بخشی از مقاله
بسكتبال
تاريخچه
زادگاه بازي بسكتبال ، آمريكاست . اين بازي در اوايل پاييز سال 1891 ميلادي توسط شخصي به نام جيمز ناي اسميت پايه ريزي و ابداع شد . اما ، از قرن ها پيش در ميان ساكنان نقاط مختلف قاره آمريكا ، به ويژه آمريكاي مركزي و جنوبي انواعي از بازي و مسابقه رايج بوده كه كم و بيش به بسكتبال شباهت داشته است .
در كشور آرژانتين ، نوعي بازي سنتي و قديمي در ميان گله دارها متداول است كه آن را ((پاتو)) (TATO) مي نامند . در اين بازي دو تيم سوار بر اسب در ميداني وسيع به تاخت و تاز مي پردازند و هر تيم كوشش ميكند توپي را كه شش حلقه (مانند دستگيره) بر بدنه آن هست ، با پرتاب كردن و پاس دادن به ياران خودي ، به آن سوي ميدان برساند و از حلقه و توري سبدي كه در انتهاي ميدان بر روي ستوني چوبي نصب شده ، عبور دهد .
اين بازي تا حدي شبيه بسكتبال است . اما شباهت بازي پوك تاپوك با ورزش بستكتبال بيش از اين است .
پوك تاپوك ، در ميان اقوام متمدن قاره آمريكاي جنوبي و مركزي رواج بسيار داشت و به ويژه اقوام مايا و تولتك (در ناحيه مكزيك كنوني) اين بازي را كه با توپ و حلقه اي ثابت در ميداني وسيع انجام مي شد ، با علاقه و هيجان زيادي برگزار مي كردند .
تولد ورزشي به نام بسكتبال
جيمز ناي اسميت يك پزشك كانادايي بود كه به ايالات متحد آمريكا مهاجرت كرد و تابعيت آن كشور را گرفت .
در سال 1891 ، يعني زماني كه دكتر ناي اسميت در دانشگاه ورزش اسپرينگ فيلد (واقع در ايالت ماساچوست آمريكا) درس مي داد ، رئيس دانشگاه از او خواست ورزشي ابداع و اختراع كند كه دانشجويان بتوانند در فصل زمستان در سالن به آن بپردازند تا آمادگي جسماني خود را براي پرداختن به مسابقات ميداني فوتبال ، هاكي و بيس بال ، در فصل بهار و تابستان حفظ كنند .
دكتر ناي اسميت پس از بررسي رشته هاي موجود ورزشي ، دريافت كه ورزش جديد بايد :
- توپ صورت گروهي به اجرا در آيد ،
- اصل رقابت در آن رعايت شود ،
- و بر مهارت استوار باشد .
- هيچ خشونتي و برخوردهاي سخت بدني ، مبتني نباشد .
حاصل اين افكار و انديشه ها ورزشي شد به نام ((بسكتبال)) كه امروزه پس از سپري شدن نزديك به يك قرن دانشگاه ، و در ارتفاعي بلندتر از قد يك انسان قد بلند نصب نصب كرد و به دو گروه از ورزش كاران جوان دانشگاه آمورش داد كه توپي را دست به دست بدهند و سعي كنند آن را به درون سبد بيندازند . در اين حال تيم مقابل بايد بكوشد كه مانع از انجام اين كار شود و توپ را هم از چنگ حريف بريايند و تصاحب كند .
نخستين مسابقه اي كه به اين ترتيب و به صورتي تجربي ترتيب يافت ، ميان دو تيم 9 نفره در كالج اسپرينگ فيلد بود و اولين گل تاريخ بسكتبال را هم يكي از بازيكنان به نام ((ويليام چليس)) به سبد انداخت .
بعدها شخصي به نام فرانك ماهان با توجه به انيكه در زبان ان
گليسي سبد را بسكت ( BASKET) و توپ را بال (BALL ) مي گويند ، اين ورزش را ((بسكتبال )9 ناميد . دكتر ناي اسمنيت ، براي انكه بسكتبال خشن نشود ، مقررات دقيقي براي آن به وجود آورد . بعضي از مقررات اوليه بسكتبال چنين بود :
• بازكنان حق نداشتند توپ را از دست هم بربايند .
• بازيكني كه توپ را در اختيار داشت ، نبايد با آن راه برود يا بدود .
• هل دادن و هر نوع خشونت ممنوع بود .
