بخشی از مقاله

ضرورت همت مضاعف و کار مضاعف در آموزش و پرورش ، خانواده ها و مدارس

آثار پر خیر و برکت نامگذاری سالهای پیش توسط رهبر معظم انقلاب ، از جمله ؛ جهش قابل توجه و ارتقای رتبه ایران در زمینه تولید دانش در سطح جهانی ، توجه آحاد مردم و مسئولین به پرهیز از اسراف و حرکت به سوی اصلاح الگوی مصرف و استفاده بهینه از منابع و امکانات ، اکنون در سطح جامعه آشکار و نتایج آن مشهود می گردد . این توجهات و تلاشهای مردم و مسئولین در راستای نوآوری و شکوفایی ، تولید و کار و اصلاح الگوی مصرف، قابل تقدیر می باشد اما کافی نیست . رهبر معظم انقلاب با نامگذاری سال 1389 به نام سال همت مضاعف و کار مضاعف ، تاکید فرمودند

: " اين تلاشها در حد خود، تلاشهاى با ارزشى است؛ موجب تقدير است." " آنچه كه از ملاحظه‏ى وضعيت موجود كشور و ظرفيتهاى عظيمى كه در دل اين كشور و ملت بزرگ نهفته است، ميشود به دست آورد، اين است كه آنچه ما انجام داده‏ايم، آنچه مسئولين و مردم انجام داده‏اند، در مقابل آنچه كه ظرفيت عظيم اين كشور براى پيشرفت و رسيدن به عدالت است، كار بزرگى نيست. بايد

تلاشها را بيش از آنچه كه در گذشته انجام داده‏ايم، همه انجام بدهند و خود را موظف بدانند. "(1) با استماع کلمه "کار" مضاعف ، نباید صرفا" تولید و امور اقتصادی در اذهان تداعی گردد و همت مضاعف فقط در راستای کار تولیدی ، فنی و اقتصادی به کار برده نمی شود بلکه به فرموده معظم له ، در همه عرصه های صنعتی و در فعالیتهای اجتماعی و سیاست خارجی و در بخشهای مختلف باید کار مضاعف صورت گیرد . " آنچه مسئولين و مردم انجام داده‏اند، در مقابل آنچه كه ظرفيت

عظيم اين كشور براى پيشرفت و رسيدن به عدالت است، كار بزرگى نيست." بنابراین باید این نگرش ابتدا در بین کلیه مسئولین نظام در تمامی سطوح ، تقویت گردد که امروزه مردم کشور اسلامی ایران نیازمند همت بلندتر با کار بیشتر و متراکمتر هستند تا راههای نرفته را بپیمایند و به هدفهای بزرگ خود نزدیکتر شوند .
یکی از موضوعات مهم در بیانات رهبر معظم انقلاب در پیام نوروزی سال 89 ، تاکید بر نظارت و بازخوردگیری مسئولین در فعالیتها و تلاش ها برای عمران و آبادانی و پیشرفت کشور و تقدیر از آن است ؛ " بر همه‏ى ناظران منصف فرض است كه از اين تلاشها، از اين زحمات و كار و كوششى كه براى عمران و آبادانى و پيشرفت كشور در عرصه‏هاى مختلف انجام گرفت، قدردانى كنند." کلیه مدیران موظفند با نگاه سیستماتیک به سازمان خود ، از خروجی های سازمان ، فیدبک گرفته و در جهت اثر بخشی فعالیتها ، ضمن تشویق کارکنان کارا ، نقاط ضعف احتمالی را شناسایی و اقدامات مضاعف برای رفع کاستی ها را در نظر بگیرند . تشویق و قدر دانی از منابع انسانی متعهد ، یکی از رموز موفقیت کلیه مدیران در راستای اثر بخشی مضاعف فعالیتهای سازمانی است و از روزمرگی ها در اثر حجم بالای کارها و به فراموشی سپردن یا بی توجهی به کار مضاعف زیر مجموعه، جلوگیری خواهد کرد و موجب برانگیختگی کارکنان و به حداقل رساندن خستگی آنان خواهد شد .www.zibaweb.com
نامگذاری سال 89 با دقت و ظرافت خاصی صورت گرفته و محدود به یک بعد از ابعاد توسعه نیست و حضرت آیت الله خامنه ای کلیه آحاد مردم و مسئولان را در هر پست و رده سازمانی ، مورد خطاب قرار داده و همه را موظف به حرکت برای رسیدن به بهترین روزها ، بهترین حالات و بهترین وضعیتها نموده اند . بی شک جامعه بزرگ فرهنگیان ، یکی از تاثیر گذارترین اقشاردرهر کشور محسوب می

