بخشی از مقاله
چکیده
در این طرح تعداد 220 راس گاو از دو نژاد جرزي و هلشتاین با استفاده از نشانگرهاي - C9 - AG و - C9 - GA تعیین ژنوتیپ شدند و تعداد قطعات DNA پلی مورف مشخص گردید. تعداد جایگاههاي پلی مورف و درصد پلی مورفیسم بر اساس نشانگرها در نژاد جرزي نسبت به هلشتاین بیشتر بود که حکایت از درصد بالاتر تنوع در این نژاد دارد. همچنین آنالیز شاخص شانون و تعداد اللهاي موثر و واقعی نیز بیانگر تنوع ژنتیکی بالاتر در نژاد جرزي می باشد.
مقدمه
شکل گونه ها همواره به دلیل وجود تغییرات محیطی همچون تغییرات ناشی از آلودگی هوا، گرم شدن زمین، تغییر در بیماري ها و انگل ها و پیدایش رقیبان جدید تغییر می کند. براي غلبه بر چنین تغییراتی، گونه ها یا باید تکامل یابند و یا منقرض شوند، بنابراین بررسی خصوصیات ملکولی در نژادهاي گاو براي جلوگیري از انقراض بوسیله کراس بریدنیگ مهم و ضروري می باشد . - 1 - تنوع ژنتیکی موجود در یک جمعیت توانایی تکامل جمعیت را منعکس می کند. لذا اصلاحگران از تنوع ژنتیکی براي رسیدن به حیوانات اهلی منطبق بر اهدافشان بهره می گیرند. تنوع ژنتیکی، هم تنوع درون نژادي و هم تنوع بین نژادي را شامل میشود. فقدان تنوع قدرت انتخاب موجود براي رفع نیازهاي غیرقابل پیش بینی آتی را محدود میسازد . - 2 -
تنوع درون نژادي پیوسته با ورود تنوع جدید ناشی از جهش مواجه است، ولی تنوع ژنتیکی بین نژادي را نمیتوان براحتی بازسازي نمود. در تحقیقی پلی مورفیسم DNAبا استفاده از مارکرهاي ISSRمورد بررسی قرار گرفت . - 4 - در این طرح آنالیز فامیلی اشاره به وراثت پذیري بالاي PCR-ISSR در نسل 0F و دختران 1F و 2F در گاو هولشتاین در ناحیه متغیر ژنتیکی و پلی مورفیسم داشت و نشان داد که افزایش هتروزیگوتی در نسل 2Fبه فاکتورهاي استرسی اکولوژیکی پاسخ مناسبی می دهد.
در سال 2003 اثرات مارکرهاي ISSR PCR- روي تفاوتهاي مخازن ژنی گاو مورد بررسی قرار گرفت که در این طرح ساختمان ژنتیکی در 5 نژاد گاو اکراینی مورد بررسی قرار گرفت . - 3 - پلی مورفیسم ژنتیکی و ملکولی در سه نژاد گاو توسط زوبتس و همکاران - 2001 - مورد بررسی قرار گرفت و مشخص شد که تعیین نژاد گاو و خصوصیات فردي آنها بر پایه ژنوتیپ اهمیت بسیار زیادي در انتخاب و اصلاح نژاد دارد . - 5 -
مواد و روشها
در این طرح از 120 گاو هلشتاین کرمان در قالب 4 گله و 100 گاو جرزي در قالب 5 گله خون گیري انجام شد. خون گیري از رگ زیر دمی صورت گرفت و در داخل لوله هاي ونوژکت حاوي EDTA جمع آوري گردید. استخراج DNA با استفاده از کیت Diatom DNA Prep به روش گوانیدین-سیلیکاژل انجام گردید. جهت انجام PCR از دو پرایمر 19 نوکلئوتیدي با توالی هاي C9 - AG - و C9 - GA - به منظور تکثیر استفاده شد.
نتایج و بحث
آنالیز جمعیت هاي گاوهاي هلشتاین وجرزي براي هر پرایمر با نرم افزار POPGENE جداگانه صورت گرفت. در این تحقیق 4 جمعیت هلشتاین A - ، B، C و - D و 5 جمعیت جرزي M - ، N، O، P و - Q نام گذاري شدند. تعداد 220 راس گاو از دو نژاد جرزي و هلشتاین با استفاده از نشانگرهاي C9 - AG - و C9 - GA - تعیین ژنوتیپ شدند و تعداد قطعات DNA پلی مورف مشخص گردید. آنالیز مقایسه اي پلی مورفیسم ژنومی دو نژاد گاو نشان داد که نژادهاي مورد مطالعه هم بر اساس وجود/عدم وجود قطعات جداگانه و در طیف هاي ISSR و هم بر اساس فراوانی آنها با هم تفاوت دارند و از هم قابل تمایز و تفکیک هستند - جدول . - 1 در این تحقیق همچنین میانگین تنوع ژنی و واریانس ژنی با استفاده از آزمون Brown براي هر پرایمر جداگانه برآورد گردید که در جدول 2 نشان داده شده است.
معیار دیگري که منعکس کننده تنوع ژنتیکی در جمعیت ها می باشد تعداد الل موثر - na - و الل واقعی - ne - در جامعه می باشد. میانگین تعداد الل موثر در گله هاي هلشتاین براي هر دو نشانگر C9 - AG - و C9 - GA - بیشتر از این مقدار براي گله هاي جرزي است که بیانگر میزان بالاتر تنوع و پراکندگی در این گله ها و اهمیت آنها براي برنامه هاي اصلاح نژادي می باشد. درتمام جایگاهها تعداد الل موثر کمتر از الل واقعی است، که به دلیل کاهش تعداد الل موثر در جمعیت و تعداد الل با فراوانی مساوي در هر جایگاه است و در جایگاههایی که تفاوت بین این دو مقدار زیاد می باشد، به دلیل وجود فراوانی هاي اللی با پراکندگی بالا در آن جایگاههاست. جایگاههایی که فراوانی اللی در آنها تقریبا براي تمام الل ها مشابه می باشد، تعداد الل موثر بیشتري نشان خواهند داد.
تعداد جایگاههاي پلی مورف و درصد پلی مورفیسم بر اساس این نشانگرها در نژاد جرزي نسبت به هلشتاین بیشتر است که حکایت از درصد بالاتر تنوع در این نژاد دارد. البته براي بعضی از گله ها که در طی مدت طولانی از اسپرم هاي یک گاو نر استفاده کرده اند درصد پلی مورفیسم مقداري پایین تر آمده و نسبت به گله هاي دیگر کمتر است و تا حدودي در نژاد جرزي پایین آمده که این امر زنگ خطري براي حفظ ذخائر ژنتیکی با ارزش می باشد. درخت فیلوژنی براي گله هاي جرزي و هلشتاین بخوبی نشان می دهد که گله هاي جرزي یک خویشاوندي و نزدیکی نسبت به هم دارند، در صورتی که گله هاي هلشتاین فاصله ژنتیکی زیاد و شباهت کمی دارند و این امر هم قابل انتظار بود، چرا که گله هاي هلشتاین منطقه از نژادهاي مختلف خارجی می باشند و نیز از اسپرم هاي با منشا ژنتیکی بسیار متفاوت براي تلقیح استفاده می شود.