• بازيكن توپ به دست بايد توپ را به طرف ياران خود پرتاب كند و به آنها برساند .
در آغاز ، ته سبد هم بسته بود و هر بار كه توپ به درون سبد مي افتاد ، بايد كسي به كمك نردبان توپ را از سبد بيرون بياورد .
در سالب 1892 شخصي به نام ((لئوآلن)) سبد بسكتبال را كه تا آن روز از تركه چوب يا الياف بود و به همين دليل به زودي پاره و فرسوده ميشد ، از سيم بافت تا استحكام بيشتري داشته باشد .
ديري نگذشت كه اين ورزش جديد طرفداران زيادي در ميان دانشجويان دانشگاه اسپرينگ فيلد و ديگر دانشگاه ها يافت . دكتر ناي اسميت هم مقررات و قوانين بسكتبال را كامل تر كرد و نسخه هايي از آن را به هر صورت كتابچه اي براي استفاده ي عموم منتشر شد .
كشور كانادا نخستين كشور خارجي بود كه ورزش بسكتبال به آن راه يافت .
ديگر كشورها هم به تدريج و در سال هاي بعد پذيراي اين ورزش جديد شدند :
فرانسه در سال 1893 ، چين و هندوستان در سال 1894 ، انگلستان در سال 1894 ژاپن در سال 1900 ،. . . ،. .
نخستين مسابقه ي رسمي بسكتبال در سال 1896 بين دو تيم از دو دانشگاه شيكاگو و آيوا برگزار شد . نتيجه ي اين بازي تاريخي 15 بر 12 به سود تيم دانشگاه شيكاگو بود .
در سال 1930 ، دكتر ناي اسميت كتابي در باره خواص بسكتبال تاليف كرد تا نشان دهد كه بازي بسكتبال گرچه بسيار پرتحرك است اما حتي براي سالمندان هم خطري ندارد و آسيبي متوجه اعضاي حياتي بدن (قلب و كليه) نخواهد كرد .
«بسكتبال در ايران »
دايره المعارف بريتانيكا ، سال وردو بسكتبال به كشور ما ايران را 1901 ميلادي برابر با 1280 ه . ش نوشته است ، اما آنچه مسلم است اينكه اولين نشانه هاي ورود بسكتبال به ايران در سال هاي 1310 و 1311 ديده شده كه آن هم توسط كاركنان
سفارتخانه هاي خارجي در ايران بوده است .
در سال 1314 ، يك مربي ورزش به نام فريدون شريف زاده ورزش بسكتبال را به دانش آموزان دبيرستان البرز (كالج البرز) تهران معرفي و پايه گذاري كرد و كم كم ديگر مربيان ورزش به گسترش و آموزش اين ورزش پرداختند .
در سال 1324 ، در بازي هاي المپيك ايران ميتوان اين نام ها را برشمرد :
كامبيز مخبري ، حسين سرودي ، مسعود ماهتاباني ، نادر كاشا
«قوانين و مقررات »
بازي بسكتبال يك ورزش گروهي است كه در اكثر نقاط دنيا متداول است . يك زمين قانوني و مناسب براي بسكتبال بايد به طور كامل مسطح و بدون هرگونه مانع و برآمدگي باشد . اين ورزش را نميتوان را در زمين هاي خاكي يا چمن اجرا كرد . بلكه زمين بايد از مواد سفت مانند آسفالت ، سيمان و چوب پوشيده شده باشد .
ميدان هاي بسكتبال همه به يك اندازه نيست . زمين بازي براي خردسالان كوچك تر از زمين بزرگسالان است . مسابقات رسمي در ميدان هايي به شكل مستطيل به طول 26 متر و عرض 14 متر برگزار ميشود كه طول و عرض زمين را ميتوان به نسبت 2 متر در يك متركم و زياد كرد .
«خط كشي زمين »
زمين بسكتبال به شكل خاصي خط كشي ميشود . خط هاي دور زمين به پهناي 5 سانتي متر است . از مركز زمين و به موازات عرض زمين خطي كشيده ميشود كه زمين باز را به دو قسمت مساوي تقسيم ميكند . در وسط زمين دو دايره متحدالمركز رسم ميكنند به شعاع هاي 90 سانتي متر و 80/1 متر . مركز اين دايره ها كه درست مركز زمين است ، محل آغاز بازي است . در دو طرف زمين ، دو ذوزنقه در زير حلقه ها بر روي زمين ترسيم ميشود كه ارتفاع اني ذوزنقه ها 80/5 متر است .