شود که جایگاه ویژه آنان از هزاره های گذشته تا کنون مورد تاکید فلاسفه و اندیشمندان مشهور بوده و هست و به نوعی آموزش و پرورش و معلمان را زیر بنای اصلی توسعه و سرمایه گذاری مطمئن برای آینده هر کشوری، معرفی کرده اند ، توسعه اقتصادی ، فرهنگی ، اجتماعی ، نظامی و... درهر مملکتی در گرو بهره گیری از منابع انسانی متعهد و کارآست و این منابع انسانی کارا

(دانش آموزان) ابتدا باید در نظام آموزشی حاکم ، در فرایند تربیت و آموزش شرکت داده شوند و با همراهی خانواده ها ، جریان جامعه پذیری آنان تداوم یابد تا در سایه تربیت و آموزش نیروهای متعهد ، فعال و با همت مضاعف ، شاهد سرمایه گذاری مطمئن برای آینده باشیم . موفقیت نظام آموزشی کشور در گرو تقویت مضاعف علم و ایمان دانش آموزان به عنوان والدین و جمعیت مولد و فعال آینده می باشد و این میسر نیست مگر با همت و کار مضاعف معلمان و کارکنان مدارس به عنوان فعالان خط مقدم تعلیم و تربیت و این هم مقدور نخواهد بود جز توجه و پشتیبانی کافی

مسئولان آموزش و پرورش برای شناسایی و معرفی فرهنگیان ، معلمان و مدیران فعال با همت و کار مضاعف و تقویت انگیزه فعالیت بیش از پیش آنان .
کار مضاعف در آموزش و پرورش به چه معناست ؟ هیچ تعریفی از کار، کاملا" رضایتبخش نیست و منظور نگارنده از این نوشته صرفا" کار اقتصادی و درآمدزا ، نیست ؛
_" کار (Occupation)یا شغل فعالیتی است که شخص مرتبا" برای دریافت پول انجام می دهد "(2)
_ " کار انسانی شامل آفرینش امر فایده بخش است ، برگسن"(3)


_" کار عمل هوشیارانه انسان است بر روی ماده . کار آنچیزی است که از دیدگاه دانشمند اقتصاد ، انسان را از حیوان متمایز می سازد، " (پرودن) (4)
از نقطه نظر اجتماعی، کار بیش از آنکه از جهت افزایش ثروت آنانی که به انجام دادن آن فرمان می دهند ، مطمح نظر قرار گیرد ،از دیدگاه ارتباطش با انسان که بدان دست میزند ، مورد توجه است. شرایط اجتماعی کار به نظام اقتصادی ، میزان توسعه نیروهای مولد ، میزان تشکل و سازمان

یافتگی کارگران و قوانین و مقررات وابسته است . باید توجه داد که در تمدن صنعتی و فنی ، جدایی بین کار یدی و فکری ( عقلانی) کاهش می یابد ، چه ، بسیاری کارهای واسط بین این دو موجودند ، از جمله کنترل وسایل و شیوه های مبتنی بر خودکاری ، وجود کارکنان ماهر ، ناظران در کارهای اداری ، کارکنان مشاغل علمی و غیره
توجه به تعریف " کار اجتماعی (Social Action)" که از آن، به عنوان " کار یک عده از مردم که به صورت گروهی انجام می گردد یا کوشش منظم برای تغییر نهادها ، آداب و رسوم یا روابط گروهی " (5)،یاد شده ، می تواند مکمل تعریف کار باشد. بنابرتعاریف فوق، مجددا" متذکر می شود که استفاده از کلمه کار در این نوشته صرفا" به معنای کار درآمد زا نیست و گاهی از آن به عنوان کارکرد و حتی تکلیف نقش هم استفاده می گردد.



