بخشی از مقاله
چکیده
آن گاه که موضوع سفر مطرح می شود یکی از نخستین سؤالاتی که در ذهن برنامه ریزان این صنعت، سیاستگزاران، محققان و علاقه مندان آن شکل می گیرد این است که چرا گردشگران مقصد مشخصی را برای سفر خود انتخاب می کنند و انگیزه ایشان از این انتخاب چیست؟ تبلور یافتن گردشگری به عنوان یک نیاز، تبدیل شدن آن به عنوان بزرگترین صنعت خدماتی دنیا و تخصصی شدن گردشگری این فرصت را فراهم کرده تا هر مقصدی جهت بهره جستن از منافع حاصل از گردشگری امیدوار باشد. امروزه مقاصد مختلف دنیا برای کسب امتیازهای سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی و گردشگری در رقابت هستند.بحث انتخاب مقاصد گردشگری یکی از مباحث مرتبط با رفتار خرید گردشگران می باشد که صاحبنظران دنیانظرات مختلفی را در این خصوص ارائه داده اند.
در بحث رفتار خرید گردشگران و انتخاب مقاصد گردشگری فرایندی وجود دارد که این پژوهش بر اساس آن مورد نگارش واقع شده است. هدف از این پژوهش ارائه تعاریف و توصیف و شناسایی انواع مقاصد گردشگری در کنار شناسایی رفتار خرید گردشگران و نحوه انتخاب مقاصد گردشگری است که عواملی که موثر بر انتخاب مقاصد گردشگری توسط گردشگران و مفاهیم مرتبط با آن نیز مورد نگارش واقع شده است. این پژوهش از لحاظ هدف کاربردی و از لحاظ ماهیت توصیفی می باشد. جهت گردآوری اطلاعات از روش کتابخانه ای و از منابع لاتین استفاده شده است که نظریات صاحبنظران مورد تحلیل واقع شده است. اطلاعات موردنیاز با استفاده از منابع لاتین و نظریات صاحبنظران حوزه گردشگری دنیا جمع آوری شده است. از نتایج حاصل از این پژوهش می توان به شناسایی انواع مقاصد گردشگری برحسب مکان و جاذبه ها نام برد که برنامه ریزان حوزه گردشگری می توانند مقاصد جدید را شناسایی و مقاصد گذشته را توسعه دهند.
واژگان کلیدی: گردشگری،مقاصد گردشگری،انتخاب مقاصدگردشگری،مفاهیم گردشگری،رفتارخرید
-1 مقدمه
صنعت گردشگری را می توان به عنوان یک مجموعه از فعالیتهای صنعتی و بازرگانی برای تولید کالا و خدمات برای گردشگران تعریف نمود. صنعت گردشگری مقوله ای پیچیده بوده و از ترکیب اجزای مختلفی به وجود آمده است. در این صنعت عوامل و بخشهای متعددی به گردشگران خدمت دهی کرده و نیازهای آنها را بر آورده می سازند؟ - رنجبریان و زاهدی، - 43 : 1389 دراین بین گردشگران مقاصد مختلفی را جهت گذران فراغت و بازدید انتخاب می کنند. این مقاصد شامل مناطق سکونتگاهی و یا غیرمسکونی می گردند.مناطق غیرسکونتی مانند کوه ها و قلل مرتفع، جنگلها، دریاچه ها، مناطق ویژه زمین شناسی می باشد. - سِهو و کرامپتونٌ، - 440 : 1990 امروزه کشورهای جهان شهرها و مناطق مختلف کشور خود را درجهت قراردادن به عنوان مقاصد مهم گردشگری درسطح جهان موردشناسایی و توسعه قرارداده اند تا بتوانند نسبت به جذب گردشگران بیشتر اقدام نمایند.
شهرها و مناطق بالقوه گردشگری که دارای شکلی از توسعه گردشگری در ابعاد مختلف گردشگری طبیعی، فرهنگی ویا هرنوع گردشگری ویژه می باشند درحال توسعه و پیشرفت می باشد. - هالٍ ، - 1994 :1996 در این میان گردشگران مقاصدی راباتوجه به دیدگاه وسلایقی که دارند مورد انتخاب قرار می دهند که مشخص شده است عوامل خاصی در توسعه و تمایزمقصدهای گردشگری تاثیر دارند. - تقوایی وهمکاران، - 67: 1388 امروزه گردشگران براساس خواسته های خودوبا توجه به شرایط مقصدوامکاناتی که نیازهای آنها رابرآورده سازد،به انتخاب مقاصدگردشگری خود در حوزه داخلی وخارجی می پردازند. - رنجبریان وزاهدی، - 88: 1387 با توجه به دنیای رقابتی گردشگری درحال حاضر و توسعه کشورها، می بایست در جهت توسعه مقاصد کشورایران و جذب گردشگران خارجی و ورود ارز به کشور تدابیر خاصی اندیشیده شود.
