بخشی از مقاله
رچکیده
علفههاي هرزهاز مهمهترین عوامل تهدیدکننده کشت و گسترش محصولات کشاورزي با عملکرد و کیفیت بالا میهباشندمبارزه با علفههاي هرز، یکی از مهمهترین مراحل داشت درکشاورزي استگهکنترل شیمیایی، سریعهترین راه در جهت کنترل یک گونه غالب علف هرز در یک جمعیت میهباشدهاما استفاده از علفهکشهها سبب مقاوم شدن علفههاي هرز به علفهکشهها وحساسیت محصولات زراعی به علفهکشهها می شودگهبراي حل این مشکل تولید گیاهان مقاوم به علفهکشههاي غیر انتخابی که اثرات مضره بر روي انسان و محیط زیست ندارند مفید میهباشدگ درپیشرفتههاي اخیر در زمینه انتقال ژن،هزمینه ایجاد رقمههاي تراریخت مقاوم به علفهکش براي محصولات زراعی فراهم شده است تولید گیاهان زراعی مقاوم به علفهکش به دلیل محدود بودن تعداد ژن دخیل در آن در مقایسه با تغییر صفاتی مانند عملکرد که توسط چندین ژن کنترل می شوند آسانهتر میهباشد.
تاکنون گیاهان زراعی مثل ذرت، سیبهزمینی، کلزا، چغندرقند و سویاي مقاوم تولید شدهاندگهگیاهان با چهار مکانیزم، کاهش حساسیت در ملکول محل عمل علفهکش،هتجزیه علفهکش از طریق فرایندههاي متابولیکی و به کار گیري آنزیمههاي تخریب کننده علفهکش،اجتناب ازعلفهکش ازطریق عدم جذب و یا درصورت جذب تجزیه علفهکش وهترکیبی ازهروشههاي ذکرشده،هنسبت به علفهکش مقاوم میهشوندگهگیاهان زراعیه تراریخت در صورت مدیریت صحیح و قرارگیري در تناوبههاي زراعی و علفهکشی، از توانايههاي ارزشمندي برايه مدیریت علف هرز برخوردار میهباشندهو از دیدگاه کشاورزي بومهشناختی باعث کاهش مصرف علفهکش، حفاظت از ذخائر بیولوژیکی، کاهش آلودگی محیط زیست، حفاظت از خاك و جلوگیري از آلودگی آبهها زیرزمین را به دنبال داردهو باعث نزدیک شدن به شیوههاي کشاورزي با حداقل شخم و یا بدون شخم میهشود.
کلمه هاي کلیدي:لرانتقال ژن، مقاومت به علفهکش
مقدمه
وجود علفههاي هرز در مزارع از مهمهترین عوامل تهدیدکننده کشت و گسترش محصولات کشاورزي هستند که باعث کاهش عملکرد و تنزل کیفیت محصول میهگردندگهلذابراي رسیدن به عملکرد بالا و کیفیت خوب محصول،هکنترل علفههاي هرز، یکی از مهمهترین مراحل داشت در محصولات کشاورزي محسوب میهشودگهاولین راه مبارزه با علفههايه هرز وجین دستی علفههاي هرز بود که با گذشت زمان جاي خود را به کنترل مکانیکی داد اما کنترل مکانیکی انرژي و هزینهههاي بالا لازم داشت و از طرفی سبب فشرده شدن و فرسایش زمین میهشدگهبنابراین کنترل شیمیایی جاي کنترل مکانیکی را گرفت، که با استفاده از علفهکشهها سبب حذف علفههاي هرز از بین محصولات کشاورزي، همراه با حداقل فرسایش خاك میهشودگهکنترلهشیمیایی، سریعهترین راه در جهت کنترل یک گونه غالب علف هرز در یک جمعیت میهباشد و اغلب به علت طیف وسیعی از علفههاي هرز مزارع به کارگیري علفهکشههاي وسیع الطیف الزامی میباشد.
