بخشی از مقاله
چکیده
در بررسی فرهنگ جوامع مختلف باید توجه داشت که هیچ فرهنگی به صورت خودبخودی به وجود نمی آید بلکه هر فرهنگی در روندی تاریخی و در خلال ارتباطات با سایر فرهنگ ها ترکیبی عقلانی از عناصر فرهنگی را به خود می گیرد . در شرایط امروزی با ظهور نگاه میان فرهنگی و حاکمیت آن در عرصه جهانی لازم است نقاط اشتراک بین ادیان به عنوان فصل گفت وگو شناسایی شود. در این رویکرد بسیاری ازاختلافات امروز ادیان در سایه گفت و گو قابل حل است مشروط به این که تصویر رهبران دینی جهان از گفت و گو تغییر کند و از شکل ابزار به غایت ارتقاء یابد. یکی از ابعاد فرهنگی مشترک بین ادیان که می تواند به عنوان نقطه شروع یک گفت و گو قرار گیردزیارت و زیارتگاهها است.
زیرا زیارت پدیده و کنشی اساسا دینی است که پیوند و پیمانی را شکل می دهد. درسفرهای زیارتی فرصت آمیزش با مردم با یکدیگر جابه جایی و رویاروئی و تماس گفت وگو میان دانشمندان فراهم است. زیارتگاههای بزرگ جهان،مکان هایی که راههای نمادین جوامع مذهبی گوناگون از دیر باز با یکدیگر تلاقی کرده اند.و از رهگذر اشکال متفاوت نماد های مذهبی فرصت گفت و گو را فراهم می سازند. و در بحث گردشگری، فرهنگ ها همواره به ارزیابی و گزینش فرهنگ های دیگر می پردازند.
این آغاز شکل و نقطه اساسی این سوال است است. که موءثر ترین راه برای" زیارت و زیارتگاه ها" بر مبنای ارتباط میان فرهنگی گردشگری معنوی با تاثیر از مکانیسم گفت و گو چیست؟ و این دگرگونی ها با کدام معانی از گفت و گو سازگاری دارد؟ وفرضیه ما این است که جایگاه معنوی زیارت و زیارتگاهها در گردشگری معنوی می تواند شروع گفت وگو بین ادیان الهی باشد.در این مقاله از روش کتابخانه ای استفاده شده است.
مقدمه:
هر جامعه پای بند به اصول و مبانی فرهنگی خاص، اگر بخواهد بماند باید از مطالعه دقیق آن چه در متن تحولات فکری و فرهنگی دنیا می گذرد نه به عنوان یک ضرورت اجتماعی بلکه به عنوان یک رسالت و وظیفه تردید ناپذیر غفلت نکند. اندیشه میان فرهنگی به عنوان یکی از مهم ترین عرصه های تحول فکری و فرهنگی در جهان معاصر می کوشد" دیگر شناسی "را جایگزین " دیگر ستیزی" در عرصه تحولات جهانی کند و به فرهنگ شناسی و دیگر شناسی و زندگی مبتنی بر گفت و گو تکیه کرده و فرصت تاریخی دیگری برای جامعه بشری به وجود آورد. معتقدان به اندیشه میان فرهنگی به عنوان پارادایم بدیل و جایگزین بر آنند که این اندیشه باز تاب ناکامی های انسان در تجربه پر فراز و نشیب " زندگی با دیگران" است.
آنان بر این باورند که اندیشه میان فرهنگی در عصر جهانی شدن یک راهبرد عملی است تا انسان ها بتوانند علیرغم برخورداری از " دگرگونی فزاینده و رو به رشد"، " دیگری" را لزوما تهدید کننده یا دشمن هویت " خودی" قلمداد ننمایند. یکی از ابعاد فرهنگی مشترک بین ادیان که می تواند به عنوان نقطه شروع یک گفت و گو قرار گیردزیارت و زیارتگاهها است. زیرا زیارت پدیده و کنشی اساسا دینی است که پیوند و پیمانی را شکل می دهد.زیارت از مراسم محض،گردهمایی ها،آیین ها،دسته ها و بازدیدهای اعتقادی متمایز است،هر چند که ممکن است تمامی آنها را در بر می گیرد.برای زیارت سه چیز توامان ضروری است،مکان مقدس ،راه مقدس،هدف مقدس.از دید بیشتر ادیان،زیارت بدون این میانجی سه گانه امکان پذیر نیست.
