بخشی از مقاله
چکیده
شهر تهران در بعضی از فصول سال داراي بارندگیهاي شدیدي است که میتواند در بعضی از مناطق باعث آبگرفتگیهاي شدیدي شود. دلایل این آبگرفتگی میتواند جمعیت زیاد، وسایل نقلیه، زبالههاي رها شده در سطح شهر و شیب نادرست معابر باشد. این تحقیق عوامل اجتماعی را بر روي میزان دورریزي مورد تحلیل و بررسی قرار داده است، عوامل اجتماعی که شامل جمعیت، تحصیلات، وضعیت مسکن، وضعیت اشتغال، وضعیت تأهل شهروندان تهرانی و جمعیت مهاجر به شهر تهران است، طبق آخرین سرشماري سازمان آمار در سال 1390 میباشد و از طرف دیگر مشخصات حوضههاي آبریز مانند تعداد حوضههاي اصلی، تعداد نقاط آبگرفتگی و دبیهاي 5 ساله از دو طریق سامانه 137 و مشاوران همکار حوزه معاونت فنی و عمرانی اخذ گردید و به بررسی تغییرات تعداد نقاط آبگرفتگی با تأثیر تغییرات عوامل اجتماعی پرداخته شد. در بررسیهاي انجام شده مشخص گردید: جنسیت، وضعیت مسکن و تأهل و بیکاري شهروندان تهرانی در آبگرفتگی بیتأثیر ولی با افزایش جمعیت باسواد، محصل، جمعیت شاغل در زمینه آب و فاضلاب و افزایش نخالههاي ساختمانی تعداد نقاط آبگرفتگی بیشتر میشود. لازم است با آموزشهایی در راستاي کاهش دورریزي سطح شهر تهران براي قشرهاي باسواد، محصل، شاغلین در زمینه آب و فاضلاب و پیمانکاران پروژههاي عمرانی هدفگذاري شود.
-1 مقدمه
در تهران، زباله بیشترین عامل آبگرفتگی معابر بهشمار میرود. با وجود رسوبگیريهایی که در طول سال انجام میشود باز هم درصد بالایی از آبگرفتگیها در شهر تهران براثر ریختن زباله در نهرها ایجاد میشود. با توجه به اینکه در سالهاي اخیر برنامهریزيهایی در مورد مهار کردن بحرانهاي فصلی صورت گرفته است اما باز هم آبگرفتگی در خیابانها، کوچهها و حتی در بزرگراههاي شهر دیده میشود. به طور کلی آبگرفتگی در سطح معابرصرفاً به دلیل عدم کفایت هیدرولیکی ومناسب نبودن طرح و اجرايمجاري نیست. در نتیجه پارامترها و عوامل دیگري در این خصوصمؤثر و دخیل هستند که در این تحقیق به بررسی عوامل اجتماعی در ایجاد دوریز طبق یک روال منطقی و قابل قبول با استناد بر آخرین آمار واطلاعاتموجود گردآوريشده ازمناطق مختلفشهرداريتهرانقرار خواهد گرفت - شیله;. - 1391 پدیدههاي اجتماعی، پدیدههاي هستند که از نظر شرایط ساختاري و الگوهاي کنشی که در مسیر تحولات اجتماعی بر سر راه توسعه، یعنی وضعیت موجود و وضعیت مطلوب مورد توجه مردم و گروههاي اجتماعی قرار میگیرند و مانع تحقق اهداف و تهدیدکننده ارزشها و کمال مطلوب آنها میشوند. البته باید توجه داشت مسائل اجتماعیلزوماً مسائلی نیستند که به طور خاص اجتماعی محسوب شوند، بلکه به اجتماعی شدن و شایع شدن و مورد توجه قرار گرفتن هریک از مسائل اقتصادي، سیاسی و فرهنگی نیز مسائل اجتماعی گفته میشود. آسیبهاي اجتماعی، رفتارها، کنشها و جلوههاي نابههنجار ناشی از شرایط رنجآوري است، که مسائل اجتماعی را در جامعه ایجاد میکند. این رفتارهاي نابههنجار حیات اجتماعی را مختل ساخته و به آن آسیب وارد میکند. در این تحقیق به آسیبهاي اجتماعی که سبب بروز آبگرفتگی میشود، پرداخته خواهد شد - سعیدنیا;. - 1379
1-1 دورریز
قرار دادن اشیایی که دورریز خوانده میشوند در شبکه آبهاي سطحی دورریزي را پدید میآورند .پس دورریزيفعل ریختن اشیاءهرچه باشدو در هرکیفیتو شرایطی به داخل آبهايسطحی است. مفهومیکه از نظر علمی باید در بررسی دورریزي در آبهاي سطحی تعریف شود، مفهوم دورریزان میباشد. به عبارت دیگر هر شخصی که آگاهانه و یا ناآگاهانه شیء، هر چه که باشد، را به داخل شبکه آبهاي سطحی اندازد، از جمله دورریزان تلقی میشود بیان شماتیک مجموعه عناصر مرتبط با دورریزي در شکل1 نشان داده شده است. عوامل اجتماعی و تأثیر آنها که در ایجاد دورریز و درنهایت آبگرفتگی معابر در مناطق 22 گانه شهرداري تهران در این بررسی به شرح جدول1 می-باشد - صفوي;. - 1385
-2 موقیعت مورد مطالعه
این تحقیق در مناطق 22 گانه شهرداري تهران انجام شد. به منظور مطالعه مدیریت آبهاي سطحی شهر تهران، مطالعات سنجی توسط حوزه معاونت فنی و عمرانی شهرداري تهران به انجام شده است. در این مطالعات ضمن شناسایی حوضههاي آبریز هر یک از مناطق شهرداري تهران، نقاط داراي آبگرفتگی در آنها از دو طریق اعلام مردمی توسط سامانه137 و استخراج مهندسین مشاور همکار حوزه معاونت فنی و عمرانی که به شرح جدول2 میباشد، عوامل اجتماعی در ایجاد آبگرفتگی مورد بررسی قرار گرفت.
-3 دادهها و روش کار
در این تحقیق پارامترهاي اجتماعی مرتبط با ساکنین در مناطق 22گانه شهرداري تهران در خصوص آبگرفتگی معابر مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتهاند. اگر چه پارامترهاي هیدرولیکی، هیدرولوژیکی و یا سازهاي در آبگرفتگیهاي شهر تهران بسیار مؤثر هستند، اما طبق آمارهاي متعدد که شهرداري تهران از منابع مختلف جمعآوري کرده است، کماکان