هریچارد و لایدیا، لاططچاگهمشکلات اصلی در استفاده از علفهکشهها،هیکی مقاوم شدن علفههاي هرز به علفهکشههاه میهباشد، که به عنوان یک معضل برايهکشاورزان محسوب میهشود و دیگري حساسیت محصولات زراعی به علفهکشهها میهباشدگهبراي حل این مشکل تولید گیاهان مقاوم به علفهکشههاي غیر انتخابی که اثرات مضره بر روي انسان و محیطه زیست ندارند بسیار مهم است هکناون همکاران، گططچاهو در کشاورزي به عنوان یک ابزار کارامد براي مبارزه با علفههايه هرز شناخته شده استگهتا کنون ارقام متعددي از گیاهان زراعیهمثل ذرت هگوردن کام و همکاران، طؤؤگا، گندمهواسیل و همکاران، چؤؤگا، یونجهههکوب، چؤؤگاهو نیشکرههفاکو و همکاران،مقاوم به علفهکش گلوفوسینات و همهچنین ذرت مقاوم به علفهکش 2.4.Dههمولوا، خططچاهو سویا، ذرت، کلزاهو پنبه مقاوم به گلیفوسیت تولید شدهاندههدییل،خططچاگهاز این بین گیاهان زراعی مقاوم به گلیفوسیت بیشهتر گسترش یافتههاند.
این علفهکش، یک علفهکش غیر انتخابی است و بنابراین میهتوان یک علفهکش را جايهگزین چند علفهکش کردهو از آن جهت که این علفهکش بر روي شاخ و برگ به کار میهرود با کشاورزي بدون شخم نیز سازگار استگهزیرا در کشاورزي بدون شخم فقط در صورت ضرورت علفهکش مصرف خواهد شد و علفهکشههاي مصرفی نیز آنهایی هستند که فشار ناشی از آنها بسیار ناچیز است یا این که سرعت ایجاد مقاومت توسط آنها زیاد نیست هپادگییت و همکاران،خؤؤبه بیوتیپی از علف هرز یا گیاه زراعی که در مقدار علفهکش توصیه شده از بین میهرود، بیوتیپ حساس به علفهکش میهگویندهو بیوتیپی از علف هرز یا گیاه زراعی که در مقدار علفهکش که باعث از بین رفتن جمعیتههاي حساس میهشود بقاء خود را حفظ میهکند، بیوتیپ مقاوم به علفهکش میهگویندگهتا کنون ؤعچ بیوتیپ از نخگ گونه از علفههاي هرز نسبت به علفهکشههاي مختلف مقاوم شدهاند که از این تعداد طعچ بیوتیپ آن از سال طمؤگ به بعد مقاوم شده اند.
بیشهترین بیوتیپههاي مقاوم مربوط به بیوتیپههاي مقاوم به بازدارندههاي استولاکتات سینتاز و آترازینهها و بازدارندههايهALSهمیهباشند هریتزینگر و مالوري اسمیت، نؤؤگاگهاگر بیوتیپی نسبت به یک علفهکش مقاومت نشان دهد آن علفهکش به سرعت از رده خارج میهشود و عواقب اقتصاديهمحیطی خاص خودش را داردگهبه محل شیمیایی در گیاه که مستقیماًه علفهکش بر آن تأثیرهمیهگذارد محل عمل علفهکش گفته میهشود و برخی از علفهکشهها دارايهچندین محل عمل هستندگهبه فرایندهاي بیوشیمیایی موجود در گیاهان که علفهکش را به ترکیباتی با سمیت کمهتر تغییر میهدهد.
متابولیسم گفته میهشود و یک فرایند متابولیکی ممکن است چندین خانواده از علفهکشهها را تحت تأثیر قرار دهدگهمفهوم شدت انتخاب از جنبه مقاومت به علفهکش، در واقع همان برتري رقابتی است که از طریق روشههاي به کار رفته براي کنترل علفههاي هرز در یک سیستم برايهبیوتیپههاي علف هرز قائل میهشود و باعث مقاوم شدن آن، به علفهکشههاي خاص میهگردد و قادر است ضمن حفظ بیوتیپههاي مقاوم، بیوتیپههاي حساس را غربال کند و از این طریق به بیوتیپههاي مقاوم برتري رقابتی بخشدهمه علفهکشهها به یک محل خاص در گیاه متصل میهشوند و در آن محل تداخل ایجاد میهکنند اگر محل عمل به نحوي تغییر کند که علفهکش نتواند آن را تحت تأثیر قرار دهد، ممکن است گیاه به آن علفهکش مقاوم شودههپیتر و گرهند،اگهدر حال حاضر بیوتکنولوژي به دنبال روشههایی است که بتوان از آن طریق مقاومت به علفهکش را به
