بخشی از مقاله
چکیده
اشتغال و کارآفرینی زنان از اهرم های موثر در توسعه ی اقتصادی و مشارکت اجتماعی به شمار می رود. مشارکت زنان در بازار کار به کاهش نرخ باروری، افزایش سطح تولید، افزایش درآمد سرانه و در نتیجه، افزایش رفاه اجتماعی کل جامعه می انجامد. کارآفرینی پدیده موقعیتی است و فرد کارآفرین انسانی نوآوری است که با ذهنیت مثبتی که دارد، فرصتهای سودآور و کشف نشده را تشخیص میدهد و می کوشد تا ترکیبهای جدیدی از منابع کمیاب را ارائه کند و با پذیرش خطرهای ناشی از ابتکارات خویش، با تلاشهایی که انجام می دهد خود و جامعه را بهره مند سازد.
روستاها دارای منابع کافی از نظر انسانی و طبیعی هستند که با حمایت دولت میتوانند زیربنای توسعه روستایی را فراهم آورند. در این زمینه، ضروری است در شرایط فوق از طریق طرحهای مناسب نسبت به بسیج منابع انسانی، مالی، ظرفیتهای تولیدی و اقتصادی روستاها برای تسریع در توسعه پایدار روستایی اقدام گردد؛ یکی از این طرحها تشکیل"تعاونیهای روستایی" است.
یکی از مناسبترین ساختارها و سازمانهایی که میتواند کارآفرینان را در خود جای دهد و آنان را به سر منزل مقصود برساند، بخش تعاونی است؛ زیرا اکثر نیروهای بیکار جامعه فعلی ایران به ویژه تحصیلکردهها و دانش آموختگان دانشگاهها فاقد سرمایه کافی برای آغاز فعالیتهای اقتصادی و ایجاد منبع درآمد و زمینه شغلی می باشند.
به هر حال، یکی از راهکارهای پیشنهادی برای کاهش بیکاری، تأسیس و فعال نمودن تشکلهای تولیدی به طور خاص تعاونی در روستاها و توسعه فعالیتهای کارآفرینانه در آن ها است. از این رو مقاله حاضر که از نوع مطالعات کتابخانه ای بوده و اطلاعات مورد نظر از طریق کتب، مدارک، مجلات و پژوهش های انجام شده قبلی گردآوری شده است. ضمن مروری بر مفاهیم کارآفرینی ، تعاونیهای روستایی به نقش مهم کارآفرینی در توسعه تعاونیهای روستایی تأکید و اشاره گردیده است.
مقدمه
اشتغال و کارآفرینی زنان از اهرم های موثر در توسعه ی اقتصادی و مشارکت اجتماعی به شمار می رود ، مشارکت زنان در بازار کار به کاهش نرخ باروری، افزایش سطح تولید، افزایش درآمد سرانه و در نتیجه، افزایش رفاه اجتماعی کل جامعه می انجامد
شرکتهای تعاونی به سبب قایل شدن نقش فعال و مشارکت دادن اعضای خود در تمامی مراحل، به کانونهای اصلی تبلور مشارکت اشتهار یافته اند. تعاونیها امکانات و ظرفیتهای بالقوهای در فراهم ساختن شرایط پایدار اقتصادی دارند که سبب شده است بخش قابل توجهی از اقتصاد جهانی محسوب شوند و تأمین کننده توسعه پایدار باشند
مهم ترین دستاوردهای اقتصادی و اجتماعی انسانها حاصل مشارکت بوده است که در این میان سازمانهای تعاونی به دلیل تأکید بیشتر بر جنبه های انسانی از اهمیت بیشتری برخودار می¬باشند. علی رغم اهمیت و جایگاه تعاونیها ،بررسی اولیه عملکرد آن ها به ویژه در مناطق روستایی نشان دهنده آن است که این تعاونیها با مشکلات متعددی روبرو بوده و نتوانسته اند به اهداف از پیش تعیین شده خود دست یابند. در چنین شرایطی، بسیاری از محققان و صاحب نظران بر این باورند که توسعه کارآفرینی در شرکتهای تعاونی میتواند نقش اساسی در کمک به توسعه و تقویت تعاونیها و حل مشکلات آن ها داشته باشد
