بخشی از مقاله
چکیده:
تردیدی نیست که آموزش کارکنان به عنوان کلید طلایی بهبود و توسعه سازمان یکی از عوامل اصلی و ارکان مهمی است که سازمان را به پویایی و نهایت کارآیی و اثر بخشی می رساند. در این جا در نظر است دیدگاه کارکنان، در این خصوص بررسی و مورد تحقیق قرار گیرد. پژوهش حاضر باهدف » بررسی رابطه آموزش نیروی انسانی - دوره هایی که ازسال تحصیلی 85-86 تا سال تحصیلی 90-91 برگزارشده است - و کارایی درونی مدارس ابتدایی یکی ازمناطق آموزش وپرورش شهرتهران« انجام گرفته است. جامعه آماری، معلمان یکی ازمناطق آموزش وپرورش شهرتهران است که دوره های آموزش کوتاه مدت ضمن خدمت را گذرانده اند و نمونه آماری تعداد 75 معلم است که به علت گستردگی منطقه، به صورت تصادفی از قسمت های مختلف منطقه انتخاب شده اند. دراین پژوهش هدف، تعیین رابطه آموزش نیروی انسانی وکارایی درونی مدارس ابتدایی در یکی ازمناطق 19گانه آموزش وپرورش شهرتهران می باشد. جهت رسیدن به این هدف، علاوه برمطالعات کتابخانه ای، نظرات 75 نفر از معلمان یکی ازمناطق آموزش وپرورش شهر تهران، ازطریق پرسشنامه محقق ساخته جمع آوری شده است. برای تجزیه و تحلیل دادها علاوه روشهای آمار توصیفی از همبستگی همبستگی پیرسون و آزمون t تک گروهی استفاده شد. تجزیه و تحلیل داده ها با نرم افزار spss انجام گرفتد یافته های تحقیق نشان داد که بین آموزش منابع انسانی وکارایی درونی مدارس ابتدایی از دیدگاه معلمان همبستگی مثبت و معنی دار وجود دارد. لذا می توان نتیجه گیری نمود که بخشی از کارایی درونی مدارس ابتدایی از طریق اثربخشی برنامه های آموزشی کوتاه مدت - دانش افزایی، مهارت های تدریس و تغییر نگرش ها وباورهای معلمان - آموزش های کوتاه مدت ضمن خدمت تاثیرمطلوبی بر قابل تبیین است.
مقدمه:
یکی از عوامل توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی گسترش همه جانبه آموزش و تربیت نیروی انسانی متخصص و کارآمد می باشد. تحولات فزاینده در زمینه دانش تکنولوژی نیازهای آموزشی جدیدی را برای مشاغل مختلف بوجود می آورند که تحصیلات رسمی و دانشگاهی به تنهایی پاسخگو نبوده و در نتیجه به انواع دیگر آموزش از جمله آموزش های ضمن خدمت نیاز می باشد اما آیا آموزش ضمن خدمت دانش جدیدی را در سبد آموزش های قبلی دانش آموختگان قرار می دهد و آنان را به همراه پیشرفت علوم و فنون پیش می برد؟ آیا این آموزش ها در بهبود کیفیت نظام آموزشی اثر مطلوب خود را به جا می گذارد؟
آموزش وپرورش بند گشای فتح آینده است. آموزش وپرورش عصردانایی را با سرعت پشت سرمی گذارد ودرگذر از آن با انفجار اطلاعات و روش های پرورش مغزها مواجه است. در هر سال تحصیلی جهت ارتقای سطح علمی و روزآمد نمودن اطلاعات سرمایه های انسانی، ساعاتی جهت آموزش ضمن خدمت درنظرگرفته است. معلمان درمقاطع مختلف تحصیلی برای بهینه سازی آموزش وتدریس، اجرای بهترمسئولیت هاوبهبودتوانایی ومهارت ها، نیازبه آموزش های مکرر دارند. چراکه باتغییرکتب درسی که درسال های اخیرشاهدآن بوده ایم، نیازهای آموزشی به انواع روش های تدریس نوین تغییریافته وهمچنین برای تغییرنگرش ورویکرد معلمان جهت تغییرروش، از ارزشیابی وآموزش به شیوه ی سنتی به ارزشیابی وروش های تدریس نوین، مستلزم برگزاری آموزش های غیررسمی است که به نام دوره های آموزش ضمن خدمت جهت ارتقای سطح کیفی منابع انسانی برگزارمی گردد. عدم توجه به نقش کلیدی نیروی انسانی درارائه خدمات، هیچ بنگاه وسازمان آموزشی را به مرز موفقیت وپیروزی رهنمون نساخته است. ازمهم ترین شاخص های کشورهای توسعه یافته، اهمیت دادن به سرمایه انسانی وآموزش ضمن خدمت درآموزش وپرورش می باشد.