تخته و حلقه پرتاب
در سال 1892 بازيكني به نام ((لئوآلن)) سبدي بافته شده از سيم به كاربرد تا ديرتر پاره شود، و براي آنكه توپ به هر سو پرتاب نشود و مدت بيشتري در جريان بازي باشد ،
تخته اي هم در پشت سبد قرار دادند .
زنبيل و تخته ، به تدريج جاي خود را به حلقه و تور و تخته هاي مخصوص
(از جني شيشه و نايلون محكم شفاف ) داده اند كه امروزه به كار مي روند .
تخته بسكتبال ، مستطيلي است به طول 80/1 متر و عرض 20/1 م
تر كه جاي آن در فضاي بالاي زمين در دوانتهاي ميدان است و بايد به گونه اي قرار گيرد كه به اندازه 120 سانتي متر با خط انتهاي زمين فاصله داشته باشد .
اين تخته به كمك ميله هايي آهني به سقف سالن يا به زمين وصل و محكم ميشوند . در هر حال ، ارتفاع تخته از كف سالن بازي 75/2 متر است . بر اين تخته ، حلقه
پرتاب (در فاصله 30 سانتي متر از قاعده تخته ) نصب است كه در كل 305 سانتي متر با زمين فاصله دارد .
قطر حلقه بسكتبال 45 سانتي متر و ارتفاع توري كه به شكل سب
د به آن متصل ميشود 30 سانتي متر است .
«توپ بسكتبال»
در دو سال نخست كه بازي بسكتبال ابداع شد ، توپ فوتبال را براي بازي به كار مي بردند . اما چون اين توپ سبك بود ، در سال 1894 ميلادي اولين توپ مخصوص بسكتبال توسط يك كارخانه دوچرخه سازي توليد شدكه اندكي از توپ فوتبال بزرگ تر بود . در سال 1937 نوع ديگري توپ بسكتبال ، بزرگتر اما سبك تر ، به بازار آمد و آنگاه در سال 1949 توپي ساخته شد به همين شكل و اندازه و وزن فعلي كه هنوز هم مورد استفاده است .
توپ بسكتبال بزرگتر از توپ هاي معمولي است و آن را از جنس چرم ، لاستيك ، يا پلاستيك مي سازند و هنگام استفاده باد ميكنند . محيط يك توپ قانوني بسكتبال ، پس از باد شدن بايد حداقل 75 سانتي متر و حداكثر 78 سانتي متر باشد . ضمن آنكه ، در اين خال وزن توپ نبايد كمتر از 600 گرم و بيشتر از 650 گرم باشد .
«لباس »
بازيكنان بسكتبال ، در ابتدا يك شلوار بلند و بلوز آستين كوتاه مي پوشيدند . اما در حال حاضر لباس براي ورزش بسكتبال يك بلوز ركابي با شورت و كفش و جرواب مخصوص است .
لباس هر تيم بايد يكرنگ باشد و شماره هر بازيكن در پشت و جلو پيراهن نصب شود .
«تعداد نفرات»
تعداد نفرات بازيكنان نخستين تيم هاي بسكتبال ، نامحدود بود و هر تيم ميتوانست از نفرات دلخواه استفاده كند ، اما چون لازم بود كه مقرراتي در كار باشد ، بازيكنان هر تيم را 9 نفر قرار دادند كه بعدها به 7 نفر و سرانجام به 5 نفر كاهش يافت .
امروزه ، مسابقه ي بسكتبال بين دو دسته 5 نفري انجام مي شود كه چون تعداد رسمي نفرات تيم 10 نفر است (كه گاه به 12 و حتي 15 نفر هم ميرسد ) ، بازيكنان به جاي همديگر وارد زمين مي شوند و اين تعويض به دفعات صورت ميگيرد كه در بين اين دو وقت ده دقيقه براي استراحت بازيكنان دو تيم در نظر گرفته شده است . اگر در پايان چهل دقيقه مسابقه ، دو تيم به نتيجه ي مساوي دست يابند ، داوري بازي يك وقت 5 ديقيه اي اضافه ميكند و اگر باز هم از نظر امتياز مساوي شدند ، يك وقت اضافه ديگر به مدت 5 دقيقه اضافه ميكند و اگر باز هم از نظر امتياز مساوي شدند ، يك وقت اضافه ديگر به مدت 5 دقيقه در نظر ميگيردند . اين كار تا زماني ادامه مييابد كه يكي از تيم ها به امتياز بيشتري دست يابد و برنده ي مسابقه شود . البته در ميان اين 5 دقيقه ها ، هر بار يك دقيقه براي استراحت و تعويض زمين در
نظر ميگيردند .
