بخشی از مقاله
چکیده
گردشگري به عنوان یک پدیده تمدنی داراي پیامدهاي متعدد اقتصادي، اجتماعی، فرهنگی و زیست محیطی ا ست که در گذر زمان به یک نیاز ا سا سی و در سالیان اخیر به عنوان یک رفتار م شخص ان سانی مبدل گ شته است. بسیاري از سیاستگذاران توسعه در کشورهاي جهان، گردشگري را روشی مطمئن با چشم انداز روشن براي توسعه پایدار معرفی کرده اند.در این راستا گردشگري روستایی به عنوان یکی از ابعاد گردشگري با ایجاد فر صت هاي شغلی و ک سب درآمد براي ساکنین محلی و تو سعه ساختار هاي زیربنایی امکان تو سعه پایدار روستایی را فراهم می سازد،
در کنار همه ظرفیت هایی که گردشگري روستایی پدید می آورد توجه به فرصت ها و تهدیدهاي زیست محیطی امري اجتناب ناپذیر است. لذا نگارنده در این مقاله با توجه به ماهیت و ضرورت تحقیق با ا ستفاده از روش تو صیفی- تحلیلی و به شیوه کتابخانه اي به گردآوري اطلاعات پرداخته و در صدد تحقق هدف تحقیق که عبارت ا ست از : "تبیین نقش گرد شگري بر تو سعه پایدار رو ستایی با تاکید بر رویکرد زیست محیطی" می باشد. یافته هاي تحقیق در این مقاله بیانگر آن است: ظرفیت هاي زیست محیطی در نواحی روستایی یکی از منابع اصلی گردشگري روستایی به حساب میآید که علاوه بر کمک به تو سعه پایدار رو ستایی، می تواند در معرض تهدیداتی از قبیل تخریب و نابودي قرار بگیرد.
مقدمه
ر شد روز افزون و شتاب زده صنعت گرد شگري موجب شده که ب سیاري از صاحب نظران قرن بی ستم را قرن گردشگري بنامند. به نظر متولیان امور گردشگري، در پایان قرن بیستم و آغاز قرن بیست و یکم انقلابی در گرد شگري رخ می دهد، انقلابی که امواج آن در اق صی نقاط جهان تأثیرگذار خواهد بود. در این بین ک شورهاي در حال توسعه که معمولاً از نظر اقتصادي به صادرات مواد خام اولیه متکی هستند، بیشتر متنفع خواهند شد. زیرا گردشگري و جهانگردي به یکی از بزرگ ترین و سودآورترین بخش هاي اقتصادي جهان تبدیل شده است - کاظمی،. - 8:1385
در تعریف صنعت گردشگري باید گفت که می توان گردشگري را یک صنعت یا مجموعه اي از بخش هاي صنعتی، مانند: هتل ها، رستوران ها و حمل و نقل تعریف کرد که با هم گروهی را تشکیل داده تا با مشارکت همدیگر خدماتی را به گردشگران ارائه کنند. جهانگردي از آن جهت که تولید کالا و خدمات می کند و با نیروي کار و سرمایه و ارزش افزوده در ارتباط است می تواند صنعت به حساب آید. از طرف دیگر، خدمات ارائه شده ارائه شده توسط این صنعت مشمول مخاطبان مخاطبان غیر جهانگرد یا سکنه بومی نیز می شود. بدین لحاظ می توان جهانگردي را مجموعه اي از صنایع مرتبط با این امر در نظر گرفت. - شجاعی و همکاران،. - 71:1390
صنعت گرد شگري به ویژه در مناطق رو ستایی در حال تو سعه و گ سترش ا ست. بنابراین جهت شناخت تمام ابعاد و زوایاي آن، نیاز به مباحث مقدماتی و نظري عمیق، جامع و کامل از این پدیده نوظهور داریم. گردشگري مجموع پدیده ها و ارتباطات ناشی از کنش متقابل میان گردشگران، سرمایه، دولتها و جوامع میزبان، دانشگاهها و سازمانهاي غیردولتی، در فرایند جذب، حمل و نقل، پذیرایی و کنترل گردشگران و دیگر بازدیدکنندگان است - - Weaver,1988 :9
این روند زمینه هاي تعامل فرهنگی و زیست محیطی را بین میزبان و گردشگر و محل گردشگري فراهم می کند. از این رو، براي همه کشورها به ویژه آنها که هم مایلند از این صنعت درآمد کسب کنند و هم نگران مسائل ارزشی، فرهنگی زیست محیطی و بهداشتی خود هستند، شناخت مفاهیم گردشگري و بازشناخت آن و جهت گیري عرضه و تقاضا براي ساماندهی جریان بازار گردشگري در اولویت اول قرار دار - امینی بختی و باباجمالی، - 79:1394
ضرورت و اهمیت تحقیق
گردشگري روستایی به عنوان فرایندي در توسعه روستایی، در نظر گرفته می شود که می تواند در قالب سیاست هاي توسعه منطقه اي و محلی، امکان توزیع عادلانه خدمات و تسهیلات عمومی در مناطق روستایی را ایجاد کند،که بهبود کیفیت زندگی، کاهش مهاجرت هاي روستایی و برخورداري روستاییان از معیشت پایدار را به همراه دارد. بر این اساس در رویکردهاي جدید توسعه روستایی، بر جایگاه گردشگري روستایی تاکید می شود که در این میان نوع و چارچوب رویکرد توسعه توریسم روستایی، می تواند در چگونگی نوع و میزان مداخله در مناطق روستایی تاثیر گذار باشد .
اثرات مثبت و تبعات منفی را در نواحی روستایی، به همراه داشته باشد لذا از آن جایی که مناطق روستایی در جهان با استفاده از توانمندسازي روستایی و برخورداري از مواهب و جاذبه هاي طبیعی روستا، توانسته اند تا به ترمیم ساختار اقتصادي، اجتماعی و زیست محیطی روستایی بپردازند.با توجه به ضرورت و اهمیت تحقیق،نگارنده درصدد تحقق هدف تحقیق که عبارت است از : "تبیین نقش گردشگري بر توسعه پایدار روستایی با تاکید بر رویکرد زیست محیطی" می باشد.
مبانی نظري
گردشگري
توریسم واژه اي فرانسوي و از ریشه تور است .تور در زبان فرانسه معناي پیمودن و گردش کردن است که معناي فارسی آن گردشگري می باشد .گردشگري ، پدیده اي است کهن که در جوامع انسانی وجود داشته و طی مراحل مختلف تاریخی ، به موضع اقتصادي ، اجتماعی و صنعتی کنونی رسیده است. گردشگري در نیمه دوم قرن 18 میلادي با گسترش شهرنشینی ، ارتقاء وسایل حمل و نقل ، گسترش خطوط راه آهن ، توسعه خطوط هوایی از سال 1345 به بعد،تغییرات اجتماعی،افزایش طبقه میانی اجتماع و اوقات فراغت بیشتر ، توسعه یافت .سیر و سیاحت در ایران از دیرباز رونق داشته است .آمد و شد خاور شناسان ، وجود کاروانسراها ، چاپارخانه هاي قدیمی و راه هاي گسترده در دوره هخامنشیان دلیلی بر این مدعاست - ملک حسینی و همکاران، - 164 : 391