بخشی از مقاله
چکیده:
در پژوهش حاضر به بررسی رابطه بین اهمال کاری تحصیلی و دشواری های هیجانی دانش آموزان دختر دارای والدین بدرفتار و عادی در مدارس دخترانه غیرانتفایی شهرستان ساوه پرداخته شده است . جامعه آماری در این تحقیق، شامل کلیه دانش آموزان راهنمایی مدارس دخترانه غیرانتفایی شهر ساوه در سال تحصیلی 94-95 به تعداد 338 نفر است که برای تعیین حجم نمونه از جدول مورگان و به روش نمونه گیری تصادفی ساده محاسبه و 181 نفر انتخاب گردید. این تحقیق از نظر هدف ، کاربردی بوده و از نظر روش اجرا توصیفی از نوع همبستگی می باشد. برای گرد آوری اطلاعات در خصوص اهمال کاری تحصیلی از پرسشنامه استاندارد سولومون و راث بلوم در سال - 1989 - ، و پرسشنامه نگرش فرزند به والدین هودسن - 2003 - و برای دشواری های تنظیم هیجانی از پرسشنامه گراتز و رومر - - 2004 استفاده گردید .برای تجزیه و تحلیل داده ها ، در سطح آمار توصیفی از شاخص هایی نظیر فراوانی و درصد و رسم جداول و نمودارها و در سطح آمار استنباطی از آزمون پیرسون و رگرسیون چند متغیره استفاده شده است . با توجه به نتایج به دست آمده از از یافته های این پژوهش می توان چنین نتیجه گیری نمود که بین اهمال کاری تحصیلی و دشواری های هیجانی دانش آموزان دختر دارای والدین بدرفتار و عادی در مدارس دخترانه غیرانتفایی شهرستان ساوه رابطه معناداری وجود دارد.
کلمات کلیدی : اهمال کاری تحصیلی ، دشواری های هیجانی ، والدین بدرفتار و عادی
مقدمه:
مسئله اهمال کاری در منابع اسلامی از دیر باز مورد توجه بوده و در روایات و ادعیه در باره آن سخن به میان امده است.ناگفته نماند که علمای اخلاق وعرفای اسلامی پیوسته اهل سیرو سلوک رااز ابتلا به این نابهنجاری اخلاقی رفتاری برحذرداشته اند .این واژه در غرب بویژه در عرصه ی روانشناسی حدود چهل سال است که مطرح شده است - شیرزادی،. - 1389اهمال کاری مربوط به دو خصیصه مهم شخصیتی است :خود آگاهی یا بصیرت اندک - یعنی تمایل به موفقیت ،مسئولیت پذیری وتوان فردی - وروان رنجوری - یعنی بی کفایتی،اضطراب،بی ثباتی عاطفی وترس از شکست - این عوامل شخصیتی با نیاز اهمال کار جهت حفاظت از خود انگارها در ارتباط هستند وموجب ایجاد سبک های مختلفی از اهمال کاری می شوند.خانواده در تعیین سطح سلامت روان اعضا دارای تاثیری فراگیر می باشد. خانواده به واسطه ی دامنه ی تعاملات و کنش های گسترده خود، به شدت عملکردهای روان شناختی فرد را متاثر می سازد.
ساختار خانواده، میزان امکانات موجود در خانواده، نوع سبک والدگری3 از جمله میدان های تاثیرگذار بر سلامت اعضای خانواده و به ویژه فرزندان خانواده می باشد.از میان متغیرهای خانوادگی - در امر سلامت روان - که بیش از دیگر عوامل خانوادگی مورد ملاحظه ی محققان و متخصصان واقع شده است، سبک والدگری شیوه فرزند پروری4 بوده است. از سوی دیگر شواهدی دال بر رابطه ی بین برخی از عوامل فردی و خانوادگی با عدم سلامت روان و مشکلات وجود دارد.در واقع عوامل خانوادگی می تواند میانجی رابطه بین مشکلات هیجانی و راهبرد های تنظیم هیجان باشند.رفتاری از والدین می تواند منجر به اهمال کاری تحصیلی فرزندان آنها گردد،اهمال کاری باعث می شود احساس ناخوشاید گناه، نگرانی، احساس کلی نگر و تنش کند. در واقع ابراز اهمال کاری اند که دارند چه می کنند و می دانند که بعد رهایی از آن باید است بکار شوند اما خودشان را ناتوان از تغییر احساس می کنند.
بیان مسئله:
اهمال کاری از یک سو بیانگر خود نظم جویی دانش آموزان و از سوی دیگر، رفتار ناسازگارانه و راهبرد دفاعی غیرمؤثری است که افراد برای پرهیز از شکست، حفظ عزت نفس و ارزش شخصی از آن بهره می جویند و پیامد مفیدی برای افراد مسامحه کار ندارد.وحدت و یکپارچگی خانواده موضوعی است که امروزه مورد تاکید بسیاری از روانشناسان، جامعه شناسان، محافل بین المللی و سازمان های دولتی و غیر دولتی قرار دارد.روانشناسان، خانواده را به پرنده ای تشبیه می کنند که توانایی ها و امکانات مخصوص به خود را دارد و پدر و مادر به منزله بال های این پرنده هستند که پرواز آن را ممکن می سازد. والدین باید بتوانند نیاز نوجوانان را متناسب با سنش بشناسند و آن را تشویق کنند. اساس یک جامعه سالم را خانواده سالم می سازد، هر فردی در خانواده به دنیا می آید، بزرگ می شود و تکامل می یابد.
