بخشی از مقاله
چکیده
حسابرسی داخلی از ارکان ضروری سازمان است. وجود یک واحد حسابرسی داخلی اثربخش به لحاظ کمک به مدیریت در انجام دادن وظایف، ایفای تعهدات مهم، امری حیاتی و اساسی است. از این رو بررسی رابطه مدیریت سازمان و حسابرسی داخلی در هر سازمان و همچنین شناخت و بررسی خدمات متقابل این دو مؤلفه با یکدیگر به منظور کمک به ارتقاء بهرهوری و کارکرد سازمان از اهمیت زیادی برخوردار است. بنابراین پژوهش حاضر که به روش کتابخانهای انجام گرفته است به بررسی خدمات متقابل مدیریت و حسابرسی داخلی در سازمان میپردازد. این مطالعه از نوع مطالعات توصیفی است. نتایج این تحقیق نشان می دهد که: حسابرسی داخلی در حفاظت از وجوه عمومی، کشف و پیشگیری از سوءاستفادهها و اشتباهات و بهبود روشها به مدیریت سازمان برای اداره بهینه و هدایت سازمان به سمت بهرهوری بالا کمک مینماید و از طرفی مدیریت سازمان میتواند با ایجاد واحد حسابرسی داخلی و حمایت همه جانبه از آن علاوه بر پیشبرد اهداف حسابرسی داخلی در ایجاد نظم سازمان و مالی سالم بتواند از فساد در سیتم مالی خود جلوگیری کند.
واژگان کلیدی: حسابرسی داخلی؛ مدیریت؛ سازمان؛ خدمات متقابل.
-1 مقدمه
سازمانها ازجمله پایهها و شالودههای اصلی اجتماع امروزی هستند و مدیریت سازمان، مهم ترین عامل در حیات، رشد و بالندگی ویا انحطاطا و سقوط سازمان است. مدیر، روند حرکت از »وضع موجود« به سوی »وضعیت مطلوب« را هدایت میکند و در هر لحظه، برای ایجاد آیندهای بهتر در تکاپوست. گذشته با تمام اهمیت و آموختنیهایش و با تمام تاثیری که میتواند برآینده داشته باشد، اتفاق افتاده است و هیچ نیروی بشری، قادر نیست آن را دگربار و به گونهای متفاوت بیافریند ولی آینده در پیش است و قسمت مهمی از آن به آنچه امروز میگذرد ربط پیدا میکند. مدیران در سازمانها، وظایف گوناگونی برعهده داشته و نقشهای متفاوتی را ایفا میکنند که بر حسب شرایط زمانی، مکانی و نوع کار، این نقشها متفاوت و متغیر است. کیفیت ایفای این نقشها در بهبود عملکرد سازمان تاثیر بسزایی دارد.
حسابرسی داخلی یکی از ارکان سازمانهای امروزی است و شناخت متقابل کارکردها و نیازهای کارکنان حسابرسی داخلی و مدیران سطوح مختلف سازمان از یکدیگر سازمان را در رسیدن به اهدافش یاری میکند. بسیاری از مدیران هنوز به حسابرسی داخلی به صورت سنتی نگاه کرده و اطمینان چندانی به نقش و اهمیت آن در سازمان ندارند در حالی که تحولات زیادی درکارکردها و نقش سازمانی حسابرسی داخلی به وجود آمده است. حسابرسی داخلی نیز مانند سایر بخشهای سازمان باید در جهت اهداف سازمان بطور مؤثر عمل کرده و به ایجاد ارزش افزوده در سازمان کمک کند - خوزین، . - 1 :1385 وجود واحد حسابرسی داخلی در سازمانها و موسسات خدمات عمومی یک ضرورت است و در برخی از آنها، به صورت یک الزام قانونی دیده می شود.
حتی در سازمانهایی که واحد حسابرسی داخلی وجود ندارد، حفاظت از منابع عمومی و استفاده بهینه از آن وظیفه سنگینی بر دوش مدیریت سازمان خواهد بود. وجود یک واحد حسابرسی داخلی اثر بخش به لحاظ کمک به مدیریت در انجام دادن این وظایف، ایفای تعهدات مهم، امری حیاتی و اساسی است. زیرا حسابرسی داخلی در حفاظت از وجوه عمومی، کشف و پیشگیری از سوءاستفادهها و اشتباهات و بهبود روشها، نقشی اساسی دارد - کمالی زارع و ارباب سلیمانی، . - 1 :1389 پیچیدگی سازمانی و گسترش معاملات تجاری در اغلب کشورها موجب شده است که میزان بنگاههای انتفاعی و غیرانتفاعی باتوجه به مسئولیت خود و در راستای دست یابی به هدفهای سازمانی و به منظور اطمینان یافتن از هدایت بهینه کلیه منابع خود واحدی به نام حسابرسی داخلی را تشکیل دهند.
بنگاههای اقتصادی دریافته اند که برای برقراری کامل رویهها و رعایت خط مشیها و دستورالعملها، وجود بخش حسابرسی داخلی به دلیل مداومت همکاری آن با بنگاه و پافشاری و پیگیری در رفع نقایص ضروری است - پورموسی، . - 2 :1388بسیاری از سازمانهای بزرگ و متوسط واحد حسابرسی داخلی دارند. این یک الزام برای شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار و بانکها و سایر مؤسسات مالی است. علاوه بر این در برخی دیگر از سازمانها واحد حسابرسی داخلی به عنوان یک عنصر ارزشمند اطمینانبخش در نظر گرفته شده است که برای کمیته حسابرسی و مدیریت نسبت به اثربخشی و کفایت سیستم کنترل داخلی، فرایندهای راهبری و مدیریت ریسک اطمینان فراهم می کند و به اعتبار سازمان می افزاید - فریزر و لیندسی، . - 62 :1390
از این رو بررسی رابطه مدیریت سازمان و حسابرسی داخلی در هر سازمان و همچنین شناخت و بررسی رابطه متقابل این دو مؤلفه با یکدیگر به منظور کمک به ارتقاء بهره وری و کارکرد سازمان از اهمیت زیادی برخوردار است.هدف پژوهش حاضر بررسی خدمات متقابل مدیریت و حسابرسی داخلی در سازمان است و به این منظور در نظر دارد تأثیر و تأثیر این دو مؤلفه از یکدیگر و مزایا و معایب احتمالی حسابرسی برای مدیریت و بالعکس را مورد بررسی قرار دهد.
برای دستیابی به این هدف، محقق این فرضیه را مطرح کرده است که بنظر میرسد بین مدیریت سازمان و حسابرسی داخلی در آن سازمان رابطه غیرقابل انکار وجود دارد و حسابرسی داخلی در حفاظت از وجوه عمومی، کشف و پیشگیری از سوءاستفادهها و اشتباهات و بهبود روشها به مدیریت سازمان برای اداره بهینه و هدایت سازمان به سمت بهرهوری بالا کمک مینماید و از طرفی مدیریت سازمان می تواند با ایجاد واحد حسابرسی داخلی و حمایت همه جانبه از آن علاوه بر پیشبرد اهداف حسابرسی داخلی در ایجاد نظم سازمان و مالی سالم بتواند از فساد در سیستم مالی خود جلوگیری نماید.
-2 مبانی نظری و پیشینه پژوهش
