بخشی از مقاله
چکیده
سبک زندگی یکی از مفاهیم جدید در حوزه مدرنیته بوده، که بامباحثی همچون هویت، مصرف گرایی،.. مطرح می گردد. دین اسلام به عنوان آیینی الهی به سبک زندگی پیروان خود اهمیت داده ، و می توان گفت تنها آیینی است که در آن سبک زندگی پیروان این دین با جزییات کامل مورد توجه قرار گرفته است. باید گفت تفاوت مهم سبک زندگی در اسلام با مفهوم غربیآن جهت گیری الهی برآمده از آموزه های اعتقادی و ارزشیِ مشتمل بر روح ِتوحید در تمامی شئون ِزندگی است .
قالب وجودی یک انسان در دوره ی جوانی شکل گرفته و طبعاً تربیت صحیح در این دوره ،جامعه ای با نظم و امنیت را نیز تضمیین می نماید. قرآن کریم با طرح الگوهایی از جوانان شایسته، همانند مبارزه حضرت ابراهیم - ع - با شرک و بت پرستی در جوانی، آمادگی اسماعیل - ع - در مذبح توحید و اجرای فرمان الهی، نفس ستیزی یوسف - ع - ، پاکی و پارسایی حضرت مریم - س - در جوانی، جوانان اصحاب کهف، و برخی از پیامبران جوان الهی و یادآوری برخی از داستان ها سیمای جوان شایسته را ترسیم می کند ،..این تحقیق پیرامون سبک زندگی جوان و تاثیر آن در نظم و امنیت اجتماعی با محوریت نظریات امام خمینی - ره - بپردازد.
مقدمه
امت اسلام بویژه جهان تشیع به دلیل توان بالایی که معارف انسان ساز الهی در اختیار آن قرار داده است، ظرفیت فراوان و گسترده ای در رسیدن به جامعه آرمانی و ایده آل دارد و در این میان ، تأثیرگذاری نسل جوان در هر شکل و بعد و گسترهای،در درازای تاریخ فرهنگ و تمدنها و انقلابها، واقعیتی انکارناپذیر بوده و همواره نظر اندیشهوران و رهبران مردمی را به خود معطوف داشته است. قرآن کریم نیز از نقش جوانان و تأثیر نیروی فیاض جوانی در بوجود آوردن وقایع بزرگ تاریخی به صراحت سخن گفته است - میر محمدی، - 1386 امام خمینی - ره - نیز با آگاهی به این رهنمودهای دینی و تربیتی و نیز این سرمایه معنوی - جوانان - ، آن را در خدمت به اسلام و واژگونی رژیم شاهنشاهی و پس از آن در دوران دفاع مقدس و جنگ تحمیلی بکار گرفت و با بسیج جوانان و حضور پرشور آنان توانست اسلام و ایران را از نابودی نجات دهد و نیز از هر فرصتی در جهت تعالی و تکامل روح و اندیشه جوانان استفاده کرد.
در حقیقت این انقلاب همانگونه که با اندیشه و تدبیر حکیمانهی رهبر آنکه مصداقی آشکار از الطاف خداوندی بود به پیروزی رسید و حیات یافت؛ در ادامهی راه نیز برای بقاء خود نیازمند بهرهگیری از تفکرات و اندیشههای آن فرزانه است تا به حیات جاودانی خود ادامه دهد. نظامی که بر این اساس پایهگذاری شده است ادامه حیات و بیمه شدنش وابسته به تربیت افرادی است که با احراز شرایط برگرفته از اسلام ناب محمدی - ص - در نظام تربیتی امام خمینی - ره - قادر به حفظ و حراست از آن باشند و نوجوانان و جوانانی که فردای انقلاب بعنوان امانتی گران سنگ به آنها سپرده میشود بصورت خاص مخاطب بوده و تربیت آنها براساس آراء و اندیشههای تربیتی امام خمینی - ره - ضرورتی تام و تمام است - شریفی،. - 1387
لذا برای تحقق این ضرورت تام، باید از سبک زندگی که امام - ره - به جوانان معرفی می کند استفاده کرد .سبک زندگی نظام واره خاص زندگی است که به یک فرد ،خانواده یا جامعه با هویت خاص اختصاص دارد. این نظام واره ،هندسه کلی رفتار بیرونی و جوارحی است که افراد،خانواده هاو جوامع را از هم متمایز می سازد.سبک زندگی اسلامی را می توان شیوه زندگی فردی و اجتماعی دانست که همه یا بیشتر معتقدان به اسلام یا قشر موثری از جامعه اسلامی به آن عمل می کنند و در رفتارشان منعکس می شود.
