بخشی از مقاله
چکیده :
زن موجودي ارزشمنددرنظام هستی است که در خانواده از جایگاه ویژهاي برخوردار است. میزان رضایت زن از جایگاه و نقشی که به او داده شده درکارکرد مثبت او در این جایگاه بسیار موثراست. شناخت صحیح این جایگاه و حقوقی که متناسب این مقام به او تعلق گرفته، از عوامل مهم در احساس رضایت اوست.در جامعهي امروز نگاه انسانی و قرآنی به زن دستخوش افراط و تفریطهاي ناآگاهانه و گاه مغرضانه گردیده است. وجود این ضعف مستلزم نگرش عمیقتر به حقوق زن از دیدگاه قرآن است.در این مقاله سعی شده است؛ ابتدا حقوق زن در اسلام بر اساس آیات قرآن، که ریشه در آفرینش و فطرت و عدالت دارد،به طور مختصر تبیین شود تا با تاکید بر مبناي این حقوق، تصویري درست از حقوق زن در ترازوي قرآن ارائه گردد. سپس به طوراجمالی، به بررسی عوامل موثر در ناخشنودي گروهی از زنان پرداخته شده که این نارضایتی منجر به ایجاد شبهه در اذهان درباره ي عدالت اسلام نسبت به حقوق زن گردیده است.
بازخورد واکاوي گسترده به گونهي کتابخانهاي همراه با تحلیل، تفسیر، آسیب شناسی و پویش، اندیشههاي حقوقی پیرامون زن را نشان داده و در انتها، رهیافتی بر اساس نگاه سنتی و مدرن در رسیدن به آموزههاي قرآنی، ارائه گردیده است که پیامد آن درك عدالت در نظام خلقت است و اینکه برابري و ارزش زن و مرد در انسان بودن و امکان رشد و رسیدن به کمالات است و فلسفهي احکام متفاوت؛ تناسب با شرایط جسمی و روحی و مسئولیتهاي آنان در اجتماع است. در فرایند ایجاد نظام احسن، زن کانون مهر، محبت، عاطفه، تربیت و آرامش و مرد مسئول تأمین معاش، رفاه و آرامش خانواده است.
کلید واژه: : قرآن، احکام، حقوق، زن، عدالت.
مقدمه
آرامش خانواده برمحور زن و مرد استوار است. مدیریت و تدبیر زن موجب استحکام چارچوب خانواده میگردد. لطافت و زیبایی او موجب آرامش جان و روح مرد شده و زندگی را براي او زیباتر میکند، زیرا انسان آمیزهاي از جلال و جمال است و زنان آیت جمال خدایند. - جوادي آملی، 1369، ص - 21 و خداوند میفرماید: » از جنس خود شما براي شما همسر آفرید« - نحل. - 72/زن، نشانه رحمت و جمال و قدرت حق تعالی است. زن تجلی گاه جمال الهی رب العالمین است.نگاه قرآن به زن، نگاهی است از جایگاه و مقام انسانیاش، زیرا زن یک انسان متعالی است و خداوند امکانات یکسانی در راه کمالیابی در اختیار او و مرد قرار داده است.تفاوتهایی در آفرینش زن و مرد وجود دارد که موجب تشکیل نظام خانوادگی است. به تعبیر استاد شهید مطهري تمامی تفاوتهاي زن و مرد را باید به حساب تناسب گذاشت و نه نقص یکی و کمال دیگري، قانون خلقت خواسته است با این تفاوت-ها تناسب بیشتري میان زن و مرد که قطعاً براي زندگی مشترك آفریده شدهاند به وجود آورد. - مطهري، 1359، صص-202 . - 201
بیان مساله
بی توجهی به شناخت صحیح حقوق زن و مرد در قرآن که مبتنی بر فطرت انسان است موجب نارضایتی در سطح جامعه گردیده است.این نارضایتی از سوي زنان موجب تزلزل و سستی خانواده شده است واز آن جا که خانواده سنگ بناي اجتماع سالم و مترقی محسوب میگردد، باید در تحکیم آن چارهاندیشی اساسی نمود و نهایت کوشش را براي ایجاد روابط صمیمانه و عاطفی در درون خانواده به کار گرفت. جهت رعایت حقوق همدیگر ابتدا باید نسبت به این حقوق، شناخت کامل حاصل شود تا این عدم شناخت موجب ایجاد توقعات نابه جا و نادرست نگردد.حال براي حل این مهم باید دید چگونه میتوان سطح شناخت و رعایت حقوق همسران را بالا برد تا به رضایت قابل توجهی دست یافت.
ضرورت و اهمیت پژوهش
این مساله از مسائل زیر بنایی است که ریشهي بسیاري از معضلات و مشکلات در باورهاي خانواده را میسازد. باورهاي دینی صحیح و منطقی در زمینهي حقوق زنان که مبتنی بر فقه پویاي اسلام است و متناسب با نیازهاي امروز زنان بیان شده، موجب استحکام خانواده، مقابله با تهاجم فرهنگی غرب با عناوین فریبندهي برابري و فمینیسم میگردد.نارضایتی زنان و اقبال جوانان به اینگونه افکار، نشانهي ناکارآمدي روشهاي گذشته در شناخت و بیان حقیقت قوانین و حقوق تعیین شدهي الهی یا عدم اجراي صحیح آنهاست.در اینجا تلاش شده تا با شناخت اصولی از حقوق انسانی زنان بر اساس قرآن، آسیبهایی که موجب شده این حقوق به باورهاي دینی خانوادهي اسلامی تبدیل نشود و برقلب و جان زنان ما ننشیند، شناسایی شود تا با استحکام بخشیدن به این باورهاي درست، مانع نفوذ و رخنهي هر تهاجم و تفکري باشدکه با فطرت و سرشت زنان ناسازگاري دارد و آنها را میفریبد.
