بخشی از مقاله
چکیده:
هدف از پژوهش حاضر بررسی و تحلیل عاملی آثار مثبت و منفی برگزاری مسابقات ملی ورزشی در سیستان و بلوچستان است.
روش شناسی پژوهش: تحقیق به لحاظ هدف کاربردی، از لحاظ روش تحقیق توصیفی - پیمایشی و از نظر جمع آوری اطلاعات میدانی بود. جامعه آماری این پژوهش کارشناسان و صاحب نظران ورزشی و گردشگری و اقتصادی هستند، به همین منظور مدیران و کارشناسان تربیت بدنی،اساتید تربیت بدنی - گرایش مدیریت ورزشی - دانشگاه ها و کارشناسان گردشگری سازمان میراث فرهنگی و گردشگری انتخاب شدند.
یافته های پژوهش: تحلیل عاملی اکتشافی پنج عامل معتبر اقتصادی، اجتماعی روانی، فرهنگی، زیست محیطی و گردشگری را شناسایی کرد، نتایج آزمون فریدمن نشان داد عامل فرهنگی مهم ترین تاثیر مسابقات ملی و عوامل اجتماعی روانی، اقتصادی، گردشگری و زیست محیطی در رتبه های بعدی قرار دارند.
نتایج پژوهش: به طورکلی نتایج نشان داد رویداد های ورزشی می تواند منافع اقتصادی برای جامعه میزبان داشته باشد، بنابراین در این موقعیت اقداماتی نظیر پخش تلویزیونی رقابت ها و تشکیل کمیته های گردشگری و بازاریابی می تواند منجر به کسب منافع اقتصادی از این رویداد ورزشی شود.
مقدمه:
فعالیتهای ورزشی تاثیر روز افزونی بر بخش های گوناگون زندگی انسان از جمله بخش های اقتصادی، اجتماعی، سیاسی و فرهنگی دارند. بطوری که ورزش حتی تا عمق نهادهای گوناگون اعم از خانواده، مدرسه، موسسات و بخشهای دولتی و خصوصی رسوخ کرده و با نفوذ در قلب رسانه های بزرگ و همگانی یکی از بزرگترین پدیده های اجتماعی قرن بیستم شده است
تاملی در عبارت بالا اهمیت ورزش و فعالیتهای ورزشی و همچنین تاثیراتی که این فعالیتها بر جنبه های مختلف زندگی انسان میگذارند، را نشان می دهد به ویژه زمانی که این فعالیتها بصورت سازمان یافته و منظم و در قالب مسابقات و رویدادهای ورزشی برگزار میشوند. رویدادهای ورزشی موقعیت هایکاملاً اختصاصی، با برنامه، از قبل آماده شده و از نظر زمانی محدود میباشند که شرکت کنندگان به منظور دستیابی به اهداف مشخص در آن شرکت و یا در برگزاری آن مشارکت میکنند و به منظور تماشای آن تعداد زیادی تماشاگر نیز انتظار میرود
رویدادهای ورزشی بزرگ مانند بازیهای المپیک، مسابقات جام جهانی فوتبال و... در سالهای اخیر ارزش و اهمیت بسیاری پیدا کرده اند، این ارزش و اهمیت را در رقابت شدید بین شهرها یا کشورهای متقاضی میزبانی و همچنین برنامه ریزی های وسیع و گسترده برای برگزاری موفق رویداد مشاهده میکنیم
امروزه رویدادها در اشکال مختلف وجود دارند همچنین آنها ممکن است از لحاظ بزرگی، ارزش، تاثیرات بر جامعه میزبان و دلایل میزبانی متفاوت باشند اما همواره یک وجه ثابت در مورد رویدادها وجود دارد و آن هم محدود بودن زمان آنها است، علاوه بر آن میتوان گفت که هر چقدر دامنه یک رویداد وسیع تر باشد یا به عبارتی رویداد بزرگتر باشد - تعداد افراد بیشتری را چه بصورت شرکت کننده یا تماشاگر پوشش دهد - میزان تاثیرات بر جامعه میزبان بیشتر خواهد بود
بیشتر تحقیقات انجام شده در مورد تاثیرات بازیهای المپیک بر فواید طولانی مدت مثل بهبود زیرساخت ها، احیای شهرها، افزایش اعتبار ملی، افزایش گردشگران، بهبود رفاه عمومی، افزایش اشتغال و فرصتهای شغلی بومی که به واسطه رویداد ایجاد میشوند، تاکید دارند
همچنین از نظر سولبرگ و پروس - - 2012 رویدادهای ورزشی بزرگ علاوه بر سرمایه گذاری زیاد در زمینه اماکن و تجهیزات ورزشی، مستلزم سرمایه گذاری در زیر بناهای غیر ورزشی شهر میزبان نیز است، این سرمایه گذاریها میبایست متناسب با طرحهای بلند مدت شهر برای موفقیت رویداد و توسعه شهر باشد.
