بخشی از مقاله
چکیده :
بیان مساله
مرحله تحقیقات مقدماتی درفرایند دادرسی کیفری به جهت شکل دادن به پایه های اولیه پرونده کیفری ازاهمیت ویژه ای برخورداراست.دادسراکه عهده داراین امر مهم است درجهت حمایت ازمنافع جامعه ونظم عمومی وظیفه جمع اوری دلایل جرم وشناسایی مرتکبین ان وتکمیل پرونده براساس معیارهای نظام دادرسی تفتیشی رادارد.این معیارهاکه موجب سری وکتبی وغیرترافعی بودن تحقیقات مقدماتی است باید دادسرا رادرانجام وظایف تکمیل پرونده ودفاع ازمنافع جامعه کمک نماید .
دادسرا به عنوان یک طرف دعوی عمومی دررابطه باشاکی ومتهم واحیاناشهود ومطلعین وظایفی دارد.بهره مندی دادسرا ازامکانات واقتدارات قوای عمومی انرادریک موضع برتری درتحقیقات مقدماتی قرار می دهد.بااین حال درجهت رعایت حقوق اساسی وازادیهای عمومی وجلوگیری ازاعمال سلیقه وسوء استفاده ازاختیارات دادسرا قوانین اساسی وعادی کشورهاوپیمانهای جهانی تعدیل هایی دراین اختیارات واقتدارات دادسرا بوجود اورده اند.
که مهمترین ان درایران قانون احترتم به ازادیهای مشروع وحفظ حقوق شهروندی است.بنابراین سوالات زیر قابل حقوق شهر وندی در مرحله تحقیقات مقدماتی دردادسرا کدام است؟ طرح است: چه ضمانت اجرا هایی برا ی حفظ حقوق شهروندی درقانون پیش بینی شده است؟ فرضیات تحقیق حقوق دفاعی متهم ازقبیل رعایت حریم خصوصی وحق اعتراض به قرارومنع رفتارهای غیر انسانی می تواند دردادسرا بعنوان حقوق شهروندی شناخته شود. بنظر می رسد در موارد معدودی برای حفظ حقوق شهروندی درقوانین کیفری ضمانت اجرا وجودروش تحقیق دارد. این تحقیق ازنوع بنیادی است که مبتنی برمنابع کتابخانهای وباروش توصیفی وتحلیلی به نقد وبررسی تئوریهاوقوانین واراء دادگاها می پردازد.
اهداف ودست اوردهای تحقیق
باتوجه به اهمیت حقوق وازادیهای عمومی ورعایت ان درتحقیقات مقدماتی دادسرا شناسایی این حقوق ونحوه رعایت انها ومشخص کردن خلاء هاوابهامات موجود دراجرای ان ومعرفی راههای بهتر اعمال ان وتضمینات لازم در رعایت انها ازاهداف ودست اوردهای تحقیق است.سوابق تحقیق دررابطه با این موضوع مقالات پراکنده وجود داردکه هرکدام جنبه ای ازان رامدنظر دارند.همچنین پایان نامه هایی وجود دارند که بیشتر ازبعدشکلی به موضوع توجه نموده وفاقد پیشنهادهای مشخص برای رفع خلاء ها وتضمین رعایت حقوق شهروندی است .نهایتا با توجه به تصویب قانون ایین دادرسی کیفری مصوب4/12/92 که تغییرات اساسی در زمینه رعایت حق دفاع متهم رعایت حقو ق شهروندی ایجاد نمود که دراین پژوهش به انها پرداخته می شناخت مفهوم حقوق شهروندی ومنشاء ان، چگونگی شکل گیری ومشروعیت ان،و شناخت تحقیقات مقدماتی وخصایص ان درتبیین مصادیق وجایگاه حقوق شهروندی در مرحله تحقیقات مقدماتی دردادرسی های کیفری موثراست.
-1-1تعریف حقوق شهروندی
حق تعریف شده است به:"امتیاز ونفعی است متعلق به شخص که حقوق هرکشوردرمقام اجرای عدالت ازان حمایت می کندوبه اوتوان تصرف در موضوع حق ومنع دیگران ازتجاوز به ان را می دهد." - کاتوزیان- - 75-1379 شهروندازواژه های دوران معاصراست که به دنبال شناسایی جامعه مدنی که دران حقوق متقابل دولت واتباع نقش اساسی داردمطرح شده است که درفرهنگ حقوقی لاتین به عنوان شخصی تعریف شده است که درمقابل دولت متعهد بوده وازسوی اوازحمایت برخورداراست.
دربرخی کشورهامثل امریکا میان شهروند وتبعه تفکیک شده است.بدین نحو که تبعه کسی است که علقه او به کشور دائمی است درحالی که شهروند می تواند دائمی نباشد.حقوق شهروندی حقوقی است که یک فرد به عنوان اینکه دریک جامعه زندگی می کند ازان بهره مند شده ومی تواند انرا مطالبه واز تعرض به ان جتوگیری نموده وازحمایت قانون وجامعه نسبت به ان برخوردارگردد.این حقوق جنبه های مختلفی دارد که شامل حقوق مدنی مثل حق مالکیت وحقوق سیاسی مثل حق انتخاب کردن وانتخاب شدن وحقوق اجتماعی مثل حق داشتن شغل وتامین اجتماعی وحقوق قضایی مثل حق دادخواهی می شود.