بخشی از مقاله
چکیده :
ادبیات فارسی که بازتابی از آموزه های دینی و فطری است ، لبریز از آموزه هایی است که انسان را به رعایت حقوق و احترام به دیگران تشویق و تحریض می کند . اعتقاد شعرا و ادیبان فارسی گوی به مضامین دینی و فرآنی و چایبندی آنان به آموزه های انسانی مهمترین دلیل بر گرایش آنان بر تبیین خواسته های فردی و اجتماعی است . این پژوهش در چی انعکاس فرازهایی از حقوق شهروندی در ادبیات فارسی است . نوسندگان و شعرا با زبان نظم و نثر گاه عدل را ستوده اند و گاه ظلم را تقبیح کرده اند . گاه سرانجام بکارگیری افراد ناکارآمد را در نظام حکومتی گوشزد کرده اند . آموزش و چرورش را لازمه تعالی و رشد انسان دانسته اند و گاه داد آزادی داده اند .
سیاست نامه نظام الملک تاریخ بیهقی آثار مولوی عطار صاپب سعدی حافظ و جامی منابع سرشاری از تبیین حقوق فردی و اجتماعی است که هم اکنون آن را به حقوق شهروندی می شناسیم . توجه به حقوق شهروندی از دوران انقلاب مشروطه آغاز شده است و در سالهای بعد فزونی گرفت . باز تار مفاهیمی چون حقوق شهروندی به تدریج در ادبیات فارسی نفوذ کرد و مضامین و محتوای ادبیات را نیز تحت تاثیر قرار داد . بزرگانی چون ملک الشعرای بهار نمیا یوشیج نیسم شمال فرخی یزدی با خلق آثار زیبا در این عرصه نهضت عدالت خواهی تحقق حقوق شهروندی را به اوج خود رسانند .
واژهای کلیدی :حقوق شهروندی ، ادبیات فارسی ، عدالت ، آزادی
-1 مقدمه
1-1 طرح مسئله
ادبیات فارسی تجلیگاه ارزشمندی و محلی شایسته برای بیان خواسته های انسانی مبتنی بر فطرت است . شعرا با آهنگ دلنشین و گاه تند و تیز و گاهی در قالب طنز و با تکیه را ارزش های هنری و ادبی خواسته های جامعه خود را آشکار می کردند. مسءله اصلی این پژوهش انعکاس حقوق شهروندی در بخشی از ادبیات فارسی است و به این منظور برخی کتب ادبی قبل و بعد از انقلاب مشروطه مورد توجه قرار گرفته است حقوق شهروندی به عنوان اصل مهم در قالب مقاهیم مختلف در ادبیات فارسی انعکاس داشته است . و ادبیات زبانی گویا برای تحقق آن به شمار می رود و گزایفه نگفته ایم اگر ادبیات را یکی از سرچشمه های خیزش های انسانی برای دستیابی به حقوق اولیه خود به شمار آوریم .
2-1 اهداف پژوهش
تحقیق و تفحص در ادبیات فارسی معیاری برای سنجش مقاهیم و دانستنی های حقوق شهروندی را برای مخاطبین خود اراپه می دهد تا بدین وسیله درک عمیقی از باید ها و نباید های جامعه پیرامونی به دست دهد.
3-1 مفهوم حقوق شهروندی
مجموعه حقوق و امتیازاتی که به شهروندان یک کشور با لحاظ کردن دو اصل کرامت انسانی و منع تبعیض، برای فراهم سازی زمینه رشد شخصیت فردی و اجتماعی شهروندان در نظام حقوقی هر کشور تعلق می گیرد، حقوق شهروندی نام دارد.
4-1 روش تحقیق
روش پژوهش در این مقاله به شیوه اسنادی - کتابخانه ای است و با مراجعه به اشعار سرودها و متون نثر استخراج شده است و شامل مقدمه و پنج فصل است .
5-1 سوال های پژوهش
-1 حقوق شهروندی چیست ؟
-2 ادبیات پیش از انقلاب مشروطه منعکس کننده چه مفاهیمی از حقوق شهروندی بوده است ؟
-3 حقوق شهروندی در انقلاب مشروطه و بعد از آن چگونه بازگو شده است ؟
-4 چه زمینه هایی مورد توجه شعرا و نویسندگان قرار گرفته است ؟