بخشی از مقاله
چکیده
گردشگری عبارت است از گذراندن اختیاری مدتی از اوقات فراغت خویش در مکانی غیر از محل سکونت دائمی بعلاوه گردشگری یکی از راههایی است که در فراهم نمودن زمینه های اشتغال و تامین معاش بسیار موثر است و از نظر اقتصادی برجامعه تاثیر زیادی می گذارد .گردشگری باتوجه به ابعاد گسترده آن درزمینه های مختلف اقتصادی ،اجتماعی،فرهنگی به یکی از سود آورترین صنایع تبدیل شده است.
دراین راستا کشور ما دارای جاذبه هاوقابلیت های زیادی از توریسم و اکوتوریسم است که قطعا با برنامه ریزی مدون می تواندسهم زیادی از درآمدها را به خود اختصاص دهد و ایران در واقع جزو ده کشور برخوردار از این مواهب الهی است.لذا برای تحقق این امر شناخت توانهای طبیعی وتاریخی و معماری این شهرستان و ایجاد مراکز سیاحتی و سرمایه گذاری در این زمینه بری جذب گردشگر ا بسیار ضروری است .اما شهرستان دزفول یکی از شهرهای استان خوزستان می باشد که دارای آثار و جاذبه های فراوان در زمینه های طبیعی و فرهنگی و مذهبی می باشد که این خود نشان از جایگاه والای جغرافیایی،تاریخی و فرهنگی این منطقه است.
اما چه عواملی موجب گردید که این منطقه از مواهب اقتصادی و فرهنگی توریسم که تبدیل به یکی از بخشهای پردرآمد اقتصادی جهان شده است تقریبا بی بهره بماند؟ بااستفاده ازچه امکانات و روشهایی این صنعت نوپا رادر سطح این ناحیه می تو ان توسعه داد؟ برای رسیدن به پاسخ این سوالات نیازمند شناخت کاملی از توانمندیها،تنگناها،وچالشهای گوناگونی درراه توسعه در پیش روی صنعت گردشگری دراین منطقه می باشیم.
مقدمه
گردشگری و توریسم درکنارسایر فعالیتهای اقتصادی می تواند نقش عمده ای درپیشبرد اهداف فرهنگی واجتماعی واقتصادی هرکشوری داشته باشد .لذابرنامه ریزی برای آن ازاهمیت شایان توجهی برخوردار است - موحد،علی1386، - 47ازطرف دیگر گرشگری شامل تمامی پدیده هاوروابط حاصل از تعامل گردشگران وعرضه کنندگان محصولات جهانگردی دولت ها وجوامع میزبان در فرایند و پذیرایی و گردشگران می باشد - زنگی آبادی علی ومحمدی جمال 85 ، - 17 براساس مطالعات انجام گرفته در استان خوزستان پیرامون گردشگری قابلیت ها و توانمندیها ی بالقوه ای در استان درزمینه های مختلف مورد شناسایی قرار گرفته است این قابلیت می تواند هریک به تنهایی به عنوان کانونی جهت جذب گردشگران طرح شود.
در یک برنامه گردشگری بخشی از خواسته های گروه گردشگری را پاسخ دهند که عبارتند از فرهنگی ،تاریخی،تاریخی وباستانی، مذهبی و..... - نصیری ،حسین79 ،.48 لذا شهرباستانی دزفول در آینه ی کهن ایران تداعی گر تمدن های باستانی هزاره های پیشین است .در طی هزاره های قبل از میلاد شوش نقش محوری درشمال خوزستان فعلی را بازی می کرد.بتدریج باانتقال ساکنین و مواریث فرهنگی با شکوه عیلام باستان وشوش متمدن و بی بدیل به دزفول ، این شهر شکل گرفته است.
درنوشته های مکتوب همراه با افسانه های بابلی بعداز طوفان نوح ازشهر آوانw n و شهریاران آن یادشده است. که گاه تابع حکام بابل بوده اندو زمانی بربابل فرمانروایی نموده اند. این شهر پایتخت و سرآمد شهرهای شرق زمین بوده .درحالی که شوش در آن دور ان تنها از اهمیت تجاری برخوردار بود . اما از حدود سال 2670قبل از میلاد تاریخ نام دوازده تن از پادشاهان آوان آمده است که این شهریاران گاهی مغلوب بابلیان و روزگاری بربابل تسلط داشته اند.
اصطخری در نیمه اول سده ی 4 این شهر را اندامشک نام برده و مقدسی در اواخر این قرن این شهررا جزء توابع جندی شاپور و نام دز و روناش ذکر کرده است . بنابه عقیده برخی از مورخین شهر دزفول پس از ویرانی شهرتاریخی جندی شاپور ساخته شده بودو مردم محل آن را دژپیل می گویند که عربهای خوزستان آن را معرب کرده و - دسفول - خوانده اند. بنای این شهردر زمان ساسانیان وهمزمان با پلی است که در کنار آن برروی دژ ساخته شدتا ارتباط بین پایتخت جدید یعنی جندی شاپور وشوشتر برقرار شود. اماوجه تسمیه دزفول: دزفول ترکیبی ازدوکلمه ی، - دزdez وپل - pol دزپوهلdezpol یا - دژ - dež و - - polدژپوهل - - dežpohlمی باشد. - - پل درزبان پهلوی»پوهل«puhlاست.