«تايم اوت»
براي هر تيم در هر نيمه ، دو تايم اوت وجود دارد . در تايم اوت ها بازي متوقف ميشود تا بازيكنان از راهنمايي هاي مربي خود استفاده كنند يا ابازيكن تازه نفسي را به جاي بازي كنت خسته يا مصدوم به زمين بياورند . اگر بازي به وقت اضافي كشيده
شود ، هر تيم ميتواند در هر پنج دقيقه از وقت اضافي يك تايم اوت داشته باشد .
زماني كه براي تايم اوت صرف ميشود ، جزء زماني رسمي بازي به حساب نمي آيد و كسي كه مسئول نگهداري وقت مسابقه است ، ساعت را در آن مدت متوقف ميكند .
«شروع بازي »
بازي بسكتبال با ((جامپ بال )) بين دو تيم آغاز ميشود در ((جامپ بال )) داور مسابقه در مركز زمين توپ را به طور عمودي به ارتفاع معيني به بالا مي اندازد و آن توپ بايد به صورت عمودي پايين بيايد و دو بازيكن از دو تيم با پريدن به هوا توپ را با دست بزنند و سعي كنند آن را به تيم خود بسپارند . در اين حال ، بازيكنان دو تيم ، نزديك به حلقه ي خود به طرز خاصي اسيتاده و منتظر دريافت توپ هستند تا بازي را شروع كنند و بكوشند كه هرچه ميتوانند امتياز بيشتري بگيرند .
«امتياز گرفتن »
در مسابقات بسكتبال ، تيم برنده را تعداد امتيازها مشخص ميكند . هر تيم كه بتواند توپ بيشتري را از حلقه و سبد تيم حريفعبور دهد ، برنده مسابقه محصوب ميشود . امتيازي هم كه به شوت ها تعلق ميگيرد به اين ترتيب است كه پرتاب آزاد (پنالتي) اگر به ثمر برسد ، يك امتياز دارد . شوت هايي كه از ديگر نقاط زمين باشد و از حلقه بگذرد ، دو امتياز به بار مي آورد . اما در حال حاضر قوس 25/6 متر نيز در هر زمين ترسيم كرده اند كه اگر بيرون از آن فاصله توپي پرتاب شود و به ثمر برسد ، 3 امتياز خواهد داشت .
«داوران»
تعداد داوران يك مسابقه بسكتبال 5 نفر است . از اين پنج نفر دو داور در درون زمين بر جريان بازي نظارت ميكنند كه يكي از آنها سرداور گفته ميشود . در كنار زمين هم سه نفر هر يك وظيفه اي خاص را انجام مي دهند . يك نفر ثبت كننده ي امتيازها و خطاها ، يك نفر مسئول نگهداري زمان هاي سه ثانيه و يك نفر هم مسئول ساعت است .
خطاهاي عمده اي كه داوران به آن توجه دارند عبارتند از : خطا در حمله ، رانينگ ،
دبل ، سه ثانيه ، خطاهاي برخوردي ، سد مسير
«اصطلاحات »
در ورزش بسكتبال ، اين اصطلاحات متداول است .
• رانينگ : با توپ راه رفتن و دويدن ، بدون دريبل زدن
• ريباند : توپ گيري از روي حلقه ي دفاع و حمله
• جامپ بال : پرتاب توپ بين طرفين
• چارجينگ : فشار آوردن بازيكن حمله روي مدافع
• دريبلينگ : حمل توپ در حال اصابت توپ با دست و زدن آن به
زمين
• سه ثانيه : توقف بيش از سه ثانيه در ذوزنقه زير حلقه ، بازيكن حمله كننده ، حق ندارد بيش از اين زمان در منطقه ي ذوزنقه ي حريف توقف كند .
بين طرفين (جامپبال)
بين طرفين وقتي صورت ميگيرد كه يكي از داوران توپ را بين دو بازيكن مخالف در ارتفاع مشخصي بطرف بالاي دست آنان بطور عمودي پرتاب كند
در موارد زير توپ توسط داور بين دو بازيكن حريف پرتاب ميشود .
1- در شروع هر نيمه ي بازي
2- زماني كه بازكن حمله و دفاع با هم در يك زمان توپ را در اختيار
داشته باشند .
