مقاله در مورد فن آوری اطلاعات و ارتباطات و شیمی

بخشی از مقاله

فن آوری اطلاعات و ارتباطات و شيمي

در بخش اول اين مقاله به منظور آشنائی با ابعاد متفاوت فن آوری اطلاعات و ارتباطات به طرح سوالاتی در اين رابطه پرداخته گرديد. در ادامه ، ضمن بررسی تفاوت بين " اطلاعات " و "دانش " ، به اين موضوع مهم اشاره گرديد که می توان اطلاعات را به منزله مواد اوليه توليد دانش در نظر گرفت . بين استفاده درست از اطلاعات و توليد دانش با توسعه ، ارتباط مستقيم و تنگاتنگی وجود دارد.

در بخش دوم با تمرکز بر روی فن آوری اطلاعات و ارتباطات و ارائه تعاريف متفاوت، به بررسی زيرساخت فن آوری اطلاعات و ارتباطات ، خواهيم پرداخت . فن آوری اطلاعات و ارتباطات ( ICT )
تفاوت فن آوری اطلاعات و ارتباطات ( ICT) با فن آوری اطلاعات ( IT ) ، چيست ؟ در فن آوری اطلاعات و ارتباطات ، دستگاه ها و فن آوری های ارتباطی دارای جايگاهی خاص بوده و از عناصر اساسی به منظور استفاده از مزايا و دستاوردهای فن آوری اطلاعات و ارتباطات ، محسوب می گردند. در ادامه با تعاريف متفاوت ICT ، بيشتر آشنا می شويم :

در اوايل سال 1990 به مجموعه سخت افزار ، نرم افزار ، شبکه و صنايع مرتبط به آنان ، فن آوری اطلاعات ( IT ) گفته می شد. در فن آوری اطلاعات و ارتباطات ( ICT ) ، تاکيد و محوريت بر روی جنبه ارتباطی می باشد ، بگونه ای که ارتباطات به منزله يک "بايد" مطرح بوده که فن آوری اطلاعات بدون وجود آن امکان ارائه سرويس ها و خدمات را دارا نمی باشد .
فن آوری اطلاعات و ارتباطات،واژه ای است که به هر نوع دستگاه ارتباطی و يا برنامه نظير: راديو ، تلويزيون ، تلفن ها ی سلولی ، کامپيوتر ، نرم افزار ، سخت افزارهای شبکه ، سيستم های ماهواره اری و نظاير آن اطلاق شده که سرويس ها ،خدمات و برنامه های متعددی به آنان مرتبط می گردد( کنفرانس از راه دور ، آموزش از راه دور) .

فن آوری اطلاعات وارتباطات اغلب در يک مفهوم و جايگاه خاص مورد بررسی کاربردی دقييق تر قرار می گيرد نظير : فن آوری اطلاعات وارتباطات در آموزش ، بهداشت ، کتابخانه ها و غيره .
فن آوری اطلاعات و ارتباطات ، به مجموعه امکانات سخت افزاری ، نرم افزاری ، شبکه ای و ارتباطی به منظور دستيابی مطلوب به اطلاعات ، گفته می شود .
همگرائی بين کامپيوتر و ارتباطات ، فن آوری اطلاعات و ارتباطات را شکل می دهد .( پيوند بين کامپيوتر و بهره برداری از تمامی قابليت های آن خصوصا" پردازش و ذخيره سازی داده با امکانات متعدد ارتباطی ) .

با اين که تکنولوژی های مرتبط با کامپيوتر به نوعی در جنگ جهانی دوم مورد استفاده قرار می گرفت ، ولی پتانسيل های گسترده آن پس از تحقق دو تحول عمده در سال 1980 بر همگان آشکار گرديد : تحول در صنعت نيمه هادی ها ( ترانزيستور ، مدارات مجتمع ، ميکرو تراشه ها ) ، کوچک و ارزان شدن کامپيوترها را به دنبال داشت . متعاقب اين تحول عظيم ، امکان استفاده از کامپيوتر در ابعاد بسيار گسترده و برای عموم کاربران، فراهم گرديد( کافی است به اطراف خود نگاهی داشته باشيم!) . دومين تحول عمده ، ارتباط کامپيوترها با يکديگر و بر پاسازی شبکه های

کامپيوتری است . در ادامه با استفاده از فن آوری های متعدد مخابراتی و ارتباطی ، امکان اتصال و ارتباط بين شبکه های کامپيوتری ، فراهم گرديد .تحولات فوق ، زمينه انقلاب عظيم اطلاعاتی در عصر حاضر و ظهور فن آوری های متعدد اطلاعات و ارتباطات را ايجاد نموده است .
مهمترين ويژگی فن آوری اطلاعات و ارتباطات ، نحوه ذخيره سازی ، پردازش و دستيابی به اطلاعات است .
به مجموعه فن آوری هائی که امکان ذخيره سازی ، پردازش ، ارائه و انتقال اطلاعات را از طريق محيط های انتقال فراهم می نمايد ، اطلاق می گردد.