- مصباح،6،1392؛شریفی،28،1391؛مهدوی کنی، - 78-461387 سبک زندگی معرفی شده از طرف امام - ره - که خودشان از فرزندان توانمند مکتب اسلام و خصوصاً مذهب تشیع می باشند ،سبک زندگی اسلامی است،که یکی از مولفه های مهم این سبک زندگی نظم وامنیت است ،نظم وامنیت، سنگ زیربنای حیات فردی و اجتماعی بشر است و در فرهنگ متعالی اسلام اهمیتی بالا و جایگاهی والا دارد، از اینرو آنگاه که مکتب حیاتبخش اسلام از نظم وامنیت و برقراری آن در جامعه سخن گفته است، آن را زمینهساز رشد معنوی و رسیدن به کمال، پیششرط توسعه اقتصادی و مایه خوداتکایی سیاسی معرفی کرده است.
با این باور که این مکتب، امنیت را از مقدس ترین آرمانهای بشری و الهی و حقوق مسلم انسان و نیازهای اولیه او دانسته و در تأمین آن راهکارهایی کارامد ارائه نموده است. در این مقاله سعی بر این است که دیدگاههای امام - ره - را درخصوص سبک زندگی جوان و تاثیر آن بر نظم و امنیت جامعه در قالب هدفهای واسطهای اسلام برای رسیدن به هدف نهایی قرب و رضای الهی با توجه به رهنمودهای آن حضرت در صحیفه ایشان بررسی شود.
بررسی مفاهیم نظری
سبک زندگی
مفهوم سبک زندگی - lifestyle - ، نظام واره خاص زندگی است که به یک فرد ،خانواده یا جامعه با هویت خاص اختصاص دارد. این نظام واره، هندسه کلی رفتار بیرونی و جوارحی است که افراد،خانواده هاو جوامع را از هم متمایز می سازد.سبک زندگی اسلامی را می توان شیوه زندگی فردی و اجتماعی دانست که همه یا بیشتر معتقدان به اسلام یا قشر موثری از جامعه اسلامی به آن عمل می کنندو در رفتارشان منعکس می شود .
- مصباح،6،1392؛شریفی،218،1391،؛مهدوی کنی، - 78-461387 به عبارت دیگرسبک زندگی هر فرد و جامعه،متاثراز نوع باورها - جهان بینی - و ارزش های - ایدئولوژی - حاکم بر آن فردو جامعه است؛بنابراین دین در گام نخست با ارائه جهان بینی و ایدئولوژی ویژه ای ،زیر بنای شکل دهی به زیست دین دارانه را می سازدو در مرحله بعد با ارائه آداب و دستور العمل های خاصی برای همه ابعاد زندگی انسان در حقیقت بدنبال شکل دهی به نوع خاصی از زیست انسانی است.
- نجفی و دیگران،2، - 1392 سبک زندگی اصطلاحی است که از سوی مقام معظم رهبری در جمع جوانان استان خراسان شمالی مورد تاکید قرار گرفته و از آن زمان به عنوان یکی از کلید واژه های محافل علمی و اجتماعی بیشتر مطرح شد؛ طبق نظر ایشان سبک زندگی یعنی رفتار اجتماعی و شیوهی زیستن که آشنایی با آن از دو جهت معنوی - برای رسیدن به هدف اصلی انسان یعنی رستگاری، فلاح و نجاح - و مادی - زندگی راحت و برخوردار از امنیت روانی و اخلاقی - برای انسان ضرورت دارد؛ علاوه بر اینکه شرط رسیدن به تمدن اسلامیِ نوین می باشد و ایمان لنگرگاه اصلی انتخاب سبک زندگی خواهد شد.
مصادیق متعددی نیز از سوی مقام معظم رهبری برای سبک زندگی شمرده شده که تقریبا همه جنبه های زندگی انسان را در بر می گیرد از نحوه رفتار با همسر و فرزندان در خانواده گرفته تا مسأله نوع مسکن، نوع لباس، نوع خوراک، نوع آشپزی، تفریحات و مسأله خط، زبان، کسب و کار، و نوع رفتار با دوست و دشمن، که بخشهای اصلی تمدن بوده و متن زندگی انسان است. مقام معظم رهبری نیز »سبک زندگی« را هر آن چیزی می داند که متن و جوهره زندگی انسان را تشکیل دهد. ایشان با اشاره به لایه های مختلفی از مشکلات زندگی جامعه ایرانی معاصر، سبک زندگی کنونی را با دغدغه های همراه می داند که برخی ناهنجاری های اجتماعی مانند طلاق، رعایت نکردن حقوق فرد در جامعه و خانواده، مصرف گرایی و... از همین موارد هستند.
