بخشی از مقاله
کشور مکزیک
فهرست :
فصل اول :جغرافياي طبيعي و اوضاع اقليمي 1
{موقعيت جغرافيايي، آبهاي داخلي (1)،عوارض طبيعي،آب وهوا (2)،ايالات و بنادر مهم (3) }
فصل دوم :جغرافياي انساني 5
{ جمعيت ،تركيب و پراكندگي آن (6)، رشد جمعيت (7) ، زبان . خط (8)}
فصل سوم : جغرافياي سياسي 8
{ اهميت استراژيك كشور در منطقه ، عرض جغرافيايي(8) ، نفت ، توريسم (9) }
فصل چهارم : اديان و مذاهب 11
فصل پنجم : اوضاع اجتماعي ، فرهنگي و آموزشي 12
(سيستم و نظام آموزشي(12)، سطح علمي و فرهنگي جامعه،ميزان باسوادها (13)،مراكز فرهنگي(14)
فصل ششم :رسانه هاي گروهي 16
{مطبوعات ، روزنامه ها (15)، مجلات (16)، راديو و تلويزيون (17)}
فصل هفتم : اوضاع اقتصادي 19
{سيستم و ويژگيهاي اقتصادي (18)، بخشهاي مختلف اقتصادي (19) }
جغرافياي طبيعي و اوضاع اقليمي
موقعيت جغرافيايي
ايالات متحده مكزيك در آمريكاي مركزي واقع و از شما به ايالات آمريكا، جنوب به گواتمالا و بليز و از شرق به خليج مكزيك و درياي كارائيب و از طرف غرب به اقيانوس كبير و خليج كاليفرنيا محدود ميشود. اين كشور از نظر مساحت مرتبه سوم را در بين كشورهاي آمريكاي لاتين داراست و وسعت آن بالغ بر 1958201 كيلومتر ميباشد كه 1908691 كيلوم
تر مربع خاك و 49510 كيلومتر مربع را آب تشكيل ميدهد.
آبهاي داخلي
كشور مكزيك، رودخانههاي مهم كم دارد. بادهاي مرطوب شمال شرقي و نيز طوفانهاي استوايي شديد موجب كثرت مقدار آب قسمتهاي خارجي سراشيبي سلسلهي گوهاي سيرامادرا شده و سيلابها از ميان درههاي تنگ به طرف اقيانوس آرام يا خليج مكزيك جنياي سفلي معروف به ريوكونچوز به سمت شمال يعني ناحيه روگراند جريان يافته و قسمتي از مرز مشترك مكزيك با آمريكاي شمالي را تشكيل داده و به خليج مكزيك ميريزد، شبكهي رودخانههاي گريكولاراوزامانيستو و پاپالون قريب به 40% از مجموع آب
رودخانههاي مكزيك را تشكيل ميدهد. اين رودخانهها از دشتهاي رسوبي ميگذرد و به علت كافي نبودن زهكشي، باتلاقهايي را ايجاد ميكند. 15% ديگر آب رودخانههاي مكزيك درههاي مناطق جنوبي و 8% از آب رودخانه ها را در قسمت شمال غربي درههاي ربوكلورادو را مشروب ميكند.
عوارض طبيعي
كشور مكزيك از نظر جغرافيايي و اقليمي به منزلهي پلي ميان آمريكاي شمالي و منطقهي حاره است در شمال آب و هواي مناطق استوايي را دارد. منطقه وسيع كشاورزي مكزيك از شمال به جنوب بين دو رشته كوه سيرامادرا غربي و رشته كوههاي شرقي آن كشور قرار گرفته است اين تنوع اقليم از عواملي است كه موجبات جلب جهانگرد را به كشور مكزيك فراهم آورده است مناطق خليجي معروف به وراكوروزا و تامپيكو در خليج مكزيك و نيز مانزانيلو و اكاپولكو در كنار اقيانوس آرام بسيار وسيع بوده و داراي سواحل پهناور ميباشد و سواحل آكاپولكو بخصوص محبوب جهانگردان دنياست.
آب و هوا
كشور مكزيك تقريبا“ به وسيلهي مدار رأسالسرطان به دو قسمت تقسيم و به همين جهت جبههاي هوايي ميتواند در مناطق شمالي، شرقي و مركزي اين كشور رخنه كند وجود اين عامل باعث برودت هوا و وزش باد و بارانهاي شديدي ميگردد. قسمت شمالي مكزيك بخشي از كمربند كويري نيمكره بوده و اقليم آن با داشتن گردبادهاي شديد مشخص است
چون مكزيك به وسيلهي اقيانوس آرام از يك طرف و خليج مكزيك و دريا كارائيب از سوي ديگر محصور گرديده، لذا قسمت عمدهاي از آن قملرو دستخوش بادهاي مرطوب است كه از
ماه مي تا اوت از شرق به جانب غرب ميوزد و نيز جريانات هوايي شديد استوايي كه بين ماههاي اوت تا اكتبر در هر دو منطقه دريايي بوجود ميآيد.