- هوینگ - 6-1374-| زائرین در لحظه والای مشترکی از زندگی شان به دور هم جمع می شوند،متحد می شوند، اندیشه ها و الگوها را درحیاتشان جاری می سازند،و با مردمی از فرهنگ و ایمانی مشترک هم پیمان می شوند.بیهوده است که برای توضیح وحدت تاریخی تمدنها،ارتباط آنها را با شهرهایی چون مکه،بیت المقدس،راههای ختم شده به سانتیاگو ،کومپوستلا،دلفی یا المپ را نادیده بگیریم. زیارت به عنوان نمادهایی از فرهنگ دینی در انسان شناسی نمادین قابل بررسی است. زیارت به عنوان یک کالای فرهنگ معنوی در هر جامعه ای با توجه به ساختار دینی تولید می شود ؛ و به صورت هنجار خاص از طرف افراد آن جامعه در ساختار فرهنگی پیروی می گردد - ریویر- - 247-248-1379 زیارت یک عنصر فرهنگ دینی است که صورت عام دارد ؛ و در تمام ادیان الهی مشاهده می گردد.
زیارت جزء ارزش ها و معیارهایی است که به فرهنگ دینی معنا می بخشد ؛ این ارزش اجتماعی دینی در میان تمام افراد مؤمن و معتقد به خدا مشترک می باشد ، اکثر,جوامع در باره اهمیت آن به توافق رسیده اند ؛ این توافق نوعی وفاق اجتماعی به حساب می آید - نیک گهر- - 280-1375 و این آغاز شکل و نقطه اساسی این سوال است است. که موءثر ترین راه برای" زیارت و زیارتگاه ها" بر مبنای ارتباط میان فرهنگی گردشگری معنوی با تاثیر از مکانیسم گفت و گو چیست؟ و این دگرگونی ها با کدام معانی از گفت و گو سازگاری دارد؟ وفرضیه ما این است که جایگاه معنوی زیارت و زیارتگاهها در گردشگری معنوی می تواند شروع گفت وگو بین ادیان الهی باشد.در این مقاله از روش کتابخانه ای استفاده شده است.
گفت و گو:
گفت و گو به لحاظ لغوی درزبان فارسی به معنای " مباحثه، مجادله ، مکالمه، ........ ، گفتار و گفت و شنود" آمده است - دهخدا: ص - 16928-16931 گفت و گو نشان دهندهء نوعی سیلان و جریان معنی میان شماری از افراد است. از رهگذر این جریان معنی ، نوعی فهم و درک نو که در آغاز گفت و گو وجود نداشته ، پدیدار می شود. - پایا : - 1381 : 67-66 مفهوم ظاهری »گفت و گو« آن است که دو طرف مایلند که براساس تفاهیم، همزیستی مسالمت آمیزی داشته باشند.بایستی که هر دو طرف تماس و گفت و گو را ضروری دانسته و از آن استقبال کنند. - تافلر، 1376 ، ص - 11 در واقع معنای دیالوگ شفاف شدن نسبتها و مناسبتها و رابطهی بین افراد تا آن حد است که بتوانند موقعیت یکدیگر را درک کنند و به آن حق بدهند.
ارتباطات میان فرهنگی
ارتباط میان فرهنگی، ارتباط میان مردمانی است که ادراکات فرهنگی و نظام نمادین آن بحدی از یکدیگر متمایز است، که پدیدههای ارتباطی را متفاوت جلوه میدهد - سوموور58، - 1995 براساس نظریه ویور، روابط میان فرهنگی به کنش متقابل انسانها از فرهنگ های گوناگون مربوط می شود. این کنش متقابل، هم در سطح میان فردی و هم در سطح ملی صورت می پذیرد. هنگامی که افراد از فرهنگ های متفاوت با هم ارتباط برقرار می کنند، روابط آنان می تواند آکنده از فشار و بی اعتمادی، و غیر مفید باشد. - فیشر،1996، 9محلبف - در بررسی عناصر ارتباطات میان فرهنگی، باید به عناصر اجتماعی-فرهنگی توجه کرد که در زمان برقراری این نوع ارتباطات در هم میآمیزد، و به صورت مجموعهای واحد آشکار میشود.
عناصراجتماعی فرهنگی که توان فراهم کردن زمینه ارتباط افرادی از فرهنگ ها و سابقههای تاریخی متقاوت را دارد، شامل: ادراکات، فرادگردهای کلامی و فراگردهای غیر کلامی است. همه اجزای این عناصر در ارتباطات میان فرهنگی، به یکدیگر نیازمند و وابستهاند. - سوموور،73، - 66-1995 در باره توجه بیشتر ارتباطات میان فرهنگی به جنبه هایی از فرهنگ، می توان گفت که ارتباطات میان فرهنگی شامل تحقیق در باره عناصری از فرهنگ می شود که بیشترین تاثیر را برکنش متقابل افراد متعلق به دو فرهنگ متفاوت در زمانی می گذارد که آنان در فضایی میان فردی در کنار هم قرار گیرند . - سىمىور،1، - 7449 براین اساس، به آندسته از عناصر فرهنگی مؤثر برکنش متقابل در ارتباطات میان فرهنگی توجه می شود، که وجوه اشتراک و افتراق دو فرهنگ را در برگیرد.
