بخشی از مقاله
چکیده
به دلیل اهمیت گرلین در تنظیم اعمال فیزیولوژیکی مختلف، شناخت فاکتورهای موثر بر ترشح آن اهمیت زیادی دارد. در این تحقیق برای بررسی اثرات تزریق همزمان دوپامین و کیسپپتین بر ترشح گرلین، بیست موش صحرایی نر در چهار گروه به ترتیب تزریق داخل مغزی سالین، 15 میکروگرم دوپامین، یک نانومول کیسپپتین یا تزریق همزمان آنها را دریافت کردند. نمونههای خونی جمعآوری شدند. میانگین غلظت سرمی گرلین با روش الایزا اندازهگیری شد. دوپامین سبب افزایش معنیدار و کیسپپتین سبب کاهش معنیدار میانگین غلظت گرلین در مقایسه با سالین گردید. کیسپپتین اثرات تحریکی دوپامین بر ترشح گرلین را بلوکه کرد.
مقدمه و هدف
گرلین پپتید 28 اسیدآمینهای است که به طور عمده در معده و هیپوتالاموس سنتز شده و از طریق اتصال به گیرنده GHS-R1a اثرات فیزیولوژیکی خود از جمله افزایش دریافت غذا، افزایش ترشح هورمون رشد، مهار فعالیت تولیدمثلی، تنظیم حافظه و غیره را اعمال میکند . - 1-2 - به دلیل اهمیت چشمگیرگرلین در تنظیم اعمال فیزیولوژیکی مختلف بدن امروزه شناخت فاکتورهای مرکزی و محیطی موثر بر تنظیم ترشح آن مورد توجه بسیاری از تحقیقات فیزیولوژیکی میباشد. در این تحقیق برای شناخت دقیقتر مکانیسمهای تنظیمی دخیل در کنترل ترشح گرلین و ارایه راه حل مناسبی برای درمان اختلالات فیزیولوژیکی بدن اثرات برهمکنش دو فاکتور مغزی مهم شامل دوپامین و کیسپپتین بر میزان ترشح گرلین در موشهای صحرایی نر بررسی شد.
تئوری و پیشینه تحفیق
دوپامین یکی از مهمترین نوروترانسمیترهای کاتاکول آمینی مغز است که از اسید آمینه تیروزین توسط آنزیمهای تیروزین هیدروکسیلاز و دوپا کربوکسیلاز سنتز میشود. نورونهای دوپامینرژیک در 17 گروه مختف A1- A17 در نواحی مختف مغز قرار گرفتهاند و اثرات فیزیولوژیکی دوپامین بر فرایندهای فیزیولوژیکی مختلف از طریق دو گروه گیرنده D1-like - D1 and D5 - و D2-like - D2, D3, and D4 - اعمال میگردد
جسم سلولی نورونهای دوپامینرژیکی در هیپوتالاموس در هستههای دور بطنی - A11 - و قوسی - A12 - قرار گرفتهاند . - 3-4 - تحقیقات پیشین نشان میهد که دوپامین سبب افزایش ترشح گرلین میگردد. کیسپپتین، نوروپپتید 54 اسیدآمینهای در انسان 52 - اسیدآمینهای در موش صحرایی - است که توسط نورونهای کیسپپتین در هسته ARC و هسته شکمی- قدامی دور بطنی - AVPV - هیپوتالاموس سنتز شده و از طریق اتصال به گیرنده GPR54 سبب تحریک فعالیت محور هیپوتالاموس-هیپوفیز-گنادها، کاهش دریافت غذا و همچنین کاهش ترشح گرلین میشود . - 5-6 - در این تحقیق اثرات برهمکنش دوپامین و کیسپپتین بر میزان ترشح گرلین در موشهای صحرایی نر بررسی میشود.
مواد و روشها
در این تحقیق موشهای صحرایی نر بالغ ، از نژاد ویستار به وزن 230 الی 250 گرم که در شرایط استاندارد - دمایCœ 22 ± 2 و چرخه 12 ساعت روشنایی/ تاریکی با شروع روشنایی در ساعت 7 صبح - نگهداری می شدند برای آزمایش انتخاب شدند. حیوانات در تمام مدت آزمایش دسترسی آزاد به آب و غذا داشتند. بعد از بیهوش کردن حیوانات با تزریق داخل صفاقی مخلوطی از کتامین - 80 mg/ kg BW - و زایلسین - 10 mg/ kg BW - کانول ساخته شده از سرسرنگ تزریقی gauge 22 با استفاده از دستگاه استرئوتاکسیک در مختصات بطن سوم - AP = - 2.3, ML= 0.0, DV=6.5 - قرار داده شد.