آموزش و پرورش به عنوان بزرگترین وزارتخانه کشور با بهره گیری از جمعیت عظیم فرهنگیان و سر و کار داشتن با انبوهی از جمعیت دانش آموزان و والدین آنها ، می تواند یکی از اهرم های اصلی ترویج همت مضاعف و کار مضاعف در سطح کشور باشد که علاوه بر آموزش مستقیم به دانش آموزان می تواند از توان خود برای اثر گذاری بر والدین در قالب آموزش خانواده ، نظر شهروندان را به کار مضاعف جلب نماید و در اجرای دستورات مقام معظم رهبری، بسیار تاثیر گذار باشد .
از سوی دیگر، برای اینکه نظام آموزش و پرورش در انجام وظایف محوله خود بیش از پیش موفق باشد ، نیازمند توجه و همت مضاعف مسئولان در دولت و سایر قوا برای یاری رساندن خود میباشد و مهمتر از همه اینکه حذف نگاه " مصرفی بودن آموزش و پرورش " نیازمند کار مضاعف می باشد و زمانیکه به آموزش و پرورش به عنوان یک " نظام سرمایه گذاری مطمئن" نگریسته شود ، می توان به آینده کشور، صد چندان امیدوار بود.


اینکه چه بخش ها و زیر مجموعه های آن، بیش از سایر بخش ها به کار مضاعف نیاز دارند ، موضوع مهم دیگری است ، طبیعی می باشد که در اثر فشار کاری مدیران ، حجم زیاد امور ، روزمرگیها ، توطئه های بیگانگان ، کمبود منابع ، توجه ویژه به برخی موضوعات روز و غیره ، ناخودآگاه ممکن است اشکالات موجود در یک بخش ، موقتا" از توجهات ، پنهان شود و یا اقدامات جدی برای رفع آن صورت نگیرد در این حال لازم است ضمن مطالعه دقیق کاستی ها توسط کارشناسان خبره داخل و خارج سیستم ، ابتدا نقاط ضعف شناسایی شوند و سپس برای بر طرف کردن نقاط ضعف ،

راهکارهایی ارائه گردد و این میسر نخواهد بود مگر اینکه کلیه مسئولان و مدیران در بخشهای مختلف " نقد پذیری " خود را تقویت کرده و میزان پذیرش انتقادهای سازنده از خود یا سازمان خود را افزایش دهند و ضمن عدم کتمان حقایق و کاستی های موجود، خود و زیر مجموعه را برای کار مضاعف آماده نمایند و از همه مهمتر اینکه شناسایی نقاط ضعف سازمان خود را صرفا" منسوب به شخص مدیر ننمایند ، بلکه با احساس مسئولیت نسبت به اهداف سازمانی ، این دسته از مطالعات و تلاشها را در جهت اثربخشی سازمان ، مفید و لازم تلقی نمایند .www.zibaweb.com
در این میان کارکنان مجموعه نظام آموزشی به عنوان یکی از نقد پذیرترین اقشار جامعه ، در طی

سه دهه از انقلاب در همه صحنه های دفاع مقدس ، مقابله با تهاجم و شبیخون فرهنگی ، مقابله با ناتوی فرهنگی و جنگ سرد دشمن ، احساس مسئولیت خود را نشان داده و یکی از ارکان موثر مقابله با توطئه های بیگانگان به شمار می روند . اما در سطوح مقدم فعالیت تربیتی و آموزشی من جمله در کلاسهای درس ، همچنان باید حساسیت آنها به آسیب های اجتماعی نوپدید ، موجود

بوده و کار مضاعفی برای اطلاع رسانی و آموزش مهارتهای مختلف به دانش آموزان ، داشته باشند و بدیهی است اگر بدانند کوچکترین اقدامات آنها ، نتایج بزرگی در پی خواهد داشت ، انگیزه شان برای همت و کار مضاعف ، بیشتر خواهد شد . لازم است مسئولین ذیربط در سطوح عالی آموزش و پرورش ، انواع توطئه های دشمن در ایجاد خدشه در عزم فرهنگیان برای تلاش و فعالیت بیشتر را شناسایی کرده و به انحاء مقتضی ، این ترفندها را برایشان تشریح نمایند ، اینکه میزان توطئه های دشمن برعلیه یک قشر ، سازمان ، وزارتخانه ، یا نهاد بیشتر باشد ، نشان از اهمیت و تاثیر بالای

