بخشی از مقاله
چکیده:
از آنجایی که اساس آفرینش جهان بر پایه عدل استوار است، و از طرفی زیر بنای تمامی افعال الهی را عدل تشکیل داده است،و نیز عدل از اصول مذهب جعفری به شمار میآید، اسلام همه مردم را به عدل و عدالت ورزی فراخوانده است. یکی از شاخههای عدل، عدالت اجتماعی است که پایه و اساس جامعه آرمانی و حکومت جهانی الهی مهدوی - عجل االله تعالی فرجه الشریف - میباشد،ولازم است که در راستای تحقق این عدالت ،درحکومت عدل جهانی، جوامع بشری نیز زمینه ساز شوند و عدالت اجتماعی را محقق سازند.
از این رو درپژوهش حاضر عدالت اجتماعی دراندیشه دو متفکر جهان اسلام، یکی از جهان تشیع - استاد شهید مطهری - ، و دیگری از جهان اهل سنت - سید قطب - ، که هر دو متفکر صاحب نظرمیباشند، مورد بررسی و مقایسه قرار داده،و در پایان نقش و تأثیر عدالت اجتماعی در جامعه و راهکار تحقق آن مورد بررسی قرار گرفته شده است . یافتههای پژوهش بیانگر این است که عدالت پایه و اساس همه کارها است، و عدالت اجتماعی یکی از ضروریترین نیازهای بشر میباشد. و نبود عدالت یا کم فروغ شدن عدالت موجب بدبینی،گسترش فساد فردی،اجتماعی و اخلاقی در جامعه و رواج تبعیضها می گردد. و در نتیجه گسترش بیاعتمادی مردم نسبت به هم و دولت و نیز افزایش سرقت، خیانت به اموال عمومی و اختلاس و فساد اداری وزیانهای فاحشی در جامعه میشود.
بیان مسئله
از نظر قرآن کریم، نه تنها بنیاد نظام آفرینش وخلقت انسان بر عدل نهاده شده است، بلکه راه رسیدن ارادی انسان به مقام و جایگاه شایستهاش ازطریق دادگری ،عدل و صراط مستقیم معرفی شده است. زیراکه نه تنهاانسانیتِ افرادبشری،با انتخاب آگاهانه راه حق ازباطل و ترجیح عدالت ورعایت تقوا واجتناب ازهوای نفس و فجور معرفی شده است،بلکه بقاءاجتماعات انسانی جز به بسط عدل و داد و اقامه حق سامان نمیگردد. همانطور که انسان شدن این بشر در گرو چیرگی عقل بر هوای نفس و غلبه جنبه ملکوتی،متعالی بشر بر جنبه حیوانی ومادی اوست، انسانی شدن اجتماع بشری نیز در گرو حاکمیت حق و عدالت بر روابط اجتماعی است،زیراکه مناسبات و داد و ستدهای برخاسته از غرایز و طبایع نباتی و حیوانی باعدالت اجتماعی سامان میپذیرد.