بخشی از مقاله
چکیده
تکتف و تأمین در نماز، از موارد مورد اختلاف مذهب خلفا و مکتب اهل بیت عصمت و طهارت - علیهم السلام - است، که بنابر اعتقاد شیعه اتیان آن باعث بطلان نماز می شود، ولی مذهب خلفا اتیان آن را جائز بلکه مستحب می دانند.سوال پژوهش بدین صورت است که آیا مسأله تکتف و تأمین در نماز بدعت است؟ فرضیه پژوهش عنوان می نماید که انجام تکتف و گفتن تأمین در نماز نوعی ادخال آنچه در دین نیست را آوردن است، که بدعت محسوب شده و حرام است که منجر به بطلان نماز می گردد. در مقابل، مذهب خلفا، آن را سنت شمرده اند. مقاله حاضر کوشیده است تا به برخی پرسش هاي اساسی درباره تکتف و تأمین در نماز پاسخ گوید و با استدلال هاي متین و استوار به موشکافی در آن پرداخته، مجهولات مانده را کشف کند و راهکارهاي رسیدن به پاسخ را ارائه نماید. شیوه و روش گردآوري اطلاعات در این تحقیق، کتابخانهاي است که به اقتضاي طبیعی پژوهش هاي فقهی از منابع و مآخذ فقهی معتبر و دست اول استفاده شده است.
-1 مقدمه
از دیرباز موضوع تکتف و تأمین در نماز، مورد بحث و مناقشه بین مکتب خلفا و مکتب اهل بیت - علیهم السلام - بوده است، امت اسلامی پس از رحلت پیامبر اکرم - صلی االله علیه و آله - به گروه هاي مختلفی تقسیم شدند. عمده ترین آنان، دو گروه شیعه - امامیه - و سنی - مذاهب اربعه - است. در این اثر نظرات پیرامون موضوع تکتف و تأمین در نماز که مورد اختلاف این دو گروه است، بیان و مورد بررسی قرار خواهد گرفت که این مسأله دستاویز برخی تفرقه افکنان و دشمنان اسلام جهت ایجاد اختلاف قرار گرفته، لذا با توجه به اینکه این موضوع فقهی است، در کتب فقهی به صورت گذرا به آن اشاره شده، لکن به صورت مجزّي و به تنهایی و در قالب یک پژوهش تا کنون مورد بحث تفصیلی قرار نگرفته و مشاهده نشده است.
-2ادبیات موضوع
بررسی هاي به عمل آمده نشان می دهد این موضوعات تاکنون به عنوان یک مسأله مستقل و کتاب خاص مطرح نگردیده است. البته در کتب فقهی مخصوصا فقه مقارن بعنوان یک مسأله در ابواب مختلف یا مقاله بحث شده است که از آن جمله می توان به کتب الانصاف آقاي سبحانی، المستند، جواهر الکلام و... اشاره نمود.
-3مفهوم شناسی
الف- منشأ و ریشه مسئله تکتّف
یکی از مسائل اختلافی میان گروه هاي اسلامی، دست گذاشتن و نگذاشتن روي هم در نماز است که از آن به تکتّف تعبیر می شود و آن گذاشتن دست راست بر دست چپ، بالاتر یا پایین تر از ناف در حال قرائت است.این مسئله در بین فقهاي اسلامی با تعبیرهاي گوناگون مطرح شده است. که گاه از آن به» تکفیر« یعنی پوشاندن دست، و گاه » قبض« یعنی بستن دست ها یاد شده است، ولی تمام این تعبیرها به یک معنا اشاره دارد، و این که: نمازگزار در حال قیام، دست راست خود را بر روي دست چپ خود قرار دهد، بالاي ناف یا پایین آن. تکفیر عبارتست از قرار دادن دو دست بر روي سینه و مقداري خم شدن به خاطر خشوع و درماندگی.تکفیر این است که انسان براي دیگري خشوع نماید همانگونه که چهارپا براي صاحبش خشوع می کند. یعنی انسان دستش را بر روي سینه قرار دهد و براي او خشوع کند. تکفیر یعنی پوشانیدن و مخفی کردن و در اینجا به معناي پوشانیدن یک دست دیگر است روایات ما در اینجا از این کار به تکفیر تعبیر می کند، یعنی حالت خاصی از ایستادن رعیت در برابر ارباب خود.