بخشی از مقاله
چکیده:
هوش هیجانی و جنبه های جذاب و گسترده آن در دهه های اخیر علاوه بر روان شناسان و روان پزشکان، توجه عموم را به خود جلب کرده است. هوش هیجانی به طور ژنتیکی قابلیت اکتساب دارد و قابل اصلاح و بهبود است و در طول زندگی فرد همراه با آموزش ارتقا مییابد. هوش هیجانی به انسان ها کمک می کند تا در موقعیت های تهدیدکننده و خطرناک، عکس العمل مناسب تری برای نجات خود انجام دهند. همچنین با کمک هوش هیجانی میتوان به ریشه های غم و شادی در خود پی برد و آن را مدیریت کرد.
از قرن بیستم روز به روز توجه به احساسات مثبت افزایش یافته است. در این فرایند، سه جهتگیریِ قابل تشخیص وجود دارد که به سنجش میزان شادکامی، بررسی عوامل مؤثر شادکامی و شیوه های افزایش شادکامی مربوط می شود. در این پژوهش تحلیل رابطه بین هوش هیجانی مادران با شادکامی دانشآموزان دبیرستانی مورد بررسی قرار گرفته است.
این پژوهش از لحاظ هدف از نوع کاربردی و از نظر روش، توصیفی و از نوع همبستگی می باشد که برای جمع آوری اطلاعات و داده ها از مطالعات کتابخانه ای و توزیع پرسشنامه استفاده شده است.نمونه گیری به روش تصادفی ساده انجام شده و پرسشنامه ها میان 70 نفراز دانش آموزان که همگی به صورت تصادفی از میان سایر دانش آموزان انتخاب شده اند، توزیع شده است. نتایج این پژوهش نشان می دهد که رابطه ی معنی داری بین هوش هیجانی مادران با شادکامی دانشآموزان دبیرستانی وجود دارد.
مقدمه
هوش هیجانی و جنبه های جذاب و گسترده آن در دهه های اخیر علاوه بر روان شناسان و روان پزشکان، توجه عموم را به خود جلب کرده است. به کارگیری مفهوم هوش اجتماعی برای اولین بار به دهه 1940 باز می گردد. پس از آن مایر و سالووی، اصطلاح نقش عمدی در شکل گیری نظریه »هوش چندگانه« هوش هیجانی را توصیف کردند. گاردنر با مدل خود تأثیر زیادی بر شناخت هوش هیجانی داشت . بر اساس نظریه هوش چندگانه گاردنر، دو نوع عمده هوش وجود دارد : اول هوش و آگاهی درونی فرد که اجازه شناسایی و افتراق احساسات پیچیده انسان را می دهد و دوم دانش و آگاهی در روابط بین فردی که توانایی شناخت و تمایز عواطف و انگیزه های دیگران را به وجود می آورد.
سرانجام دانیل گلمن در پرفروش ترین کتاب سال 1995 به نام »هوش هیجانی« این مفهوم را به صورت گسترده بیان کرده و به آگاهی عموم رساند. معنای لغوی هیجان عبارتست از هر تحریک یا اغتشاش در ذهن، احساس، عاطفه هر حالت ذهنی قدرتمند یا تهییج شده باشد مفهوم دیگر هیجان نیز برای اشاره به یک احساس، افکار، حالت های روانی و بیولوژیکی مختص آن و دامنه ای از تمایلات شخصی برای عمل نمودن بر اساس آن بکار برده می شود
تعداد هیجانات شناخته شده با در نظر گرفتن ترکیبات، گوناگونی ها تحولات و اختلالات جزئی میان آنها به صدها نوع می رسد در واقع هیجانات ظریف بی شماری وجود دارند که برای بیان آنها واژه ای وجود ندارد. طبق بسیاری از تئوری های هیجان، شادکامی یکی از شش هیجان بزرگ یعنی تعجب، ترس، خشم، شادکامی، تنفر، و نگرانی است لذاشادکامی از جمله عواملی هست که اهمیت هیجان را دربین افراد بیان میکند . در این پژوهش به تحلیل رابطه بین هوش هیجانی مادران با شادکامی دانش آموزان دبیرستانی در نظام آموزش و پرورش مورد بررسی قرار گرفته است.
