بخشی از مقاله
چكيده:
امروزه فناوري اطلاعات، نقش اساسي در حوزه هاي گوناگون بازي مي كند. يكي از حوزه هايي كه با ورود فناوري اطلاعات، دچار تحول اساسي شده، حوزه آموزش است. هدف ازتحقيق حاضر، بررسي تاثير بكارگيري فناوري اطلاعات بر اثربخشي آموزش در مراكز آموزشي و بطور مشخص مدارس دوره دوم متوسطه منطقه ٥ آموزش و پرورش شهر تهران در سال تحصيلي ٩٣-٩٢ است.
در اين تحقيق براي ارزيابي اثربخشي آموزش از الگوي كرك پاتريك استفاده شده است. اين تحقيق بدنبال سنجش ميزان اثربخشي آموزشي است كه به كاربرد عوامل فناورانه در كلاس درس بستگي دارد . جامعه آماري تحقيق فوق، تمامي دبيران مدارس دوره دوم متوسطه منطقه ٥ آموزش و پرورش شهر تهران در سال تحصيلي ٩٣- ٩٢ بوده كه تعداد آنها ١١٧٦ نفر است. نمونه آماري پژوهش بر اساس جدول مورگان شامل ٣٨٤ نفر از دبيران زن و مرد مي باشد. ابزار گردآوري اطلاعات، پرسشنامه بود كه از دو بخش تشكيل شده است.
سوالات مربوط به فناوري اطلاعات داراي ٢٤ گويه و اثربخشي آموزش ١٦ گويه بوده است، كه از مقياس دسته بندي طيف ليكرت استفاده شده است. روايي سوالات از طريق جمعي از متخصصان و استادان گروه مورد تاييد قرار گرفت. پايايي سوالات با استفاده از فرمول آلفاي كرانباخ مورد سنجش و تاييد قرار گرفت. به منظور تجزيه و تحليل اطلاعات با استفاده از تحليل واريانس و آزمون دانكن، فرضيات مورد سنجش قرار گرفت. نتايج تحقيق نشان مي دهد كه ميان سطوح ابعاد فناوري اطلاعات - شامل به موقع بودن، مربوط بودن، دقيق بودن، كافي بودن، واقعي بودن، سرعت انتقال، دقت يادگيري، كاهش هزينه ها - با اثربخشي آموزشي تفاوت معنا داري وجود دارد.
مقدمه - بيان مساله -
دنياي قرن بيست و يكم در واقع دنياي استيلاي فناوري نوين اطلاعات و دنياي شتا بندگي تاريخ به لحاظ تغييرات و تكثرات شتاب آميز علمي، اقتصادي، فرهنگي و سياسي خواهد بود. سيستم هاي آموزشي در يك جامعه و به تبع آن آموزش و پرورش قادر نخواهد بود همچون جزيره اي خود را از ديگر نهادهاي اجتماعي، ملي و فعل و انفعالات گسترده بين المللي در دهكده ي جهاني بداند
فن آوري اطلاعات و ارتباطات - ICT - وسيله اي براي ذخيره سازي، پردازش و ارائه اطلاعات است كه به صورت الكترونيكي و مبتني بر تعدادي رسانه مي باشد
امروزه مسئله كيفيت آموزش و اثربخشي نظام هاي آموزشي از مهمترين دغدغه هاي نظام هاي آموزشي و دست اندركاران و تصميم سازان امر توسعه در هر كشوري مي باشد.در كشور ما ايران اين مسئله به دلايل عديده اي از نگراني مضاعفي برخوردار شده است. به نحوي كه دولت ها، طي يك دهه گذشته به سختي توانسته اند حتي هزينه هاي جاري آموزش و پرورش را بپردازند.