3- زماني كه بازيكن از بيرون زمين بخواهد توپ را براي يارانش در داخل زمين بفرستد و مدافعين باعث شوند توپ را به يارانش پاس دهد .
4- توپ پس از پرتابي خيلي سخت و يا خيلي نرم در زوايه ي بين تخته و حلقه گير كند .
5- در هنگام تركيدن توپ
6- در شرايطي كه دو داور دو نظر مختلف ميدهند . به عنوان مثال وقتي كه يك داور فول حمله و ديگري فول دفاع را در يك زمان ميگيرد و يا در مورد اوت شدن توپ
7- اگر شوت كننده توپ را بطور غير عمد از زير وارد حلقه بكند .
«پرتاب آزاد يا پنالتي»
شوتي است كه پشت خط پرتاب آزاد بدون هيچگونه دفاعي بطرف حلقه پرتاب ميشود . طول خط پرتاب آزاد 60/3 متر بوده و به موازات خط انتهايي زمين رسم شده است .
«محوطه سه ثانيه»
به منطقه ذوزنقه شكل حلقه كه بازيكنان بيش از سه ثانيه اجازه ماندن در آن را ندارند گفته ميشود .
«گارد »
در لغت به معناي مدافع ميباشد ولي در موقع حمله به بازيكني اطلاق ميشود كه دور از حلقه بازي ميكند و بطور معمول سيستم حمله را او هدايت ميكند و در دفاع نزديك به حلقه خود بازي ميكند . گارد بايد توپ گير ، سيريع ، با ديدي عالي ، پخش كننده اي خوب ، شوتيست و مسلط به دريبل با دو دست باشد و گذشت
نيز از خصوصيات او ميباشد كه به طور معمول كاپيتان هاي تيم هاي
خوب گارد مي باشد .
«خطاي عمدي»
خطايي كه توسط مدافع بطور قصد روي حمله كننده شود . مجازات اين خطا دو پرتاب آزاد مي باشد كه به حمله كننده ميدهند .
«حالت پرش جهت توپ گيري از حلقه»
حالت پرشي كه در هوا توسط گيرنده ي توپ از حلقه (ريباندكننده ) انجام ميشود
. در اين حالت دست ها و پاها در جلو و در حالي كه بدن خم شده باسن عقب كشيده ميشود .
«چرخيدن »
چرخيدن روي يك پا را ((پيوت)) گويند . پيوت را با توپ و بي توپ ميتوان
انجام داد .
«فول شخصي»
خطايي كه در نتيجه برخورد بدني دو بازيكن و يا بيشتر ، از دو تيم مختلف انجام ميشود .
«آبشار زدن (اسپك كردن ) در حلقه »
حركتي توسط بازيكن حمله كننده كه با پرشي بلند توپ را درون حلقه
آبشار مي زند . اين حركت با تمام زيبايي و هيجان و تضعيف روحيه تيم مقابل اگربه موقع از آن استفاده نشود به همان نسبت خطرناك ميباشد .
«بلاك تخته »
حركتي توسط بازيكن مدافع يا حمله براي توپ گيري از حلقه .
در اين حركت بازيكن بعد از يك حركت چرخشي كه پشتش را بطرف حريف و رويش را بطرف حلقه قرار ميدهد در حالي كه روي زانو خم شده و باسن خود را كمي به عقب ميدهد سعي در اشغال فضاي بيشتري را در زير حلقه ميكند و به اين ترتيب مسير حركت حريف را به
سد كردن «كوفت كردن » شوت
شوتي است كه به طرف حلقه ميشود ولي توسط بازيكن مدافع بعد از رها شدن توپ از دست شوت كننده و قبل از اينكه شوت قوس نزولي خود را طي كند زده ميشود .
«فول حمله»
خطاي شخصي كه در آن بازيكن با بدنش (و يا توپ) به حريم مدافعش كه قبل از او جا گرفته است تجاوز كند .
«گول زدن با چشم »
حركات چشم حمله كننده كه به وسيله آنها مدافع را گمراه ميكند .
«گول زدن با بدن »
حركات فريب دهنده ي چشم ، سر و بدن . اين حركات جهت به هم زدن تعادل و فريب دادن مدافع مي باشد .
