بخشی از مقاله
چکیده
نوع پوشش پرستار یکی از پارامترهایی است که می تواند در بهبودی بیمار تاثیر بسزایی بگذارد چرا که وی از جمله افرادی است که بیشترین ارتباط را با بیمار دارد. از اینرو در مطالعه حاضر به تحلیل روانشناختی نوع پوشش پرستاران بر بهبودی بیماران در بیمارستان شهید صدوقی یزد در پنج بخش گوارش، اطفال، چشم، اعصاب و سرطان پرداخته شده است. نمونه آماری شامل 207 نفر از بیماران و پرستاران می باشد که نظرات آنان در رابطه با تاثیر پوشش پرستار بر گویه های استرس و اضطراب، اشتها، افسردگی، برقراری ارتباط با پرستار، ترس، تسکین درد، شادابی و فشارخون بیمار مورد بررسی قرار گرفته است. در نهایت تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از آزمون رتبه بندی فریدمن صورت پذیرفت. نتایج نشان داد نوع پوشش پرستاران تاثیر معنی داری بر گویه های مختلف بیمار دارد بطوریکه این تاثیر بر روی بیماران در بخش های مختلف متفاوت است.
مقدمه
وقتی بحث درباره پوشش است بیشتر توجه ها تقریبا" به دو چیز معطوف میشود؛ یکی رنگ و دیگری مدل لباس .[1] لباس - فرم - پرستار اولین وسیله ارتباط درمانی بین بیمار و پرستار و نوعی ارتباط غیر کلامی است که موجب انتقال پیام های مختلف بین آنها میگردد. رنگ و طرح لباس پرستار میتواند تصاویر مثبت و یا منفی در ذهن بیماران و خانواده آنها را نسبت به پرستار تقویت نموده و یا آنها را تغییر دهد.[2] از دیر باز تاثیر رنگ و طرح لباس ارائه دهندگان مراقبت های بهداشتی و درمانی بر روابط آنها با بیماران مورد بحث و بررسی قرار گرفته است.[3] از دیدگاه متخصصان و روانشناسان تنوع رنگ با نشاط و شادابی رابطه مستقیم دارد و موجب می شود هیجانات کودکان و نوجوانان، به طور منطقی بروز کند. دکتر حیدری نسب، روانشناس و استادیار دانشگاه ، از رنگ به عنوان ابزار ارتباطی یاد میکند. وی بیان می کند: - - رنگ، معنا و مفهوم زیادی دارد که با رگههای شخصیتی افراد درآمیخته است. رنگ لباس و محیط باید با نوع هدفی که دنبال میکنیم متناسب باشد - - .[1] همچنین ثابت شده است که رنگها به راحتی روی سیستم عصبی، قدرت بینایی، سیستم گوارش، حالات روحی و روانی افراد و همچنین اخلاق فردی افراد تاثیر میگذارند،
بنابراین برای استفاده مفید از رنگ لازم است اثر روانشناختی آن را که میتواند در انتخاب دکوراسیون، لباس، محیط و ... وارد عمل شود را درک کنیم.[4] در مطالعه روح افزا و همکارانش در سال 2009 نشان داده شده است که - %61 - از بیماران رنگ و طرح لباس پرستاران را نشانه حرفهای بودن آنان و - %78 - از بیماران لباس پرستار را اولین پل ارتباطی بین بیمار و پرستار میدانند.[5] در سال 2017 اسحق آبادی و همکارانش یک بررسی بر روی روان شناسی رنگ و اثر آن بر طراحی بیمارستان و درمان بیماران انجام داد. نتایج نشان داد که طراحی رنگ تاثیر مستقیمی بر روی روحیه افراد دارد. او دریافت که از رنگهای روشن و ملایم باید استفاده شود و از رنگهای غم انگیز و تند باید اجتناب نمود.[6] در سال 2011 محبیفر و همکارش به بررسی کیفیت زندگی دانشجویان دختر و رابطه آن با نوع پوشش آنان پرداخت و به این نتایج دست یافت که آگاهی صحیح به دانشجویان در زمینه استفاده از پوشش مناسب و اطلاع رسانی از فواید نحوه پوشش صحیح به سلامت اجتماع کمک خواهد کرد.[7] در تحقیق حاضر با توجه به اهمیت موضوع با بهره گیری از تحلیل آماری و استفاده از آزمون رتبه بندی فریدمن به بررسی تاثیر نوع پوشش پرستاران در بخشهای مختلف بیمارستان بر روی بهبودی ابعاد مختلف وضع روحی و جسمی بیماران پرداخته شده است.
