بخشی از مقاله
مقدمه
توجه به فعالیتهای ورزشی در دوران تحصیل در دانشگاه، فرصت بسیار خوبی است که دانشجویان را بیشتر با منافع ناشی از فعالیتهای بدنی آشنا سازد
هدف اصلی از برنامهها و انجام فعالیتهای ورزشی در سطح دانشگاهها و مؤسسات آموزشی ضمن پر کردن بخشی از اوقات فراغت دانشجویان، کمک به رشد و توسعه جنبه های اخالقی، روانی، جسمانی و فرهنگی آنها به موازات تحصیل علوم و فنون دیگر است، تا آینده سازان کشور موجبات ترقی و تعالی فرد و جامعه را ممکن سازند. لذا زمانی این قشر به تعالی میرسد که برنامه ریزیها بر اساس نیازها و عالقهمندی آنان باشد
ورزش دانشجویی به عنوان بخشی از فرآیند ورزش تعلیم و تربیت در پی آن است که با فراهم آوردن زمینه های الزم و ایجاد محیط و فرصت مناسب، کلیه دانشجویان را در موقعیتهای تفریحی و رقابتی سالم قرار دهد و با پاسخگویی به نیازهای اساسی آنان، برنامههایی برای تقویت جسم همگام با پرورش روح تأمین کند. بنابراین ارائه خدمات ورزشی مختلف به چنین افرادی نیازمند وجود مأموریتی مشخص برای ورزش دانشجویی و نیز آماده سازی چشم اندازی شفاف در افق زمانی مشخص است.
با استفاده از تكنيك SWOT استراتژیهای توسعه ورزش دانشجويي ایران تدوين شد که برخي از مهمترین راهبردهاي پيشنهادي آن عبارت بودهاند از : توسعه خصوصي سازي و واگذاري اختيارات اجرايي، حاكميت برنامه محوري در نهادهاي زیرمجموعه ورزش دانشگاهي ايران، تقويت فدراسيون ملي ورزش دانشجويي و ايجاد واحدهاي استاني آن، توسعه اماكن ورزشي با اولويت دختران دانشجو و تقويت نظام كارآفريني و نهضت داوطلبي ورزش دانشجويي.
هدف از انجام این تحقیق، تدوین چشم انداز و راهبردهاي توسعه ورزش دانشجويي استان مازندران میباشد. حال این سؤال مطرح میباشد که چشم انداز و اهبردهاي توسعه ورزش دانشجويي استان مازندران چیست؟
روش شناسی تحقیق
روش تحقیق حاضر با توجه به موضوع و اهداف، از نوع مطالعات استراتژیک و زمینه یابی بوده که به شکل میدانی و به روش توصیفی- میدانی انجام گرفت. به عبارت دیگر، شناخت وضع موجود SWOT توصیف شد و نتایج مورد تحلیل قرار گرفت. همچنین این تحقیق از نظر هدف کاربردی میباشد که اطالعات مورد نیاز آن از طریق مطالعات کتابخانهای و پرسشنامۀ محقق ساخته به دست آمد و در آن از روشهای ّکمی و کیفی برای تجزیه و تحلیل دادهها استفاده شد.
جامعه آماری مورد مطالعه در این پژوهش شامل: عضو هیات علمی تربیت بدنی دانشگاههای استان، مدیران فوق برنامه و تربیت بدنی تمامی دانشگاههای استان مازندران و اعضای هیات استانی ورزش دانشجویی که جمعاً برابر 65 نفر میباشند. از 65 پرسشنامه ارسالی برای اعضای جامعه تحقیق 40 پرسشنامه واصل گردید. پایایی پرسشنامه از طریق آلفای کرونباخ در سطح 0/5، 0/94 بدست آمد. ضریب بدست آمده از پرسشنامه، نشان دهنده پایایی معقول میباشد. برای ارائه اطالعات توصیفی از شاخص های فراوانی تعیین میانگین گردید و نتایج به وسیله جداول نشان داده شد و از بسته نرم افزاری SPSS 16 استفاده شد. با استفاده از آزمون رتبه بندی فریدمن، گویه های مذکور به منظور رتبه بندی قوت ها، ضعف ها، فرصت ها، تهدیدها اولویت بندی گردیدند.
یافتهها
با توجه به اولويت بندي گويه ها و در جلسات راهبردي و نظر برخي اساتيد محترم هيئت علمي از بين گويه هاي مقدماتي، گویه هاي اصلي و نهايي انتخاب شد كه با توجه به اين گويه ها شدت عامل و ضریب اهمیت با فرمول و با توجه به نظر خبرگان تعیین گردید. در نهایت با توجه به ماتریس ارزیابی عوامل درونی، ماتریس ارزیابی عوامل بیرونی و ماتریس همزمان ارزیابی عوامل درونی و بیرونی؛ نوع استراتژی ورزش دانشجویی استان مازندران در وضع موجود مشخص گردید.