- Mackenzie,D,N,1971,69در نوشته های باستانی پس از طوفان نوح از شهری بنام آوان - - w n - - نام برده شده است واین شهر پایتخت شهر عیلام بوده که کاوشگران غربی درنیم قرن اخیر پس از مطالعات و تحقیقات تصریح نموده اند که آوان همان دزفول کنونی است و در سده دوازده پیش از میلاد خوزیها چندین بار به بابل تاختند ودر سده ی سیزده پیش از میلاد نیزجنگهارخ دادو پادشاهان خوزی - - شو تروک ناخونته - - پس از شکست از بابل ستون قانون حمورابی را که پادشاه بابلی در سال دویست هشتادو دو قوانین در مواردی ازقبیل انتظامات اداری ودادگستری در برداشت جز غنائم جنگی این جنگ بوده به خوزستان آورده اند.
درآن زمان شوش پایتخت خوزی ها بوده واین قانون سرچشمه ی تمام قوانین باستانی جهان به شمار می رود وجای آن قوانین به قول برخی دانشمندان گفته اند - - در اسگیل - - که پرستشگاه خداوند بزرگ مردوک در شهر بابل برافراشته بود این ستون بسیار گرانبها که از گواهان پیروزیهای خوزستان می باشد که در شهر شوش بوده است در دسامبر 1901 میلادی که - - میسونی - - از کشور فرانسه به سر پرستی - - دمرگان - - در شهر قدیمی شوش مشغول کاوش بوده آن قوانین را که لوحه سنگی بود از زیر خاک بیرون آوردو به پاریس فرستاد واینک در موزه ی لوورجاداده شده وکپی آن در سال 1332 شمسی به ایران هدیه داده شده که اکنون درموزه ی شهر تهران قرار دارد.
جاذبه های طبیعی و اکوتوریسم
ازجمله عواملی که در توسعه ی اقتصادی ،فرهنگی کشورها تاثیرگذاراست صنعت توریسم وتوان دولتها در جذب گرشگر می باشد.درحقیقت کشورهاومناطق استراتژیکی از طریق جذب هرچه بیشتر گردشگران امنیت خودرا تضمین کرده اند .چراکه این امر لازمه ی امنیت و توسعه ی پایدار است. دراین میان صنعت تو ریسم سعی دارد براساس رقابت حاکم بر تجارت بین المللی توریسم اقدام به جذب گردشگر ومتعاقب آن جذب سرمایه درراستای سیاستهای اقتصادی در توسعه ی منطقه ای برای رسیدن به رفاه هرچه بیشتر مردم نماید.
اگر در تصمیم گیری های سیاسی ملاحظات گردشگری لحاظ شود صنعت توریسم مشخص می شود. - رحیم پور علی ، 87 ،516-515واطلاعات بیشتر نک - . - zahedi,2004.50-57 طبیعت گردی - اکوتوریسم امروزه به عنوان یکی از ارکان مهم گردشگری جهانی است که توجه مدیران ومجریان امور گردشگری دنیا را به خود جلب نموده است. البته اکو توریسم یکی از الگوهای فضایی عصرپسامدرن می باشدکه گردشگر از سفر به محیط طبیعی در نظردارد.واز این نظر در کشور ما ایران بعنوان فاکتور مهم توسعه طبیعت گردی درنواحی مختلف کشور مانند خوزستان از اهمیت فوق العاده ای برخوردار است.
بهرتقدیر نام خوزستان با بادگرم، هوای آن پیوند خورده است و شهرباستانی دزفول نیز یکی از مهمترین شهرهای این استان است. که دارای زمستان ملایم و مطبوع و طبیعت سرسبز آن در اوایل بهار دلپذیر است. این شهرستان با طبیعت زیبا ی جلگه ای و کوهپایه ای کوهستانی خوددر همه ی ایام سال بخصوص نوروز پذیرای جمع زیادی از گردشگران داخلی و خارجی می باشد . لذا با برنامه ریزی و تبلیغات مناسب می توان تعداد بیشتری از آنان را جذب کرد.بنابراین از مناظر طبیعی دزفول می توان به بیشه زارها ی اطراف رودها و پناهگاههای حیات
وحش دز و کرخه اشاره کرد.
مناطق کوهستانی شهر دزفول علاوه بر مسیرهای مناسب برای ورزش کوهنوردی به جهت داشتن پدیده های جغرافیایی چون تنگه ها - غارها و آبشارهایی مانند آبشار شوی باارتفاع 85متر وعرض 70 متر در لنگرگاه لیوس در شمال و دزفول و آبشار پرزینparzin دزفول از نقاط دیدنی اند. آبگیرهای شمال استان با منابع آبی و پوشش گیاهی اطرافشان محل امنی برای پرندگان مهاجر و انواعی از ماهیان است. - توپوگرافی چهره ی فیزیکی این شهررا می توان به سه ناحیه متفاوت تقسیم کرد که این مناطق عبارتند از :
-1 ناحیه ی کو هستانی
-2 ناحیه ی کوهپایه ای
- 3 ناحیه ی جلگه ی
مرتفع ترین قله ی کوه های شمالی بنام قله سالن به ارتفاع - 2464 - متر وقله یکُرناس به ارتفاع - 2550 - متر می باشد.اسامی کوه های دزفول به شرح زیر می باشد در بخش سردشت ، کوه های سالن ، لنگر ، و تفتان و بر آفتاب ودر بخش اندیمشک تنگوان ،هدا وکرناس ،
