بخشی از مقاله
چکیده
هدف: هدف این پژوهش، تحلیل پیوندهای وب سایتهای شبکه های تلویزیونی صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران است که با استفاده از روش تحلیل پیوندها که یکی از روش های وبسنجی است انجام شد و تعداد 58 وبسایت شبکهی تلویزیونی صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران را مورد تحلیل قرار داد
در این پژوهش، تعداد پیوندهای دریافتی، رتبه ی هر وب سایت درahrefs.com و تعداد دامنه های پیونددهنده به هر وبسایت از موتور ahrefs.com استخراج و تعداد صفحات هر وب سایت از طریق موتور جستجوی گوگل محاسبه شد . سپس این وب سایتها بر اساس میزان رؤیت، حجم صفحات، تعداد دامنه های پیونددهنده، رتبهی آنها در ahrefs.com و ضریب تأثیرگذار رتبهبندی شدند.
بر اساس نتایج، وبسایتهای شبکههای خبر، پرس-تیوی و چهار در رتبه های اول تا سوم میزان رؤیت بودند . همچنین وبسایتهای شبکه1، شبکهی مستند و شبکهی پرستیوی به ترتیب دارای بالاترین ضریب تأثیرگذاری بودند. از نظر حجم صفحات، به ترتیب، وب سایتهای شبکهی خراسان، شبکهی العالم و شبکهی پرستیوی، دارای رتبه های برتر بودند . همچنین، وبسایتهای شبکهی پرستیوی، شبکه ی العالم و شبکه ی خبر، به ترتیب دارای بیشترین دامنههای پیونددهنده بودند.
در رتبهبندی بر اساس رتبهی هر وبسایت در موتور جستجوی ahrefs.com نیز وبسایت شبکهی پرستیوی در ردهی نخست، وبسایت شبکهی العالم در رتبهی دوم و وب سایت شبکهی خبر، در رتبهی سوم قرار داشتند. به طور کلی نتایج نشان داد وبسایتهای شبکههای خبری، میزان رؤیت بالاتری دارند و شبکههایی که دارای سابقهی بسیار کوتاهی هستند، وبسایتهای آنها نیز کمتر دیده می شوند. همچنین نتایج نشان داد وب سایتهای شبکههای برونمرزی که از زبانهای مختلف در وبسایتهای خود استفاده میکنند میتوانند کاربران بیشتری جذب کنند.
1 -مقدمه
در عصر حاضر، با توجه به گسترش روزافزون خدمات اینترنتی، تمام سازمان - ها، شرکتها و افراد برای اطلاعرسانی و پیشبرد اهداف خود از این خدمات استفاده میکنند. آنها برای ارتباط با مشتریان خود از وب سایتها بهره می - برند چرا که دیگر فاصله های زمانی و مکانی با این خدمات معنایی ندارد و مشتریان آنها نیز به راحتی و با صرف کمترین هزینه، از مسائل و مطالب مختلف باخبر میشوند و نیازهای اطلاعاتی خود را برطرف میکنند.
از طرفی، رسانهها تأثیر زیادی بر روی فرهنگ مردم میگذارند؛ به ویژه تلویزیون که به راحتی و به صورت گسترده در دسترس تمام افراد قرار دارد. به همین دلیل تمام قدرتها سعی میکنند نهایت استفاده را از این رسانه صوتی و تصویری ببرند. در این میان سازمان صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایر ان میتواند به عنوان بزرگترین و مؤثرترین رسانه با هدف فرهنگ سازی بر اساس موازین اسلامی و انسانی، با اطلاع رسانی بهتر و انتخاب بهترین ابزارها و شیوهها از جمله حضور قدرتمند در فضای مجازی، در این رقابت بزرگ برای جلب مخاطب شرکت نماید تا بینندگان بیشتری را به سمت برنامه های خود هدایت کند و تا حدودی مانع تاثیر فرهنگهای بیگانه بر روی افراد جامعه باشد.