این خانواده سالم است که انسان سالم پرورش می دهد. خانواده سالم خانواده ای است که به نیازهای همه جانبه اعضای خود در گستره حیاط توجه دارد و سعی می کند به انتظارها و نیازها و نگرش کودکان به شیوه درست پاسخ دهد. همچنان که نوجوانان توانایی شناخت بدست می آورند نگرش آنها در مورد والدینشان دستخوش تحولاتی می شود. والدین و فرزندانشان باید بتوانند در دوره نوجوانی روابط تازه ای با یکدیگر برقرار کنند. والدین باید بتوانند نیاز نوجوانان را به استقلال،متناسب با سنش بشناسند و آنان را تشویق کنند. نوجوانان باید آزادی کافی داشته باشند تا بتوانند عقاید خود را به عنوان افرادی با نیازها و احساساتی مختص خود، ابراز کنند و بتوانند تصمیماتی بگیرند و مسئولیت عواقب این تصمیمات را بر عهده بگیرند.
در مطالعه ای که در مورد خانواده های بهنجار انجام گرفت، معلوم شد که در خانواده هایی که ارتباط بین والدین و نوجوان بهتر بود همبستگی خانواده سازگاری و احساس رضایت هم بالاتر بود مفهوم خانواده به عنوان یک روند اجتماعی و مشارکت اجتماعی به عنوان یک مولفه ای مسیر زندگی اجتماعی و جامعه هر فرد است که از موضوعات مهم جامعه شناسی به شمار می رود مطالعه چند نگر رابطه ای ارتباطات درونی در خانواده به عنوان نخستین عامل جامعه پذیری افراد با پدیده مشارکت اجتماعی است و برآیند یا انعکاسی از کل جامعه است. بلوم5 برای اولین بار توجه خود را به رابطه عاطفی والدین و فرزندان نظیر تشویق والدین، حمایت، اشتیاق،انگیزه وارتباط با پیشرفت کودکان جلب نمود.از آنجا که تا بحال تحقیقات اندکی بر روی راهبردهای تنظیم شناختی هیجان و ارتباط آن با تیغه های مربوط به مشکلات هیجانی - بویژه روی خشم و حساسیت بین فردی - صورت گرفته است.
این پرسش هنوز حاکی است که هریک از راهبردهای تنظیم هیجان تا چه حد بر مشکلات هیجانی تاثیر می گذارند. آیا استفاده افراد از برخی از راهبردها می تواند آنان را مستعد مشکلات هیجانی کند؟ کودکانی که در خانواده های مطرود و دارای سوء رفتار زندگی می کنند فاقد پشتکار تمرکز ضد اجتماعی انکار هستند و اهمیت چندانی به امور نمی دهند در چنین شرایطی کودکان مطرودتمایل، به رفتارهای ضداجتماعی و عموماً دستخوش ناپایداری های6 عاطفی می گردند. در واقع ابراز اهمال کاری اند که دارند چه می کنند و می دانند که بعد رهایی از آن باید دست بکار شوند اما خودشان را ناتوان از تغییر احساس می کنند - اهمال کاری تحصیلی کلی از بحث های مهمی است که در سالهای اخیر مورد توجه بسیاری از پژوهشگران قرار گرفته است و از ان به عنوان یک عادت بد در یک مشکل رفتاری یاد شده است که بسیاری از بزرگ سالان در کارهای منظم روزانه خود تجربه میکنند - بویژه در تکالیفی که بایستی در مدت معینی انجام شوند .
اهمال کردن از عوامل گوناگون مانند: اعتماد به نفس پایین ، نداشتن طرح و برنامه کاری، عدم توانایی در مدیریت زمان، ترس از عدم موفقیت، احساس حقارت، مشکل در شروع کار یا اضطراب و افسردگی تاثیرمیپذیرد.خشونت خانوادگی و سوء رفتار7 با کودک پدیده ای است که در سالهای اخیر بررسی های متعددی در مورد آن انجام گرفته. مجموعه ای از این بررسی ها بیانگر این امر است که در ایجاد این پدیده بیشتر از عوامل فردی، سایق اجتماعی مهم است.سرآغاز بدرفتاری والدین از چاپ مقاله ای توسط کمپ8 آغاز شد که بر اساس مشاهده در مورد کودکانی که در خانواده کتک خورده و در بیمارستان بستری شده بودند، شروع شد. نارسایی هیجانی به دلیل اهمیت بالینی و نظری و همچنان در زمینه های مختلف نیازمند بررسی و پژوهش است.
با توجه به اینکه برخی از والدین می خواهند با زور و فشار فرزندانشان را مجبور به قبول خواسته هایشان کنند.همان طور که گفته شد یکی از ویژگی های نوجوانان سرکشی ومخا لفت با والدین است و اعمال زور و فشار فقط باعث تشدید سرکشی او می شود، هنگامی جامعه سالم خواهیم داشت که افراد بتوانند با برخورداری از سلامت روان در عرصه های اجتماعی به فعالیت بپردازند، اغلب والدین ایرانی در دوران کودکی بی دریغ نسبت به فرزندشان محبت می کنند اما در دوران نوجوانی به وظایف خود عمل نمی کنند.از سوی دیگر شواهدی دال بر رابطه ی بین برخی از عوامل فردی و خانوادگی با عدم سلامت روان و مشکلات هیجانی وجود دارد.. در واقع عوامل خانوادگی میتوانند میانجی رابطه بین مشکلات هیجانی و راهبردهای تنظیم هیجان باشند. بنابراین پژوهشگر در این پژوهش بر آن است تا رابطه بین اهمال
