بخشی از مقاله
چکیده
تاثیر سازه بر شکل گیري اثر معماري غیر قابل انکار است. در جامعه صنعتی امروز که نیاز به خشک سازي، سریع سازي، و مقاوم سازي از جمله اصول کلی است، نیاز به مدول ثابتی که طرح هاي معماري را با سازه منطبق سازد، ضروري به نظر می رسد.سازه هاي مدولار و پیش ساخته بهترین و ایده آل ترین راه حل ساخت و ساز در تمام شرایط آب و هوایی می باشد. این ساخت و ساز ها با توجه به طراحی مدرن خود در مقایسه با دیگر انواع رایج هم تراز، فرصت منحصر به فرد جهت توسعه و پیشرفت می باشد.
طراحی هاي متعدد این ساختمان ها جهت مقاصد مختلف نشان از پایداري و کاربردي بودن آنها می باشد. این عملیات با توجه به استفاده از تکنولوژي روز به طور مداوم در کنترل کیفیت و تضمین عمر طولانی سازه هاي می انجامد.هدف از این مقاله که با روش هاي کتابخانه اي انجام شده خاصیت وتبیین اهمیت ساختار و اجزاي سیستم هاي صنعتی - مدولار،پیش ساخته - و نقش و جایگاه آن در معماري مدرن می باشد.
.1مقدمه
امروزه به موازات تحولات اجتماعی و فرهنگی که منجر به خلق نیازهاي جدید می شوند و به مدد پیشرفت هاي نوین تکنولوژیک، محصولات و روش هاي نوینی در بازارها عرضه می شود. یکی از این پدیده ها نو ظهور در بازار، محصولات مدولار است. محصولات مدولار محصولاتی هستند که قسمت عمده و گاه کل آن ها از پیش طراحی و تولید شده اند ولی با اتخاذ تدابیري از جمله ایجاد نمونه هاي مشابه براي هر یک از قطعات امکان ایجاد طرح هاي گوناگون و متنوع را فراهم می آورند. این تدابیر پیش از تولید و در هنگام طراحی اتخاذ می شوند لذا در حیطه ي عمل طراحان قرار می گیرد.طراحی مدولار می تواند تنوع محصول را بالا ببرد و یک شاخص براي سفارشات در تولید انبوه است. با جایگزینی، اضافه و حذف مدول ها می توان به درجه ي بالایی از سفارشات دست یافت.
.2معنی مدولار
کلمه مدول بر گرفته شده از مدوس به زبان لاتینی یعنی اندازه که معانی بسیاري دارد . معمولا" به چیزي از قبل تعیین شده و داراي یک استاندارد - از نظر شکل و اندازه و .... - که به دفعات قابل تکرار میباشد اتلاق مگردد . به زبان عامیانه مدول یک فرم از پیش تعیین و چاپ شده اي است که با پر کردن موارد خواسته شده در آن جهت کار مشخصی مصرف میگردد . مدول ها یا مدل ها در رشته هاي معماري , ریاضی , انفورماتیک , ورزشی و غیره کاربرد داشته و در هریک از رشته ها فرم و تعاریف مخصوص به خود را دارند.[5]
.3تاریخچه صنایع از پیش ساخته شده
دردورانقبل ازآثارباستانی گذشت هماننداهرام مصر , معابدروم قدیم ویونان وکاخهاي ساسانی وهخامنشی، بکراتقطعات سنگ قبلاً آماده شده مورداستفاده قرارگرفته اند وبنابراین ساختمانهاي مزبورراازنظرتعاریف امروزي میتوان تاحدودي پیش ساخته نامید. منتهی درگذشته بخاطرعدم وجودوسائل ارتباطیوحملونقل اکثراً قطعات رادرمحل اجراي ساختمان آماده نموده وبکارمی بردند. [2]علاوه بر طراحی مدولار در ساختمان هاي مذکور طرح خارق العاده اي از پیتر بهرنس در سال 1909 دیده می شود. شعار بهرنس که گذر زمان آن را ارزشمندتر نموده است، انسانی نمودن جهان صنعت بود که در طرح کتري هاي برقی وي تبلوري درخشان داشت.
