بخشی از مقاله
چکیده
درک کلی علم اقتصاد، به معنای استفاد بهینه از منابع کمیاب است و بهرهوری نیز بر همین مفهوم تأکید دارد.کشورهای که توانستند به رشد اقتصادی دست یابند از طریق بهرهوری صورت گرفته شده است به همین منظور برای دستیابی به سطو ح بهرهوری بالاتر همواره شاخصهای بهرهوری را اندازگیری نموده و با استفاده از نجزیه و تحلیلهای در جهت رسیدن به این امر برنامهریزیهای صورت میگیرد.
در این مقاله سعی براین است که به بهرهوری در صنعت حملونقل پراخته شود به این منظور ابتدا در ارتباط با چهارچوب نظری بهرهوی پرداخته میشود در مورد انواع بهرهوری توضیحاتی ارایه میشود در ادامه در مورد شاخصهای اختصاصی حملونقل پرداخته میشود و در مورد نحوهی اندازگیری بهرهوری در صنعت حملونقل توضیحاتی داده میشود نتیجه بر این است در صنعت حملونقل از طریق تغییرات تکنولوژی، اصلاح و کاهش مقررات و افزایش رقابت میتواند اثرات قابل توجه واساسی در بهره.وری داشته باشد.
-1 مقدمه
درک کلی علم اقتصاد، به معنای استفاد بهینه از منابع کمیاب است و بهرهوری نیز بر همین مفهوم تأکید دارد. این مفهوم به این صورت است که هدف کل سیستم اقتصادی باید استفاده بهینه از منابع کمیاب باشد. بنابراین، موضوع بهره وری عزم و قبول یک سیستم کلی است که در آن استفاده از منابع کمیاب، بهینه باشد.
از ملزومات بهبود بهره وری، شناسایی اصلی ترین عوامل تأثیر گذار بر آن است. جهان امروز با توجه به محدودیت عوامل تولید، نیاز حیاتی به بهرهوری فزونتر، چه در کشورهای پیشرفته و چه در حال پیشرفت دارد. کارشناسان و صاحب نظران اقتصادی در نظامهای اقتصادی مختلف به نحوی یکسان اهمیت موضوع افزایش بهرهوری را مورد تاکید قرار دادهاند.
کلارک - 1938 سطح زندگی بالای مردم امریکا را ثمرهی مستقیم بهرهوری بیشتر اقتصادی امریکا میداند. استاینر و گلدنر - - 1982عنوان میکنند که رویای زحمتکشان جهان، یعنی دستمزد بیشتر و ساعات کار کمتر با افزایش بهره وری تحقق پذیر می باشد.
با تداوم روند جهانی کردن مبادلات اقتصاد و افزایش واردات و صادرات جهان ، اهمیت خدمات حمل و نقل ارتباطات بتدریج افزایش یافته و درصد قابل توجهی از منابع در این بخش تمرکز یافته اند . در چنین شرایطی خدمات حمل ونقل و ارتباطات به تناسب جایگاه راهبردی که ایران در منطقه دارد شرایط ویژهای یافته است از دیدگاه نظری، بهرهوری در بخش خدمات حملونقل همانند بهرهوری در سایر بخشهای تولیدی است. مشکل اصلی در اندازگیری عملی بهرهوری، نحوه تعریف و چگونگی اندازگیری خروجی نهایی است
-2 تعریف مسأله و اهداف تحقیق
در تعاریف جدید کارایی و بهرهوری که متضمن مفاهیم پویایی و تاثیرات زمان بر فرایندهاست. بهره-وری و کارایی مفاهیم نسبی به شمار میرود. که در صورت سنجش، اندازگیری و انجام مقایسه، قابل درک و بیان هستند. در این حالت تعریف و تعیین یک حد استاندارد عملکرد برای واحدهای مورد بررسی ضروری خواهد بود. و سایر واحدها، بسته به موقعیت نسبیشان نسبت به این استاندارد تعریف شده است، مورد سنجش واقع میشوندو یااینکه تحولات صورت گرفته و میزان کارایی واحدها در طی زمان، معیاری برای اظهار نظر درخصوص بهرهوری انها خواهد بود. از دیدگاه نظری، بهرهوری در بخش خدمات حملونقل همانند بهرهوری در بخشهای تولیدی است
-3 چهارچوب نظری بهره وری
کوششهای اقتصادی انسان همیشه و همواره معطوف بر آن بوده است که حداکثر نتیجه را از حداقل تلاشها و امکانات به دست اورد . این تمایل را بهره وری می توان اشتیاق وصول به افزونتر نام نهاد . بهره وری برآیند اثربخشی و کارآیی است؛ در واقع بهره وری ،کاستن از تلفات و به حداکثر رساندن تولید با امکانات تولیدی موجود و همچنین ارتقاء کیفیت محصول و خدمات تولیدی در جهت بالا بردن سود می باشد
واژهی بهرهوری نخستین بار در سال 1766توسط کیوزنی به کاربرده شد. در سال 1883لیتره بهرهوری راقدرت و توانایی تولید تعریف کرد. سازمان بینالمللی کار نیز بهرهوری را اینگونه تعریف کرده است. محصولات مختلف با ادغام چهارعامل اصلی - زمین،سرمایه، کارو ساماندهی - تولید میشوند. رابطه بازدهی سه عامل از این عوامل در ترکیب با عامل چهارم،مشخص کننده میزان بهره وری است.
یک تعریف ساده از بهرهوری که در دایره المعارف بریتانیا امده است. نسبت ستانده - کالا یا خدمت یا مجموعه ای از کالاها و خدمات - به داده ها - عامل یا عوامل تولید - میباشد.که تقریبا در تمامی سنجشها و شاخص های بهرهوری مدنظر قرار میگیرد. دادهها می تواند مواد اولیه ، سرمایه، نیروی کار و یا هرچیزی که برای تولید نیاز است . و ستانده می تواند محصول یا نوعی خدمت باشد. به عبارتی مفاهیم بهرهوری به نوعی ارتباط بین مقدار - ارزش - کالاها و خدمات تولید شده و مقدار - ارزش - منابع و نهادهها مصرف شده در جریان تولیداین کالاها و خدمات در یک سیتم را بیان میکند. که روابط ان کمی و قابل اندازگیری میباشد.