فن آوری اطلاعات و ارتباطات به جايگاه برجسته اطلاعات ، دستگاههای ذخيره سازی و پردازش اطلاعات و دستگاههای انتقال و دستيابی به اطلاعات تاکيد دارد . بديهی است در اين راستا ، علاوه بر پتانسيل های مخابراتی ، رسانه هائی ديگر نظير راديو و تلويزيون نيز در فهرست وسايل ارتباطی ( کانال نشر و توزيع اطلاعات ) ، قرار خواهند گرفت . زير ساخت فن آوری اطلاعات و ارتباطات در مرحله اول نيازمند وجود يک زيرساخت اطلاعاتی است که در آن تمامی دستگاهها و وسايل ارتباطی نظير تجهيزات مخابراتی ، راديو و تلويزيون قرار خواهند گرفت . زيرساخت اطلاعاتی به منزله فونداسيون زيرساخت فن آوری اطلاعات و ارتباطات ، مطرح بوده که امکان ارائه سرويس ها و خدمات اطلاعاتی را با کيفت مطلوب ، فراهم می نمايد.

همانگونه که ملاحظه می شود ، در زيرساخت اطلاعات عليرغم استفاده از نرم افزار ، سخت افزار حضوری برجسته دار داشته و اين وضعيت در بخش های فن آوری اطلاعات و کاربردهای اطلاعات ، برعکس می باشد . پس از ايجاد هر يک از بخش های سه گانه فن آوری اطلاعات و ارتباطات ، زير ساخت فن آوری اطلاعات و ارتباطات ايجاد و امکان ارتباط آن با ساير بخش ها به منظور نيل به توسعه همه جانبه وجود خواهد داشت . در اين راستا لازم است که تلاش لازم در خصوص ايجاد سه بخش اشاره شده به صورت مستمر ، سيستماتيک و هدفمند ، دنبال شود . بديهی است

تعلل در هر يک از بخش های فوق ، امکان استفاده از مزايا و دستاوردهای فن آوری اطلاعات و ارتباطات را عملا" با مشکل مواجه می نمايد. در برخی از کشورها با توجه به جايگاه گسترده تجهيزات سخت افزاری و ارتباطی در ايجاد زير ساخت اطلاعات ، تمامی تلاش انجام شده در جهت توسعه فن آوری اطلاعات و ارتباطات ، محدود به اين بخش بوده و به ساير بخش ها ( فن آوری اطلاعات و کاربردهای اطلاعات ) کمتر توجه می گردد . فراموش نکنيم که زيرساخت اطلاعات ،

صرفا" بستر ارتباطی و گزينه های متعددی را به منظور استفاده از دستاوردها و مزايای فن آوری اطلاعات و ارتباطات در اختيار شهروندان يک جامعه قرارداده و می بايست تلاش مضاعفی در جهت توسعه ساير بخش ها و يا ايجاد زيرساخت های جانبی ديگر نيز صورت پذيرد .مثلا" بدون وجود يک زير ساخت قانونی ، امکان استفاده از مزايای فن آوری اطلاعات و ارتباطات در مواردی همچون تجارت الکترونيکی ، وجود نخواهد داشت .

