بخشی از مقاله
چکیده
در این تحقیق مدلی استراتژیک جهت سنجش عملکرد بخشهای داخلی نگهداری و تعمیر سازمانها ی صنعتی که ممکن است در بعضی موارد ورودی و خروجیها ی مشابهی نداشته باشند با استفاده از روش تحلیل پوششی دادهها با محدودیتهای احتمالی توسعه داده میشود. در این مدل برگرفته از استراتژی سازمان، خط مشی نت فرموله شده و ورودیها و خروجیها ی بخشهای نت به عنوان اندازههای عملکرد شناسایی میشوند. سپس با طراحی و اجرای برنامههای عملیاتی، دادههای عملکرد نت جمعآوری و امکان محاسبه کارایی فنی بخشهای نت با استفاده از روش تحلیل پوششی دادهها با محدودیتهای احتمالی فراهم میآید. با در دست داشتن کارایی فنی بخشهای نت امکان تنظیم ورودیهای این بخشها از قبیل پاداش کاری پدید آمده و سطح خروجیها ی مطلوب شناسایی و جهت بهبود عملکرد در دورههای بعدی به بخشهای نت اعلام خواهد شد. در انتها مثالی نیز با اطلاعات واقعی یکی از گروههای صنعتی جهت نمایش کاربرد مدل ارایه خواهد گردید.
واژههای کلیدی:سنجش عملکرد، نگهداری و تعمیر، استراتژی، تحلیل پوششی دادهها با محدودیتهای احتمالی
-1 مقدمه
صنایع بسیار نسبت به توقفهای احتمالی در کارخانه آسیب پذیر می باشند؛ برخی دلایل این امر پیچیدگی فنĤوری مورد استفاده و تنوع محصولات میباشد. نگهداری و تعمیر یک نقش کلیدی در سودآوری هر سازمان صنعتی ایفا نموده و بطور فزایندهای در حال تبدیل شدن به یکی از اجزاء عملکرد در کنار موضوعات دیگری نظیر کیفیت، بهره وری و... میباشد.[1]نت مجموعه فعالیتها یی است که جهت نگهداری و یا بازگرداندن ایمنی، عملکرد، قابیت اطمینان و قابلیت در دسترس بودن ساختمانها، ماشینآلات و تسهیلات سازمان انجام میشود تا از عملکرد ممتاز آنها در زمان مورد نیاز اطمینان حاصل گردد.[2]
مدیریت نت به عنوان یکی از عوامل بحرانی موفقیت سازمانها ی صنعتی در دنیای رقابتی امروز شناخته میشود [3]،[4]،.[5]سهم نت در عملکرد و سودآوری سازمانها از طریق تضمین نمودن عملکرد سازمان تحت شرایط مورد انتظار با ایجاد توازن مابین خروجیها ی کارخانه و تخصیص مناسب منابع به نت صورت میگیرد [6]،[7]،[8]،.[9] محققان دلایل زیادی در خصوص تاثیرگذاری قابل ملاحظه نت در افزایش سودآوری سازمان و مزیتهای رقابتی آن ارایه کردهاند[3]،[4]،[10]،[11]،[12]،[13]،.[14] تسانگ و همکاران [15] تاکید میکنند که اندازهگیری عملکرد نت جهت ارایه اطلاعات کمی به مدیران در خصوص اینکه آیا اهداف نت برآورده شدهاند و اینکه چه اقداماتی برای رسیدن به آنها نیاز است کمک خواهد کرد.
محرکهای امروزی برای تولید ناب، فرصتی را برای دپارتمان نت برای عملکرد غیر کارا باقی نمیگذارد [16]، .[17] از اینرو به دلیل اهمیت کارکرد نت در عملکرد سازمانی، محققان بسیاری بر مقوله ارزیابی عملکرد نت همت گماردهاند و بر این نکته تاکید نمودهاند که ارزیابی های دقیق عددی از کارکرد دپارتمان نت، عملکرد آن را افزایش خواهد داد[5]،[6]،[11]،[113]،.[14]با وجود تحقیقات گسترده روی سیستمهای سنجش عملکرد نت و متدولوژیهای مختلف در این زمینه، بر اساس جستجوی به عمل آمده تاکنون الگویی استراتژیک جهت اندازهگیری عملکرد بخشهای داخلی بعضاً غیر همگن دپارتمان نت یک سازمان صنعتی ارایه نشده است؛ گذشته از آن، تحقیقات مزبور به بررسی عملکرد ماشینآلات صنایع مختلف با یکدیگر میپردازند و کمتر توجهی به بررسی عملکرد بخشهای مختلف نت در درون یک سازمان صنعتی شده است؛ جایی که به دلیل پیچیدگی تکنولوژی و تعدد ماشینآلات در اختیار یک سازمان، دپارتمان نت آن از بخشهای مختلفی نظیر نت رایانه و ملزومات اداری، نت ابزارآلات، نت تجهیزات کمکتولیدی، نت ماشین آلات و... تشکیل یافته که هر یک ورودی و خروجیها ی متفاوتی دارند و مقایسه عملکرد این بخش ها جهت تقسیم صحیح منابع امری دشوار است.
توجه شود بکارگیری واژه غیر همگن از آن جهت است که ممکن است یک یا چند ورودی و یا خروجی بخشهای نت با یکدیگر متفاوت باشند؛ به عنوان مثال در بخش نت رایانه و ملزومات اداری ممکن است هیچیک از تجهیزاتی که تعمیر میشوند جنبه کلیدی برای کسب و کار نداشته و بکارگیری تعمیر اضطراری در خصوص آنها جوابگوی نیازها باشد؛ در حالیکه در بخش تعمیرات ماشینهای افزار، ممکن است بخش عمدهای از ماشینآلات کلیدی بوده و علاوه بر سرویسهای اضطراری نیازمند یک برنامه جامع نگهداری پیشگیرانه باشند . از اینرو هدف اصلی این تحقیق توسعه مدلی استراتژیک جهت سنجش عملکرد بخشهای داخلی نت سازمانها ی صنعتی با استفاده از روش تحلیل پوششی دادهها میباشد. زمانی که موضوع مقایسه کارایی واحدهایی با ورودی ها و خروجیها ی نسبتاً مشابه مطرح است، روش تحلیل پوششی دادهها ابزاری قدرتمند است که میتواند بدین منظور بکار رود.
تحلیل پوششی دادهها روشی ناپارمتریک ریاضی است که بدون توجه به واحد ورودیها و خروجیها، امکان مقایسه کارایی عملیاتی آنها را با هم فراهم میآورد. بر این اساس با مروری بر ادبیات ارزیابی عملکرد نت در بخش دوم تحقیق و شناسایی نقاط قوت و ضعف رویکردهای موجود، در بخش سوم مدلی استراتژیک برای سنجش عملکرد بخش های داخلی دپارتمان نت سازمانهای صنعتی با استفاده از روش تحلیل پوششی دادههاپیشنهاد میگردد. بخش چهارم مقاله به مطالعه موردی مدل توسعه داده شده در یکی از گروههای صنعتی پرداخته و کلیه مراحل مدل توسعه داده شده را تشریح مینماید. بخش پنجم نیز به بحث و نتیجه گیری در خصوص مدل و راههای توسعه قابلیتهای آن میپردازد.
