بخشی از مقاله
چکیده
رفتار گروهی یک موضوع جدید در زمینه امور مالی رفتاری معرفی شده است. وجود چنین رفتاری در بورس اوراق بهادار منجر عدم تعادل سیستم مالی میشود و مدل قیمتگذاری دارایی-های سرمایهای به درستی عمل نخواهد کرد. در این راستا، در این پژوهش، یک روش جدید با استفاده از تئوری قیمتگذاری آربیتراژ جهت اندازهگیری رفتار گروهی معرفی شده است.
هدف اصلی پژوهش حاضر بررسی و تحلیل رفتار گروهی در بورس اوراق بهادار تهران است. برای دستیابی به این هدف، فرضیههایی برای شناسایی و وجود رفتار گروهی در بازار بورس اوراق بهادار تهران مطرح شده است. جامعه آماری پژوهش، شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران در فاصله زمانی 1387 تا 1393 می باشد. که پس از اعمال محدودیت ها تعداد 50 شرکت به عنوان نمونه انتخاب شد. برای برآورد مدل های رگرسیونی، از اقتصاد سنجی داده های پانل استفاده شده است. که با استفاده از نرم افزار Eviews به بررسی مدل تحقیق پرداخته شد.
یافته های تحقیق نشان میدهد که رابطه بین رفتار گروهی با حجم معاملات، مثبت و معنادار می-باشد. و رابطه بین اندازه شرکت با حجم معاملات، مثبت و معنادار می باشد.
.1 مقدمه
رفتار گروهی یک موضوع جدید در زمینه امور مالی رفتاری معرفی شده است. اصطلاح رفتار گروهی1 که در بازار بورس از آن استفاده میشود همان رفتار دسته جمعی سهامداران و واکنشهای آنها در مقابل نوسانات بازار بورس است، که ناشی از عوامل روانی است و اندازهگیری آن بسیار مشکل است. رفتار گروهی به نامهای دیگری نیز ترجمه شده که عبارت است از رفتار توده وار، رفتار دسته جمعی، رفتار گله ای و گله داری.
برخی مشاهدهها بیان میدارند که رفتار گروهی توسط مشارکتکنندگان در بازار، نوسانات و عدم ثبات بازار را تشدید میکند و شکنندگی سیستم مالی را افزایش میدهد. این موضوع توسط محققین مختلف در بازارهای مالی کشورهای مختلف مورد بررسی قرار گرفته که نتایج آن بسته به بازار مورد بررسی متفاوت بوده است
شناخت رفتار گروهی در بازار از دو جنبه مفید استاولاً. با شناخت رفتار گروهی در بازار توسط سرمایهگذاران و تحلیل بنیادی سهام شرکتها میتوان به سودهایی فراتر از عرف بازار دست یافتثانیاً. از آنجا که رفتار گروهی باعث کاهش اثربخشی بازار و افزایش ناپایداری و عدم ثبات بازار میشود، نهادهای مسئول بازار سرمایه میتوانند با شناخت آن و اعمال تدابیر لازم بازار را به سمت پایداری بیشتر سوق دهند
بسیاری از محققان الگوهایی برای اندازهگیری رفتار گروهی ارائه نمودند مانند لکونیشوک و همکاران 2 - 1992 - ، کریستی و هوانگ - 3 - 1995، چانگ و همکاران 4 - 2000 - ، هوانگ و سالمون - 5 - 2004؛ که طرح های آنان، شروعی برای تحقیقات کمی بسیاری از محققان دیگر شد.
زی و همکاران - 1 - 2015 روشی جدید برای اندازهگیری رفتار گروهی معرفی کردهاند و تحت عنوان »واریانس وزنی مقطعی« آن را نامگذاری نمودند. توانایی این روش در اندازه-گیری رفتار گروهی از دیدگاه نظری و تجربی توسط زی و همکارانش به اثبات رسیده است. در این پژوهش از روش زی و همکاران - 2015 - ، جهت بررسی وجود رفتار گروهی در بازار بورس اوراق بهادار تهران مورد استفاده قرار خواهد گرفت.
به لحاظ نظری در بازار سهام عادی برای رفتار گروهی مدل واریانس وزنی مقطعی2، مدل توصیفی خوبی در بازار سهام میباشد. برخلاف مدل چانگ، چنگ و خورانا 3 - 2000 - که مبنی بر آن است که خطی بودن را بررسی کند، در مدل واریانس وزنی مقطعی، درجه دوم را میپذیرد و یا حداقل تحت شرایط طبیعی تقریبا میپذیرد.
به طور نسبی مدل واریانس وزنی مقطعی دارای مزیت بیشتر و مفروضات اولیه کمتر، از فرآیند عملیات بازار سهام میباشد. با توجه به پایه و اساس مدل قیمت گذاری، مدل قیمت گذاری آربیتراژ همچنین دقیقتر از مدل قیمت گذاری دارایی سرمایه ای میباشد.
مساله اصلی در پژوهش حاضر وجود یا عدم وجود رابطه بین رفتار گروهی و حجم معاملات و بازده سهام در بازار بورس بهادار تهران میباشد. این پژوهش تلاش میکند که در دوره زمانی تحقیق حاضر رفتار گروهی و اثرات آن را بر حجم معاملات و بازده سهام بررسی کند. بنابراین محقق به دنبال پاسخگویی به این سوالات است که آیا بین رفتار گروهی و حجم معاملات شرکتهای بورس اوراق بهادار تهران رابطه معنی داری وجود دارد؟ و آیا بین اندازه شرکت و حجم معاملات شرکتهای بورس اوراق بهادار تهران رابطه معنی داری وجود دارد؟
