بخشی از مقاله
چکیده
در راستای سیاست های کلان اقتصادی کشور برای گذار از اقتصاد منبع محور و تحقق اقتصاد دانش بنیان و همچنین ایجاد ارتباط بین نیاز های بازار و سرمایه علمی و فناورانه کشور جایزه ملی مدیریت فناوری و نوآوری الگویی موثر برای ارتقا قابلیت های فناورانه و نوآورانه شرکت های ایرانی و بلوغ نظام های مدیریتی این منبع کلیدی ثروت و رقابت پذیری در بازار های جهانی ارائه می نماید. این گزارش با هدف بررسی نقش جایزه ملی مدیریت تکنولوژی و نوآوری در مدیریت تکنولوژی کشور تهیه گردیده .سوال اصلی این گزارش این است که آیا جایزه ملی مدیریت تکنولوژی و نوآوری به نفع مدیریت تکنولوژی کشور است یا خیر ؟
در این گزارش تلاش شده باجمع آوری اطلاعات به روش کتابخانه ای و تطبیق دادن معیار ها و فرآیند های جایزه با کتاب های نویسندگان قابل استنادی چون مدیریت تکنولوژی طارق خلیل ,مدیریت راهبردی ملیسا شلینگ , استراتژی و سازمان دهی r&D کیه زا و کتاب مدیریت تکنولوژی رادفر و خمسه کمبود ها و نواقص جایزه را مورد نقد بررسی قرار داده شود. نکته قابل بیان این است که منابع قید شده در واقع الهام دهنده نقد بوده و در هیچ منبعی نقد به صورت صریح یافت نمی شود. در آخر به این موضوع پرداخته می شود که جایزه ملی مدیریت تکنولوژی علاوه بر تاثیرات مثبتی که در مدیریت تکنولوژی کشور داشته در برخی از معیار ها و جهت گیری ها به صورت کاملا نا خواسته به ضرر اهداف مدیریت تکنولوژی کشور هدایت می شود.
واژگان کلیدی: مدیریت تکنولوژی,مدیریت نوآوری,مدل جایزه , نقد , معیار
مقدمه
فناوری و نوآوری در دنیای امروز نقش چشمگیری در رقابت پذیری بنگاهای اقتصادی ایفا نموده و کلید مزیت رقابتی و خلق ثروت ملی به شمار می روند به گونه ای که اگر بنگاه های اقتصادی کشور به این مقوله توجه نموده و توسعه فناوری و نوآوری و تجاری سازی نتایج آن را سر لوحه خود قرار دهند توسعه اقتصادی و رفاه ملی گریز ناپذیر خواهد بود. بهره گیری از مدل های مناسب به منزله چارچوبی جهت راهبری بنگاه ها به سوی مقاصد برتر همواره مورد استقبال بنگاه های پیشرو در جهان بوده و سازمان ها با بکارگیری این مدل ها زمینه مقایسه عملکرد خود با دیگران و الگو برداری از بهترین تجارب بنگاه های موفق را در راستای بهبود مستمر عملکرد خود فراهم می آورند. - محمدی مهدی 1393 مدیریت فناوری و نوآوری -
انجمن مدیریت فناوری ایران با همکاری سازمان ها و نهادهایی چون معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری ,وزارت علوم وتحقیقات و فناوری و سایر نهاد های مرتبط در راستای سیاست های کلان خود مبنی بر ترویج مفهوم ,رویکرد و ابزار های مدیریت فناوری و نوآوری در بنگاه های اقتصادی و با هدف ایفای نقش در تغییر از اقتصاد منبع محور به اقصاد دانش محور در کشور و با توجه به بیش از یک دهه فعالیت موثر در این عرصه بر اساس مطالعات گسترده ملی و بین المللی اقدام به طراحی و اجرای "جایزه ملی مدیریت تکنولوژی و نوآوری " نموده است تا ضمن ارزیابی توانمندی ها و عملکرد فناورانه و نوآورانه بنگاه ها ,به الگو سازی, ترویج و ارتقای توانایی های بنگاه ها و نهایتا توانایی های ملی در بهره گیری از فناوری و نوآوری در توسعه ملی کمک نماید. - محمدی مهدی 1393 مدیریت فناوری و نوآوری -
ادبیات تحقیق
✓1 مفاهیم
✓ 1-1مدل جایزه مدیریت فناوری و نوآوری
مدل جایزه بر اساس فرآیند مدیریت تکنولوژی بنا نهاده شده است.صاحب نظران بسیاری در مورد فرآیند مدیریت فناوری نظرات مختلفی دارند:
الف - مدیریت فناوری به عنوان یک فرایند واحد؛
ب - مدیریت فناوری به عنوان گروهی از فرایندهای مرتبط به هم؛
Ì- مدیریت فناوری ازطریق فرایندها. - آراستی محمد رضا , مظلومی حمیرضا - سیر تاریخی برخی از نظریه های معروف فرآیند مدیریت تکنولوژی به شرح زیر است: .1فرآیند انتقال فناوری - فلانری - 1994 .2فرآیند مدیریت فناوری - گریگوری - 1995.3فرآیند شرح و بسط استراتژی فناوری - هکس - 1996 .4 فرآیند اکتساب فناوری - دورانی - 1998 .5فرآیند پیش بینی فناوری - سوربادی - 1999 .6 فرآیند نوآوری تکنولوژی - خلیل - 2000.7 فرآیند مدیریت دانش - مرالی 2000 و باکلی کارتر - 2002 .8 فرآیند مدیریت فناوری - فال و همکاران - 2004 - آراستی محمد رضا , مظلومی حمیرضا - اغلب رویکرد ها نگاهی فرآیندی داشته و سعی دارند چگونگی تعامل فعالیت های مختلف مدیریت فناوری را در یک کل واحد بیان نماید.