یکی از این ابزارها وبسایتهای شبکههای تلویزیونی است که میتوانند با اطلاعرسانی خوب و امکان نمایش برنامههای تلویزیونی شبکههای مربوطه، راهی برای تحقق این امر باشند . لذا این پژوهش در نظر دارد با تحلیل پیوندهای وبسایتهای شبکه های تلویزیونی صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران با استفاده از روش وبسنجی، میزان تأثیر این وبسایتها را در فضای وب، برای پیشبرد اهداف سازمان بررسی کند. برای این کار ابتدا، داده-های مربوط به پیوند1ها اعم از تعداد پیوندهای دریافتی 2، تعداد دامنه های پیونددهنده3، رتبهی این وبسایتها در موتور جستجوی ahrefs.com از طریق ahrefs.com، استخراج و تعداد صفحات هر وب سایت از موتور جستجوی گوگل4 محاسبه میشود و رتبهبندی بر اساس میزان رؤیت5، حجم صفحات، تعداد دامنههای پیونددهنده، رتبه ی این وب سایت ها در موتور جستجوی ahrefs.com و ضریب تأثیرگذار6، انجام خواهد شد.
پژوهشهای مشابهی نیز در داخل و خارج از ایران انجام شده است که به برخی از آنها اشاره می شود.
نوروزی - 1384 - با استفاده از موتورکاوش آ لتاویستا، میزان پیوندها به 15 وبسایت دانشگاه ایرانی و میزان ضریب تأثیرگذار وب را بررسی کرد. پژوهش وی نشان داد دانشگاه های شهید بهشتی و فردوسی به ترتیب بیش ترین و کمترین تأثیر را در محیط وب داشته اند. از نظر میزان حجم سایت، دانشگاه تهران بالاترین و دانشگاه ایلام، پایین ترین رتبه را در مقایسه با سایر دانشگاههای ایران دارا بودند . نتایج پژوهش نشان داد در مجموع، حجم سایت های دانشگاهی ایران بسیار پایین است، همچنین پیوندهای کمی به این وبسایتها داده شده است .
»نوروزی« معتقد است در طراحی وب سایتهای دانشگاهی باید مسائلی همچون جذابیت، وجود اطلاعات مناسب و وجود نسخه انگلیسی زبان در نظر گرفته شود تا میزان پیوند به آن ها در سطح بالاتری قرار گیرد
سهیلی و دیگران - 1391 - با هدف بررسی نقش وب سنجی در بررسی جنبههای مختلف وب و کاربردهای عملی مختلف وب سنجی و با مرو ر منابع،یازده کاربرد وبسنجی را بررسی کرده و نتایج هر کاربردی را به صورت مجزا ارائه کرده اند . بررسیها نشان داده که متخصصان وب سنجی قادرند تا این محیط پیچیده را مطالعه و بررسی کنند .
وبسنجی به ارزیابی عملکردها و ارتباطات علمی پژوهشگران و دیگر افراد، با به کارگیری روشهای وبسنجی و فرمولهای مربوطه و آموزش های ویژه کمک می کند. همچنین وبسنجی شباهتهایی با کتاب سنجی و علم سنجی دارد، اما سنجش محض این مطالعات نیست بلکه تفاوت های عمدهای با آنها دارد . پژوهشهای وبسنجی به علت ماهیت پویای وب و عملکرد موتورهای کا وش، که ابزار اساسی برای جمع آوری داده های مطالعات وب سنجی هستند، همچنین وب نامرئی، ناپایداری منابع وبی و غیره، با علم سنجی و کتاب سنجی متفاوت است .
پژوهشهای وب سنجی با مشکلات بیشتری نسبت به پژوهش های کتاب-سنجی و علمسنجی روبرو هستند
رقیه تفرجی و دیگران - 2014 - در مقالهای با عنوان تجزیه و تحلیل وب - سنجی دانشگاههای علومپزشکی ایران از نظر قابل رؤیتبودن، اندازه و فایل - های غنی، با هدف ارائه یافتههای تجزیه و تحلیل وبسنجی از وبسایتهای دانشگاههای علومپزشکی ایران، که در سپتامبر 2012 با استفاده از موتورهای جستجوی مجستیک س وئ7، گوگل، یاهو و بینگ 8 انجام داده اند. آنها تعداد صفحات وب، پیوندهای دریافتی خارجی، فایل های غنی و رتبه کل وب سایت 42 دانشگاه را محاسبه کرده اند. نتایج نشان داده است که دانشگاه علوم -پزشکی تهران با 220453 صفحه وب، 887545 پیوند دریافتی خارجی و14495 فایل غنی، اولین رتبه و دانشگاه علومپزشکی جیرفت دارای پایینترین رتبه است. همچنین این پژوهش نشان داده است که بین رتبه وب سنجی و رتبه دانشگاه در وزارت بهداشت رابطه وجود دارد .
