهنگی در این استان پرداخته می شود.
واژه های کلیدی: صنعت گردشگری وجهانگردی ، توسعه ، سرمایه گذاری ، استان همدان
مقدمه
صنعت گردشگری و جهانگردی نقش بسیار مهمی را درتوسعه پایدار ایفا میکند . ایجاد فرصتهای شغلی جدید، ارزآوری، ارتقای سطح زندگی مردم، فروش خدمات از جمله مزایای مستقیم حاصل از جهانگردی است و از مزایای غیرمستقیم جهانگردی میتوان از فعالیتهای ساختمانی، صنایع دستی هنری، کشاورزی، خدمات و توسعه و بهبود تجهیزات زیربنایی مانند جادهها، و سیستمهای حمل و نقل را نام برد.
توسعه گردشگری به عنوان یک پدیده فرهنگی موجب میشود که فرصت کافی برای تبادل فرهنگی بین گردشگر و جامعه میزبان به وجود آید. بر این مبنا آنان میتوانند به فرهنگ هم بیشتر احترام بگذارند. تنها راه تعامل احترام گردشگر به فرهنگ جامعه میزبان است که میتواند راهبرد مناسبی برای گسترش گردشگری باشد. سرمایه گذاری و برنامه ریزی و توجه مسئولین به این صنعت منافع اجتماعی، اقتصادی، زیست محیطی و فرهنگی بسیار زیادی را به همراه دارد که امروزه در بسیاری از کشورها موجبات رشد و توسعه اقتصادی کشور را فراهم می آورد ، و با فراهم آوردن فرصتی مناسب موجب اشتغال زایی شده، و کسب درآمد میکند.
با توجه به این که صنعت جهانگردی و گردشگری ب ه عنوان صنعت یسودآور واشتغال زا شناخته شده و تردیدی نیست که می تواند دراقتصاد غیرنفتی نقش مهمی را ایفا کن د، م تاس ف ان ه صنعت گردشگری و جهانگردی در ایران هنوز به دلایل متعددی از جمله : مشخص نبودن اهداف و سیاست های جهانگردی و نداشتن سازمانی واحد با اختیارات وسیع مالی ، وقوع جنگ و ناامنی و... از سال 1358 به بعد تا کنون جایگاه واقع ی خود را ن ی اف ت ه و پیشرفت چندانی نداشته. با این وجود ایران با شرایط متنوع طبیعی خاص برای طرفداران اکوتوریسم، منطقه ای دارای استعداد و بسیار حائز اهمیت در زمینه جذب گردشگران در سطح بین المللی به شمار می آید.
در این میان شهر همدان نیز با ویژگی های منحصر به فرد گردشگری خود یکی از شهر های در خور اهمیت در ایران است بدین ترتیب باتکیه بر صنعت توریسم ، منطبق با اصول و مبانی فرهنگ انقلاب اسلامی، سرمایه گذاری و سازماندهی ، توسعه صنعت گردشگری و جهانگردی می بایستی در راس برنامه های توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی در این استان مورد توجه هر چه بیشتر مسئولین و برنامه ریزان قرار گیرد. همدان با داشتن ظرفیت های منحصر به فرد طبیعی و محیط زیست خاص در کنار جاذبه های تاریخی، مرکزی بالقوه برای رونق انواع گردشگری است.
وجود بناهای متعدد تاریخی ، کوهستان، تنوع آب و هوایی، هوای نسبتا معتدل منطقه، وجود باغهای فراوان چه در مرکز استان و چه در شهرستانهای مجاور آن، زمینهای را بهوجود آورده که گردشگران در کنار امور تجاری برای گذران اوقات فراغت به این استان روی بیاورند. اما به نظر میرسد که متناسب با ظرفیت موجود در همدان در زمینه توسعه صنعت گردشگری و جهانگردی سرمایهگذاری چندانی نمیشود.
بیان مساله
صنعت گردشگری و جهانگردی میتواند ابزار مهمی برای توسعه و توزیع ثروت در یک کشور باشدکه اثرات مثبت فراوانی نیز با خود به همراه دارد از جمله اشتغالزایی؛ تجدید حیات مناطق توسعه نیافته یا غیرصنعتی ، بهبود کیفیت زندگی اجتماعی و فرهنگی جامعه ،افزایش توجه به حفاظت از مناطق فوقالعاده زیبایی که دارای ارزشهای زیباییشناختی و فرهنگی هستند ، علاوه بر این موارد، گردشگری به ویژه در کشورهای در حال توسعه میتواند از طریق سوق دادن نیروی کار از کشاورزی سنتی به منابع خدماتی باعث تحرک اجتماعی بیشتر و منجر به دستمزد بالاتر و آیندهی شغلی بهتر شود.
همچنین در صورت عدم توجه و رسیدگی و سرمایه گذاری و سوء مدیریت و تخصص و برنامه ریزی درصنعت گردشگری و جهانگردی ،این صنعت می تواند اثرات مخرب و زیان آوری نیز برای جوامع میزبان به همراه داشته باشد. لذا در این پژوهش صنعت گردشگری و جهانگردی بعد از انقلاب تا کنون در استان همدان مورد واکاوی قرار گرفته و طبق منابع مکتوب و مطالعات میدانی از جمله مشکلات عمده در این صنعت از بعد از انقلاب تا کنون: استخدام کنترلنشده و بی رویه نیروهای غیرمتخصص و آموزش ندیده ، عدم توجه جدی به سرمایه گذاری مناسب در همه زمینه های گردشگری بویژه گردشگری شهری و طراحی شهری در این شهر و..... می باشد.