معموالً،استراتژیها با توجه به منطقه قرار گرفتن سازمان در یکی از چهار خانه ماتریس درونی و بیرونی SO - ، ST، WO و - WT انتخاب میشوند. عالوه بر این، نتایج حاکی از آن است که ورزش دانشجویی استان مازندران با توجه به شکل 1 از لحاظ موقعیت استراتژیک و در ماتریس داخلی و خارجی در منطقه تدافعی قرار دارد. بنابراین سازمان باید با تجدید ساختار و ارزیابی مجدد، خود را تقویت کند، یا منحل گردد یا در سازمان دیگری ادغام شود.
.شکل -1ماتریس همزمان عوامل درونی و بیرونی ورزش دانشجویی استان مازندران
بحث و نتیجه گیری
با توجه به نتایج ماتریس عوامل درونی و بیرونی ورزش دانشجویی استان مازندران و مشخص شدن مهمترین گویه ها، استراتژیهای ورزش دانشجویی استان مازندران بدست آمده است، سپس ماتریس برنامه ریزی استراتژیک کمی - QSPM - شانزده استراتژی بدست آمده ورزش دانشجویی استان مازندران را بر مبنای جذابیت استراتژی ها اولویت بندی و ترسیم مینماید و در نهایت برنامه های عملیاتی متناظر با هر استراتژی در جدول ذکر گردید.
جدول استراتژیهای ورزش دانشجویی استان مازندران بر اساس الویت بندی QSPM و برنامه های عملیاتی متناظر با آنها .
- تدوین برنامه استراتژیک و ایجاد نظام مستمر نظارت و ارزیابی برنامهها و فعالیتهای تربیت بدنی دانشگاههای استان مازندران به وسیله اساتید برجسته تربیت بدنی
- جذب منابع مالی و تشویق دانشجویان و توجه به عالیق آنها جهت افزایش سطح کیفی ورزش دانشجویی افزایش ساعات کالسهای فوق برنامه رایگان در دانشگاهها و تخفیف ویژه دانشجویی جهت حضور دانشجویان در سالنهای ورزشی اداره ورزش و جوانان شهرستانها و نهادینه کردن ورزش همگانی در جامعه و رسانهها کسب میزبانی رویدادهای ورزش دانشجویی با وجود گروهها و دانشکده تربیت بدنی و اساتید برجسته تربیت بدنی در مراکز دانشگاهی استان
- بهره مندی از منابع طبیعی و محیط مناسب و اماکن ورزشی رایگان و نیروهای متخصص و با تجربه جهت حضور افراد مستعد در ورزش دانشجویی ّفعال سازی بخش خصوصی در حمایت از ورزش دانشجویی دانشگاههای استان مازندران
- بهره مندی از اساتید برجسته و نیروهای متخصص و با تجربه برای حضور بیشتر دانشجویان در فعالیتهای ورزشی با توجه به جمعیت باالی دانشجویی استان فرهنگ سازی در زمینه ورزش دانشجویی با استفاده از نیروهای کیفی و متخصص، قهرمانان ملی، بینالمللی و المپیکی در دانشگاههای استان
- استفاده از نیروی متخصص و خالق جهت کاهش هزینه و کسب درآمد از طریق میزبانی مسابقات و جذب منابع مالی به اجرا درآوردن برنامه استراتژیک و نظارت و ارزیابی مستمر برنامههای ورزش دانشجویی توسط هیات استانی ورزش دانشجویی
- استفاده از اماکن طبیعی جهت رفع کمبود امکانات و منابع مالی
- آگاه نمودن دانشجویان و مسئولین ورزش در دانشگاهها از مضرات کم تحرکی توسط مدیر فوق برنامه و اساتید تربیت بدنی
- ایجاد نظام پاداش جهت جذب دانشجویان در فعالیتهای ورزشی
- ایجاد شبکه ارتباطی قوی بین مدیران فوق برنامه و هیات استانی ورزش دانشجویی جهت یکپارچه سازی برنامهها و کاهش هزینه تیمها
- افزایش سرانه اماکن ورزشی با توجه به قوانین و مقررات حمایتی و تقویت کننده دولت
- انتخاب افراد متخصص و با کفایت و جلوگیری از ورود افراد غیر متخصص در بخشهای مختلف ورزش دانشگاهی
