بخشی از مقاله
چکیده
زمینه و هدف: این مطالعه با محوریت بررسی و ارائه منسجم موضوعات مرتبط با مبحث راهبردهای فرا شناختی در تعلیم و تربیت به منظور استفاده یاد دهندگان و یادگیرندگان است.
روش : مقاله حاضر یک مقاله مروری است که محتوای لازم برای نگارش آن از طریق جستجوی پایگاه های اطلاعاتی در کتابخانه های سنتی و با کلید واژه های شناخت، فرا شناخت، راهبردهای یادگیری انجام شده است.
یافته ها: حاکی از تاثیر فرا شناخت برنارسا خوانی و مهارت های مطالعه، نقش فرا شناخت در فرآیند یاد دهی - یادگیری، تأثیر آموزش فرا شناختی بر پیشرفت تحصیلی درس ریاضی، تأثیر سبک های مدیریت کلاس، آموزش روش خود پرسشگری هدایت شده بر عملکرد حل مسئله کودکان، بررسی تأثیر پردازش فرا شناختی بر حل مسأله، باورهای فرا شناختی و سلامت عمومی در دانشجویان، تأثیر آموزش فرا شناختی خواندن با روش یادگیری مشارکتی بر میزان درک مطلب کودکان دیر آموز است.
نتایج : این تحقیق نشان می دهد که با تغییر در باورهای فرا شناختی می توان به بهبود وضعیت سلامت روانی دانشجویان کمک کرد. فرایند کسب دانش پایه دارای اهمیت بیشتری از خود دانش پایه دارد. همچنین سه راهبرد تعلیم و تربیتی مورد تاکید قرار گرفت که می توان با استفاده از آنها عملکرد یاد گیرنده را بالاتر برد.
-1-1 مقدمه
امروزه فرا شناخت یکی از مهمترین عوامل تبین پیشرفت تحصیلی دانش آموزان محسوب می شود
منظور از فرا شناخت آگاهی فرد از فرآیندهای شناختی خویش و کنترل و تنظیم شناخت است
در چند سال اخیر ، فراشناخت یا آگاهی از فرآیندهای شناختی و تنظیم و کنترل آن ، یکی از زمینه های مهم و جالب تحقیقاتی در علوم شناختی ، روان شناسی ، و تعلیم و تربیت تبدیل شده است . عصر انفجار اطلاعات و جامعه ی پیچیده و در حال تغییر و تحول امروز ، مستلزم تأکید نظام های آموزشی بر آموزش های فراشناخت است تا دانش آموزان بتوانند در برخورد با این مسائل گوناگون به طور مستقل بیاندیشند
آشنایی با موضوع فرا شناخت و نقش آن در فرایند یاد دهی- یادگیری تلاشی است جهت برداشتن گامی موثر توسط مربیان و معلمان تا در سایه ی آن بتوانیم نسل جوان را به قله های رفیع علم و دانش برسانیم. اگر آموزش و پرورش به دنبال تربیت دانش آموزانی است که بتواند از عهده ی حل مسایل مختلف جامعه ای متحول فردا برآیند و مسؤلیت یادگیری خویش را برعهده گیرند باید فرا شناخت را در برنامه های خود وارد کنند و به گسترش مهارت های فرا شناختی به افراد کمک می کند تا خودشان را با موقعیت های جدید سازگار کنند.
-2-1 مسأله تحقیق
اصلی ترین فعالیت آموزش ایجاد یادگیری در یاد گیرندگان است. خواندن و درک مطلب بخش وسیعی از برنامه درسی را در طول سال های تحصیل تشکیل می دهد. بخصوص افراد دیر آموز با مسئله یادگیری و درک مفاهیم بسیار مشکل دارند. تحقیقات اخیر به دنبال یافتن عواملی بوده که بتواند به بهبود و پیشرفت درک مطلب خواندن منجر شود. استیونس و همکاران - 1991 - در این مورد اظهار می دارند که مؤلفه های فرا شناختی تاثیر بسیار زیادی در درک مطلب دارد.
