بخشی از مقاله
چکیده:
امروزه داشتن برنامه ریزی استراتژیک برای سازمان ها به منظور پیشرفت و هدفمند کردن فعالیت ها،امری الزامی تلقی می شود.برنامه ریزی استراتژیک تلاشی سازمان یافته ومنظم برای اخاذ تصمیمات بنیادی وانجام اقدامات اساسی است که سرشت وسمت گیری فعالیت های یک سازمان یا دیگرنهادهارادرچهارچوب قانونی شکل می دهد. تعیین استراتژی مناسب و به تبع آن تجزیه و تحلیل صادقانه و پیش بینی عوامل خارجی تضمین کننده ی موفقیت و بیشترین بهره وری یک سازمان است. برنامه ریزی استراتژیک معمولاً توسط مدیران بخشهای عمومی و خصوصی به جهت اختصاص منابع برای دستیابی به عملکرد بالا مورد استفاده قرار می گیرد .
در این راستا توسعه وگسترش ورزش همگانی آثار مفید متعددی می تواند داشته باشد. این پژوهش به منظور طراحی استراتژی توسعه ورزش همگانی شهرستان محمودآباد صورت گرفته است پژوهش پیش رو از نظر هدف کاربردی و از نظر روش در دسته پژوهش های توصیفی - پیمایشی است و جامعه آماری این پژوهش،120 نفر از اساتیدودانشجویان تربیت بدنی موسسات آموزش عالی شهرستان، مدیران و کارشناسان ارشد اداره کل تربیت بدنی شهرستان و روسای هیات های ورزشی و جمعی از صاحب نظران بوده است.
برای جمع آوری داده ها از پرسشنامه محقق ساخته که روائی آن توسط چند تن از اساتید صاحب نظر و پایائی آن از روش آلفای کرونباخ - آلفا - ./92 = تائید گردید، استفاده شد، در نهایت از 120پرسشنامه توزیع شده 90 پرسشنامه به محقق بازگردانده شد. پرسشنامه مشتمل بر 46 سئوال رتبه بندی شده در زمینه بررسی نقاط قوت، ضعف، فرصت و تهدیدهای ورزش همگانی شهرستان محمودآباد بود. داده های پژوهش با استفاده از آمار توصیفی، آزمون مقایسه میانگین ها و آزمون فریدمن مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.
یافته های پژوهش نشان داد استراتژیهای SO شامل توسعه ورزش در اداره ،ایجاد پایگاههای ورزش همگانی در شهرستان. استراتژی هایST شامل: دراختیار گذاشتن لوازم اولیه ورزشی در بین ورزشکاران با قیمت مناسب، دسترسی آسان مردم به مکانهای ورزشی. استراتژی هایWOشامل: افزایش منابع و اعتبارات ورزش همگانی،استفاده از توان مالی بخش خصوصی در کمک به ورزش همگانی. استراتژی های WTشامل: به روز نمودن اماکن وامکانات ورزشی، استفاده از نفوذ مقامات شهرستان جهت توسعه ورزش همگانی.
مقدمه:
فرهنگ مدیریت طی دو دهه گذشته، مزیت و اهمیت استراتژیک در بین مدیران و سازمانها به سبب ایجاد موقعیت برتر رقابتی و حفاظت در برابر تغییرات محیطی را مورد تاکید قرار داده است و بدین رو بیشتر سازمانها بهره گیری از برنامه ریزی استراتژیک را آغاز کرده و یا در دست کار خویش قرار دادهاند. - سحرخیز روشندل، - 1389 امروزه کسب موفقیت و تداوم حیات سازمان با توجه به مفهوم برنامه ریزی راهبردی، مستلزم بهره گیری از برنامه راهبردی است، زیرا از یک سوء آینده نگر بوده و از طریق پیش بینی تحولات آتی اقدامات مناسب را تنظیم میکند و از سوی دیگر گرایش به محیط داشته و ارتباط تنگاتنگ با آن دارد و از این لحاظ میتواند به سرعت از تغییرات محیط باخبر شده و واکنش مناسب و سریع نشان دهد.