استراتژی های فن آوری اطلاعات و ارتباطات برای توسعه
به موازات استفاده از فن آوری اطلاعات و ارتباطات در تمامی ابعاد حيات بشری ، جهان به سرعت در حال تبديل به يک جامعه اطلاعاتی است . امروزه امکان دستيابی به اينترنت و استفاده از منابع اطلاعاتی در تمامی جوامع بشری روندی تصاعدی را طی می نمايد و جوامع مختلف هر يک با توجه

به زيرساخت های متعدد ايجاد شده از مزايای فن آوری اطلاعات و ارتباطات ، استفاده می نمايند. ايجاد زيرساخت های ارتباطی ، قانونی و تربيت نيروی کار آشنا با فن آوری اطلاعات و ارتباطات ، نمونه هائی از تلاش انجام شده در اين خصوص است . رشد شکاف ديجيتالی بين کشورهای توسعه يافته و در حال توسعه ، جوامع شهری و روستائی ، شهروندان ماهر و آموزش ديده و فاقد

مهارت ، جای هيچگونه شک و ترديدی در رابطه با تدوين استراتژی ها و تبعيت از سياست ها و رويکردهای مناسب برای نيل به يک جامعه مدرن اطلاعاتی را باقی نگذاشته است . تمامی کارشناسان و سياستگذاران کشورهای متفاوت به اين موضوع اذعان نموده اند که فن آوری اطلاعات و ارتباطات دارای پتانسيل لازم برای توسعه در تمامی ابعاد اجتماعی ، اقتصادی ، فرهنگی و سياسی است . در اين راستا اکثر کشورها ، استراتژی های خاصی را به منظور توسعه فن آوری اطلاعات و ارتباطات ، تدوين نموده اند .

عناصر کليدی به منظور تدوين استراتژی توسعه فن آوری اطلاعات و ارتباطات :
• ايجاد يک مدل ( چارچوب ) برای استراتژی ملی توسعه فن آوری اطلاعات و ارتباطات
• ايجاد آگاهی لازم در سطوح متفاوت جامعه در خصوص پتانسيل ها و مزايای متعدد فن آوری اطلاعات و ارتباطات
• ايجاد و توسعه زير ساخت مخابراتی ( بدون وجود يک زيرساخت ارتباطی مناسب ، امکان استفاده اندکی از دستاوردهای فن آوری اطلاعات و ارتباطات وجود خواهد داشت )
• امکان دستيابی عموم شهروندان جامعه به زيرساخت ارتباطی و استفاده از مزايای فن آوری اطلاعات و ارتباطات
• توسعه منابع انسانی ( بدون وجود افراد آموزش ديده و ماهر ، امکان استفاده از فرصت ها و مزايای ارائه شده توسط فن آوری اطلاعات وارتباطات ، وجود نخواهد داشت )
• ايجاد و توسعه زيرساخت قانونی ( بدون وجود مجموعه قوانين مشخص ، امکان استفاده از فرصت ها و مزايای ارائه شده توسط فن آوری اطلاعات و ارتباطات نظير تجارت الکترونيکی ، وجود نخواهد داشت )

• ايجاد و توسعه محيط مناسبب برای فعاليت های تجاری و اقتصادی ( سرمايه گذاری تجاری ، ايجاد استانداردهای فنی ، پرداخت الکترونيکی )
• ايجاد و توسعه محتوا متناسب با زبان ملی هر کشور
• ايجاد ، توسعه و حمايت از صنايع مرتبط با فن آوری اطلاعات و ارتباطات ( امکانات سخت افزاری ، نرم افزاری ، شبکه ، مخابراتی )
• مونيتورينگ و سنجش مستمر ميزان استفاده از فن آوری اطلاعات و ارتباطات به منظور ارزيابی موفقيت استراتژی ها و سياست های تعيين شده
جايگاه فناوري اطلاعات در آموزش شيمي

چكيده: درعصر حاضرفناوري اطلاعات و ارتباطات(ICT) بر ابعاد گوناگون بشر تاثير گذاشته است،چنانچه تاثيرات اين علم بر دروس علوم پايه از جمله درس شيمي نيز مشهود و حائز اهميت است. در بسياري از كشورهاي دنيا گسترش فناوري اطلاعات و ارتباطات در آموزش دروس مورد توجه قرار گرفته است،ولي در برخي كشورها به دلايل گوناگون توجه كمتري صورت گرفته است.در كشوري مثل ژاپندانش آموزان برخي از مدارس درس هاي علوم خود را خارج از مدرسه مي گذرانند .با استفاده از سيستمهاي ديجيتالي وخدمات رايانه اي ديگر ،آنها از گياهان و حشرات عكس هاي