«ضد حمله »
نوعي حمله كه در آن توپ توسط حمله كنندگان به سرعت قبل از اينكه مدافعين به زمين خود برگردند برده ميشود ابتداي اين حركت زماني است كه تيمي توپ را دريافت ميكند و آن را بوسيله پاس دريبل به وسط زمين به طرف مقابل مي برد ، البته از كنار زمين هم ميتوان اين نوع حمله را پايه ريزي كرد .
«توپ گيري از حلقه»
به دنبال توپ رفتن و گرفتن آن از حلقه را بعد از يك شوت بدون ثمر ريباند و يا توپ گيري از حلقه گويند .
«كسي كه توپ را از حلقه ميگيرد »
بازيكني كه توپ را از حلقه ميگيرد و صاحب آن ميشود ريباند كننده ناميده ميشود .
«فول فني »
1- تيمي و يا بازيكني از قصد بازي را تاخير بياندازد.
2- تيمي بيش از حد نصاب وقت استراحت بگيرد.
3- بازيكني كه از راي داوران مسابقه سرپيچي كند .
4- مربي بدون اجازه داوران وارد زمين باز ميشود.
«قانون سي ثانيه »
قانوني است كه به تيم حمله كننده 30 ثانيه مهلت ميدهد تا توپ را به طرف حلقه پرتاب كند . اين قانون در بازي هاي بين المللي و براي بانوان در حد كالج اجرا ميشود . ولي امروزه از قانون 24 ثانيه استفاده ميشود (تيم حمله كننده 24 ثانيه مهلت دارد تا توپ را به طرف حلقه پرتاب كند ).
«قانون سه ثانيه»
قانون سه ثانيه كه بازيكن حمله كننده را از ماندن در محوطه سه ثانيه به مدت سه ثانيه يا بيشتر منع ميكند .
«رانينگ»
خطايي كه توسط بازيكن حمله كننده ي با توپ در اثر دويدن و يا راه رفتن با توپ بدون ديبل زدن مرتكب ميشود . اين خطا را در اصطلاح زانينگ مي گويند.
«تمرينات براي گرم كردن »
تمرينات بدني و حركات با توپ از قبيل سه گام رفتن ، پاس دادن و دريبل زدن جهت گرم كردن عضلات قبل از شروع مسابقه .
شوت دانك (DUNK SHOT)
شوتي است كه با حداكثر پرش و در فاصله ي خيلي نزديك به حلقه به صورت يك دست يا دو دست زده ميشود .
مهارت هاي اساسي در بسكتبال
1- توازن بدن
2- پاس دادن و دريافت كردن
3- دريبل
4- شوت
5- چرخش
6- توپ گيري از روي سبد
7- گول زدن و كارپا
8- تعويض مسير و تغيير سرعت
توازن بدن
حفظ تعادل بدن هنگام اجراي اكثر مهارت ها و حركت هاي ناگهاني و استقرار بدن در حالت دفاعي توازن بدن خوانده ميشود .
نحوه ايستادن بازيكنان در زمين در حالات دفاع و حمله و همچنين
در تركيب
مهارت ها نظير دريبل – دريبل و چرخش توقف دريبل و شوت تعويض مسير و عبور از مدافع همگي به تعادل خوب بدن نيازمندند گاهي اتفاق مي افتد بازيكني در حالت نامتعادل از انجام يك حركت موفق شود اما موادري اين چنين بسيار محدود بوده و از نظر نتيجه گيري از درصد بسيار پاييني برخوردار مي باشد . بنابراين اگر بازيكني بخواهد در همه مهارتها موفق باشد بازيكن از نظر هنر تعادل و توازن بدن استاد شده است . بطور كلي يك بازيكن چه در حالت ثابت چه در حالت حركت و تغيير مسير و چرخش نيروهايي در رابطه با اين مهارت ها انج
ام مي دهد و از طرف ديگر بايد نيروهايي را كه از طرف زمين (جذبه و گريز از مركز ) به وي وارد ميشود مقاومت نموده بدنش را به سمت دلخواه هدايت نمايد پس بازيكن بايد در حالت مختلف آماده باشد كه اين نيروها را بكار بده و از طرفي اين نيروها از حركت عضلات و انتقال آنها از بازيكنان به زمين و عكس العمل چنين نيروهايي به وجود مي آيد .
پس حالت دست ها و پاها در رابطه با اين نيروها بسيار حائز اهمينت است .
بنابراين هنگامي كه حالت و فرم دلخواه در رابطه با حركت مورد توجه قرار
مي گيرد فرد بايستي عواملي را كه روي دلخواه در رابطه با حركت مورد توجه قرار داده و قابليت بكار بردن نيروهايش را در ارتباط با اين موضوع مشخص نمايد .
