مقاله در مورد آئین کار نگهداری سیب و سبزیجات در سردخانه

بخشی از مقاله

آئین کار نگهداری سیب و سبزیجات در سردخانه

فهرست مطالب

مقدمه
آئين كار نگهداري سيب در سردخانه
هدف
دامنه كاربرد

اصول روش نگهداري سيب
برداشت
جور كردن و درجه بندي
بسته بندي
انتقال به سردخانه
طرز عمل در سردخانه
كنترل سيب‏ها در سردخانه
پيوست شماره 3 ـ كنترل آتمسفر در سردخانه

بسمه تعالي
پيشگفتار
آئين كار نگهداري سيب در سردخانه كه نخستين بار در سال 1351 تهيه گرديد بر اساس پيشنهادهاي رسيده و بررسي و تائيد كميسيون فني نگهداري ميوه و سبزي در سردخانه براي اولين بار مورد تجديد نظر قرار گرفت و در هفتاد و دومين جلسه كميته ملي استاندارد فرآورده‏هاي كشاورزي و غذائي مورخ 67/4/29 تصويب شد , اينك به استناد ماده يك قانون مواد الحاقي به قانون تأسيس مؤسسه استاندارد و تحقيقات صنعتي ايران مصوب آذر ماه سال 1349 به عنوان آئين كار رسمي ايران منتشر مي‏گردد .
براي حفظ همگامي و هماهنگي با پيشرفتهاي ملي و جهاني در زمينه صنايع و علوم , استانداردها و آئين كارهاي ايران در مواقع لزوم مورد تجديد نظر قرار خواهند گرفت و هر گ

ونه پيشنهادي كه براي اصلاح يا تكميل اين آئين كار برسد در تجديد نظر بعدي مورد توجه واقع خواهد شد .
بنابراين براي مراجعه به استانداردهاي ايران بايد همواره از آخرين چاپ و تجديد نظر آنها استفاده كرد .
در تهيه و تجديد نظر اين آئين كار سعي شده است كه ضمن توجه به شرايط موجود و نيازهاي جامعه حتي المقدور بين اين آئين كار و آئين كارهاي كشورهاي صنعتي و پيشرفته هماهنگي ايجاد شود .
لذا با بررسي امكانات و مهارت‏هاي موجود و اجراي آزمايش‏هاي لازم اين آئين كار با استفاده از منابع زير تهيه گرديده است :
1 ـ آمار نامه كشاورزي سال 1364 از انتشارات وزارت كشاورزي
2 ـ بيماريهاي مهم فيزيولوژيك انباري سيب - نگارش : داريوش شرافتيان از انتشارات مؤسسه تحقيقات اصلاح و تهيه نهال و بذر مهر ماه 1363
3 ـ استاندارد ويژگيهاي سيب ( تجديد نظر ) شماره 347 ايران ـ چاپ سوم مهرماه 1364
4- 4- Refrigerated storage of apples and pears A practical guide by J.C Fibler B.B.E / B.SC / H.D 1972 England
5- 5- Wooden package for fruit and vegetable products by D.Castelli published by united nations industrials development organization ID/WG 369/13 22 November 1983
6- 6- Market diseases of fruits and vegetables apples, pears, quinces by Dean H. Rose formerly L.P Mccolloch and D.F Fisher Washington D.C Nov 1951
7- 7- American society of heating, refrigeration and air – conditioning engineers 1982
8- 8- Encyclopedia Americans the international edition volume 2 1973

9- 9- Apples – guide to cold storage ISO 1212 – 1976
10- 10- The storage of apples
R.M Smook and G.D Blanpied – 1969 – New York state college of agriculture
11- 11- Guide for storage of apples IS: 6669 – 1972