بر اساس تحقیقات ویلا - 1999 - یاد گیرندگان به خصوص افراد دیر آموز در مهارت های اساسی در تشخیص پیام اصلی از متن، دچار اشکال می شوند. این مشکل در توانایی آنان در درک مطلب و یادآوری اطلاعات ارائه شده در متن و به دنبال آن بسیاری از فعالیت های یادگیری در مدرسه اثر نامطلوب می گذارد. یکی از مسائل حاضر این است که آیا استفاده از راهبردهای فرا شناختی می تواند در یادگیری افراد سودمند باشد یا خیر.
-3-1 اهمیت تحقیق
تحقیقات انجام شده در مورد درک مطلب خواندن و همچنین فراشناخت در کشور ما ، بسیار نادر است به ویژه پژوهش در زمینه فرآیندهای فراشناخت و تأثیر آن بر کودکان دیرآموز تاکنون انجام نگرفته است . این پژوهش تأثیر آموزش مهارت های فراشناختی با روش یادگیری مشارکتی را در درک مطلب خواندن بیان می کند . - جباری ، - 1384 درمجموع فراشناخت یک عاملی کلی در آسیب پذیری نسبت به اختلالات روانی به شمار می رود و با وجود پژوهش های متعدد در مورد بررسی نقش فراشناخت در اختلالات روانی ، پژوهش های اندکی وجود دارد که به ارتباط بین فراشناخت و مؤلفه های سلامت در افراد بهنجار پرداخته است . از این رو پژوهش حاضر با هدف بررسی ارتباط بین باورهای فراشناختی و سلامت عمومی و همچنین پیش بینی سلامت عمومی بر اساس ابعاد باورهای فراشناختی در دانشجویان انجام شده است .
4-1 هدف از انجام این تحقیق عبارت است از اینکه با مطالعه در مورد موضوعات مرتبط با مباحث فرا شناختی در تعلیم و تربیت، راهبردهایی را که محققین مختلف در این زمینه یافته اند را دسته بندی کرده و به صورت منسجم ارائه شود. این امر می تواند به عنوان یک مجموعه ای مستند و منسجم از جمیع یافته ها و نتایج مربوط به راهبردهای فراشناختی که در تعلیم و تربیت به کار می رود، می تواند به منظور استفاده یاد دهندگان و یادگیرندگان قرار گیرد.
-5-1 سؤال تحقیق: این تحقیق به دنبال پاسخ به این سوال است:
راهبردهای فرا شناختی در تعلیم و تربیت از نظر متخصصان کدام است؟
-6-1 مبانی و چارچوب نظری تحقیق
شناخت
شناخت عبارت است: از جریانهای فکری، یادگیری، نحوه سازماندهی، ذخیره سازی و به کارگیری اطلاعات،
فراشناخت
اصطلاح فراشناخت برای اولین بار در سال 1976 توسط جان فلاول وارد حیطه روان شناسی شناختی شد. فراشناخت از دیدگاه متفکران مختلف بیان شده است: فراشناخت را می توان به معنی آگاهی فرد از فرآیند تفکر خود و توانایی اش برای کنترل این فرآیند دانست
مهمترین امتیاز دانش فراشناختی این است که یادگیرنده را قادر می سازد تا لحظه به لحظه از فعالیت یادگیری خود و چگونگی پیشرفت کارش آگاه باشد و هم نقاط قوت و هم نقاط ضعف خودش را تشخیص دهد
فراشناخت یک مدل شناختی است که در یک سطح بالاتر فعالیت می کند و بر پایه نظارت و کنترل قرار دارد
تفکر درباره تفکر - براون، 1984؛ به نقل از گلاور و برونینگ ، - 1990؛ دانش و کنترلی که در مورد تفکر و فعالیت های یادگیری اعمال می شود - کراس و پاریس ، - 1988؛آگاهی شخص از فرآیندها و راهبردهای شناختی - مسترز ، 1981؛ به نقل از فلاول، . - 1985 فراشناخت را دانش و کنترل فرد بر تفکر و فعالیت های یادگیری خود تعریف می کنند
عناصر فراشناخت
اسکیتکا - 2002 - برای فراشناخت دو مؤلفه کنترل فراشناختی و دانش فراشناختی را مطرح کرده است که در زیر توضیح داده شده است :
-1 کنترل فراشناختی
دانش کنترل فراشناختی بر یادگیری، فرد را قادر می سازد تا متون خواندنی را درک و به صورت شخصی و انتقادی به آن پاسخ دهد.