با توجه به نكات فوق مراحلي را كه بايستي در توازن بدن مورد توجه قرار داد عبارتند از :
1- حالت قرار گرفتن سر
سر بايستي بطور مستقيم در امتداد بين دو پا درست روي نقطه مياني بدن قرار گيرد در چنين حالتي مي بايست چانه فرد عمود به زمين باشد تا ضمن تعادل ميدان و دامنه ديد وسيع تري را تحت كنترل قرار دهند .
2-حالت دست ها
دست ها در حالت عادي بايستي كمي بالاتر از كمر قرار گيرند و زماني كه با مهاجم روبرو مي شويم بهتر است دست موافق پاي جلويي در بالا ، دست ديگر در پايين قرار داشته باشد . در چنين حالتي دستها كشيده هستند . دليل توجيهي نكته فوق اين است كه علاوه بر تعادل در دفاع دستي كه در پايين قرار دارد از دريبل و دست ديگر از شوت مهاجم جلوگيري مي نمايد در ضمن بايد سعي كرد از دور نگهداشتن بيش از حد دست ها از بدن اجتناب نمود .
3- حالت انگشتان
انگشتان به فرم نيمه باز و به حالت انقباض خفيف و استراحت قرار دارند تنها در چنين حالتي است كه بتوان با بازده مطلوب از صرف انرژي بيش از حد جلوگيري نمود .
4- حالت پاهار باشند فاصله مطلوب كه احساس راحتي و آرامش در ورزشكاران به وجود آمده و در ضمن براي واكنش هاي مختلف تجهيزش نمايد معمولا كمي بيشتر از اندازه عرض شانه ها مي باشد . در هر صورت بهتر است يك پا جلو و پاي ديگر در پشت محور عمودي بدن قرار گيرد سعي كنيد كه وزن بدن خود را بطور مساوي روي پاها تقسيم كنيد .
كار پاها
تعادل و توازن بدن رابطه نزديكي با كار پا دارد كار پا بخ
ش مهم از حركات دفاعي و تهاجمي را تشكيل ميدهد .
1- سعي كنيد زماني كه با حداكثر سرعت در حال حركت هستيد به وسيله قرار دادن پاها به فاصله بيشتر از عرض شانه ها پايين بردن باسن و بالا نگهداشتن سر توقف كنيد تا با تعادل بهتر بتواند بايستد .
2- چرخش (پيوت) روي سينه پاها انجام مي شود و از آنجايي كه استفاده از پاها اساس بسياري از حركت نظير حفظ تنوپ ، حالت توپ گيري از سبد ، پاس
دادن ، ايجاد سد و چرخش و گول زدن و چرخش را تشكيل ميدهد بازيكنان بايد در آن مهارت مطلوب و مورد نياز برخوردار شوند .
3- حركت سريع پا بخش مهمي از گول زدن ها ، مكث ها ، توقف ها ، شروع ها ، تغييرات سرعت و مسير را تشكيل ميدهد بنابراين بايستي در بهبود آن كوشا باشيد .
كار با توپ دانستن نكات زير:
1- رها كردن سريع توپ يكي از خصوصيات استثنايي پاس دهندگان و شوت كنندگان مي باشد . اين سرعت هميشه بايستي با دقت همراه باشد تا نتيجه بهتر كسب شود (سريع باش عجله مكن ) .
2- هميشه توپ را نزديك بدن خود حمل كنيد اين عمل باعث ميشود كه علاوه بر حفظ توپ از تعادل خوبي برخوردار باشيد .
3- توپ را به وسيله انتهاي انگشتان خود حمل كنيد احساس و لمس توپ در
شوت ، دريبل و پاس بسيار حياتيست و از آنجايي كه يكي از قوي ترين مناطق عصبي از نظر درك و لمس اشياء در نوك انگشتان قرار دارد بنابراين عمل و نقش انگشتان در شوت بخوبي مشخص ميگردد .
سعي كنيد هنگام پاس انگشتان شما به حالت اس
تراحت و به فاصله مناسبي نسبت به يكديگر قرار دهيد .
4- هنگام حمل توپ سعي كنيد (آرنج ها ) را نزديك بدنتان قرار دهيد .
5- ديد خوب براي كار با توپ ضروريست هنگام پاس هدف را زير نظر قرار دهيد و هنگام دريبل همراه سر را بالا نگهداشته و به توپ نگاه نكنيد .