آنها دارد و مبرهن است که قشر فرهنگیان ، دانش آموزان و خانواده ها از مهمترین اهداف توطئه های دشمن می باشند تا ضمن وارد آوردن ضربه ، آنان را از انجام کار ، وظیفه و کار کرد مطلوب، دلسرد نمایند تا به مقاصد شوم خود برای " بر اندازی از درون" دست یابند . بجاست ضمن هوشیاری کامل ، نظر امام (ره) در رابطه با توطئه های دشمن درمتن وصیت نامه سیاسی الهی ، آورده شود ." و ملت ما بلكه ملتهای اسلامی و مستضعفان جهان مفتخرند به اینكه دشمنان آنان كه دشمنان خدای بزرگ و قرآن كریم و اسلام عزیزند، درندگانی هستند كه از هیچ جنایت و خیانتی برای مقاصد شوم جنایتكارانه خود دست نمی كشند وبرای رسیدن به ریاست و مطامع پست خود دوست و دشمن را نمی شناسند."(6)
هم اکنون مختصری در مورد این سه دسته جامعه هدف دشمن ، که نیازمند همت مضاعف و کار

مضاعف هستند ، مطالبی آورده می شود ، امید است سایر نویسندگان ، محققان و صاحبنظران توجه ویژه ای به موضوع داشته باشند :
الف : فرهنگیان
ترویج دلسردی، بی انگیزگی ، عدم رغبت به کار و شغل، نداشتن اثر بخشی و کارایی ،نارضایتی شغلی، اعتصابات ، خود کم بینی، احساس عدم اهمیت شغل و دون بودن شغل، تضعیف اخلاق و معنویات و غیره از موضوعاتی است که برای دشمنان اسلام و ایران جزو مهمترین اهداف جنگ سرد و ناتوی فرهنگی دشمن در رابطه با کارکنان دولت و بالاخص فرهنگیان است . اینکه بدون هزینه

های گزاف جنگ گرم و فیزیکی، بتوانند طی برنامه ریزیهای پیچیده برای دهه های آینده جهت غلبه بر ملتها، اقدام موثری داشته باشند ، میسر نیست مگر حمله به همت و کار فرهنگیان و قشرکودک و نوجوان . در این حالت مسئولیت فرهنگیان مضاعف گشته و شایسته است بیش از پیش با کار مضاعف و به روز رسانی خود در خنثی سازی توطئه ها ، فعالیتهایی داشته و به عنوان الگو های موثر برای دانش آموزان در ترویج اخلاق و معنویات ، گامهای بلندتری بردارند . فراموش نکنیم که

فرهنگیان ایران با جمعیتی قریب به 15 میلیون نفر به صورت مستقیم سر و کار داشته ، بعلاوه اینکه با جمعیت حدود 30 میلیونی پدران و مادران دانش آموزان هم، به صورت غیر مستقیم ارتباط دارند ، بنابراین ، نتیجه تلاش و همت مضاعف آنها ، حداقل در نیمی از جمعیت کشور ، موثر و مشهود خواهد بود . این تاثیر گذاری ، مستلزم وجود منابع انسانی قوی ، فعال و با انگیزه فرهنگی است که لازم است هر چند وقت یکبار مجددا" در آنان انگیزه لازم برای کار مضاعف ، به انحاء مختلف تقویت گردد .(جهت مطالعه بیشتر در این زمینه ، به سایت اینترنت زیباوب www.zibaweb.com مراجعه نمایید)
ب: دانش آموزان :
جمعیت عظیم دانش آموزی یکی از سوژه های مهم در توطئه های بیگانگان، علیه ایران اسلامی می باشد و دشمنان سعی دارند با ترویج مدها ، فرقه ها ، انحرافات اخلاقی ، آسیب های

اجتماعی، با استفاده از ابزار و رسانه هایی چون اینترنت ، موبایل، ماهواره و غیره نسبت به تضعیف اخلاق و معنویات آنها اقدام، و زمینه دین گریزی آنان را فراهم نمایند تا به اهداف پلید خود در مورد " براندازی از درون" دست یابند . با تبلیغ انواع جذبه های کذایی، مشغولیات و لهو لعب ، میزان علاقه و رغبت کودکان و نوجوانان به درس ، مدرسه و فراگیری علوم و عمل به فرایض را در آنان کاهش دهند تا به اهداف دراز مدت خود دست یابند . در این میان نقش معلمان و کلیه کارکنان مدارس در اطلاع رسانی به دانش آموزان در مورد توطئه ها ی دشمن بسیار حائز اهمیت بوده و نیازمند کار