ايالات و بنادر مهم
ايالت
1- فدرال
ايالت فدرال در داخل ايالت مكزيكو و در ارتفاع 10000 پا از سطح دريا واقع و يكي از پر جمعيت ترين ايالتهاي جهان به شمار ميرود. اين ايالت، مركز سياسي، تجاري، فرهنگي و صنعتي بوده و كليه وزارتخانهها و ارگانهاي مهم دولتي را در خود جاي داده است.
مزكز ايالت، مكزيكوسيتي، وسعت آن 1479 كيلومتر مربع و بالغ بر 19947000 نفر جمعيت دارد ايالت فدرال در 27% توليد ناخالص ملي G.N.P كشور سهيم ميباشد.
2-ايالت كاليفرنياي سفلي
ويژگي عمده اين ايالت، وضعيت و ساختار اقتصادي آن است كه با توجه به نزديكي به آمريكا به گونهاي است كه ميتواند از لحاظ كيفيت و قيمت توان رقابت با توليدات آمريكايي را داشته باشد. اين ايالت همچنين يكي از مراكز توريستي مكزيك به شمار
ميرود. مركز ايالت را مكزيكالي و مهمترين بندر آن را اسنتادا تشكيل ميدهد. ايالت مذكور با 69921 كيلومتر مربع مساحت و 1657927 ميليون نفر جمعيت در 2% توليد ناخالص ملي مكزيك سهيم ميباشد.
3-ايالت خاليسكو
ايالت خاليسكو از توسعهي صنعتي در كليه فعاليتها و زمينههاي اقتصادي برخوردار ميباشد. در حال حاضر يكي از مراكز اصلي توليد مواد غذايي مكزيك به شمار ميرود، به دليل برخورداري از منابع آبي مهم، كشاورزي مهمترين فعاليت مردم اين ايالت را تشكيل داده و با توجه به ساحلي بودن، ماهيگيري در اين ايالت نيز از اهميت ويژهاي برخوردار است. بندر پورتووالارتا مهمترين بندر ايالت محسوب ميشود. 20813 كيلومتر وسعت 5278987 ميليون نفر جمعيت داشته و 6% از توليد ناخالص كشور را به خود اختصاص داده است. مركز اين ايالت گوادلاجارا ميباشد.
4-ايالت مكزيكو
اين ايالت بعد از ايالت فدرال، بيشترين سهم در توليد ناخالص كشور را به خود اختصاص داده و داراي معادن مهم نقره، طلا، روي و ساير معادن غير فلزي ميباشد.
نزديكي به بزرگترين بازار در كشور ( ايالت فدرال) سبب تنوع توليدات صنعتي و كشاورزي در اين ايالت گرديده است. مركز ايالت مكزيكو تولوكا است و وسعت آن 1157111 نفر و در 10% از توليد ناخالص ملي سهيم ميباشد.
5-ايالت وراكروز
به دليل موقعيت جغرافيايي، ايالت فوق داراي گستردگي منابع زيرزميني، تنوع آب و هوايي و بيشترين خاك مورد بهرهبرداري جهت كشاورزي محصولاتي از قبيل نيشكر، ذرت، لوبيا، برنج و تنباكو ميباشد. ماهيگيري نيز از اهميت خاصي در اين ايالت برخوردار است. بالغ بر 2600 چاه نفتي در اين ايالت وجود دارد و علاوه بر آن با توجه به سابقه ديرينهي تاريخي، فولكلور و بناهاي باستاني از مراكز توريستي مكزيك نيز به حساب ميآيد مركز ايالت جالاپا وسعت آن 71699 كيلومتر مربع، جمعيت آن 6798109 ميليون نفر بوده و 5% از توليد ناخالص ملي را به خود اختصاص داده است.