ديجيتالي تهيه،واندازه و محل آنها را يادداشت مي كنند و سپس آنها را از طريق وب سايت مدرسه ارسال مي دارند .بطور كلي كشورهاي آسيايي به تدريج استفاده از فن آوري اطلاعات و ارتباطات را در سرزمينهاي خود بهبود بخشيده اند ولي وجود برخي عوامل از قبيل ناهماهنگي در تربيت معلمان و ميزان سرمايه گذاري در اين زمينه مشكلاتي براي تعدادي از اين كشورها بوجود آورده است.
واژه هاي كليدي:يادگيري فعال ،تكنولوژي آموزشي ، فن آوري اطلاعات و ارتباطات(ICT ) ،سواد علمي ، سواد ديجيتالي، ،روش تدريس مبتني بر IT مهارتهاي پايه، مهارتهاي پيشرفته،ارزيابي آموخته ها

مقدمه: نوشتار زير مطالبي در مورد فناوري اطلاعات وارتباطات در آموزش وزمينه هاي لازم براي استفاده مؤثر ومفيد از اين ابزار كمك آموزشي است از آنجا كه پيشرفت علم در دنياي جديدبسيار سريع مي باشد براي استفاده از علوم جديد نيازمند ابزاري سريعتر از رسانه هاي قديمي تر از جمله كتب و روزنامه ها و مجلات نوشتاري در كتابخانه ها مورد نيازاست از طرفي آموزش علوم به موازات پيشرفت آن بايد صورت گرفته تا فراگيران را در عصر تكنولوژي ارضا كند .استفاده از فناوري

اطلاعات بويژه در دروس متوسطه و درسهاي علوم پايه مثلاًدر درس شيمي بسيار واجب و ضروري به نظر مي رسد .هرچند كه در ده سال اخير تغييرات ايجاد شده در كتب شيمي متوسطه استفاده از اين فناوري را در تدريس شيمي را فرا راه معلمان شيمي گذاشته است با اين حال موانعي برسر راه استفاده مؤثر از آن وجود داشته است كه تا كنون اين روش از تدريس تجربه نشده و بنابر اين بازدهي آن حداقل در كشور ما مورد بررسي قرار نگرفته است. در اين مقوله ابتدا بحث را از شيوه هاي فعال يادگيري،تكنولوژي آموزشي و فنآوري اطلاعات در آموزش شروع كرده و سپس در مورد جايگاه آن در آموزش شيمي بگوييم.
بحث:اهميت يادگيري فعال:بر اساس تحقيقات روانشناسي ياد گيري، دانش آموزان در كلا

س درس،نبايد صرفاً شنونده باشند، بلكه بايد درفعاليتهاي ديگري از قبيل خواندن ،نگارش ،مباحثه و يا حل مسائل واز همه مهمتردر فعاليتهاي فكري سطوح بالاترمانند:تجزيه،تحليل،آؠ ?مايش،ارزشيابي وحل مسائل درسي ومشكلات آموزشي شركت كنند.دراين صورت دانش آموز،يادگيري فعال و درك درستي ازدرس دارد.
روشهاي آموزشي براي تكنيك فعال:
1-روش بازخوردي:اين روش،از دومرحله تدريس كوتاه مدت تشكيل شده استكه در بين اين دو مرحله گروههاي كوچك دانش آموزي به بحث و تبادل نظر در موردموضوع مي پردازند.
2-روش هدايتي:در اين روش ابتدا معلم يك تدريس بيست تا سي دقيقه اي داردكه دانش آموزان بدون يادداشت براري به دقت گوش مي كنند، سپس به آنها پنج دقيقه فرصت داده مي شود تا يادداشت كنندو سپس ادامه كلاس را در گروههاي كوچك به بحث و تفسير يادداشت هاي خود بپردازند
3-روش بحث و گفتگوي منطقي و عقلاني:چنانچه هدف از تدريس، ياد گيري و حفظ اطلاعات ،ايجاد انگيزه براي يادگيري وجمع آوري اطلاعات به شيوه هاي جديد و پرورش مهارتهاي فكري دانش آموز باشد اين روش مناسبترين است.