فناوري اطلاعات و ارتباطات اين ادعا و بلكه توان را دارد كه طي يك برنامه مدون و با تغيير در ساختار و روش هاي آموزش از هزينه ها بكاهد و كيفيت را افزايش دهد و محصولات نظام هاي آموزشي را با نياز هاي جامعه هماهنگ و منطبق نمايد و در جهت كاربردي نمودن آموزش قدم بردارد
فناوري اطلاعات به عنوان يك رويكرد نوين ، در نقش مكمل نظام آموزشي، بهبود كيفيت تدريس ، تنوع بخشيدن به شيوه هاي تدريس، فراهم ساختن آموزش مستمر وخودكار، كوتاه نمودن زمان آموزش، كوتاه كردن دوره تحصيل، توجه به استعدادهاي فردي، انفرادي كردن آموزش و مقابله با مشكلات آموزش جمعي عمل مي كند.
امروزه با دراختيارداشتن فناوري اطلاعاتي و ارتباطي مختلف و پيشرفته، امكان برقراري سريع ارتباط و تبادل سريع اطلاعات بيش از پيش ميسرگرديده است. افراد درهركجا كه باشند مي توانند آخرين اطلاعات مورد نياز خودرا درهرزمينه اي دريافت كنند. اما بي شك بيشترين تاثير پديدآمدن فناوري هاي اطلاعاتي و ارتباطي برمحيط هاي آموزشي بوده است
پيدايش فناوري اطلاعات، شتاب بيشتري به تحولات جهان در عصر اطلاعات و دانايي داده است. اگر چه اين پديده ابتدا از محيط هاي نظامي آغاز و سپس به مراكز دانشگاهي كشيده شد، اما امروزه عرصه هاي مختلف زندگي جوامع را تحت تأثير قرار داده است. اينك قريب به دو دهه است كه فناوري اطلاعات در عرصه ي تعليم و تربيت پا نهاده و نظام هاي آموزشي و محيط هاي تحصيلي را نيز به چالش كشيده است.
نظام آموزشي كشور ما نيز از اين قاعده مستثني نيست. اگر چه به ميزان بسيار اندكي از اين فناوري در قسمت هاي مختلف آموزش و پرورش به كار گرفته شده است ، اما اكنون زمان آن رسيده است كه ما نيز همپاي ديگر كشور هاي جهان در سيستم هاي آموزشي خود تغيير اساسي ايجاد كنيم تا هم از اين قافله شتابان عقب نمانيم و هم از مزاياي عصر اطلاعات بهره گيريم.
اطلاعات، مهمترين فاكتور توليد در فرآيند شكل گيري جامعه اطلاعاتي است. كشورهايي كه قادر به انطباق با تغييرات سريع در جهان و مجهز شدن به ويژگي هاي برگرفته از شرايط محيطي جديد هستند و نيز از قابليت دسترسي، توليد و استفاده از اطلاعات نوين برخوردارند، موفقيت هاي شاياني را بويژه در قرن بيست و يكم به خود اختصاص داده اند. شعار » كامپيوتر براي همه «، » اينترنت براي همه « و » دولت الكترونيك « در حال حاضر، توجه بسياري از نهادهاي علاقه مند به تبديل شدن به يك جامعه اطلاعاتي را به خود معطوف ساخته است
با توجه به مطالب مطرح شده اين سوال مطرح مي شود كه آيا بكارگيري فناوري اطلاعات بر اثربخشي آموزشي آموزش و پرورش تاثير دارد؟
تحقيق حاضر نيزبا درك اهميت و ضرورت تحقيق كه اكنون فناوري اطلاعات دراثربخشي آموزش ايفا مي كند شكل گرفته و هدف آن بررسي بكارگيري فناوري اطلاعات در اثربخشي آموزش، در آموزش و پرورش است.
پيشينه تحقيق
نياز روزافزون مردم به آموزش، ضرورت حفظ ارتباط ميان آموزش و كار، كمبود آموزشگران متخصص، بودجه زيادي كه صرف آموزش مي شود؛ وجود نظام هاي جديد مقرون به صرفه و با كيفيت را كه علاوه بر جنبه هاي اقتصادي گستره وسيعي را تحت پوشش داشته باشد و به طور همزمان عده زيادي از فراگيران را تحت آموزش قرار دهد، را ضرورت مي بخشد. فناوري اطلاعات علاوه بر پاسخگويي به نيازهاي ياد شده، به فراگيران اين امكان را مي دهد تا در زمان هاي مناسب به يادگيري بپردازند