مقدمه
سيب يكي از قديمي‏ترين ميوه‏هايي است كه بشر از دير باز شناخته و مورد استفاده قرار داده است بر اساس اطلاعات موجود به نظر مي‏رسد كه موطن اصلي درخت سيب در منطقه جنوبي قفقاز و آسياي صغير بوده و اين درخت اولين بار در كشورهاي ايران , مصر , يونان پرورش مي‏يافته است . درخت سيب از گونه‏هاي مختلف جنس Malus از خانواده Rosaceae مي‏باشد . به عقيده بعضي از گياه شناسان جنس Malus خود زير جنس Pyrous بوده و بيست و پنج گونه سيب شناخته شده موجود تماماؤ اخلاف Malus Pyrous و Pyrous Bacata مي‏باشند . در اثر پرورش و اصلاح نژاد , اين ميوه داراي ارقام گوناگون شده است كه در دامنه وسيعي از شرايط آب و هواي مختلف قابل كاشت بوده و با رعايت اصول به زراعي محصول قابل توجهي مي‏دهد . در كشور ما نيز به علت مناسب بودن شرايط آب و هوايي اين محصول از قديم الايام مورد كشت و استفاده قرار مي‏گرفته و در ربع قرن اخير توليد آن افزايش چشمگيري يافته است . بطوري كه در حال حاضر سطح زير كشت سيب در ايران تقريباؤ به 124000 هكتار و با توليدي حدود 1130000 تن در سال مي‏رسد . تعداد ارقام ايراني كه تا كنون مشخص گرديده به بيش از 150 رقم بالغ مي‏شود و علاوه بر آن حدود 30 رقم خارجي نيز به ايران وارد شده و كشت چند رقم آن متداول مي‏باشد . بيشترين سطح زير كشت به ارقام دير رس و قابل نگهداري در سردخانه اختصاص يافته است كه مهم‏ترين آن عبارتند از : زنوزمرند , عباسي , شميراني 7 گلدن دليشس , رددليشي , گراني اسميت , جاناتان , گاليا , شفيع آبادي و گلاب كهنز مي‏باشد كه سه رقم گراني اسميت , جاناتان , گاليا در سطح محدودي در باغهاي دولتي غرس شده‏اند . سابقاؤ روش احداث باغات سيب در ايران به طريق سنتي با تراكم 300 درخت در هكتار بوده ولي در سالهاي اخير احداث باغات با كشت متمركز ( سيستم Malling) با تراكم متوسط 2000 درخت در هكتار , رو به توسعه و گسترش مي‏باشد نگهداري سيب در ايران سابقه طولاني داشته و در بعضي از مناطق روستائي كشورمان روش‏هاي سنتي هنوز هم متداول مي‏باشد . از جمله اين روشها پوشانيدن سيب توسط كاه , خاك و ماسه نرم ( به ويژه در مورد رقم شميراني ) و يا انبار كردن آن در زير زمين‏هاي خنك است . امروزه در كشور استفاده از سرد خانه براي نگهداري

اين محصول شديداؤ رواج يافته بطوريكه بخش قابل توجهي از ظرفيت سردخانه‏هاي بالاي صفر كشور به نگهداري سيب اختصاص يافته است و از اين حجم حدود 90 درصد براي نگهداري سيب‏هاي گلدن دليشس و رد دليشس مورد استفاده قرار مي‏گيرد . ضرورت آشنا كردن علاقه‏مندان و دست اندركاران ذيربط به تكنيك نگهداري سيب در سردخانه با توجه به اهميت اقتصادي اين محصول وا بخصوص در مورد دو رقم گلدن دليشس و رد دليشس به تجديد نظر اين آئين كار اقدام شود .


آئين كار نگهداري سيب در سردخانه
1 ـ هدف
هدف از تدوين اين آئين كار ارائه اصولي به منظور نگهداري سيب در سردخانه براي عرضه در خارج از فصل مي‏باشد كه رعايت آنها در مرحله برداشت , 1 جور كردن , حمل به سردخانه , در طول مدت نگهداري و هنگام خروج ميوه از سردخانه موجب حفظ هر چه بيشتر تازگي و ويژگيهاي

خاص رقم سيب مورد عمل خواهد بود .
2 ـ دامنه كاربرد
اين آئين كار در مورد ارقامي از سيب كه در داخل كشور توليد شده و داراي قابليت نگهداري خوب يا متوسط هستند قابل اجراست .
2 ـ 1 ـ ارقامي كه داراي قابليت نگهداري خوب يا متوسط هستند و مي‏توان آنها را از دو تا نه ماه در سردخانه نگهداري نمود به ترتيب قابليت نگهداري به شرح زير مي‏باشند :


