بخشی از مقاله
اعتياد و تاثير داروها بر روي زنان باردار
زماني که يک زن باردار مي شود براي او خيلي مهم است که زندگي سالمي داشته باشد، به مقدار کافي غذاي مغذي بخورد، مقدار کافي استراحت کند و مرتباً ورزش کند. همچنين ضروري است که از هر چيزي که براي او يا بچه اش مضر است اجتناب کند. مخصوصاً اينکه الکل، سيگار و مواد مخدر را ترک کند. براي يک زن باردار، سوءمصرف مواد از دو لحاظ خطرناک است اول اينکه ممکن است داروها مانع از توانايي او براي حاملگي شود. دوم اينکه بعضي داروها مي توانند مستقيماً رشد قبل از تولد را مختل کنند. جهان واقعاً از اين مشکل در خطر است که نسل هاي جديد کم رشد کنند.
در واقع همه داروهاي غيرمجاز مثل هروئين و کوکائين براي زن باردار خطراتي در بردارد همچنين مواد قانوني مثل الکل و تنباکو و حتي داروهاي پزشکي نيز مي توانند مضر باشند. زن باردار براي سلامتي خود و نوزادش بايد تا حد امکان از همه آنها اجتناب کند. بعضي داروها در هر زمان از دوران بارداري که مصرف شوند مضر هستند اما بعضي در مراحل خاصي آسيب زننده اند. بيشتر اندام ها و سيستم هاي بدن نوزاد، تا 10 هفته اول حاملگي يا کمي بعد از آن شکل گرفته است. در طول اين مرحله، بعضي داروها مخصوصاً الکل مي تواند باعث شکل گيري ناقص بعضي قسمت ها مثل رشد فوتوس قلب، دست يا پا و ويژگي هاي چهره شود.
مرحله رشد قبل از تولد: بعد از تقريباً هفته دهم، فوتوس بايد به سرعت در وزن و اندازه رشد کند. در اين مرحله داروهاي خاصي ممکن است به اندام هايي که هنوز در حال رشدند مثل چشم ها و همچنين سيستم اعصاب آسيب بزند. ادامه مصرف دارو، خطر سقط جنين و حاملگي زودرس را افزايش مي دهد. ولي بيشترين خطر داروها در اين مرحله، امکان مداخله آنها در رشد طبيعي است. تاخير در رشد نوزاد باعث مي شود که خيلي زود يا خيلي کوچک يا هر دوي اينها متولد شد. نوزادان با وزن پايين نياز به مراقبت ويژه دارند و زمينه بيشتري براي بيماري هاي شديد يا حتي مرگ دارند.
مرحله تولد: چندين دارو مي توانند به طور خاص در پايان حاملگي مضر باشند. اين داروها احتمالاً حاملگي را مشکل تر و خطرناک مي کنند يا مشکلات سلامتي براي نوزاد تازه متولد شده به وجود مي آورند. تعداد زيادي دارو به طور بالقوه در طول حاملگي موثرند که فوايد آنها از خطراتش مهم ترند. يک زن بايد قبل از مصرف هر دارويي با دکتر يا ماماي خود مشورت کند. در زير تعدادي از داروهاي پزشکي نام برده شده که بايد با احتياط زياد مصرف شود يا از استفاده همزمان اجتناب شود:
▪ايزوترتينوين و تگيسون براي درمان آکنه مزمن استفاده مي شود که ممکن است باعث شکل گيري ناقص طولاني مدت در طول مرحله رشد اندام شود.
▪ضدتشنج ها مثل فنيتوين و کاربامازپين براي جلوگيري از حمله مغزي صرعي استفاده مي شود. اين داروها با آسيب هاي قلب و صورت و بيماري روحي مرتبطند.
▪داروهاي ضدميگرن مثل ارگوتامين و متوسرجيه که مانع از حملات ميگرني مي شوند ولي خطر حاملگي زودرس را افزايش مي دهند.