جغرافياي انساني
جمعيت تركيب و پراكندگي آن
مكزيك در سال 16 ميلادي توسط هران كورنتس كشف و تا جنگهاي استقلال 21 – 1810 تحت تسلط اسپانيا ادراه ميشد جمعيت را اكثرا“ نژادهاي سرخ 30%، سفيد 9% و دورگهي سرخ و سفيد 6% تشكيل دادهاند. 73% مردم شهر نشين بوده و پر جمعيتترين شهر آن (مكزيكوسيتي) 5/18 % از جمعيت كشور را تشكيل ميدهد در رابطه با پراكندگي جمعيت بايد گفت كمترين ميزان جمعيت در ايالت با جاكاليفرنيا سور (4 نفر در هر كيلومتر مربع) اقامت دارند كه اين رقم در شهر مكزيكوسيتي به 5494 نفر در هر كيلومتر مربع افزايش مييابد ارقام فوق مربوط به كمترين و بيشترين ميزان جمعيت در ايالتهاي مكزيك ميباشد رقم متوسط در كشور 2/41 نفر
در هر كيلومتر مربع را تشكيل ميدهند. كشور مكزيك در مقايسه با شركاي عمده تجاري خود در آمريكاي لاتين از تراكم جمعيت بيشتري برخوردار است. اين ميزان در مقايسه با كشورهايي چون ژاپن، انگلستان و آلمان تفاوت قابل ملاحظهاي را نشان ميدهد.
كيلومتر مربع=Km2
كشور جمعيت ميليون نفر وسعت (km2 1000) تراكمدرهر km2
مكزيك 14/81 1958 4/41
آرژانتين 32/32 2767 7/11
برزيل 37/150 8496 7/17
كانادا 52/26 9976 7/2
اسپانيا 18/39 505 6/77
ايتاليا 06/57 301 6/189
ژاپن 46/123 372 9/331
انگلستان 24/57 244 6/234
آلمان غربي 32/61 248 3/247
رشد جمعيت
يازدهمين آمارگيري تا 12 مارس 1990 حاكي از آن است كه مكزيك داراي 8140922
ميليون نفر جمعيت شامل: 39878536 نفر مرد 41262386 نفر زن ميباشد به اين معني كه از هر 100 مرد 103 زن در اين كشور زندگي ميكنند.
ميانگين رشد سالانه جمعيت در دهه 90 حدود 9/1 % بوده كه در مقايسه با دهههاي 60 و 70 و 80 كاهش قابل توجهي را نشان ميدهد اين امر در پي سياستهاي دولت در راستاي كاهش جمعيت امكان پذير گشته است. اين آمار مبين 48 تولد بر هر 1000 نفر جمعيت در سال 1990 ميباشد.
سال درصد رشد سالانه
1910 1/1
1920 5/0
1930 6/1
1940 7/1
1950 8/2
1960 1/3
1970 3/3
1980 3/3
1990 9/1
ميزان مرگ و مير در مكزيك از دهه 1930 از روند رو به كاهش برخوردار بوده است
در دهه 40 و 50 ميزان مرگ و مير در اين كشور به كمترين حد خود از 23 نفر به 16 نفر براي هر 1000 نفر كاهش يافت. اين امر در راستاي اقدامات اجتماعي و اقتصادي و همچنين سرمايهگذاري در بخش بهداشت و آموزش و تأمين اجتماعي صورت پذيرفته است.
در سال 1980 ميزان مرگ و مير به 5/7 نفر براي هر 1000 نفر و در سال 1990 اين رقم به 4/5 كاهش يافت.
زبان و خط
زبان اسپانيولي زبان رسمي مكزيك راتشكيل ميدهد. اما زبان انگليسي نيز در اين كشور رواج بسياري دارد. خط رايج، لاتين ميباشد حدود 8% مردم آن علاوه بر زبان رسمي، به زبان محلي سرخپوستان مكزيك نيز تكلّم ميكنند.
جغرافياي سياسي
اهميت استراتژيك كشور در منطقه
مكزيك در شمال قاره آمريكا واقع، با ايالات متحده آمريكا، آمريكاي مركزي، خليج مكزيك، درياي كارائيب و اقيانوس آرام هم مرز ميباشد كه اين موقعيت جغرافيايي به اين كشور اهميت سوقالجيشي و استراتژيك ويژهاي بخشيده است ثبات اين كشور با توجه به حد فاصل بودن بين منطقه پرآشوب آمريكاي مركزي و ايالات متحده بر اهميت استراتژيك مكزيك اف
زوده است.
مكزيك با مساحتي غريب به 2 ميليون كيلومتر مربع سيزدهمين كشور پهنا در جهان
و پنجمين در نيمكرهي غربي است. داراي حدود 10143 كيلومتر ساحل و 3326 كيلومتر مرز مشترك با آمريكا است. موقعيت استراتژيك اين كشور، كليد اصلي رفت و آمدهاي بينالمللي به اين كشور و سبب غناي فرهنگي، اقتصادي و جاذبههاي توريستي آن شده است.
محدوده مرزي كيلومتر
مرز شمالي 3336
مرز جنوبي 1122
گواتمالا 871
بليز 251
عرض جغرافيايي
به دليل موقعيت جغرافيايي، منطقه جنوب كشور در آب و هواي تراپيكال و شمال داراي هواس ساب- تراپيكال ميباشد. به دليل اين موقعيت در طول سال از يكساني هوا برخوردار است.