بخشی از مقاله
چکیده
تحول و گسترش روزافزون فناوری اطلاعات و استفاده ی مداوم افراد جامعه انسانی از این تکنولوژی علی الخصوص فضای سایبر، تأثیر فراوانی بر تمام جوانب زندگی افراد بشر گذاشته است؛ از آنجاییکه همگام با این تحول سوءاستفاده ها در فضای مجازی نیز روندی رو به رشد دارد بسیاری از مسئولین و حقوقدانان را به تأمل در این زمینه واداشته و در پی مقابله با اینگونه جرایم می باشند. جرایم سایبری، نوعی از جرایم رایانه ای میباشند و شامل جرمهایی هستند که در محیط سایبر بوجود میآیند.
این مقاله به صورت علمی توصیفی تهیه شده و برای جمع آوری اطلاعات آن از روش کتابخانه ای استفاده گردیده است. در این مقاله به تعریف محیط سایبر، ویژگی های این محیط و چگونگی ایجاد اینگونه جرایم، همچنین انواع مجرمین در فضای مجازی پرداخته می شود و در پایان روشهای امنیت شبکه، دادهها و راهکارهای پیشگیری از این دسته جرایم ارائه می شود بلکه از مشکلات فراوانی در این خصوص که برای افراد ایجاد گردیده کاسته شود.
-1 مقدمه
رایانه در این برهه از زمان که عصر فناوری اطلاعات و ارتباطات نامیده شده به انحای مختلف بر زندگی انسان ها تأثیر داشته و باعث پیشرفت های فراوانی در جوامع گردیده است؛ اما به دلیل استفاده غلط و ناصحیح از رایانه، سودجوییٌ فراوانی از طریق این وسیله رخ داده است. برای مقابله با اینگونه سودجویی ها همه دستگاه های مسئول اقداماتی از جمله وضع قوانینٍ و مجازاتَ برای مرتکبین جرایم رایانه ایُ در پیش گرفتند.
یکی از انواع مهم جرایم رایانه ای، جرایم محیط مجازیِ است که با توجه به اینکه محیط این جرایم همیشه در حال به روز شدن می باشد زمینه برای به وجود آمدن جرم جدید نیز ایجاد می شود، برای همین مردم نیز باید به یاری مسئولین آمده و با عمل به توصیه ها و راهکارهای ارائه شده در جهت جلوگیری از افزایش این دسته از جرایم اقدام نمایند؛ با توجه به اهمیت این موضوع لازم است مجازات ها بازدارندگی بیشتری داشته باشند و افراد جامعه نیز از وجود این چنین جرایم و مجازات های مربوط به آن آگاه گردند تا شاهد کنترل سرعت پیشرفت این جرایم باشیم.
-2 تاریخچه
»پروفسور الریش زیبر« در کتاب "پیدایش بین المللی حقوق کیفری اطلاعاتی" اولین مواردی که جرم رایانه ای نامیده شده ابتدا در مطبوعات عمومی و در ادبیات علمی دهه 1960 ظاهر شد. این موارد شامل سوء استفاده های ابتدایی از رایانه، سابوتاژ - خرابکاری - رایانه ای، جاسوسی رایانه ای و استفاده غیر قانونی از سیستم های رایانه ای بود. همچنین پاول مویز حقوقدان انگلیسی معتقد است که تاریخ تولد واقعی جرایم رایانه ای اوایل دهه هفتاد میلادی است از این زمان به بعد رایانه وسیله مناسب بعضی از جرایم به ویژه مانند جعل و کلاهبرداری تلقی شد. تعیین زمان واقعی ارتکاب اولین جرم رایانه ای کار دشواری است زیرا رایانه از زمان چرتکه که از 3500 سال قبل از میلاد در ژاپن، چین و هند وجود داشته، به نوعی مطرح بوده است - کتابچه ی راهنمای سازمان ملل متحد - .
اولین جرم رایانه ای ایران در خرداد 1378 به ثبت رسید که در آن یک دانشجوی رایانه و یک کارگر چاپخانه در کرمان، چک های تضمینی را جعل می کردند. . از مهمترین موارد جرم اینترنتی و رایانه ای در سال 84 در ایران 32 مورد سوءاستفاده از کارت های اعتباری 11 مورد کلاهبرداری اینترنتی 7 مورد ایجاد مزاحمت از طریق اینترنت 3 مورد کپی رایت و 2 مورد نشر اکاذیب از طریق اینترنت و 5 مورد موضوع های متفرقه بوده است همچنین براساس اظهارات رئیس مبارزه با جرایم رایانه ای ناجا در سال 88 آمار پرونده های تشکیل شده نشان می دهد که این جرایم را به گسترش است.
-3 تعریف جرایم سایبری
به هر فعل و یا ترک فعل غیر قانونی که یا به وسیله رایانه و یا با اخلال در سیستم های رایانه ای و یا نفوذ در سیستم های رایانه ای را گویند که به موجب قانون برای آن مجازات تعیین شده را جرم رایانه ای گویند؛ جرایم سایبری، نوعی از جرایم رایانه ای میباشند که شامل جرمهایی هستند که در محیط مجازی - سایبر - بوجود میآیند. اصطلاح فضای سایبر یا دنیای مجازی ، اصطلاحی است که نخستین بار توسط ویلیام گیبسون در رمانی با عنوان نیورومانسر در سال 1984 مورد استفاده قرار گرفت - پاکزاد،. - 21 :1388 بنابراین می توان فضای سایبر را محیطی مجازی و غیرملموس و موجود در شبکه های بین المللی تعریف نمود که تمام اطلاعات راجع به روابط افراد، فرهنگها، ملتها، کشورها و بطور کلی هر آنچه در کره خاکی به صورت فیزیکی و ملموس وجود دارد در این فضا قابل دسترسی است.