▪آسپرين، ايبوپروفين و ديگر داروهاي ضدالتهابي مانع لخته شدن خون مي شوند و خطر خونريزي غيرقابل کنترل را براي مادر و نوزاد افزايش مي دهند. در پايان حاملگي اين داروها مانع از توليد هورمون هايي مي شوند که زايمان را تحريک مي کنند به طوري که زايمان تا حد خطرناکي ممکن است به تاخير بيفتد.
▪داروهاي ضدانعقادي براي کاهش لخته شدن خون در درمان بيماري قلبي و حمله مغزي استفاده مي شود. مصرف دارو در اوايل حاملگي با شکل گيري ناقص صورت و تاخير رشد ذهني نوزاد ارتباط دارد. ادامه مصرف آن خطر خونريزي غيرقابل کنترل را افزايش مي دهد.
خطرات مصرف دخانياتدر دوران بارداري عبارتنداز:
- افزايش احتمال وجود مشكل درزمان زايمان
- افزايش احتمال سقط جنين و يا بهدنيا آوردن نوزاد كم وزن
- دخانيات و توتون داراي انواعسمومي ميباشند كه بيماريهاي قلبي ودستگاه گردش خون را به وجودميآورند و دو علت اصلي مرگو مير در ميان افراد سيگاري ميباشد;سموم فوق از راه جفت به خون جنينميرسند.
- سموم سيگار وارد خون مادر ميشودو جنين به جاي دريافت اكسيژن موردنياز از اين گونه سموم استفاده مينمايدو در نتيجه رشد جنين را با مشكلروبرو خواهد ساخت.
- اين گونه نوزادان ضعيفتر و كموزنتر خواهند بود. بطور معمولنوزاداني كه از مادران سيگاري به دنياميآيند تقريبا 200 گرم از سايرنوزادان سبكتر هستند.
- ريتين حساس و ظريف نوزادان وكودك در صورت استنشاق هوايآلوده به دود سيگار بيشتر آسيبميبيند.
- سموم ناشي از توتون بر شيرمادر نيزتأثير خواهد گذشت.
- كشيدن سيگار باعث پنوموني (ذاتالريه)، عفونت مزمن و حاد ريه،سرطان ريه، عفونت دهان، زخم معده وبيماريهاي قلبي عروقي خواهد شد.
- افراد سيگاري در برابر بيماريهاداراي مقاومت كمتري بوده و بيشتر ازافراد غيرسيگاري دچار سرماخودرگيو يا آنفلوآنزا و ساير عفونتهايدستگاه تنفسي ميشوند.
تاثيرات اعتياد بر جامعه و خانواده
بیماری خانوادگی
بـهایی کــه خــانواده یک معتاد باید بپردازند، بسـیار ویرانگر است. اگر یکی از اعــضاء خـــانــواده در ایـــن زمینه مشکل داشته باشد، همه اعضای خانواده تحت تاثیر قرار میگیرند.
این مسئله یک مشکل خانوادگی محسوب می شود چون بـر استــحکام، ثـــبــات، وحدت و سلامت فکری و جسـمی خانواده تاثیر میگذارد. بچه ها به خصوص بیشتر تحت تاثیر این مشکل قرا می گیرند.
مطمئناً کسی یک شبه از یک فرد عادی به یک معتاد تبدیل نمی شود. این روند مراحل مختلفی دارد. به همراه این پیشرفت اندوهناک، فاکتورهای دیگری نیز وجود دارد که باعث آزار اعضای خانواده می شود. این مراحل و فاکتورها عبارتند از:
انکار
اعتیاد "بیماری انکار" نامیده می شود، هم برای خود فرد و هم برای خانواده اش. مسائل غیرعادی تبدیل به مسائل عادی می شوند. مشکل معمولاً آنقدر بزرگ است که خانواده یاد می گیرند وانمود کنند که اتفاقی نیفتاده است و طوری رفتار می کنند که انگار هیچ مشکلی متوجه هیچیک از اعضاء خانواده نیست. اعضای خانواده معمولاً در برخورد با اعتیاد یکی از اعضاء وانمود می کنند که، "مشکل آنقدرها هم بزرگ نیست."