تمرينات توازن بدن
تمرين 1
بازيكنان به فاصله معيني از ديكديگر در طول و عرض زمين مستقر ميشوند ابتدا در حالي كه كليه افراد پاي معيني را جلوي خود قرار داده اند با علامت مربي فرم تعادل و توازن بدن را كسب مي نمايند و سپس با علامت مربي دو گام سمت پشت و جلو برداشته و سپس به محل اوليه باز مي گردند سپس حركت را دو گام سمت راست يا دو گام سمت چپ اجرا ميكنند .
تمرين 2
بازيكنان پس از قرار گرفتن در حالت پا با حركت دست مربي به جهات مختلف زمين حركت ميكنند .
تمرين 3
بازيكنان پس از قرار گرفتن در حالت توازن در تمام زمين بسكتبال بر روي ستاره و مربع فرضي حركت ميكنند . نحوه حركت براي هر ضلع مربع يك يا دو يا سه گام انجام ميشود .
تمرين 4
بازي دفاع اين تمرين به اين صورت انجام ميشود كه ابتدا كليه بازيكنان در خط عرضي زمين به صف ميشوند و در حالي كه نفر اول در فرم كامل توازن بدن قرار دارد به همراه يك مهاجم حركت را در طول زمين انجام ميدهد به شكلي كه بازكن مهاجم را وادار ميكنند مسير خود را هرچند قدم عوض بنمايد .
آشنايي با توپ
تمرينات مربوط به آشنايي با توپ به قرار زير است :
1- طرز درست گرفتن توپ
2- بازيكنان پس از اينكه توپ را در اختيار دارند ميتوانند به حالت چرخش با دست راست از پشت ناحيه كمر به دست چپ منتقل نمايند .
3- توپ در بالاي سر از دست راست به دست چپ داده ميشود سپس از دست چپ به دست راست حركت همينطور ادامه پيدا ميكند .
4- بازكن پاهايش را باز كرده و توپ را با دست چپ از جلبو پاها به دست راست از پشت پاي راست منتقل ميتنايند . سپس عكس اين حركت ادامه پيدا ميكند .
5- پاها بسته توپ را به حالت چرخش از جلو به عقب با دست ها منتقل مي نمايد يعني از دست راست به دست چپ و عكس حركت .
پاس دادن در بازي بستكتبال چه اهميتي دارد و چه انتظاراتي از يك پاس دهنده خوب مي رود؟
منظور از پاس دادن در بازي بسكتبال فرستادن توپ (به وسيله پرتاب كردن – غل دادن و پا به زمين زدن ) با دست ها به طرف يك همبازي است . بنابراين پاس دادن اصل تكنيكي بازي گروهي مهاجمان در بستكتبال است كه به اين ترتيب بسكتبال را به يك بازي گروهي تبديل ميكند .
يك پاس خوب و سريع مهمترين اصل و خصوصيت
بازي مدرن است همچنين از نظر اجتماعي نيز پاس يك معناي مهم دارد زيرا توپ را به يك همبازي پاس دادن به اين معنا است كه او را در بازي شركت دهيم .
بازيكن آمريكايي باب كوزي كه او را بزرگترين و بهترين پاس دهنده همه دوران لقب داده اند عقيده دارد كه يك پاس خوب بايد داراي پنج شرط اساسي باشد كه كاملا با هدف و صحيح انتخاب شده باشند .
يك پاس خوب عبارتست از :
1- دقيق و با هدف فرستاده شود
2- از نظر زماني – مكاني انتخاب شده باشد
3- سريع انجام شود
4- براي حريف غافلگير كننده باشد
5- در آن موقعيت خمخصوص مفيد باشد يك پاس دهنده خوب بايد داراي
توانايي هاي زير باشد :
او بايد همواره حتي در هنگامي كه صاحب توپ نيست درباره موقعيت هاي بازي از جاگيرهاي بازيكنان خودي و جاگيرهاي بازيكنان حريف آگاهي داشته باشد تا بتواند به سرعت برق و به طور صحيح پاس دهد قبل از آنكه حريف بتواند عكس العملي نشان دهد . به جز اين او بايد مهارت هاي هم بازيكنان (ياران خودي) را بشناسد . مثلا بايد بداند آنها چگونه توپ را ميگيرند – در مقابل گول زدن ها عكس العمل نشان ميدهند و يا خود را از حريف جدا ميكنند .