بخشی از مقاله
چکیده
عصر حاضر که عصر تغییر از جامعه صنعتی به جامعه فراصنعتی یا جامعه اطلاعاتی لقب گرفته است، طبیعی است که اطلاعات، دانش و آگاهی بعنوان اساسیترین دارائیها برای انسانها و جوامع بشری به حساب آید. یکی از ویژگیهای مهمی که پدیده فناوری اطلاعات و ارتباطات از آن برخوردار است، این است که باعث میشود ارتباط انسان با انسان، همچنین انسان با محیط تسهیل یافته و ارتقاء یابد و همه عرصههای زندگی بشر از جمله تعلیم و تربیت را تحت تأثیر خود قرار دهد، بدیهی است که روشهای قدیمی تولید و توزیع دانش که براساس ارتباطات چهره به چهره طراحی شده اند به تدریج کارایی خود را از دست داده و لزوم استفاده از ابزارهای نوین احساس می شود.
به منظور پاسخگویی به این نیاز، یادگیری الکترونیکی به سرعت به عنوان روش برتر یادگیری عصر دانش و آگاهی مطرح شده است. اما تحول در فعالیتهای تربیتی نیازمند تحول در نگرش و بینش طراحان و مجریان برنامه-های درسی، بازنگری و بازآزمایی سازه های برنامه های آموزشی است. این مقاله تلاش دارد به نقش فن آوری اطلاعات و یادگیری الکترونیک در حوزه تعلیم و تربیت و بررسی تاثیر این پدیده بر روی تغییر برنامه درسی بپردازد.
مقدمه
عصر کنونی به دلیل تغییر و تحولات سریع و نوآوری های بسیار در حوزه های مختلف علوم عصر اطلاعات
æ ارتباطات نامیده شده است. اکنون رشد و گسترش سریع فن آوری اطلاعات بر جنبه های گوناگون زندگی اعم از فرهنگی، اجتماعی، اقتصادی و غیره تأثیر گذاشته است.
به اعتقاد آیتی و همکاران - - 1386 از نتایج ورود فن آوری اطلاعات در زندگی می توان به ظهور مفاهیم و اصطلاحاتی از قبیل جامعه اطلاعاتی، عصر اطلاعات و اقتصاد دانش مدار اشاره کرد.تمامی ابعاد زندگی بشر تحت تأثیر فن آوری اطلاعات است. یکی از این ابعاد،آموزش و پرورش و یادگیری است.
یونسکو - 2005 - محورهای عمده کاربرد فن آوری اطلاعات در آموزش را استفاده از ابزارها و الگوها، استفاده از مدلهای شبیه سازی، پست الکترونیکی، منابع فرا رسانه ای و نظام آموزش هوشمند می داند، به طور کلی رابطه فنآوری اطلاعات و آموزش و پرورش و نیز چگونگی کاربردهای آن مسئلهی روز است و اهمیت آن به قدری آشکار است که نمی توان آن را نادیده گرفت. اگر دهه آخر قرن بیستم را دهه اطلاعات نامگذاری کردند، دهه اول قرن بیستم را عصر دانش نامیده اند - - %RZOHV 2000 و هدف از این نام گذاری را توسعه همه جانبه دانش و آگاهی بشر دانسته اند.
در چنین شرایطی طبیعی است که برای کسی که قصد حرکت در شاهراه اطلاعاتی دارد، روشهای سنتی و قدیمی آموزش و یادگیری کارایی خود را از دست می دهند و انسان برای همگام شدن با محیط در حال تغییر باید به دنبال شیوه ها و رویه های جدید برای انتقال دانش و افزایش آگاهی باشد. تمدن موج سوم برای افزایش دانش افراد جامعه به ابزار قدرتمندی نیاز داشت که به موقع، کم هزینه، سریع و معتبر باشد. این چنین است که می بینیم
یادگیری الکترونیکی یا به زبان ساده تر، انتقال دانش با استفاده از بسترهای فناوری اطلاعات - /DGRXFHU 2001 - ظهور کرده است و به سرعت خود را به عنوان روش موفق یادگیری علوم در قرن بیست و یکم معرفی می کند - . - %RZOHV 2000 به هر حال، باید در انتظار بروز تحولاتی در زمینه آموزش و پرورش بود. یادگیری بیشتر در خارج از کلاس صورت خواهد گرفت. دوران آموزش اجباری کوتاه تر خواهد شد. تفکیک سنی انعطاف ناپذیر در آموزش از بین خواهد رفت. آموزش فارغ از زمان و مکان و فرد محور خواهد شد. با مد نظر داشتن اهمیت بالای یادگیری الکترونیکی، پیاده سازی و توسعه آن در هر جامعه امری ضروری و اجتناب ناپذیر خواهد بود.
مفهوم فن آوری اطلاعات - IT - 1
فن آوری اطلاعات از دو واژه اطلاعات2 و فنآوری3 ترکیب یافته است. اطلاعات عبارت است از هر چیزی که با آن سر و کار داریم و ما را نسبت به حوادث، مسائل، موضوعات و امور مختلف یا افراد آگاه می کند. فناوری اطلاعات به مجموعهای از ابزار و روشها اطلاق میشود که به نحوی اطلاعات را در اشکال مختلف جمعآوری، ذخیره، بازیابی، پردازش و توزیع میکند
فناوری اطلاعات در جهت گسترش توانمندیهای اندیشه انسان تکوین یافته است. همچنین فناوری را میتوان بعنوان یک فعالیت هدفمند بشری دانست که برای طراحی و ساخت محصولات مختلف از آن بهره گرفته شده و نوع خاصی از دانش اطلاعاتی که فناوری برای حل مسأله علمی به صورتی علمی به کار میبرد، فناوری اطلاعات گفته میشود.
فناوری اطلاعات به دلیل تحولپذیری و قدرت تاثیر فراوانی که در رشد اقتصادی، اجتماعی، امنیت ملی، جهانی شدن و تعدیل مشکلات اطلاعرسانی سنتی دارد، یکی از پویاترین و بحثانگیزترین رشتههای علم و فناوری محسوب میشود. اهمیت این پدیده در حدی است که آنرا » همانند محور و مرکز مجموعهای از فعالیتهای هدایت شده دانستهاند که کنترل مدیریت، بهرهوری، تولید، آموزش و ارتقای یک سیستم را با یک مرکزیت به عهده دارد. - «زرگر، - 1380 تعریف کردهاند. در جای دیگر و با افقی بالاتر در تعریف فناوری اطلاعات آورده شده است که فناوری اطلاعات بیشتر یک استراتژی، اندیشه، فکر و ابزار در حوزه انسانها است که با نوآوری همراه میباشد
ضرورت توجه به فن آوری اطلاعات در امر آموزش
با افزایش اهمیت اطلاعات، در تمدن نوین باید نظام آموزشی نوسازی و پژوهش علمی از نو تعریف شود.
روش های آموزش و یادگیری که از صدها سال قبل شاهد تغییرات اندکی بوده است، امروزه با توسعه یادگیری الکترونیکی تحولات شگرفی یافته است.یادگیری الکترونیکی را موتور محرکه عصر آگاهی لقب داده اند