کار
اعضاء خانواده کاملاً جذب رفتار، اخلاق و فعالیت های فرد معتاد می شوند به طوری که دنیایشان فقط حول او می چرخد. این مسئله تا حدی پیش می رود که آنها کار و مسئولیت های سابق خود را کاملاً فراموش می کنند.
ترس
به خاطر رفتارهای غیر قابل پیش بینی و دمدمی مزاجانه ی فرد معتاد، زندگی خانوادگ
ی مملو از اضطراب و ترس می شود. هیچ کس نمی داند بعداً چه اتفاقی خواهد افتاد اما بنا بر تجربه ای که دارند همه انتظار روی دادن مشکلی دیگر را میکشند. و همین مسئله باعث ایجاد استرس، فشار، و ترس در خانواده ی فرد معتاد می شود.
دروغگویی
اعضای خانواده معمولاً سعی دارند این مشکل را که برای یکی از اعضاء اتفاق افتاده است، از بقیه مخفی کنند. آنها به بچه ها، فامیل و آشنایان، همسایه ها، طلبکارها، کارفرماها و حتی
خودشان دروغ می گویند.
تقصیر و گناه
اعضای خانواده سعی می کنند هرکدام خود را به نحوی برای اعتیاد آن فرد مقصر و گناهکار بدانند و بهانه های مختلفی بیاورند. آنها تصور می کنند که اگر فلان کار را میکردند یا فلان کار را نمی کردند، اعتیاد او متوقف می شد یا اصلاً ایجاد نمی شد.
تنهایی
گفتگوها و روابط خانوادگی عمیقاً تحت تاثیر قرار می گیرد. اعضای خانواده دیگر قادر نخواهند بود مثل سابق با هم حرف بزنند، به هم محبت کنند و ... آنها سریعاً یاد میگیرند که، "اعتماد نکن، حرف نزن، احساس نداشته باش". حتی دیگر نمی توانند درمورد مشکل ایجاد شده با هم گفتگو کنند.
انتقال وظایف
سایر اعضای خانواده مجبور هستند که وظایف و مسئولیت های فرد معتاد را به عهده گیرند، مسئولیت هایی مثل، نقش پدری یا مادری، تعهدات مالی، و کارهای خانه داری. در خانواده هایی که یکی از پدر یا مادر معتاد هستند، فرزند بزرگ خانواده معمولاً جور ان فرد معتاد را می کشد.
مشکلات جنسی
روابط جنسی به طور کلی در خانواده درهم شکسته می شود. والدین دیگر حتی قادر به صحبت و گفتگو باهم نیستند چه برسد به اینکه باهم هم بستر شوند. بچه ها هم دیگر الگویی برای شکل دادن به روابط جنسی آينده خود ندارند.
عدم شرکت در مراسمات
خانواده دیگر از قبول دعوت های فامیل و آشنایان را برای مهمانی ها و سایر مراسم های اجتماعی طفره می روند. آنها از این می ترسند که فرد معتاد خانواده باز با رفتارهایش برایشان مشکل آفرینی کند.
تغییر عشق
اعضای خانواده کم کم از کسی که قبلاً بسیار دوستش می داشتند، متنفر شوند تغییرات شگرفی در احساسات خانواده پدید می آید که به خصوص برای بچه ها توام با احساس گناه خواهد بود.
خشم درونی
اعضای خانواده سعی می کنند این مشکل غیر قابل کنترل (اعتیاد آن عضو خانواده) را کنترل کنند. اما متاسفانه شکست می خورند و به خاط این شکست از خودشان و دیگران خشمگین می شوند.
ناامیدی و خلاء معنوی
خشم، آسیب، و شکست های متوالی طی این مدت باعث از بین بردن هرگونه امید، ایمان، و وحدت شده است. اعتیاد نیز مثل هر بیماری کشنده ی دیگر، همه ی جنبه های زندگی را نابود می کند.