تلوال - 2010 - 9 در پژوهشی با عنوان »وبسنجی: ضروری است یا محکوم به فنا« با استفاده از تحلیل استنادی و بررسی روش های وبسنجی ارزیابی میکند که وب سنجی تا چه حدی در رشته های خارج از رشته والد خود نفوذ پیدا کرده است. نتایج نشان میدهد که وبسنجی به سمت قراردادهای مالی بیرون از رشته پیش می رود . علاوه بر این، مقدار قابل توجهی از استنادهای پژوهش وب سنجی در خارج از علم اطلاعات از جمله، ریاضیات، علوم ارتباطات و بهداشت وجود دارد . و پتانسیل کاری گسترده تر برای روش های وبسنجی وجود دارد. در حالی که وبسنجی در حال حاضر مفید میباشد ولی همچنان میتواند پیشرفت کند .
تام و مایر - 2011 - 10 در پژوهشی با عنوان "مقایسه وبسنجی با رتبه - بندیهای مستقل وب : یک مطالعه موردی با دانشگاه های آلمان " بررسی کردهاند که آیا شاخص های مبتنی بر وب - وبسنجی - می توانند برای رتبه - بندی وب سایتهای دانشگاهی مورد استفاده قرار گیرند؟ بنابراین، ساختا ر پیوندهای درونی وب سایتهای دانشگاهی آلمان را تجزیه و تحلیل کردند . سپس رتبه بندی مبتنی بر ابرپیوند ساده خود را با رتبه بندیهای رسمی و مستقل از وب دانشگاه ها مقایسه کردند . آنها دریافتند که اثرات پیوند نمی - تواند به راحتی به عنوان یک عامل معتبر برای دانشگاهها شناخته شود.
گروسلج - 2014 - 11 پژوهشی تحت عنوان "تجزیه و تحلیل وب سنجی از اطلاعات آنلاین بهداشتی: حمایت، نوع بسترهای نرم افزاری و ساختار پیوند " با هدف ترسیم چشم انداز اطلاعاتی برای کاربران، هنگامی که در موتورهای جستجو در مورد موضوعات بهداشتی، شروع به جستجو می کنند، انجام داده است. در این پژوهش، پشتیبان سایت، نوع بستر نرم افزاری 12 و الگوهای ارتباطی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته اند. نتایج نشان داده است که اکثر سایتها دارای پشیبان تجاری و سازمانی هستند . تجزیه و تحلیل نوع پلتفرم نشان داده است که بیشتر اطلاعات بهداشتی در صفحات خانگی، درگاه های اطلاعرسانی و سایتهای خبری ارائه شدهاند
بررسی پیشینهی نظری این حوزه نشان می دهد که در اکثر پژوهش های داخل ایران، وبسایتهای دانشگاهی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتهاند و در اغلب موارد نیز از روش تحلیل پیوندها برای تعیین میزان اثرگذاری وبسایت-ها، تعیین وبسایتهای هسته و ... استفاده شده است. در پژوهشهای خارج از ایران نیز بیشتر موارد شبیه پژوهش های داخل هستند و در چند مورد هم کارآیی روشهای وبسنجی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است.
پژوهش بر روی پیوندها برای تعیین میزان تأثیرگذاری و رؤیت یک وب - سایت، رتبه آن در موتورهای جستجو و رتبه بندی وب سایتها در یک حوزه خاص بر اساس فاکتورهای وبسنجی امری ضروری به نظرمیرسد.
تحلیل پیوندهای وب سایتهای شبکه های تلویزیونی صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایرا ن نیز برای تعیین مشخصه های مطرح شده، می تواند میزان سودمندی این وب سایتها را مشخص نماید و شاید گویای میزان استقبال از خود شبکهها نیز باشد. و مدیران این وبسایتها را برای ارتقاء آن-ها یاری دهد. و همین امر گویای اهمیت پژوهش حاضر میباشد.
2 -مفاهیم اولیه
پیوند: پیوندها به عنوان پلهای ارتباطی بین سایت های وبی، تعیین کنندهی وضعیت وبسایتها از نظر محتوا، ارتباطات موضوعی و اهمیت است
پیوندهای دریافتی: پیوند دریافتی به پیوندی گفته میشود که یک صفحه-ی وبی از سایر صفحات وب دریافت میکند.
میزان رؤیت : میزان پیوندهای دریافتی یک وب سایت، نشانگر وضعیت رؤیت آن است و زیادبودن تعداد آن ها، نشان دهندهی علاقه، توجه و نیاز دیگران به اطلاعاتی است که در آن سایت وجود دارد .[5]
دامنههای پیونددهنده: پیوندهایی که یک سایت از سایر دامنهها دریافت میکند، دامنههای پیونددهنده نامیده میشود. در موتورهای جستجوی بهینه سازی - سئو - ، این مؤلفه یکی از فاکتورهای ارزیابی سایت به شمار میرود.