4-روش تحقيق ونگارش:اين روش نيز از روشهايي است كه باعث رشد و پرورش نيروي فكري دانش آموز مي شود.دو شيوه ي آموزشي و عملي رايج كه هدف آنها درك الگوهاي ‹حل مسأله›است ،عبارتند از مطالعه پيگير الگوهاي آموزشي و هدايتي.ساير شيوه هاي فعال يادگيري،همانند يادگيري مشاركت ،مباحثه اي،ايفاي نقش و شبيه سازي در ايجاد زمينه هاي ياد گيري فعال بسيارومؤثر هستند.
موانع موجود:محكم بودن پايه هاي نظام آموزشي قديمي،نبودن انگيزه ي كافي درمدارس و معلمان،كافي نبودن زمان كلاس درس،مشكلات بكارگيري در كلاسهاي پرجمعيت،كمبود بودجه،نبود

تجهيزات و منابع مورد نياز،عدم يادگيري محتوا درحد كافي،نبود مهارت لازم براي كنترل وهدايت كلاس
توصيه هاي لازم:ايجاد چنين اصلاحاتي در نظام آموزش و پرورش مستلزم همكاري ،مشاركت و هدايت كارشناسان برنامه ريزي و صاحب نظران است كه مبهم و نامأنوس نباشد .برنامه ريزان آموزشي مي توانند با تبيين وتعريف اهميت يادگيري فعال در مجلات آموزشي معلمان را در كاربرد روش يادگيري فعال تشويق كنند.واينكه مسئولان آموزش وپرورش بايد حامي معلمان براي ايجاد چنين تغييراتي باشند.
تكنولوژي آموزشي:تكنولوژي آموزشي به منزله سوادي كلي است كه تكنولوژي اطلاعات و ارتباطات،بخش انتقال دانش آن را به عهده گرفته است . به كار گيري فناوري در فرايند ياد دهي– ياد گيري مي تواند در زمينه هايي مانند آموزش مهارتهاي پايه ، آموزش مهارتهاي پيشرفته و ارزيابي آموخته ها اثر بگذارد و ميزان كمي و كيفي ياد گيري را به اين شرح بهبود بخشد.
الف-در آموزش مهارتهاي پايه مي توان :براي طراحي و تدوين تمرينات ، از آموزش مبتني بر رايانه بهره گرفت . از فناوري در قالب نرم افزار چند رسانه اي ،براي انواع سبك هاي ياد گيري در آموزش موضوعات استفاده كرد .با استفاده از ديسكهاي تصويري ، مهارتهاي ساده را درفراگير تقويت كرد.با استفاده از فناوري تصويري صوتي،در قالب شكلهاي متنوع موضوعات آموزشي را قابل تجسم و تصور نمود و با بوجود آوردن جاذبه هاي زياد،به آنها صورت واقعي بخشيد.

ب-در آموزش مهارتهاي پيشرفته مي توان:از فناوري هاي ياد دهي – ياد گيريهاي تعاملي استفاده كرد . از جمله مي توان اين موارد را مد نظر قرار داد:شبيه سازي هايي كه در رايانه ها صورت مي گيرند،ديسكهاي تصويري مناسب،اينترنت. به فراگيران در آموختن اطلاعات پيچيده و طبقه بندي و سازماندهي آنها كمك كردو آموخت كه چگونه شباهت ها و افتراقها را تشخيص داده و استنباط كنند، و چگونه با تعاملات بيشتر با يكديگر يافته هاي خود را با استفاده از از مهارتهاي پيشرفته با ديگران در ميان بگذارند.به آنها كمك كرد تا مهارتهاي بهتري در زمينه سازماندهي امور و حل مسائل بدست آورند.

پ-با كاربرد تكنولوژي در ارزيابي ميزان پيشرفت تحصيلي فراگير مي توان : با استفاده از امكانات چند رسانه اي ، به طور كامل تر پيشرفت فرا گيران را سنجيد .شركت فعال خود فراگير را در ارزيابي ها ممكن ساخت.به فراگيران كمك كرد ،براي فهرست يابي كارها و عملكردهاي مشخص طي يك دوره ياد گيري با توجه به شرايط خاص آگاهي هاي لازم و مربوط را بدست آورند.
ت-از فناوري ها مي توان براي بر انگيختن فرا گير و ايجاد انگيزه در او استفاده كرد.

نتايج تحقيقات اخير نشان داده است مدرسه هايي كه از لحاظ فناوري غني شده اند نتايج آموزشي چشمگيرتري به بار مي آورند‌‌ .بهبود عملكردهاي تحصيلي، بالاتر بودن سطح نمرات آزمون، بهبود نگرشهاي دانش آموزان و بالا رفتن سطح اشتياق فراگيران در شركت در امور ياد گيري و همچنين خود گردان شدن دانش آموزان،بالا رفتن قدرت حافظه و ياد آوري فراگيران از آموخته هاي خودو نتيجتاً سوق دهي درصد زيادي از فراگيران به سمت شغلهاي دلخواهشان.