میل به مجازات
اعضای خانواده تمایل زیادی برای مجازات کردن فرد معتاد پیدا می کنند. آنها او را برای اینکه باعث آسیب رسیدن به آنها شده است، مقصر و گناهکار می دانند. معمولاً افراد آسیب دیده خود
شروع به آسیب رساندن به دیگران می کنند.
حس تاسف فردی
همسران، والدین، و بچه های فرد معتاد، معمولاً برای خود احساس غم و اندوه میکنند. اعضای خانواده معمولاً به طور نادرستی تبدیل به "مادر"، "فدایی" یا "مدیر خانواده" میشوند. آنها احساس مسئولیت کامل کرده و برای خود متاسفند.
بی اعتمادی همه گیر
سالهای متمادی شکسته شدن عهدها و بر هم پاشیده شدن رویاها و آرزوها، باعث ایجاد بی اعتمادی عمیقی برای خود و نسبت به دیگران خواهد شد. معمولاً همه ی آن چیزهایی که تصور می شد برای ترک اعتیاد فرد موثر باشد (مثل ماشین جدید، کار جدید، خانه جدید، و ...) شکست خورد. ناراحتی در برابر تغییر
وقتی اعضای خانواده یاد می گیرند که چطور دربرابر این اعتیاد مقاومت کنند و راه زندگی کردن خود را ادامه دهند، معمولاً قبول نمی کنند که خودشان هم در طی این مشکل تاثیر گرفته اند و باید برای خود و بچه ها کمک بگیرند.
آموزش
اعضای خانواده باید حقیقت این بیماری، تاثیر آن بر روی خودِ فرد معتاد، و تاثیر آن بر روی خانواده را درک کنند. برای آگاهی یافتن درمورد این مسائل تنها راه حل گروه های پشتیبان است که در هر اجتماعی مشغول به فعالیت هستند.
جوان - جامعه - اعتیاد
اعتیاد خسارت و هزینه های بسیاری را به جامعه تحمیل می كند بنابراین عوارض ناشی از اعتیاد شامل عوارض فردی ، خانوادگی ، شغلی ، اجتماعی و اقتصادی می باشد .
مصرف طولانی مدت مواد موجب اختلال در بهداشت و سلامت جسمی و روانی فردی میشود كه با بروز بسیاری از بیماریهای مزمن و خطرناك همراه است . به علاوه آنجا كه اعتیاد بیشتر به هنگام ایجاد و ساخت خانواده و در ارزشمندترین سال های زندگی از نظر میزان كارآیی، رخ می دهد ، مشكلات رفتاری ناشی از اعتیاد بیشترین تاثیر را بر زندگی خانوادگی و شغلی فرد می گذارد . مواد مخدر تنها به فرد مصرف كننده آسیب نمی رساند بلكه به هر كس كه با آن در تماس باشد آسیب می رساند و زمانی كه تعداد معتادان فراتر از حد قابل جبران باشد ، جامعه صدمه می بیند ، اعتیاد خسارت و هزینه های بسیاری را به جامعه تحمیل می كند بنابراین عوارض ناشی از اعتیاد شامل عوارض فردی ، خانوادگی ، شغلی ، اجتماعی و اقتصادی می باشد .