به دلیل وجود برخی مشکلات در ابعاد مختلف اعم از ساختاری، محیطی/ زمینه ای، آموزشی، قانونی و غیره، تعاونیهای توسعه روستایی نتوانسته اند در میسر و قالب پیش بینی شده حرکت نموده و به اهداف مشخص شده در سند چشم انداز بیست ساله کشور دست یابند
در چنین شرایطی، بسیاری از پژوهش گران و صاحب نظران بر این باورند که توسعه کارآفرینی در شرکتهای تعاونی میتواند نقش اساسی در کمک به تعاونیها جهت دستیابی به اهدافشان ایفا نماید و اهرم نیرومندی برای برون رفت از شرایط نامطلوب کنونی باشد. در واقع، اگر بخش تعاون به طور اعم و تعاونیهای توسعه روستایی به طور اخص بخواهند به اهداف مصرح در قانون اساسی و شرایط ایده آل دست یابند، لازم است به بهبود عملکرد تعاونی، رفع موانع ساختاری، دستیابی به ترکیب اعضای مناسب و به ویژه توسعه کارآفرینی و ایجاد فرهنگ سازمانی کارآفرینانه توجه جدی نمایند
کارآفرینی
مفهوم واژه کارآفرینی: واژه کارآفرینی از کلمه فرانسوی""Entreprendre به معنای بر عهده گرفتن یا "متعهد شدن" نشأت گرفته است - سیدنقوی و عبداله پور، . - 1389 هیسریچ و پیترز - - 2002 کارآفرینی را فرآیند خلق چیزی متفاوت و با ارزش از طریق اختصاص زمان و تلاش لازم برای آن میداند؛ با فرض همراه بودن ریسکهای مالی، روانی و اجتماعی و نیز دریافت پاداشهای مالی، روانی و اجتماعی و نیز دریافت پاداشهای مالی و رضایت فردی.
اگرچه ارائه تعریفی جامع برای کارآفرینی دشوار است، اما با توجه به تعاریف یادشده، در این جا تعریفینسبتاً جامع از کارآفرینی و کارآفرین ارائه می شود : کارآفرینی پدیده موقعیتی است و فرد کارآفرین انسانی نوآور است که با ذهنیت مثبتی که دارد فرصتهای سودآور و کشف نشده را تشخیص می دهد و میکوشد تا ترکیبهای جدیدی از منابع نادر ارائه کند و با پذیرش خطرهای ناشی از ابتکارات خویش، با تلاشهایی که انجام م یدهد خود و جامعه اش را بهره مند سازد
رضائیان - - 1390 کارآفرینی را شکار فرصتها به وسیله افراد، به طور انفرادی - کارآفرینی مستقل - یا در سازمانها - کارآفرینی سازمانی - ، بدون در نظر گرفتن منابع موجود در اختیار آن ها تعریف کرده است. کارآفرینی پدیده موقعیتی است و فرد کارآفرین انسانی نوآوری است که با ذهنیت مثبتی که دارد، فرصتهای سودآور و کشف نشده را تشخیص میدهد و می کوشد تا ترکیبهای جدیدی از منابع کمیاب را ارائه کند و با پذیرش خطرهای ناشی از ابتکارات خویش، با تلاشهایی که انجام می دهد خود و جامعه را بهره مند سازد.
در کشور ما تا شروع برنامه سوم توسعه، توجه جدی و زیادی به کارآفرینی نشده بود، حتی در محافل علمی و دانشگاهی نیز به جز چند مورد نادر، فعالیت و پژوهش چشمگیری در این زمینه ملاحظه نمیشود. با حادتر شدن مشکلاتی نظیر بیکاری، در تدوین برنامه سوم توسعه موضوع کارآفرینی مورد توجه بیشتری قرار گرفت و در سطح وزارتخانههای علوم، تحقیقات و فناوری، بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، جهاد کشاورزی، و بسیاری از وزارتخانهها و مؤسسات دیگر به دلیل ارتباط با فعالیتهای آنها مطرح شد
با توجه به لزوم اهمیت دادن به مقوله کارآفرینی به منظور رفع بحران بیکاری در کشور، لازم است که با توجه به نظام اقتصادی و چشمانداز آینده، ساختارهای مناسب جهت توسعه کارآفرینی نیز به کارآفرینان معرفی گردد