پیشینه پژوهش
هوش:در مفهوم هوش، استعدادفکریِ بنیادینی وجود دارد. این استعداد فکری، توان داوری است و میتوان آن را »حس خوب«، »حس عملی«، »قریحه« و »استعدادفکریِ فرد برای تطبیق با محیط« نامید. بنابراین، خوب داوریکردن، خوب درککردن و خوب استدلالکردن فعالیت های اساسی هوش هستند
هوش هیجانی - هوش اجتماعی یا : - EQ هوش هیجانی شامل توانایی هایی مانند اینکه شخص بتواند انگیزه اش را حفظ کند و در مقابل مشکلات استقامت کند، در شرایط بحرانی و تکانش ها خودش را کنترل کند و خونسردی اش را حفظ کند، کامیابی را به تاخیر بیاندازد، با دیگران همدلی کند و امیدوار باشد.
شادکامی: آیزنک - 1990 - معتقد است شادی حالتی پایدار است که فرد میان امیال ارضا شده و کل امیال خود مطلوب ترین نسبت را می یابد، به شرط آنکه امیال ارضا شده به طور غیر منتظره اتقاق افتاده باشند، یعنی ما از مصاحبت با فردی که انتظار دیدن وی را نداشته ایم شادی می شویم .
شوت و همکاران در سال 2001 - 2002 گزارش کردند که هوش هیجانی با مدیریت و اداره بهتر خود در روابط اجتماعی و همدلی بیشتر، مهارت های اجتماعی بالاتر، مشارکت بیشتر بین زوجین، رابطه ی عاطفی مناسب تر بین زوجین و رضایت از زندگی بیشتر بین زوجین، رابطه معنی داری دارد.
لاونیس و لاونیس در سال 2005 دریافتند که هوش هیجانی بالا با سلامت عمومی بالا همبسته است و با نوشیدن الکل و کشیدن سیگار - رفتارهای خطرآفرین - رابطه منفی دارد و متغیر بسیار اساسی در کنشوریهای سلامت و سبک زندگی شخصی می باشد.
هوش هیجانی متغیر بسیار با اهمیت در سلامت روانی مرتبط با شغل در پرستاران میباشد
بوهم و همکاران در سال 2007 نشان دادند که افراد شاد تحلیل رفتگی کمتر، فرسودگی عاطفی کمتر و غیبت کمتری دارند و احتمال کمتری وجود دارد که شغل خود را ترک کنند. هم چنین کارکنان شاد نسبت به سازمان متعهد ترند.
جرالف در سال 2007 در تحقیقی روی 20000 پرستار در ایالات متحده آمریکا نشان داد که فقدان شادی در محیط کار به اندازه استعمال دخانیات برای سلامتی مضر است.
اهداف تحقیق:
هدف اصلی این مطالعه
تبیین » هوش هیجانی مادران باشادکامی دانش آموزان دختر « و رابطه بین آنها
لذا سوالی ک در این پژوهش در صدد پاسخگویی به آن هستیم عبارتست از:
آیا هوش هیجانی مادران با شادکامی دانش آموزان دختر رابطه معناداری دارند؟
فرضیات تحقیق
1. بین هوش هیجانی مادر واحساس شادکامیِ دختران نوجوان تفاوت معنی داری وجود دارد.
2. بین هوش هیجانی مادر و امید به آینده در دختران نوجوان تفاوت معنی داری وجود دارد.
3. بین هوش هیجانی مادر و احساس رضایت دختران نوجوان تفاوت معنی داری وجود دارد.
4. بین هوش هیجانی مادر و احساس توانایی های فوق العاده در دختران نوجوان تفاوت معنیداری وجود دارد.
5. بین هوش هیجانی مادر و مسئولیت پذیری دختران نوجوان تفاوت معنی داری وجود دارد.
.6بین هوش هیجانی مادر و هدفمندی دختران نوجوان تفاوت معنی داری وجود دارد.