در دیدگاه فرآیندی به مدیریت فناوری فعالیت های مختلف به صورت مجموعه ورودی ها و خروجی ها به یکدیگر پیوند می خورند تا اهداف مدیریت فناوری تحقق یابد .نویسندگانی مختلف اقدام به توسعه مدل هایی بر اساس دیدگاه فرآیندی مدیریت فناوری نموده اند. معروف ترین این مدل ها مدل گریگوری - 1995 - است که فال و همکاران - 2004 - آن را توسعه داده اند.»فعالیت«به عنوان واحد تجربه و تحلیل توانمندی های فناورانه انتخاب شده است. در واقع تحقق فعالیت، توانمندی فناوری را به دنبال دارد. مدل عمومی مدیریت فناوری براساس شش فعالیت عمومی مدیریت فناوری شکل گرفته است. - انصاری رضا ,سلطان زاده جواد -
1-2✓مدل گریگوری
در ادبیات مدیریت تکنولوژی مدل گریگوری مورد توجه بسیاری قرار گرفته است، و فعالیتهای بسیاری حول این چارچوب فرایندی انجام گرفته است. گریگوری در سال 1995 در مورد فرایند مدیریت تکنولوژی فرایند عام و 5 مرحلهای را ارایه نمود. این 5 مرحله عبارت بودند از:
1 - شناسایی تکنولوژیهایی که برای کسب و کار حائز اهمیت هستند یا میتوانند باشند.
2 - انتخاب تکنولوژیهایی که باید توسط سازمان پشتیبانی گردند.
3 - جذب تکنولوژیهایی که انتخاب شدهاند.
4 - بهرهبرداری از تکنولوژیها برای تولید منفعت
5 - محافظت از دانش و خبرگی که در محصولات و سیستم تولیدی وجود دارد. - بصیر زاده مهدی - 1389
1-3 ✓فال
فال و همکاران وی از مدل گریگوری استفاده کرده و با توسل به دو مفهوم دیگر آن را بسط دادند، این مدل به صورت شماتیک در شکل زیر آمده است. این دو مفهوم عبارت بودند از:
1 - تفاوت استراتژی بنگاه و استراتژی تکنولوژی.
بسیاری وظیفه اصلی مدیریت تکنولوژی را یکپارچگی میان استراتژیهای حالت قابلیت محوری بنگاه شناسایی شده و سپس سایر استراتژیهای بنگاه مانند انجام یک فعالیت یا واگذاری آن به پیمانکاران انجام میگیرد. در بسیاری از بنگاهها تفکیک این استراتژیها باعث میگردد تا پشتیبانی اثر بخش کاشته می شود.به این منظور در مدل فال دو نوع دورنمای تجاری و تکنولوژیکی مطرح گشته است. که این دو دورنما از طریق فرایند مدیریت تکنولوژی با یکدیگر ارتباط مییابند.
2 - فرایند مدیریت تکنولوژی را میتوان در 3 سطح جای داد.
الف - سطح استراتژی: این سطح بیشتر به دورنمای کلی و تجاری بنگاه است و بیشتر منطبق بر استراتژی بنگاه است. شناسایی تکنولوژی در این سطح جای دارد گرچه انتخاب و محافظت از تکنولوژی نیز تا حدی مرتبط با این استراتژی کلی است.
ب - سطح نوآوری: این سطح مابین دو سطح استراتژی و عملیاتی است و گامهای انتخاب و محافظت از تکنولوژی بیشتر در این سطح طرح میشوند. در بسیاری از شرکتها در میان فعالیتهای نوآورانه به نوعی گامهای انتخاب و محافظت مشاهده میشود. ج - سطح عملیاتی: در این سطح از فعالیتهای یک بنگاه که بیشتر بر اساس دورنمای تکنولوژیکی و تحت تاثیر عوامل تکنولوژیکی طراحی میگردد، جذب و بهرهبرداری از تکنولوژیها انجام میپذیرد.