(عوارض اعتیاد بر سلامت جسمی و روانی فرد)
۱- كاهش وزن
۲- سوء تغذیه
۳- اختلالات گوارشی متعدد
۴- آسیب های عضلانی
۵- اختلالات كبدی و كلیوی
۶- عفونت های خطرناك ( هپاتیت و ایدز )
۷- اختلالات قلبی – عروقی
۸- سكته های قلبی و مغزی
۹- آتروفی مغز و از بین رفتن سلولهای مغز
۱۰- ناتوانی جنسی و عقیمی
۱۱- اختلال خواب
۱۲- افسردگی
۱۳- اختلالات روانی شدید و پایدار
۱۴- از دست دادن زیبایی
۱۵- تیره شده رنگ پوست
۱۶- از بین رفتن سلولهای مغزی و كوچك شدن مغز
۱۸- پیری زود رس در فعالیتهای مغزی
۱۹- دچار توهم و خیالات شدن
۲۰- بوی بد دهان و پوسیدن دندانها
۲۱- آسم و تشدید بیماریها و عفونتهای روده ای
۲۲- سقط جنین و مرده زایی
۲۳- تولد كودك نارس
۲۴- كاهش وزن و هوش نوزاد
۲۵- سرطان ریه و ضایعات هوشی
۲۶- ضعیف شدن سیستم ایمنی بدن
● جوانان :
جوانان از جمله گروه هایی هستند كه فضای تعریف ناشده ای دارند ، با وجود بودن جامعه جوان حوزه خاص جوانان تعریف نشده است و هویت جوان مشخص نیست . چون فضای جوانی تعریف شده نیست ، هر كسی در برخورد با جوانان ، ضوابط و قواعد حاكم بر فضای خود را بر آنها تحمیل می كند . همه به هنگام برخورد با جوانان در پارك ها و اماكن تفریحی ، بویژه اگر با خانواده خود باشیم ،از آنان هراس داریم یا از آنان فاصله میگیریم فضای جوانی همراه در معرض تهاجم ارزش ها و هنجارهای فضاهای دیگر است . درنگاه ما جوان مجرم بالقوه است كه باید انتظار هر كاری را از او داشت نه تنها خانواده ها در پارك ها و اماكن تفریحی، حتی دولت هم از جوانان می ترسد . امنیت وجودی جوانان به راستی در معرض خطر است . بنابراین بیرون فضای امنی برای جوانان نیست . سالهاست كه جوانان ، شادی ها و صدای خنده هاشان از اجتماع بیرون رانده شده است . فعلاَ مسئله این نیست كه ما جایی برای جوانان در بیرون نداریم پارك ها و اماكن تفریحی و ورزشی برای جوانان نداریم – كه صد البته كم هم داریم – بلكه مسأله ، جاذب نبودن این فضاها برای آنهاست و امنیت آنها را در این اندك اماكن ، هم گرفته ایم ،در چنین وضعیتی جوانان با تمام شور نشاطی كه باید داشته باشند ، فضای بسته ای چون خانه خلوت را برگذران اوقات فراغت اختیار می كنند . اجتماع گریزی حاصل چنین وضعیتی است به این ترتیب گریز از اجتماع با مصرف مواد مخدر كه این احساس را تقویت می كند با شیوه گذران اوقات فراغت نیز رابطه می یابد . شكی نیست كه مصرف مواد مخدر به عنوان سنتی ترین شكل گذران اوقات فراغت در جامعه شكل می گیرد . این وضع به سادگی با مطالعه درباره شیوه گذران اوقات فراغت و الگوهای گذران آن با مصرف مواد مخدر در بین گروههای مختلف اجتماعی رابطه پیدا می كند . مواد مصرفی جوانان برخلاف
بزرگسالان كه اكثراَ بالای سن ۳۰ سال می باشند تریاك می باشد و در سنین پائین تر كوكائین ، LSD ، حشیش و ماری جوانا مصرف بیشتری دارد .
● عوامل اجتماعی و فرهنگی
با توجه به اینكه طبق سرشماریهای اخیر ۶۰% جمعیت كشورمان زیر ۲۵ سال سن دارند ، مسأله اطلاع رسانی و آگاهی دادن به قشر نوجوان از اهمیت خاصی برخوردار است .