3 ـ اصول روش نگهداري سيب
نگهداري سيب در سردخانه 2 به صورت تازه بر اصول زير متكي است :
3 ـ 1 ـ نگهداري در دماي 3 كم به منظور :
3 ـ 1 ـ 1 ـ كم و محدود نمودن تنفس و ساير فعاليتهاي حياتي ميوه
3 ـ 1 ـ 2 ـ كم و محدود نمودن فعاليت باكتريها , قارچ‏ها ( شامل كپكها و مخمرها ) و جلوگيري از فساد ميوه
3 ـ 1 ـ 3 ـ جلوگيري از تغييرات سريع كيفي ميوه از قبيل : تغيير رنگ , رسيدگي بيش از حد و آردي و نرم شدن ميوه
3 ـ 2 ـ نگهداري در رطوبت نسبي 4 بالا به منظور كاهش تبخير شديد و حفظ طراوت ميوه
ضمناؤ خارج نمودن يا بي اثر كردن گازهاي فرار ناشي از فعاليت حياتي سيب و همچنين نگهداري آن در سردخانه‏هايي 5 كه داراي آتمسفر كنترل شده هستند , مي‏تواند مدت نگهداري بعضي از ارقام سيب را طولاني‏تر كند .
4 ـ برداشت

برداشت سيب به منظور نگهداري در سردخانه به دو طريق سنتي و نيمه مكانيزه به شرح زير انجام گيرد :
4 ـ 1 ـ وسائل لازم براي برداشت سنتي
ـ ظروف مناسب برداشت نظير سطل , سبد , زنبيل , كيسه ميوه چيني و غيره
ـ سكوي برداشت
ـ نردبان
ـ ظروف حمل سيب به سردخانه مانند : جعبه , كارتن و غيره
ـ وسيله حمل به سردخانه مانند گاري , فرقون و وسايل موتوري مناسب و نظاير آن
4 ـ 2 ـ وسايل لازم براي برداشت نيمه مكانيزه
برداشت نيمه مكانيزه در باغاتي ميسر است كه كاشت آن طبق اصول صحيح از نظر فاصله درختها و رديفهاي آن صورت گرفته باشد . در اين قبيل باغات علاوه بر وسائل مندرج در بند 4 ـ 1 وسائل زير نيز مورد استفاده قرار مي‏گيرد :
ـ تريلي برداشت
ـ ليفت تراك
ـ پالت 6
ـ باكس پالت 7
ـ وانت يا كاميون
4 ـ 3 ـ روش برداشت
4 ـ 3 ـ 1 ـ زمان برداشت : سيب را بايد موقعي ( در مرحله‏اي از رسيدن ) برداشت نمود كه طولاني‏ترين عمر نگهداري را در سردخانه داشته باشد . زمان برداشت تابعي است از رقم سيب , منطقه كاشت و نحوه داشت .
براي تشخيص مناسب‏ترين مرحله رسيدن ميوه به منظور نگهداري طولاني در سردخانه از ضوابط معيني مي‏توان استفاده نمود و مهمترين اين ضوابط عبارتند از :
ـ فاصله زماني بين حداكثر باروري شكوفه‏ها تا زمان برداشت : تعداد روزها براي تعيين مناسبترين برداشت از مرحله تمام گل (80 درصد شكوفه‏ها باز شده باشند ) در مورد دو رقم گلدن دليشس و رد دليشس در مناطق مختلف ايران بين 155 ـ 135 روز مي‏باشد .
ـ رنگ ميوه : شدت رنگ مي‏تواند عامل تقريبي در برداشت محصول باشد معمولا سيب براي رنگ گيري نياز به شبهاي سرد و روزهاي آفتابي در 8 ـ 6 هفته قبل از برداشت دارد . در جدول پيوست شماره 1 ميزان تقريبي رنگ ارقام رد دليشس و گلدن دليشس مناطق مختلف ايران نشان داده شده است .

يادآوري 1 ـ زردي رنگ توسط دستگاه كالريمتر اندازه‏گيري شده و قرمزي رنگ با در نظر گرفتن مقدار رنگ زمينه آن در سيب برآورده شده است .
ـ مقاومت ( سختي و نرمي ميوه :) براي اندازه‏گيري مقاومت ميوه معمولا باغداران با فشار انگشتان درجه نرمي و سختي ميوه را بر اساس تجربه بدست مي‏آورند ولي مي‏توان براي اين منظور از دستگاه سختي سنج 8 نيز استفاده نمود . جدول پيوست شماره 1 مقاومت دو رقم سيب گلدن دليشس و رد دليشس را در مناطق مختلف ايران نشان مي‏دهد .
ـ تركيب شيميايي ميوه : منظور از تركيب شيميايي مواد جامد محلول در آب و اسيديته است برا