-2 تجربیات
در اکثر مواقع تجزیه و تحلیل های آماری می تواند نتایج دقیقی را ارائه دهد. در این میان آزمون فریدمن یک آزمون آماری، معادل آنالیز واریانس با اندازه های تکراری - درون گروهی است - که از آن برای مقایسه میانگین رتبه ها در K متغیر - گروه - استفاده می کنیم. در این آزمون فرض H0 مبتنی بر یکسان بودن میانگین رتبه ها در بین گروه هاست. رد شدن فرض صفر به این معنی است که در بین گروه ها حداقل دو گروه باهم اختلاف معناداری دارند. این آزمون زمانی به کار می رود که مقیاس اندازه گیری حداقل در سطح سنجش ترتیبی باشد و برای رتبه بندی استفاده می گردد.
مطالعه حاضر، پژوهشی از نوع توصیفی-تحلیلی و به منظور بررسی روانشناختی نوع پوشش پرستاران بر بهبودی بیماران در سال 1396 انجام گرفته است. جامعه پژوهش شامل بیماران و پرستاران بیمارستان ها دربخش های مختلف در نظر گرفته شد. برای جمع آوری داده ها، پس از انجام مطالعه منابع و ماخذ و نیز بررسی اینترنتی، پرسشنامه ای تهیه و تدوین شد.[8] که از نظر روایی و محتوایی مورد تایید اساتید روانشناسی و نساجی و تعدادی از پرستاران قرار گرفت. پرسشنامه مذکور شامل - 26 - سوال در دو بخش تهیه گردید که بخش اول، بخش دموگرافیک شامل سن، جنسیت، نوع شرکت کنندگان - بیمار و پرستار - و بخش دوم بررسی روانشناختی نوع پوشش پرستاران بر بهبودی بیمار که شامل گویه های شادابی، تسکین درد، ترس بیمار، برقراری ارتباط با پرستار، استرس و اضطراب، میزان بهبودی، افسردگی، فشارخون و اشتهاست. در این تحقیق تعداد 207 پرسشنامه بین بیماران و پرستاران بیمارستان شهید صدوقی یزد در بخش های مختلف شامل اعصاب - 27 نفر - ، اطفال - 51 نفر - ، سرطان - 57 نفر - ، چشم - 42 نفر - وگوارش - 30نفر - توزیع گردید که شامل 165 نفر زن و 42 نفر مرد و از بین آنان نیز 69 نفر پرستار و 138 نفر تحت درمان بودند. در جمعیت مورد مطالعه 54 نفر زیر 15 سال، 54 نفر بین 25-16 سال، 39 نفر بین 35؛26 سال و60 نفر 36 سال به بالا سن داشتند. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از نرم افزار spss نسخه 20 و با آزمون رتبه بندی فریدمن انجام شد.
-3 بحث و نتایج
براساس تحلیل صورت گرفته با روش های آماری و آزمون رتبه بندی فریدمن نتایج زیر حاصل گردید:
میانگین رتبه گویه ها براساس بخش های مختلف نشان داد که نوع پوشش پرستاران در بخش اطفال بیشترین تاثیر را به ترتیب برروی ترس و شادابی و کمترین تاثیر را به ترتیب برروی اشتها و فشار خون بیمار می گذارد. در بخش اعصاب بیشترین تاثیر را به ترتیب بر روی ترس و شادابی و کمترین تاثیر را به ترتیب برروی اشتها و فشار خون بیمار می گذارد. در بخش چشم بیشترین تاثیر را برروی برقراری ارتباط بیمار با پرستار و کمترین تاثیر را به ترتیب بر روی اشتها و افسردگی بیمار می گذارد. در بخش سرطان بیشترین تاثیر را به ترتیب برروی شادابی و استرس و کمترین تاثیر را بر روی اشتهای بیمار می گذارد. در بخش گوارش بیشترین تاثیر را به ترتیب برروی تسکین درد و شادابی و کمترین تاثیر را به ترتیب بر روی اشتها و فشارخون بیمار می گذارد. روند تغییرات میانگین رتبه هر گویه بر اساس بخش های مختلف نیز در - شکل - 1 و روند تغییرات میانگین رتبه گویه ها در هر بخش در - شکل - 2 اراِئه شده است. در - جدول - 1 نیز میانگین رتبه گویه ها براساس پاسخ دهندگان - تحت درمان و پرستار - بخش های مختلف آمده است.