بیشتر و متراکم تر برای جلوگیری از غفلت احتمالی سازمانهای ذیربط و خانواده ها ، می باشد و پس از رسیدگی به نیازهایشان ، استماع نظرات دانش آموزان ، اهمیت قایل شدن بیش از پیش برای آنان ، تقویت معنویات و تشویق به انجام فرایض، در اولویت کار مدارس قرار گیرد . جهت ایجاد انگیزه بیشتر به تحصیل و رعایت هنجارهای اجتماعی ، اقناع آنان موثر است ، در غیر اینصورت ، احساس اجبار برای تحصیل در مدرسه یا رعایت آداب ، سودی جز پرخاشگری ، ناهنجاریها در محیط جامعه ، خانواده و مدارس ، مقاومت و تخریب ، دلزدگی از کلاس و درس ، عدم احترام لازم به مربیان و والدین ، مورد طعمه قرار گرفتن توسط بیگانگان و غیره نخواهند داشت . در مقابله با آسیب های اجتماعی نوظهور باید خاطر نشان ساخت که میانگین سطح آگاهی دانش آموزان ، امروزه بالاتر از معلمان و والدین می باشد به عبارت ساده تر آنها در استفاده فنی از رسانه های جدید ، از معلمان و والدین خود، پیشی گرفته اند ، پس ضروری است که مربیان گرامی با علاقه و همت مضاعف در این موارد اطلاعات جدیدی از طریق مطالعات خود یا شرکت در دوره های آموزش ضمن خدمت و غیره کسب کنند تا بهتر برای پیشگیری از آسیب ها اقدام نمایند .
ج: خانواده ها :
خانواده به عنوان یکی از مهمترین نظام های اجتماعی ،همچنان جایگاه خود را حفظ کرده است ، بدون همراهی خانواده ، تلاش های طاقت فرسای فرهنگیان در آموزش و تربیت ، به طور کامل اثر بخش و مفید نخواهد بود . شکی نداریم که اگر نظام خانواده در هر کشوری مورد حمله قرار گیرد ، آسایش و امنیت آن جامعه به خطر افتاده و امید کاملی به کارایی برنامه های مختلف نظام

آموزشی و حتی نظام اجتماعی کل ، نمی توان داشت ، مانند دو دسته قبلی یعنی فرهنگیان و دانش آموزان ، خانواده هم به میزان بیشتری مورد حمله و تهاجم فرهنگی قرار گرفته است ، استفاده کامل از اینترنت توسط بیگانگان ، شبکه های متعدد ماهواره ای در تضعیف اخلاقیات در خانواده ، ترویج روحیه مصرف گرایی و مدگرایی ،اباهه گری، لاابالیگری، ناهنجاریهای اجتماعی ،فساد اخلاقی، کم رنگ کردن سنتهای کارکردی مطلوب خانواده،تضعیف جایگاه والدین در خانواده،ارائه الگوهای غربی در روابط و مناسبات خانوادگی به کشورهای اسلامی به عنوان ال

گوی نوین و برتر، از جمله این حملات به نظام خانواده ایرانی اسلامی است. (7)
ایجاد شکاف میان نظام خانواده با مدارس و معلمان از دیگر تلاشهای دشمن برای خنثی کردن اقدامات فرهنگیان است به نحوی که تاکید مدارس به آموزش و رعایت هنجارهای اجتماعی اسلامی به دانش آموزان ، گاهی با مقاومت یا اعتراض برخی خانواده ها روبرو شود و یااقدامات مدارس را در آموزش اخلاقیات و انجام فرایض دینی مغایر با تجدد گرایی و مدرنیسم تبلیغ شده در رسانه های غربی معرفی نمایند .


یکی از کارکردهای بسیار موثر مدارس ، بهره گیری از انجمن اولیا و مربیان است ، بی مناسبت نیست که اگرفعالیت آموزش خانواده انجمن اولیا و مربیان مدارس را به عنوان " دانشگاه سوم

خانواده " معرفی کرد ، که این روزها تحت نام جلسات آموزش خانواده ، نقش موثر انجمن بیش از پیش احیا گشته و بنا به تایید کارشناسان ، میزان تاثیر پذیری برنامه ها ، توصیه ها ، اطلاع رسانی کارشناسان و سخنرانان ماهر در آن ، بسیار بالا بوده و پدافند بسیار موثری در مقابله با آسیب های اجتماعی بویژه آسیب های نوظهور مربوط به دانش آموزان می باشد.(

در متن اصلی مقاله به هم ریختگی وجود ندارد. برای مطالعه بیشتر مقاله آن را خریداری کنید