ي اندازه‏گيري مواد جامد محلول در آب ( بريكس ) از دستگاه رفراكتومتر دستي استفاده مي‏شود و اندازه‏گيري اسيديته در صورت وجود وسائل و مواد لازم انجام مي‏گيرد . 9 ميزان تقريبي بريكس و اسيديته در جدول پيوست شماره 1 در مورد ارقام گلدن دليشس ورد دليشس آورده شده است .
باغداران هر منطقه مي‏توانند با استفاده از ضوابط فوق الذكر بهترين موقع برداشت ارقام سيب باغات خود را براي نگهداري در سردخانه مشخص نمايند .
يادآوري 2 ـ چون قسمتي از رسيدن سيب در سردخانه انجام مي‏گيرد , لازم است آنرا قبل از رسيدن كامل برداشت نمود . 10
ضمناؤ از آنجا كه ميزان رسيدن در مدت نگهداري تأثير قابل ملاحظه‏اي دارد , صاحبان باغات با دست اندركاران ذيربط بايد بر اساس تجربيات خود با توجه به مدت نگهداري مورد نظر , زمان دقيق چيدن را مشخص نمايند .
4 ـ 4 ـ نحوه برداشت :
4 ـ 4 ـ 1 ـ ميوه را بايد حتي المقدور در ساعات اوليه روز كه هوا خنك است , چيد و دقت نمود كه شبنم 11 و قطرات باران روي آن نباشد .
4 ـ 4 ـ 2 ـ از هر گونه عملي كه موجب آسيب ديدن سيب مي‏گردد از قبيل : فشار انگشت , زخمي كردن , پرتاب ميوه به درون ظروف و غيره بايد خودداري كرد و براي چيدن بايد از كارگران آموزش ديده استفاده نمود .
4 ـ 4 ـ 3 ـ فقط ميوه‏هاي سالم را بايد براي نگهداري در سردخانه تخصيص داد واز اختلاط آن با

ميوه‏هاي ناسالم ( زخمي , لهيده , پلاسيده , آفت‏زده , پوسيده , زير درختي و هر نوع عيب ديگر ) خودداري نمود .
5 ـ جور كردن 12 و درجه بندي
منظور از جور كردن اين است كه سيب‏هاي سالمي را كه از درخت چيده شده از لحاظ رقم , اندازه , رنگ , ميزان رسيدگي و ساير مشخصات جور كرده و سيب‏هاي مشابه را در ظروف جداگانه قرار داد .
اين عمل مي‏تواند در باغ بلافاصله پس از چيدن و يا در سردخانه قبل از قرار دادن سيب در اتاق‏هاي اصلي نگهداري انجام شود . در اين مرحله بايد دقت كافي نمود كه اگر احيانا تعداد معدودي ميوه‏هاي معيوب مندرج در بند 4 ـ 4 ـ 3 با سيب‏هاي سالم مخلوط شده باشند از آنها تفكيك گرد