-2 بیان مساله
آن گاه که موضوع گردشگری مطرح می شود یکی از نخستین سؤالاتی که در ذهن برنامه ریزان این صنعت، سیاستگزاران، محققان و علاقه مندان آن شکل می گیرد این است که مردم چرا به سفر می روند.آنها چرا مقصد مشخصی را برای سفر خود انتخاب می کنند و انگیزه ایشان از این انتخاب چیست؟تبلور یافتن گردشگری به عنوان یک نیاز، تبدیل شدن آن به عنوان بزرگترین صنعت خدماتی دنیا و تخصصی شدن گردشگری این فرصت را فراهم کرده تا هر مقصدی جهت بهره جستن از منافع حاصل از گردشگری امیدوار باشد. هرچند مقاصد یک بخش از صنعت گردشگری را ارائه نمی دهند اما نکته تمرکز فعالیت بخشهای مختلف گردشگری در یک منطقه هستند. مقاصد گردشگری جنبه بیرونی گردشگری بین المللی می باشندکه از تاثیرات اقتصادی و اجتماعی مثبت آن بهره مند می شوند ولی محلی برای تاثیرات محیطی و اجتماعی-فرهنگی منفی این صنعت هستند.
همچنین اغلب مقصد وتصویر ذهنی حاصل از آن است که در وهله اول گردشگر را جذب می کند. - ریَ، - 25 :1998 در مباحث رفتار خریدگردشگران، مرحله انتخاب یک مقصد و یا یک بسته سفر به عنوان یکی از مراحل مهم در فرآیند تصمیم گیری خرید به شمار می رود. در بحث انتخاب مقصد سفر داخلی و خارجی عوامل مختلفی وجود دارند که بسته به دیدگاه گردشگران متفاوت است. به هر حال انگیزه های متفاوت و علل فراوانی برای انتخاب یک مقصد گردشگری توسط گردشگران وجود دارد. بر این اساس این پژوهش براساس شناسایی فرایند انتخاب مقاصدگردشگری و انواع مقاصد گردشگری و مفاهیم مرتبط با آن براساس توسعه و پیشبرد مقاصد گردشگری داخلی و رونق گردشگری مورد نگارش واقع شده است.
-3 روش تحقیق
روش تحقیق دراین پژوهش براساس هدف کاربردی و بر اساس ماهیت توصیفی می باشد. روشهای گردآوری اطلاعات در این پژوهش برای جمع آوری اطلاعات و داده های مورد نیاز، روش کتابخانه ای و استفاده از اسناد و مطالعات کتابخانه ای می باشد که اطلاعات مورد نیاز براساس منابع لاتین و اندکی منابع فارسی جمع آوری شده است.
-4 مقاصد گردشگری
سازمان جهانی جهانگردیُ رویکردهای مختلف در تعریف مقصد گردشگری را تلخیص و تعریف زیر را که به نظر می رسد به اندازه کافی جامع باشد ارائه داده است:"مقصد محلی گردشگری، مکانی فیزیکی است که بازدیدکننده حداقل یک شب را در آن سپری می کند. شامل محصولات گردشگری من جمله خدمات پشتیبانی کننده ،جاذبه ها ومنابع گردشگری می شود که به سفرهای حداقل یک روزه ارائه می شود. حوزه مدیریتی مقصد توسط مرزهای فیزیکی واداری مشخص می شود. تصاویر و تعابیری دارد که رقابت پذیری آن را در بازار مشخص می کند. مقصدهای محلی ذی نفعان متعددی من جمله جامعه میزبان را در بر می گیرند ومی توانند برای شکل دهی مقاصد بزرگتر تشکیل شبکه دهند." - سازمان جهانی جهانگردی، - 2005درمورد مقاصد گردشگری تعاریف و مفاهیم متفاوتی وجود داردکه هرکدام از آنها به نوعی باهم تشابه دارند. در ادامه موارد توضیح داده می شود.
✓مقاصد گردشگری قسمت اصلی سفر هستند که براساس تصمیم گردشگران به محل اصلی مورد بازدیدآنها اطلاق می شود.این مقاصد ممکن است کشور،شهر،منطقه و یاناحیه باشند. این مقاصد براساس هدف سفر گردشگران متنوع می باشد. - سازمان جهانی جهانگردی، - 29 :1379