در این طرح سه نوع کتري برقی ساخته شده است که درب، دسته و پایه هاي آن ها را با هم ترکیب نمود و مدل-هاي جدیدي را ایجاد نمود. این در حالی ست که براي ساخت کتري ها از سه نوع ورق متفاوت - برنج، نیکل و مس - استفاده شده است و هر کدام از این ورق ها سه نوع بافت - نرم، چکشی و مواج - دارند. از طریق ترکیب این عناصر بیش از هشتاد مدل کتري و در نتیجه طیف وسیعی براي انتخاب به وجود آمده بود. این حرکت درخشان از استاد اساتید مدرن آغازگر این ایده در شیوه هاي تولید بود. [2]
.4مفهوم کلی مدولاریته
کریدي و همکارانش مدولاریته کردن را به عنوان یک استراتژي موثر براي محصولات و سازماندهی فرآیندهاي پیچیده معرفی کردند. امکان ساخت یک محصول به یک شرکت اجازه می دهد تا به سرعت پاسخگوي تغییرات تقاضا و نیازهاي مشتریان باشد.بر اساس این که آن ها چگونه ساخته شوند، محصولات می توان در طرح هاي مدولار و یکپارچه طبقه بندي کرد. تفاوت هاي اصلی بین معماري هاي دو محصول راه و روشی ست که کارها تقسیم بندي می شوند و توزیع اینترفیس ها یا روابط است. سیستم مدولار می-تواند المان هاي مختلف همراه با روابط ساده که از قبل توسط الگوهاي استاندارد طراحی شده اند را شامل باشد.[5]
5طرّاح.ی مدولار
طرّاحی ساختمانها با سیستم مدولار از اهمیت فراوانی برخوردار است. با بکاربردن این روش، میتوان اجزاء ساختمان را بیرون از کارگاه ساختمانی بصورت تولید انبوه پیش سازي نمود. این قطعات پیش ساخته بعلت استاندارد بودن و داشتن کیفیت هم آهنگی ابعاد امکان خواهند یافت که بسادگی درکناریکدیگر قرار گیرند.هماهنگی ابعاد ساختمان زمانی حاصل میگردد که ابعاد تمام قطعات ساختمان و خود ساختمان مضربها و یا کسرهایی از یک اندازه استاندارد و توافق شده باشند. به این اندازه که پایه سنجش و قیاس تمام ابعاد قرار می گیرد » مدول پایه « گفته میشود. نتایج حاصله از مطالعات انجام شده بر روي مدول باعث گردید که کشورهایی که پایه مقیاسات آنان اینچ – فوت است اندازه 4 اینچ و کشورهایی با سیستم متریک اندازه 10 سانتیمتر را بعنوان اندازه مدول پایه انتخاب کنند.
.6مزایاي صنعت پیش ساختگی و مدولار
1.6 تکامل محصولات
در طبیعت، براي بیلیون ها سال موجودات تک سلولی بر روي زمین وجود داشتند. موجودات چند سلولی تنها در 500 میلیون سال گذشته به وجود آمده اند. و در 10 میلیون سال گذشته به سرعت رشد کردند و در واقع در 3 بیلیون سال پیش تک سلولی-ها شروع به رشد کردند. دلیل این اتفاقات ساختارهاي مدولار است. در واقع صنعت را می توان مثل طبیعت دانست. طراحی مدولار می تواند باعث تکامل سریع تر محصولات و طراحی آن ها براي عملکرد بهتر آن ها شود.[6]
2.6 تنوع تولید
همان طور که گفته شد مدول ها روابط و عملکردهاي خاص و هم چنین روابط استاندارد را کاملا مشخص می کندمعمولاً. چندین عضو جایگزین که می تواند جاي یک عضو کاربردي باشند، وجود دارد. این جایگزینی این امکان را می دهد که بتوان به طیف وسیعی از محصولات متنوع را با داشتن عضوهاي مختلف دست پیدا کرد. فرض شود در یک سیستم m مدول و براي هر مدول - i=1,2,..,m - ni جایگزین وجود داشته باشد. با استفاده از اصل ضرب می توان مشخص کرد که مفهوم وجود خواهد داشت. به وضوح دیده می شود که ترکیبات موجود به صورت نمایی با افزایش ماژول ها افزایش می یابد. گرچه در عمل این افزایش به صورت نمایی اتفاق نمی افتد اما گزینه هاي طراحی را افزایش می یابد. [6]
3.6 صرفه جویی در هزینه
هزینه ي طراحی شامل هزینه هاي توسعه، تست و هزینه هاي نگه داري ست. تمامیه هزینه ها به وسیله ي مدولاریته کاهش می یابند. در ابتدا، عملکردها ره خیلی دقیق مشخص می کند، و روابط را استاندارسازي می کند بنابراین روابط موجود در محصول مینیمم می شوند. استانداردسازي اجازه می دهد که اجزاي یکسان - مدول - در سراسر خط تولید استفاده می شوند. این اشتراك اجزا به طور چشمگیري هزینه ها را کاهش می دهد. یکی دیگر از عوامل کاهش هزینه ها حذف تفاوت هاست.
قسمت هاي مختلف یک سیستم احتمالا نرخ مصرف هاي مختلفی دارند و نیازمند به مواد مختلفی هستند، مثل لاستیک هاي خودرو. مدولاریته می تواند با استفاده از بخش هاي غیر قابل مصرف هزینه ها را کاهش دهد که در غیر این صورت مجبور به جایگزینی آن ها با بخش هاي مصرف شدنی بوده. همین عملکرد باعث کاهش هزینه هاي تعمیر و نگه داري می شود. یکی دیگر از فاکتورهاي صرفه جویی در هزینه ي نگه داري این است که می توان مدول ها را به صورت محلی تعمیر و نگه داري کرد و یه صورت جداگانه نگه داري شوند. ساختار مدولار هزینه هاي تست را با امکان تست تنظیمات کاهش می دهد.[6]