در روز هفت بعد از کانولگذاری 20 موش صحرایی نر در چهار گروه - در هر گروه - n = 5 به ترتیب سالین، 1 نانومول کیسپپتین15 - AnaSpec Co, U.S.A - 10 میکروگرم دوپامین هیدروکلراید - Sigma Co, U.S.A - ، تزریق همزمان کیسپپتین - 1nmol - و دوپامین 15 - میکروگرم - را در حجم 3 ʽl در مدت یک دقیقه یا در حجم 1/5 میکرولیتر در مدت 30 ثانیه - در گروههای تزریق همزمان - با استفاده از سرسرنگ دندانپزشکی 27 gauge که از طریق لوله رابط پلی اتیلنی به سرنگ هامیلتون 5 µl وصل شده بود از طریق بطن سوم مغزی - ICV - در بازه زمانی 9:00 - 9:30 دریافت کردند. نمونههای خونی یک ساعت بعد از تزریق از طریق ورید دمی جمعآوری شد.
نمونههای سرمی با استفاده از دستگاه سانتریفوژ به مدت 15 دقیقه با دور 3000 rpm جدا شدند و میانگین غلظت سرمی گرلین با استفاده از کیت سنجش ویژه گرلین موش صحرایی با استفاده از روش الایزا تعیین گردید. داده ها با استفاده از آزمون آنوای یک طرفه آنالیز شدند و مقایسه میانگین داده ها با پست آزمون توکی و با استفاده از نرم افزار SPSS نسخه 16 بررسی شد. در تمام آنالیزهای آماری نتایج با P< 0 /05 معنی دار گزارش گردید.
نتایج و بحث
تزریق 1 nmol کیسپپتین میانگین غلظت هورمون گرلین را در مقایسه با گروه سالین کاهش داد که این میزان کاهش از نظر آماری معنیدار بود - P<0/05 - - نمودار . - 1-1 میانگین غلظت هورمون گرلین با تزریق 15 میکروگرم دوپامین هیدروکلراید در مقایسه با گروه سالین افزایش یافت که این میزان افزایش از نظر آماری معنیدار بود - - P<0/05 - نمودار . - 1-1
میانگین غلظت هورمون گرلین در گروه دریافتکننده تزریق همزمان 1nmol کیسپپتین و 15 میکروگرم دوپامین هیدروکلراید در مقایسه با تزریق سالین افزایش یافت که این میزان افزایش از نظر آماری معنیدار نبود. همچنین میانگین غلظت هورمون گرلین در گروه دریافتکننده تزریق همزمان 1nmol کیسپپتین و 15 میکروگرم دوپامین هیدروکلراید در مقایسه با تزریق دوپامین کاهش یافت که این میزان کاهش از نظر آماری معنیدار بود - - P<0/05 - نمودار. - 1-1
نمودار1 اثرات تزریق دوپامین، کیسپپتین یا تزریق همزمان دوپامین و کیسپپتین بر میانگین غلظت سرمی گرلین در موشهای صحرایی نر. تزریق در بازه زمانی -9:30 9 صبح صورت گرفت و نمونههای خونی در یک ساعت بعد از تزریق جمعآوری شدند.
نتایج به صورت میانگین SEM ± ارایه شدهاند. در هر گروه n =5 و P<0/05 از نظر آماری معنیدار گزارش شده است. :a در مقایسه با سالین، :b در مقایسه با دوپامین بر طبق تحقیقات پیشین، برهمکنش مسیرهای دوپامین و گرلین، دوپامین و کیسپپتین یا مسیر گرلین و کیسپپتین در گونههای مختلف گزارش شده است. گیرنده گرلین یعنی گیرنده GHSR1a علاوه بر هیپوتالاموس شکمی-میانی و هسته قوسی هیپوتالاموس در سطح نورونهای دوپامینرژیکی به ویژه ناحیه تگمنتال شکمی - VTA - بیان میشود
با تزریق نوروتوکسین دوپامینرژیکی به نام 6 هیدروکسی دوپامین به داخل VTA توانایی گرلین در افزایش دریافت غذا مهار میشود. همچنین نشان داده شده است که گیرنده GHSR1a و گیرندههای D1 و D2 دوپامینرژیکی باهم هم مکانی دارند و تزریق آنتاگونیستهای D1، D2 و D3 اثرات تحریکی گرلین بر دریافت غذا را کاهش میدهد . - 6 - مطالعات جسم سیاه در مغز میانی نیز نشان داده است که گرلین نورونهای دوپامینرژیکی را تحریک کرده و سطوح دوپامین را در آنجا افزایش میدهد
در کل این یافتهها برهمکنش نزدیک بین مسیر گرلین و دوپامینرژیکی را مطرح میسازند. از طرفی در گوسفندان ماده گزارش شده است که نورونهای دوپامینرژیکی از ناحیه رتروکیاسما به هسته قوسی و ناحیه برجستگی میانی ارسال شدهاند و با اعمال اثرات مهاری سبب کاهش فعالیت نورونهای کیسپپتین و کاهش آزادسازی کیسپپتین و در نتیجه مهار فعالیت تولیدمثلی میگردد.