دکترنادری - الف - - 1394، ص - 10 معتقد است که »آموزش به باروری وشکوفایی اندیشه می پردازد.« مهمترین وجوه کیفیت منابع انسانی، تخصص ومهارت است که ازطرق آموزش ویادگیری حاصل می شود. همچنین دکترنادری آموزش را به دونوع دسته بندی می کند. آموزش به صورت رسمی - که منجربه کسب مدرک می شود - ویاغیررسمی - اعم ازآموزش های ضمن کار یاخارج ازکار - 1 به ارتقای تخصص ومهارت افرادمی انجامد. بنگاه هاوسازمان ها - اعم ازانتفاعی وغیرانتفاعی - ارتقای کیفیت تخصصی ومهارتی نیروی انسانی خود را به عنوان یک سرمایه گذاری راهبردی درنظرمی گیرند؛ بی توجهی یاکم توجهی دراین رابطه، می تواندبه شکست وعدم موفقیت آن ها بینجامد. ازهمین روموسسات بودجه های هنگفتی صرف ارتقای سطح تخصص ومهارت نیروی انسانی خود می کنند - نادری - ب - ، 1394،
بسیاری ازاقتصاددانان، جهت بررسی عوامل موثر برعملکردآموزشی2 در سازمان های آموزشی به کاوش درزمینه محورهای اساسی کارایی درونی آنان با » ارزیابی عوامل موثربرپیشرفت تحصیلی، تحلیل ساختارهزینه، ارزیابی اثربخشی هزینه، بازارکاردرآموزش و انتخاب مدرسه پرداخته و تاثیرآموزش برتوسعه ظرفیت های مولدافراد تحت تعلیم - بهره ورزایی سرمایه گذاری آموزشی - راموردبررسی قرارمی دهند. معلم یاآموزگارنقش کلیدی درپیشرفت تحصیلی ایفاء می کند. به طورکلی ویژگی های معلم یاذاتی است یا این که وی از طریق آموزش ویادگیری ضمن کار این ویژگی ها را کسب می کند. ویژگی های ذاتی معلمین را نمی توان تغییرداد اما از دو جهت سیاستگذاران یا مدیران مدارس می توانندآن را موردتوجه قرار دهند. نخست ازطریق انتخاب معلمین دارای چنین ویژگی هایی، نکته دوم به طریق بهره گیری ازتوانمندی های افراد حائزچنین ویژگی هایی، بایستی سازوکارهای لازم مطالعه شده وروش مناسب به مرحله اجرا درآیدکه حداکثر تاثیر برپیشرفت تحصیلی بجاگذاردو... این مباحث درراستای مطالعه اقتصاد آموزش معلم مطرح می باشد - نادری - الف - ، . - 1394
بیان مسئله:
آموزش ضمن خدمت، به آموزش های غیررسمی وکوتاه مدتی اطلاق می شود که پس ازفراغت ازتحصیلات آکادمیک، درمقاطع گوناگون وعموما درمحی کار ارائه می گردد. این نوع آموزش ها که به طورغیرمستقیم با مسائل تولید سر وکار دارد، با این هدف ارائه می شودکه قدرت تولید نیروی کار را حین انجام وظیفه، ارتقاء وبهره وری او را افزایش دهد. هرقدر مدت این نوع آموزش ها طولانی تر و متعددتر باشد، تاثیر موثرتری برکیفیت نیروی کار خواهد داشت. تجارب کشورهای توسعه یافته نشان می دهد که ارتباط تنگاتنگی بین میزان آموزش های ضمن خدمت، بهره وری نیروی کار و رشد دستمزدها وجود دارد - عمادزاده، 1394، ص . - 50
اداره کل آموزش و پرورش یکی از نهاد های عمومی است که رویکرد آن بر روی تعالی دانش و فرهنگ عامه مردم تمرکز دارد و با توجه به اهمیتی که این سازمان می تواند در بر طرف کردن نیازهای مردم داشته باشد باید نقاط قوت و ضعف و فاصله بین وضع موجود و وضع مطلوب در آن شناخته شده و با توجه به آن ها تدابیر لازم برای غلبه بر ضعف ها و بهبود عملکرد سازمان ها اندیشیده شود. آموزش وپرورش سنگ زیربنای آزادی است. رشد آموزش وپرورش درگرو رشد و آموزش نیروی انسانی می باشد. اساس وپایه هرتوسعه ای، آموزش نیروی انسانی آن جامعه می باشد. آدام اسمیت درکتاب »ثروت ملل« می گوید: هزینه زندگی یک فرد دردوره فراگرفتن فنون وهنرها چه ازراه » 2ارزیابی عوامل موثربرعملکردآموزشی، جزء مباحث ارزیابی کارایی درونی آموزش وازموضوعات اساسی اقتصادآموزش است. تحلیل کارایی درونی آموزش، اغلب باسه رویکردکلی یعنی تحلیل تولید، تحلیل هزینه و تحلیل هزینه اثربخشی معرفی می شود - «نادری، . - 1390