د . در صورتيكه درجه بندي سيب‏ها مورد نظر باشد , مي‏توان طبق استاندارد ملي ايران شماره 347 ( ويژگيهاي سيب ) همزمان با جور كردن و يا پس از نگهداري در سردخانه و بلافاصله قبل از عرضه به بازار , عمل درجه بندي را انجام داد .
6 ـ بسته بندي
هدف اصلي از بسته بندي ميوه در اين آئين كار اين است كه بتوان سيب را با حداقل ضايعات , حمل و نقل , نگهداري و به بازار مصرف عرضه نمود .
6 ـ 1 ـ ظروف مورد استفاده بايد از موادي ساخته شده باشند كه به اندازه كافي مقاوم بوده تا در هنگام حمل و نقل , نگهداري در سردخانه و عرضه به بازار مصرف از خسارات احتمالي به ميوه جلوگيري شود .
6 ـ 2 ـ كف و ديوارهاي ظروف بسته بندي بايد صاف و نرم بوده و هيچ نوع وسيله و لوازمي از قبيل ميخ يا بست‏هاي فلزي , زوايا و برجستگيهاي تيز و غيره كه به ميوه آسيب وارد نمايد در آنها موجود نباشد . ظروف نگهداري سيب در سردخانه بايد داراي منافذ لازم براي رسيدن هواي سالن سردخانه به ميوه‏هاي محتوي آن باشد .
6 ـ 3 ـ ظروف مورد استفاده براي نگهداري ميوه نبايد آلوده به قارچ و ميكروارگانيسم‏هاي ديگر باشد و بهتر است قبل از گذاشتن سيب در آنها مورد نظافت و ضد عفوني قرار گيرند .
6 ـ 4 ـ پوشال ( اعم از گياهي يا كاغذي ) نبايد در سردخانه مورد استفاده قرار گيرد . در بعضي از موارد استفاده از كاغذهاي غير قابل نفوذ رطوبت و ورقه‏هاي پلي اتيلني ( بخصوص در مورد گولدن دليشس ) به استثنأ سيب‏هايي كه به اسكاله حساسيت دارند , متداول است .
يادآوري : براي اطلاع بيشتر در مورد مشخصات جعبه‏هاي نگهداري و حمل و نقل سيب مي‏توان از استاندارد جعبه‏هاي چوبي مخصوص بسته بندي ميوه و سبزيهاي تازه به شماره 1277 ايران و يا ساير استانداردهاي مربوطه استفاده نمود .
7 ـ انتقال به سردخانه
7 ـ 1 ـ بهتر است ظروف حاوي سيب را در همان روز برداشت با يكي از وسايل مندرج در بندهاي 4 ـ 1 و 4 ـ 2 كه متناسب با حجم ظروف و ساير مقتضيات باشد هرچه سريع‏تر به سردخانه منتقل نمود .
7 ـ 2 ـ در صورتيكه انتقال سيب به سردخانه در همان روز برداشت ميسر نباشد . ول

ي امكان خنك كردن و خنك نگهداشتن آن در محل برداشت موجود باشد بايد از اين امكانات براي سرد كردن ميوه قبل از انتقال به سردخانه استفاده نمود .
7 ـ 3 ـ در صورتيكه حمل فوري سيب به سردخانه ميسر نبوده و تسهيلاتي هم براي سرد كردن در اختيار نباشد بايد ظروف حاوي ميوه را در اتاقهاي زيرزميني يا محل مسقف و يا زير سايبان نگهداري و در اسرع وقت نسبت به انتقال آن به سردخانه اقدام نمود .
يادآوري 1 ـ استفاده از وسائط نقليه مجهز به تجهيزات سرد كننده براي انتقال سيب به سردخانه بخصوص اگر فاصله سردخانه تا مبداء حمل زياد باشد , ضروري است و در اين صورت ظروف حاوي ميوه بايد به نحوي چيده شوند كه جريان هوا در بين آنها به راحتي انجام گيرد و ساير الزامات از قبيل سرد كردن و نظافت و ضد عفوني داخل آن , مد نظر باشد .
يادآوري 2 ـ در موارديكه معابر منتهي به سردخانه ناهموار باشد بايد به راننده وسيله نقليه سفارش نمود طوري وسيله نقليه را براند كه موجب ايجاد لرزشها و حركات شديدي كه سبب خسارت به سيب مي‏شوند , نگردد .
8 ـ طرز عمل در سردخانه
8 ـ 1 ـ به محض رسيدن سيب به سردخانه و قبل از چيدن ظروف آن در محل اصلي نگهداري بايد از آن نمونه برداري كرده و مشخصات نمونه را در فرم پيشنهادي پيوست شماره 2 درج و به امضاي صاحب كالا رساند .
در صورتيكه دماي ميوه پايين نيامده باشد بايد به فوريت آنرا سرد نمود . اين عمل با قرار دادن ظروف حاوي ميوه در سالن پيش سرد كن و تقليل دماي آن تا پائين‏تر از ده درجه سلسيوس با گرداندن هواي سرد انجام مي‏پذيرد . براي سرعت عمل بيشتر بايد ظروف را كنار هم يا روي ه طوري چيد كه هواي سرد در حين گردش به راحتي به تمام سيب‏ها برسد .
8 ـ 2 ـ پس از پايين آمدن دماي سيب , ظروف حاوي آن را بايد به محل اصلي نگهداري در سردخانه منتقل نمود . و صرف نظر از نوع تسهيلاتي كه براي چيدن ظروف در آن محل موجود باشد . بايد ظروف را طوري در كنار هم قرار داد كه هواي سردخانه در حين گردش به راحتي به تمام ظروف و محتوي آن برسد .
ضمنأ براي سهولت نمونه برداري به منظور كنترل عوارضي احتمالي بهتر است ارقام مختلف سيب بطور جداگانه از هم چيده شوند و در موارديكه ميوه‏هاي متعلق به چند باغدار در يك سالن نگهداري مي‏شوند نيز بايد منفك از هم قرار گيرند .