هدف از تبیین استراتژی و برنامه ریزی جامع این است که چشم اندازی را برای توسعه ارائه نماید و اولویت برنامهها و حمایتهای خاص را برای مدیران مشخص و روشن سازد. برنامه ریزی جامع و راهبردی منجر به اتخاذ تصمیمات راهبردی میگردد و تصمیمات راهبردی نیز با قلمرو یا حیطه فعالیتها سازمان مربوط میباشند. به عبارت دیگر تصمیمات راهبردی هماهنگیهای لازم را در بخش فعالیت و امکانات، توانائیهای سازمانی، منابع متنوع سازمان توصیه میکند. تدوین نظام جامع و استراتژیک به سه سؤال اصلی زیر پاسخ میگوید:
-1چشم انداز- میخواهیم به کجا برسیم؟
-2 مأموریت- فلسفه موجودی تشکیلات ما چیست؟
-3 تعیین مسیر- چگونه میتوانیم به آنجا برسیم؟
تدوین برنامهریزی استراتژیک راهی برای شناخت وضعیت موجود و حرکت به سوی وضعیت مطلوب آینده و بیانگر فرآیند توسعه و بکار گیری برنامه برای نیل به اهداف میباشند. - دیوید فردآر، - 1388 ادراک از ورزش به عنوان یک عامل برجسته در جامعه اولین گام در هرگونه برنامه ریزی ورزشی است. عموما آینده همراه با تغییر است، اگر چه شناسایی آینده مشکل است اما شناسایی و اولویت آینده می تواند ساختار ها را دگرگون کند. اما مسئله اساسی این است که این روند تحولات - چه از نظر مثبت یا منفی - ، پیشرفتها، عوامل تهدید کننده و فرصتها قابل تشخیص و شناسایی هستند - فراهانی و عبدوی، . - 1385 شواهد زیادی وجود دارد که ضرورت و اهمیت مدیریت استراتژیک در سازمان ها را نشان می دهد.
مدیر عامل شرکت راک ول اینتر نشنال می گوید:» ما بر این باوریم که اساس مدیریت استراتژیک اثربخش بر این پایه قرار دارد که همه ی کارکنان سطوح مختلف سازمانی از آگاهی کامل برخوردار باشند. ما انتظار داریم که هدف های شرکت، مسیری را که سازمان طی می کند، میزان پیشرفت در جهت هدف ها، مشتریان، شرکت های رقیب و برنامه های تولید به آگاهی همه کارکنان بخش های مختلف شرکت برسد - «
شناسایی استراتژی های ورزش همگانی شهرستان محمودآباد و آگاهی بیشتر از چالشهای موجود و مرتفع نمودن موانع و مشکلات از اهمیت قابل توجهی برخوردار است چرا که موجب گرایش اقشار بیشتر جامعه و مشارکت فعالتر در ورزش همگانی چه به منظور سلامتی و چه نشاط روحی شده و با شناخت بهتر و کافی از امکانات، برنامه ها ، ساختار ، علم و تکنولوژی روز دنیا می توانیم بطور علمی و تخصصی به ورزش همگانی شهرستان محمود آباد پرداخته و با دردست داشتن این الگوها و کنارهم قرار دادن آنها با برنامه های خود می توانیم کمبودها را شناسایی و برطرف کرده به تقویت نقاط قوتمان بپردازیم .
اهمیت پژوهش حاضر در این است که با انجام این گونه پژوهش ها نه تنها می توان با شناخت کافی نسبت به عوامل و مؤلفه های مهم و تأثیرگذار در کیفیت و اثربخشی ورزش همگانی شهرستان محمود آباد بلکه می توان با برنامه ریزی های استراتژیک و بلند مدت و با توجه به وضعیت فعلی سطح ورزش همگانی شهرستان محمود آباد و داشتن قابلیت و پتاسیل رسیدن به سطحی خوب و ارتقاء سطح ورزش همگانی شهرستان محمود آباد گامهای موثر و ارزشمندی برداشت .
احتمالاً تحقیق حاضر بتواند رویکردی جامع در اداره ورزش و جوانان شهرستان محمودآباد ایجاد کرده و سبب توسعه ورزش همگانی شهرستان شود تا بتواند نقش خود را بطور موثر و کارآتر ایفا کنند، لذا کسب اطلاعات جدید در مورد نقاط قوت، ضعف، عوامل تهدید کننده و فرصتهای موجود، حتی جهت پاسخگویی به پرسشهای آنان نیز امری ضروری است. اگر چه بسیاری از مسئولین محترم و مربیان با توجه به همه مسائل، مشکلات، نواقص و کاستیهای موجود ، با بهرهگیری از نقاط مثبت و فرصتهای ممکن توانستهاند به سطوح بالایی در ورزش همگانی نیز دست یابند، ولی آگاهی بیشتر از چالشهای موجود و مرتفع نمودن برخی از موانع و مشکلات، موجب گرایش اقشار بیشتر جامعه و مشارکت فعالتر خواهد داشت.