بر اساس آمار :
۱۹% جوانان زیر ۱۵ سال كه در طول سال ۱۳۷۷ مواد مصرف كرده اند ، دلیل آنرا كنجكاوی
۲۲% غرور
۵/۳۷% تبعیت از بزرگترها
احساس غرور و كنجكاوی در دانش آموزان متوسطه ، همراهی با دوستان در دانش آموزان ابتدایی ، بیشترین فراوانی را در علت شیوع اعتیاد داشته اند . تنها : ۲۸% از والدین با اقدامات صحیح نسبت به درمان فرزندان خود اقدام نموده اند .فراگیر شدن اعتیاد در بین نوجوانان خطر بزرگی برای جامعه محسوب میشود . مهمترین عامل مشخص كننده این فراگیری پایین آمدن سن اعتیاد در جامعه است كار شناسان معتقدند كه عوامل اجتماعی –فرهنگی ،مانند خشونت در خانه ، با مصرف مواد مخدر رابطه نزدیكی دارد . بر پایه آمارهای موجود مصرف ستاد مبارزه با مواد مخدر توسط جوانانی كه در خانواده های دارای خشونت زندگی كرده اند . بیش از ۵ برابر جوانانی بوده كه در خانواده های بدون خشونت زندگی كرده اند طبق آمارهای غیر رسمی ، سن اعتیاد اكنون به ۱۵-۱۸ سال رسیده كه بسیار نگران كننده است . علاوه بر این مصرف سیگار كه با اعتیاد رابطه تنگاتنگی دارد ؛ و زمینه ساز آن است اكنون در بین نوجوانان ۱۳ و ۱۴ ساله به شدت افزایش یافته است و متأسفانه این مساله سبب شده كه در دبیرستان ها نیز شاهد افزایش تمایل به مواد مخدر باشیم . « نوجوانان معتاد چگونه دوستان خود را تحت تأثیر قرار می دهند ؟ »
۱. دوست خود را به افراد معتاد معرفی می كنند .
۲. با او در مورد جنس مخالف صحبت می كنند .
۳. بر روی مردانگی و مرد شدن تأكید می كنند .
۴. روی اثرات مواد تبلیغ می كنند .
۵. عوارض و عواقب مصرف مواد را كوچك می كنند .
۶. وانمود می كنند كه همه آدمها مواد مصرف می كنند .
۷. آنها را از ترسو بودن و بچه ننه بودن می ترسانند .
۸. سیگار را دست به دست می چرخانند .
۹. اصرار می كنند و پی گیر هستند .
۱۰. مواد را در سیگار یا غذا یا مشروب می ریزند .
۱۱. دوستان خود را قبل از مصرف مواد تشویق به نوشیدن مشروب می كنند .
۱۲. به پارتی ها و میهمانی ها دعوت می كنند .
۱۳. نوجوانان تأثیرپذیر را انتخاب می كنند .
هوشیاری : كلید پیشگیری ازاعتیاد نوجوانان
● علائم استفاده از مواد مخدر شامل ۳ اصل مهم :
▪ از دست دادن علاقه به سرگرمی ها
▪ تغییر دوستان
▪ افت تحصیلی
● موارد عملی كسب اطلاعات به طوری كه متهم به جاسوسی هم نمی شوید :
۱. هنگام ورود نوجوان به خانه او را در آغوش بگیرید و ببوسید امكان دارد كه بوی حشیش ، مشروب ، ادكلن را احساس كنید و به آدامس جویدن او توجه كنید .
۲. نوجوانان در صورت استفاده از مواد تمایل دارند بلافاصله بعد از ورود به منزل به اتاق خود بروند . باید خود چهره به چهره سعی كنید محاوره كوتاهی با آنها داشته باشید در حال صحبت به
تعادل گفتاری و رفتاری فرزند خود توجه كنید .
۳. تا دیر وقت بیدار بمانید و چراغهای منزل را روشن نگه دارید تا از آمدن دیر هنگام فرزند خود مطمئن شوید .
۴. درخواست فرزندان خود را برای باقی ماندن در منزل دوستان برای خواب بدون برنامه ریزی قبلی قبول نكنید .
۵. اوقات بیرون ماندن از خانه خود را، غیر قابل پیش بینی كنید .
۶. با والدین دوستان بچه های خود در ارتباط باشید . ارتباط و همكاری در فعالیتهای دسته جمعی والدین تصویر روشن تری از كارهایی كه فرزندانتان انجام می دهند به شما ارائه خواهد كرد .
۷. با همسایه ها در ارتباط مداوم باشید بدون شك شما قادر خواهید بود در طول تمام ۲۴ ساعت در منزل باشید و بچه ها را تحت نظر داشته باشید .