:13SEO برخی از موتورهای جستجو به SEO معروف هستند که در اصطلاح فارسی نیز سئو تلفظ می شوند. ترجمه این سرواژه، موتورهای بهینه - سازی جستجو است. از جمله این موتورهای جستجو می توان به majesticseo.com، ahrefs.com و MOZ.com اشاره کرد.
ضریب تأثیرگذار وب : ضریب تأثیرگذاری یک وب سایت، اعتبار، قابلیت رؤیت و شانس بازیابی وب سایت را در سطوح ملی و جهانی مشخص می کند. در واقع هرچه تعداد پیوندها افزایش یابد، میزان تأثیر گذاری وبسایت بیشتر میشود. برای محاسبهی ضریب تأثیرگذار تجدیدنظر شده ی یک وب سایت، تعداد پیوندهای دریافتی آن وب سایت برحجم صفحات وب سایت یا تعداد صفحاتی که توسط راهنمای اینترنتی و یا موتور کاوش نمایه شده، تقسیم میگردند
وبسنجی : وبسنجی و مطالعه پیو ندهای ایجاد شده بین صفحات وب، برای تعیین یک مدل برای استفاده ی علمی از وب سایت به کار رفته و همچنین تعیین منابع اطلاعاتی با بیش ترین تأثیر بر روی وب را با استفاده از روشهای محاسباتی جدید، با شمارش تعداد پیوندهای درونی صفحه وب، بررسی میکند
3 -طرح مسأله
هدف اصلی این پژوهش، تحلیل پیوندهای وبسایت های شبکه های
تلویزیونی صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران با استفاده از روش وبسنجی است تا بر اساس میزان رؤیت، حجم صفحات، تعداد دامنه های پیونددهنده، رتبهی آنها در ahrefs.com و ضریب تأثیرگذار رتبه بندی شوند.
برای رسیدن به اهداف تحقیق پرسشهای زیر مطرح میشود.
1 - میزان رؤیت وب سایتهای شبکه های تلویزیونی صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران چگونه است؟
2 - رتبهبندی وب سایتهای شبکه های تلویزیونی صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران بر اساس حجم صفحات چگونه است؟
3 - رتبهبندی وب سایتهای شبکه های تلویزیونی صدا و سیمای
جمهوری اسلامی ایران بر اساس تعداد دامنه های پیونددهنده چگونه است؟
4 - رتبهبندی وب سایتهای شبکه های تلویزیونی صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران بر اساس رتبهی آنها در موتور جستجوی ahrefs.com چگونه است؟
5 - رتبهبندی وب سایتهای شبکه های تلویزیونی صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران از لحاظ ضریب تاثیرگذار چگونه است؟
4 -روش پژوهش
روش پژوهش حاضر تحلیل پیوندهاست که یکی از روش های وب سنجی است.
در این روش، که به صورت آمار توصیفی فراوانی انجام شد، تعداد کل پیوندهای دریافتی، تعداد دا منههای پیونددهنده و رتبه ی هر وب سایت در موتور ahrefs.com، با استفاده از موتور جستجوی ahrefs.com به دست آمد. تعداد صفحات هر وب سایت نیز از طریق موتور جستجوی گوگل، از طریق دستور site:URL - به طور مثال - site: hamedan.irib.ir تعیین شد تا برای رتبهبندی سایته ا بر اساس ضریب تأثیرگذاری استفاده شود. برای هر کدام از مؤلفههای فوق - تعداد کل پیوندهای دریافتی، حجم صفحات، تعداد دامنههای پیونددهنده، رتبه ی هر وب سایت در موتور ahrefs.com، ضریب تأثیرگذار وبسایت - رتبهبندی صورت گرفت.
همچنین جامعه آماری مورد نظر، وبسایتهای شبکه های تلویزیونی صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران به تعداد 58 وبسایت بود. که شامل 18 وبسایت شبکه ی تلویزیونی سراسری داخلی، 7 وبسایت برای 10 شبکهی تلویزیونی برون مرزی - جامجم1، جام جم 2 و جام جم 3، همچنین سحر1 و سحر2، وب سایت مشترک دارند - و 33 وبسایت شبکه ی تلویزیونی استانی است.