يادآوري 1 ـ مناسب‏ترين حد استفاده از فضاي اتاق‏هاي نگهداري سردخانه معادل 250 ـ 200 كيلوگرم سيب در هر متر مكعب فضاي قابل استفاده مي‏باشد .
يادآوري 2 ـ حداقل فاصله سطح بالايي جعبه‏ها از سقف نبايد از Cm 60 و از ديوارها از Cm 15 كمتر باشد .
8 ـ 3 ـ دما : بطور كلي هر قدر دماي نگهداري سيب پايين‏تر باشد رسيدن ميوه كندتر و از دست دادن رطوبت آن و ضايعات ناشي از نگهداري در سردخانه كمتر خواهد بود . در هر حال هنگام تعيين دماي نگهداري بايد نكات ديگري را نيز مد نظر داشت . نقطه انجماد سيب بسته به رقم و سال برداشت متغير است و معمولا بين 2/8 تا 2/2 ـ درجه سلسيوس بوده و به اين لحاظ نبايد اين ميوه را در دماي كمتر از 1 ـ درجه سلسيوس نگهداري نمود . هر چند ارقام رد دليشس و گلدن دليشس در دماي 1 ـ درجه سلسيوس به مدتهاي طولاني 8 ـ 6 ماه قابل نگهداري هستند ولي اين امر مستلزم گردش يكنواخت هوا بوده و براي جلوگيري از يخ زدن ميوه معمولا دماي صفر درجه سلسيوس توصيه مي‏شود .
8 ـ 4 ـ رطوبت نسبي : رطوبت نسبي در سالن اصلي نگهداري سيب نبايد از 90 درصد كمتر باشد . زيرا كم شدن رطوبت نسبي باعث افزايش تبخير رطوبت ميوه شده و نهايتأ موجب چروكيدگي و كاهش وزن آن مي‏گردد .
از طرفي رطوبت‏هاي نسبي بالاتر از 95 درصد نيز در صورتيكه گردش هوا يكنواخت نباشد , روي سطح ميوه و ديوارها به صورت شبنم درآمده و سبب نشو و نماي قارچها مي‏گردد كه به نوبه خود باعث خسارت ميوه و آلودگي سالن مي‏شود . بنابراين استفاده از رطوبت نسبي بالاتر از 90 درصد فقط در صورتي ميسر است كه سيستم مناسب گردش هوا مانع تشكيل شبنم باشد . در هر صورت تقليل وزن سيب در رطوبت نسبي حدود 90 درصد ناچيز بوده و در رطوبت نسبي 85 درصد نيز قابل

اغماض مي‏باشد .
8 ـ 5 ـ گردش هوا : حجم هوايي كه براي سرد كردن ميوه بكار مي‏رود بايد بين 40 ـ 30 متر مكعب در دقيقه براي هر تن 13 باشد . طرز چيدن بسته‏هاي سيب بايد طوري باشد كه توزيع هوا بين بسته‏ها به صورت يكنواخت انجام گيرد . و از ايجاد زواياي مرده ( جايي كه هواي سرد به اندازه كافي به آن نرسد ) جلوگيري شود .
سطح بالايي جعبه‏هاي ميوه كه روي هم چيده شده بايد پايين‏تر از محل ورود هواي سرد باشد . بعضي از سردخانه‏ها مجهز به دستگاه تهويه براي خروج تدريجي گازهاي فرار كه ناشي از تنفس

ميوه و رسيدن آن مي‏باشد بوده و در بعضي ديگر عمل تهويه را با باز كردن در سالن‏ها انجام مي‏دهند . لازم به تذكر است كه تأثير سوء افزايش گازهاي فوق الذكر در دماي پايين نگهداري سيب قابل توجه نبوده و محل ترديد مي‏باشد .
8 ـ 6 ـ در سردخانه‏هايي كه مجهز به كنترل آتمسفر مي‏باشند , مي‏توان با تغيير در نسبت اجزاء متشكله هواي سردخانه مخصوصأ بي اكسيد كربن و اكسيژن مدت نگهداري سيب را طولاني‏تر كرد . اجراي اين منظور مستلزم رعايت نكاتي است كه در پيوست شماره 3 به آن اشاره شده است .