تجزیه و تحلیل راهبردی به عنوان سکویی شناخته می شود که به مدیران و برنامهریزان کمک مینماید تا بتوانند منابع داخلی خود را در دورههای قدرت و ضعف تجزیه و تحلیل کرده و آنها را در برابر محیط خارجی در دورههای فرصتها و تهدیدها با هم هماهنگ کنند. بدیهی است که نتایج حاصل از تجزیه و تحلیل و به کارگیری این نتایج توسط مدیران، صاحب نظران، مربیان و سایر افراد درگیر در امر ورزش همگانی شهر محمودآباد، آنها را در امر مدیریت، برنامه ریزی، طراحی و اجرای مطلوب برنامهها یاری مینماید و چشم اندازی وسیعتر و دیدگاهی عمیقتر و آینده نگری برتر را برای توسعه ورزش همگانی رقم خواهد زد.
شواهدتجربی نشان داده است که درشهرستان محمودآباددروضعیت کنونی برنامه ریزی واستراتژی های مشخص ودوراندیشی برای ورزش همگانی وجودندارد. بنابراین محقق درنظردارد عوامل محیط داخلی وخارجی موثربر ورزش همگانی شهرستان محمودآباد را استخراج کرده و بومیسازی کند ودرمرحله بعد رتبهبندی کرده و استراتژیهای آن تدوین کند. به نحوی که براساس آن بتوان با شناسایی استراتژی ها، شرایط را برای نیل به موفقیت و اثربخشی ورزش همگانی هموار نمود. بنابراین مساله تحقیق به صورت سوال زیرمطرح می شود: تدوین برنامه استراتژیک در توسعه ورزش همگانی شهرستان محمودآباد براساس تحلیل swot چگونه است؟
روش شناسی
روش تحقیق حاضر با توجه به موضوع و اهداف، از نوع مطالعات استراتژیک و زمینهیابی بوده که به شکل میدانی و به روش توصیفی- میدانی انجام گرفت. به عبارت دیگر، شناخت وضع موجود SWOT توصیف شد و نتایج مورد تحلیل قرار گرفت. همچنین این تحقیق از نظر هدف کاربردی میباشد که اطلاعات مورد نیاز آن از طریق مطالعات کتابخانهای و پرسشنامه محقق ساخته به دست آمد و در آن از روشهای کمّی و کیفی برای تجزیه و تحلیل دادهها استفاده شد.
جامعه آماری مورد مطالعه در این پژوهش به علت محدود بودن جامعه تحقیق، تمام شمار می باشد. بنابراین نمونه برابر با جامعه بوده و تمامی افراد جامع مورد نظر را دربرگرفته است. همچنین از120 پرسشنامه توزیع شده 90پرسشنامه به محقق بازگردانده شد. برای ارزیابی عوامل محیط درونی ورزش همگانی شهرستان محمودآباد از ماتریس ارزیابی عوامل درونی استفاده شد تا مشخص شود که در مجموع ورزش همگانی شهرستان محمودآباد به لحاظ عوامل درونی دارای قوت است یا ضعف. برای ارزیابی عوامل محیط بیرونی ورزش همگانی شهرستان محمودآباد از ماتریس ارزیابی عوامل بیرونی استفاده شد تا مشخص شود که ورزش همگانی شهرستان محمودآباد در مجموع به لحاظ عوامل بیرونی دارای فرصت است یا تهدید. سپس برای تجزیه و تحلیل همزمان عوامل درونی و بیرونی از ماتریس عوامل درونی و بیرونی استفاده شد.
این ماتریس برای تعیین موقعیت استراتژیک ورزش همگانی شهرستان محمودآباد به کار رفت. برای تشکیل این ماتریس، نمرات حاصل از ماتریسهای ارزیابی عوامل درونی و بیرونی در ابعاد افقی و عمودی قرار گرفتند تا جایگاه ورزش همگانی شهرستان محمودآباد در خانههای این ماتریس مشخص شود بطوریکه بتوان استراتژی مناسبی برای آن اتخاذ کرد. در این ماتریس، نمرات در یک طیف و شامل قسمت قوی 2/5 - تا - 4 و قسمت ضعیف 1 - تا - 2/5 تعیین شدند. برای قابلیت روایی پرسشنامه با اساتید و خبرگان مشورت و بعد از اعمال کلیه پیشنهادات اصلاحی و تغییرات ضروری جهت مطابقت با شرایط و ویژگی جامعه آماری تحقیق، مورد استفاده قرار گرفت. پایایی پرسشنامه از طریق آلفای کرونباخ در سطح 0/5، 0/92 بدست آمد. ضریب بدست آمده از پرسشنامه، نشان دهنده پایایی معقول میباشد.