اغلب شهرهای درخواست کننده میزبانی، به این دلیل میزبانی رویدادهای ورزشی بزرگ را درخواست میکنند که درآمد منطقه ای کوتاه مدت یا بلند مدت قابل توجهی را برای آنها به وجود می آورد - . - 7 در زمینه شناسایی تاثیرات رویدادهای ورزشی و غیر ورزشی بر جوامع میزبان در خارج از کشور تحقیقات زیادی انجام شده است که می توان به موارد زیر اشاره کرد:
کشاورز و همکاران - - 1394 در پژوهشی تحت عنوان»تحلیل عاملی نقاط قوت، ضعف، تهدیدها و فرصتهای اخذ و میزبانی رویدادهای بزرگ بین المللی ورزشی در ایران«به بررسی مشکلات کشور سیستان و بلوچستان در برگزاری رویدادهای ملی پرداختند، نتایج پژوهش نشان داد نقاط ضعف اخذ و برگزاری رویدادهای بین المللی بزرگ در ایران عبارتند از: فقدان هتل های مناسب و کافی، فقدان زیرساخت های مورد نیاز شهری - حمل ونقل هوایی، زمینی، خدمات و..... - کمبود اماکن ورزشی استاندارد و کافی، بازاریابی ورزشی ضعیف، کم اهمیت بودن و ساده اندیشی مسؤولان نسبت به فرایند اخذ میزبانی و برگزاری رویدادهای بزرگ بین المللی ورزشی، آشنا نبودن مسؤولان و دست اندرکاران امر ورزشی به زبا نهای روز دنیا، اقتصاد دولتی حاکم بر ورزش کشور، نبود سیستم بلیط فروشی مکانیزه در کشور، نداشتن پست ها و کرسی های با نفوذ در مجامع بین المللی ورزشی، محدودیت ها و مشکلات فرهنگی و مذهبی در کشور، وجود مشکلات و چالش های سیاسی کشور در سطح بی نالمللی، ضعف در فناوری و تکنولوژی های نوین و روزآمد در کشور، فقدان قوانین و نظام مشخص اسپانسرهای ورزشی در کشور،محدودیت های موجود در امر حضور بانوان ورزشکار خارجی در رقابت های بین المللی ورزشی در کشور، عدم امکان پخش مسابقات بانوان از رسانه ملی کشور، فقدان کتب و منابع ویژه میزبانی و برگزاری رویدادهای بزرگ ورزشی در کشور است.
کیم و پتریک - - 2013 در پژوهشی با عنوان ادارکات ساکنان از تاثیرات مسابقات جام جهانی 2002 فوتبال به مطالعه موردی شهر سئول به عنوان میزبان مسابقات جام جهانی پرداختند، این محققان با استفاده از تحلیل عاملی اکتشافی 22 گویه مثبت را در پنج بعد و 9 گویه منفی را در سه بعد دسته بندی کردند. ابعاد مثبت به ترتیب شامل توسعه گردشگری و احیای شهر، بهبود وجهه شهر میزبان، منافع اقتصادی، علاقه به فرهنگهای خارجی، توسعه زیرساختهای گردشگری و عوامل منفی به ترتیب جنبه های منفی اقتصادی - افزایش قیمتها و. . . - ، تضاد و درگیری، مشکلات ترافیکی و ازدحام بودند
ژوو و آپ - - 2012 در تحقیقی با عنوان ادارکات ساکنان از تاثیرات بازیهای المپیک 2008 پکن به شناسایی و بررسی برداشتهای ساکنان نسبت به یک رویداد بزرگ ورزشی پرداختند، محققان 20 گویه مختلف در زمینه تاثیرات این رویداد را در چهار عامل اجتماعی روانی، اثرات توسعه شهری، توسعه اقتصادی و اثرات زندگی اجتماعی دسته بندی کردند. همچنین نتایج نشان داد که اکثریت پاسخ دهندگان درک مثبتی از اثرات این رویداد به . - خصوص در مورد سه عامل اجتماعی روانی، توسعه شهری و توسعه اقتصادی داشتند
یانگ و همکاران - - 2010 نیز در پژوهشی با عنوان ادراکات ساکنان محلی از تاثیرات نمایشگاه ملی 2010 شانگهای به بررسی ادارکات ساکنان شانگهای از تاثیرات این نمایشگاه پرداختند. داده های تحقیق با استفاده از یک پرسشنامه 42 گویه ایی جمع آوری شد و با استفاده از تحلیل عاملی اکتشافی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت نتایج نشان میدهد که در مجموع 42 گویه مورد نظر را میتوان در پنج عامل مثبت و سه عامل منفی دسته بندی نمود و اکثریت پاسخ دهندگان درک مثبتی از اثرات این رویداد داشتند به ویژه کسانی که ارتباط نزدیکی با نمایشگاه داشته و در مشاغل وابسته به نمایشگاه کار میکردند
لوردی و همکاران - - 2011 در بررسی ادراکات ساکنان محلی از تاثیرات مسابقات جام جهانی 2007 کریکت در باربادوس 6 به مقایسه برداشت ساکنان از تاثیرات این رویداد قبل و بعد از بازیها پرداختند، محققان با استفاده از تحلیل عاملی هفت عامل تبادل فرهنگی، مشکلات اجتماعی، منافع اقتصادی، توسعه فرهنگی و حفظ منابع طبیعی، آلودگی و مشکلات ترافیکی، افزایش قیمتها و هزینههای ساخت و ساز را شناسایی کردند
